Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
1.De verdere beoordeling
record daterechthebbende was op de liquidatie-uitkering (zoals [eiser] stelt), of dat (hij had moeten begrijpen dat) de economisch gerechtigde, de koper van de obligaties, dat was (het standpunt van Euronext). Het verweer van Euronext komt erop neer dat op grond van de toepasselijke regels niet [eiser] maar de koper van de obligaties gerechtigd is tot de liquidatie-uitkering.
“record date”7 mei 2013 en
“payment date”8 mei 2013. Daar zijn partijen het over eens. Evenmin is in geschil dat op het moment dat de uitkering werd aangekondigd geen
ex datevan toepassing was. Vervolgens heeft [eiser] op 7 mei 2013 – derhalve de dag voordat de liquidatie-uitkering zou worden uitbetaald – 100.000 Obligaties verkocht. De door de uitgevende instelling bepaalde variabelen en (mogelijk) hetgeen tussen [eiser] (als verkoper) en de koper op grond daarvan (stilzwijgend) is overeengekomen bepalen wie recht heeft op de op 8 mei 2013 (
payment date) uitbetaalde liquidatie-uitkering.
handelin effecten. In die regels is bepaald aan wie (welke aangesloten instelling) een uitkering (
proceeds of a Corporate Action) wordt uitbetaald. Dat is (in dit geval) de aangesloten instelling die op de
record date– volgens de administratie van Euroclear – de Obligaties aanhoudt (zie het tussenvonnis onder 1.3 en de definitie van
“Record Date”: Date on which settled positions are struck in the books of [Euroclear] at close of business to determine the entitlement to the proceeds of a Corporate Action).De (definitie van)
record datebepaalt niet wie (civielrechtelijk) recht heeft op de uitkering. Euronext speelt ook geen rol bij de financiële afwikkeling van de via de beurs uitgevoerde transacties.
record date.Op een andere manier is (voor de uitgevende instelling) niet vast te stellen aan wie een uitkering moet worden gedaan.
ESES Detailed Service Description: Market claims and transformations) ook is beschreven (zie het tussenvonnis onder 3.4), zal het kunnen voorkomen (en dikwijls voorkomen) dat op de dag dat een uitkering wordt uitbetaald de effecten die op naam (op de rekening) van een bepaalde belegger staan geadministreerd bij de aangesloten instelling op dat moment al zijn verkocht aan een ander, maar dat de transactie nog niet
gesettledis (omdat
settlement– het verwerken van de transactie in de administratie van Euroclear (en van de aangesloten instelling) – enkele dagen (in 2013 drie) in beslag neemt). In dat geval kan het zijn dat de uitkering terecht komt bij een belegger die daarop geen recht heeft. Om dit recht te trekken is het systeem van de
market claimsin het leven geroepen. In de Europese
Market Standards for Corporate Actions Processing(kortweg: de
Market Standards) is een
market claimgedefinieerd als het
“process to reallocate the proceeds of a Distribution to the contractually entitled party”(zie ook het tussenvonnis onder 3.3) en in de (hiervoor reeds genoemde) documentatie van Euroclear staat vermeld dat
“market claims are used to ensure that the benefit of a distribution (the ‘entitlement’) reaches the entitled party. (…) to manage the effect of a distribution on a transaction, one of the counterparties may need to claim the entitlement of a given distribution from the other counterparty to the transaction”.
Market Standards). Deze beursregels bepalen alleen aan wie (aan welke aangesloten instelling) wordt uitbetaald. En de beursregels (de
Market Standards) hebben voor dat doel gekozen voor een duidelijk aanknopingspunt: de administratie van (de aangesloten instellingen bij) Euroclear.
payment date, de dag waarop de liquidatie-uitkering werd uitbetaald) nog op zijn beleggingsrekening bij Binck Bank (en dus in het verzameldepot van Binck Bank bij Euroclear) stonden geadministreerd, niet zonder meer betekent dat [eiser] ook recht had op de liquidatie-uitkering op die Obligaties.
ex datewas bepaald, leidt, anders dan [eiser] betoogt, niet zonder meer tot de conclusie dat hij de Obligaties zonder recht op de liquidatie-uitkering heeft verkocht. Alleen het tegenovergestelde is zonder meer juist: wanneer een
ex dateis bepaald, staat vast dat vanaf die datum de effecten
zonderrecht op de (inmiddels aangekondigde) uitkering worden verhandeld en de verkoper ná de
ex date(ondanks verkoop van het effect) recht heeft op de uitkering. De definitie van
ex dateluidt immers als volgt:
“Date from which the Underlying Security is traded without the benefit / right attached to it”.Met dit als uitgangspunt, zou (
a contrarioredenerend) de conclusie juist, zoals Euronext stelt, moeten zijn dat als géén
ex dateis bepaald, het recht op de uitkering wordt meeverkocht.
market claimom de liquidatie-uitkering (alsnog) terecht te laten komen bij de koper. [eiser] stelt dat Euronext (mede) verantwoordelijk is voor deze gang van zaken. [eiser] legt aan zijn vordering immers ten grondslag dat Euronext onrechtmatig heeft gehandeld door toe te staan dat aan de op 7 mei 2013 gesloten en op 10 mei 2013 afgewikkelde transactie achteraf, namelijk in augustus 2013, nieuwe informatie is toegevoegd, te weten een
ex date, op grond waarvan de liquidatie-uitkering ten bedrage van EUR 8.031,-- plotseling werd geacht te zijn meeverkocht met de Obligaties.
Market Standardsdat het creëren (
creation) en verwerken (
processing) van en rapporteren (
reporting) over
market claimsde verantwoordelijkheid is van de centrale bewaarinstelling Euroclear (bij OTC-transacties) of de centrale wederpartij LCH Clearnet (bij beurstransacties). In de
Market Standardsis ten aanzien
market claims, voor zover hier van belang, het volgende bepaald:
“ex date”(volgens Euronext een “
fictieveex date”) in de
Corporate Event Noticedie op 19 augustus 2013 is uitgegaan, ongelukkig is geweest, hierdoor geen nieuwe informatie is toegevoegd aan de op 7 mei 2013 gesloten en op 10 mei 2013 afgewikkelde transactie, omdat de voor de liquidatie-uitkering geldende
payment dateimmers altijd 8 mei 2013 is geweest (zie hiervoor onder 1.2). Een
ex dateis een datum die altijd ligt vóór de datum waarop de (dividend)uitkering wordt uitbetaald, juist om te voorkomen dat de (dividend)uitkering na de verkoop van het onderliggende effect (aandeel) terecht komt bij de verkoper (die op dat moment – de
record date– nog als houder van het effect in de administratie van (de aangesloten instelling bij) Euroclear staat geregistreerd.
market claimis ontnomen; (ii) Euronext geen verantwoordelijkheid heeft voor (het creëren en verwerken van en rapporteren over)
market claimsen (iii) uit de (via Euronext) op 19 augustus 2013 gecommuniceerde
Corporate Event Noticeniet volgt dat “nieuwe informatie is toegevoegd aan de op 7 mei 2013 gesloten en op 10 mei 2013 afgewikkelde transactie”. Hiermee komt de grondslag aan de vordering van [eiser] te ontvallen. Onduidelijk is immers gebleven wat Euronext fout zou hebben gedaan. Voorts geldt dat, als er al iets fout is gegaan, die fout niet is toe te rekenen aan Euronext. Ten slotte treft ook het verweer van Euronext dat de
market claimook zou zijn uitgevoerd als zij de Corporate Event Notice niet zou hebben verspreid (en dat dus causaal verband tussen de eventuele fout en de door [eiser] geleden schade ontbreekt) doel.
market claimniet had mogen toelaten wegens overschrijding van de (volgens de
Market Standards) geldende termijnen (zie bijvoorbeeld hiervoor onder 1.9) geen verdere bespreking behoeft.
market claimsniet – zoals behoort – meteen bij (en direct na) de verkooptransacties zijn gegenereerd om te bewerkstelligen dat de uitkering bij de koper en niet bij de verkoper terecht zou komen. Kennelijk (zo stelt Euronext) is er in het onderhavige geval inderdaad iets misgegaan in de communicatie tussen de uitgevende instelling (vertegenwoordigd door de vereffenaars) en LHC Clearnet. Euronext heeft als verklaring voor het feit dat de
market claimsin dit geval eerst zo laat zijn gegenereerd gegeven dat de externe data provider (Telekurs) van wie LHC Clearnet destijds informatie over onder meer liquidatie-uitkeringen ontving, niet op de hoogte was van de onderhavige liquidatie-uitkering en LHC Clearnet daarover dus niet heeft geïnformeerd. Eerst enige tijd later, toen er vragen kwamen vanuit de markt, heeft LHC Clearnet ontdekt dat een liquidatie-uitkering had plaatsgevonden en heeft zij bij Euroclear en Euronext aan de bel getrokken. Vervolgens is (in augustus 2013) de handel stilgelegd en is de
market claimgegenereerd. Nu deze gang van zaken niet aan Euronext valt toe te rekenen, kan in het midden blijven of hier fouten zijn gemaakt.
Corporate Event Noticevan 19 augustus 2013 blijkt dat Euronext (kennelijk) op grond van Rule 4403/3 heeft ingegrepen in de markt, omdat sprake was van een imperfecte markt en dat zij in strijd met die regel heeft gehandeld omdat zij in dat geval alleen de transacties had kunnen doorhalen behoeft evenmin bespreking. Van toepassing van deze regel is geen sprake geweest. Zoals hiervoor is overwogen zijn in augustus 2013 door LHC Clearnet (alsnog)
market claimsgegenereerd en is dat via de
Corporate Event Noticeaan de markt gecommuniceerd. Bovendien, zo stelt Euronext terecht, heeft zij op grond van Rule 4403/3 de (discretionaire) bevoegdheid om transacties door te halen, niet de verplichting (in Rule 4403/3 staat dat Euronext transacties op eigen initiatief
magdoorhalen).