ECLI:NL:RBAMS:2014:6889

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
12 november 2014
Publicatiedatum
21 oktober 2014
Zaaknummer
C-13-554877 - HA ZA 13-1771
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Auteursrechtelijke geschil over gebruiksrecht ontwerp beursstand

In deze zaak tussen Imaging You B.V. en Sevenstar Yacht Transport B.V. draait het om een geschil over de interpretatie van een overeenkomst die op 5 augustus 2009 is gesloten. Imaging You, de eiser, heeft in opdracht van Sevenstar een ontwerp voor een beursstand gemaakt en de benodigde bouwelementen geleverd. De kern van het geschil is of de overeenkomst ook een gebruiksrecht voor Sevenstar op het ontwerp van Imaging You omvat. Imaging You stelt dat dit niet het geval is en vordert onder andere een verbod op het openbaar maken van het ontwerp en schadevergoeding. Sevenstar daarentegen betoogt dat het gebruiksrecht wel is inbegrepen bij de overeenkomst.

De rechtbank heeft vastgesteld dat Imaging You de auteursrechthebbende is van het ontwerp en dat de overeenkomst niet alleen betrekking had op de levering van de bouwelementen, maar ook op het gebruiksrecht van het ontwerp. De rechtbank oordeelt dat Sevenstar, door het ontwerp te gebruiken voor de beursstand, geen inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van Imaging You. De vorderingen van Imaging You worden afgewezen, en Imaging You wordt veroordeeld in de proceskosten van Sevenstar, die zijn begroot op € 2.377,00.

De uitspraak is gedaan door mr. L.R. Wisse, bijgestaan door mr. M.E.A. Möhring, en is openbaar uitgesproken op 12 november 2014. Dit vonnis benadrukt het belang van duidelijke afspraken in contracten, vooral als het gaat om auteursrechten en gebruiksrechten van ontwerpen.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht
zaaknummer / rolnummer: C/13/554877 / HA ZA 13-1771
Vonnis van 12 november 2014
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
IMAGING YOU B.V.,
gevestigd te Oostzaan,
eiseres,
advocaat mr. R.E. Verkerke te Amsterdam,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
SEVENSTAR YACHT TRANSPORT B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde,
advocaat mr. drs. I.M.C.A. Reinders Folmer te Amsterdam.
Partijen zullen hierna Imaging You en Sevenstar genoemd worden.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • het tussenvonnis van 29 januari 2014 waarin een comparitie van partijen is gelast,
  • het proces-verbaal van comparitie van 1 oktober 2014.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
De bedrijfsactiviteiten van Imaging You richten zich op het ontwerpen, vormgeven en plaatsen van driedimensionale presentaties, waaronder beursstands. Imaging You handelt onder de naam [bedrijfsnaam].
2.2.
Sevenstar houdt zich bezig met de vrachtvaart en laad-, los- en overslagactiviteiten voor de zeevaart.
2.3.
Op 28 juli 2009 is door Imaging You aan Sevenstar een opdrachtbevestiging toegestuurd. In de opdrachtbevestiging is, voor zover hier van belang, het volgende opgenomen:
“In aansluiting op onze diverse aangename gesprekken, hebben wij het genoegen u de prijzen en condities te vermelden voor de koop van bijgevoegd 36 vierkante meter eiland ontwerpconcept. Zoals besproken adviseren wij u een modulair standconcept; de eerste initiële kosten zullen wellicht hoger zijn, maar op uw volgende beursdeelnames kunt u aanzienlijk besparen op uw variabele kosten zonder concessies te doen in uw uitstraling. Bijgevoegde offerte is gebaseerd op het door jullie eerder ontvangen en tevens bijgevoegde ontwerpconcept Voor de Break Bulk Nola USA New Orleans (…)
Door de grote frequentie van het inzetten van deze standmaterialen adviseren wij om alle materialen in koop aan te schaffen zodat u na dit event alleen tegen de variabele kosten de evenementen kunt laten realiseren door Laarhoven design. (…)
Modulair standconcept uitgevoerd in koopmaterialen, bestaande uit:
(…)
Overige kosten bestaande uit:
(…)
Diverse ontwerpconcepten bestaande uit 36 vierkante meter € 3.450,00
eilandstand en diverse ontwerpen voor de 5 verschillende divisies
en diverse losse displays en onderdelen. Gereduceerd tarief!
Engineering, uitwerken werktekeningen en verpakkingen, gereduceerd € 1.500,00
tarief!
(…)
Zoals besproken, is uw modulair stadconcept na aanschaf in diverse configuraties tegen de variabele kosten te monteren/ demonteren op diverse locaties op de wereld. (…)”
In totaal is Sevenstar een bedrag van € 116.561,69 inclusief btw geoffreerd. In de opdrachtbevestiging zijn de algemene voorwaarden van Imaging You van toepassing verklaard.
2.4.
De opdrachtbevestiging is op 5 augustus 2009 door Sevenstar voor akkoord ondertekend. Imaging You heeft op grond van deze overeenkomst voor Sevenstar een ontwerp voor haar beursstand gemaakt en de elementen die voor de bouw van deze stand nodig waren aan Sevenstar geleverd.
2.5.
In artikel 8.3 van de algemene voorwaarden van Imaging You is, voor zover hier van belang, het volgende opgenomen:
“Ontwerpen, tekeningen, technische beschrijvingen e.d. (…) blijven de uitsluitende eigendom van [Imaging You, rb], ook al zijn daarvoor kosten in rekening gebracht. Zij mogen zonder toestemming niet door de koper gebruikt, gekopieerd, vermenig-vuldigd, doorgegeven aan of ter kennis gebracht worden van derden. (…)”
2.6.
Partijen hebben hun samenwerking na de levering van de verschillende door Sevenstar bij Imaging You gekochte elementen voor de beursstand voortgezet, in die zin dat Imaging You over de periode van 28 juli 2009 tot 26 november 2012 in opdracht van Sevenstar de beursstand op (minimaal) 25 beurzen heeft opgebouwd.
2.7.
Bij e-mail van 26 november 2012 heeft Sevenstar te kennen gegeven de samenwerking met Imaging You te willen beëindigen. Imaging You heeft bij e-mail van 4 december 2012 hierop – voor zover hier van belang – als volgt gereageerd:
“(…) Mochten jullie in de toekomst (extra) materialen nodig hebben en/of ontwerpen willen laten aanpassen dan kunnen wij jullie hier uiteraard ook mee helpen. (…)
Ik wens jullie heel veel succes toe de komende tijd en uiteraard ook op de komende beurzen. (…)”

3.Het geschil

3.1.
Imaging You vordert – samengevat – bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis, Sevenstar te veroordelen tot:
3.1.1.
het staken en gestaakt houden van het openbaar maken en/of verveelvoudigen van het ontwerp, op straffe van een dwangsom van € 50.000,00, te vermeerderen met
€ 10.000,00 per dag of gedeelte van de dag dat Sevenstar het verbod overtreedt,
3.1.2.
vergoeding aan Imaging You van de door Imaging You geleden schade, nader op te maken bij staat,
3.1.3.
het doen van een door een registeraccountant gewaarmerkte opgave waaruit blijkt:
a. op welke beurzen Sevenstar het ontwerp heeft (doen) openbaar gemaakt en/of verveelvoudigd in de periode van 1 oktober 2012 tot en met heden,
b. waar deze beurzen zijn gehouden,
c. hoelang deze beurzen hebben geduurd en
d. onder overlegging van foto’s van de door Sevenstar gebruikte stands,
3.1.4.
betaling van de proceskosten van Imaging You.
3.2.
Imaging You stelt hiertoe – kort gezegd – het volgende. De overeenkomst van 5 augustus 2009 heeft enkel betrekking op de aankoop van de in de opdrachtbevestiging genoemde bouwelementen. Het auteursrecht op het ontwerp dat door Imaging You ten behoeve van de beursstand van Sevenstar is gemaakt is niet overgedragen. Het is Sevenstar dan ook niet toegestaan om met de door haar aangeschafte bouwelementen de door Imaging You ontworpen beursstand op te bouwen. Sevenstar heeft dit echter in ieder geval op de beurzen ‘Boot Düsseldorf 2013’ en ‘Breakbulk 2013’ in Shanghai toch gedaan. Daarmee maakt zij inbreuk op het auteursrecht van Imaging You en is zij gehouden de schade die Imaging You dientengevolge leidt te vergoeden.
3.3.
Sevenstar voert verweer en voert daartoe – kort gezegd – aan dat met de overeenkomst van 5 augustus 2009 niet alleen de bouwelementen, maar ook het gebruiksrecht op het ontwerp van Imaging You is gekocht.
3.4.
Op de verdere stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.
Vast staat dat Imaging You op grond van de op 5 augustus 2009 tussen partijen tot stand gekomen overeenkomst (zie 2.4) in opdracht en voor rekening van Sevenstar een ontwerp heeft gemaakt voor een beursstand. Tussen partijen is niet in geschil dat Imaging You de auteursrechthebbende met betrekking tot dit ontwerp is.
4.2.
Kern van het geschil tussen partijen betreft de vraag of de overeenkomst van 5 augustus 2009 – naast de levering van de bouwelementen voor de beursstand van Sevenstar – ook een recht voor Sevenstar omvat om het ontwerp van Imaging You (herhaaldelijk) te gebruiken.
4.3.
De rechtbank stelt voorop dat de vraag op welke wijze in een schriftelijke overeenkomst de verhouding van partijen is geregeld, niet kan worden beantwoord op grond van alleen maar een zuiver taalkundige uitleg van de bepalingen van dat contract. Voor de beantwoording van die vraag komt het immers aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepalingen mochten toekennen en hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
4.4.
Vastgesteld moet worden dat bij het aangaan van de overeenkomst van 5 augustus 2009 voor beide partijen duidelijk was dat Sevenstar op zoek was naar een beursstand die zij herhaaldelijk bij verschillende beurzen kon gebruiken. In de opdrachtbevestiging van 28 juli 2009 (zie 2.3) adviseert Imaging You Sevenstar immers om – gelet op de frequentie waarop de materialen door Sevenstar zouden worden ingezet – de bouwelementen voor de beursstand te kopen in plaats van deze te huren, waarna er door Sevenstar om die reden ook voor is gekozen om de bouwelementen te kopen.
4.5.
Imaging You heeft gesteld dat het ook zonder het gebruiksrecht op het ontwerp voor Sevenstar mogelijk is om met de aangeschafte bouwelementen een beursstand te bouwen. De bouwelementen moeten volgens Imaging You worden gezien als een soort ‘legostenen’, die in verschillende samenstellingen kunnen worden gebruikt en waarmee derhalve een onbeperkt aantal beursstands kan worden gebouwd. Deze stelling baat Imaging You echter niet. Daartoe wordt als volgt overwogen.
4.6.
Ter gelegenheid van de comparitie van partijen is van de zijde van Sevenstar onbetwist gesteld dat het ontwerp dat Imaging You voor Sevenstar had gemaakt de romp van een schip vormde, en dat juist dit ontwerp – aangezien Sevenstar actief is in de scheepvaartbranche – de doorslag heeft gegeven om met Imaging You in zee te gaan. Daaruit volgt dat Imaging You redelijkerwijs had moeten begrijpen dat de aanschaf van de bouwelementen, waarvan een deel bovendien speciaal ten behoeve van dit ontwerp is gemaakt, voor Sevenstar enkel zinvol was indien Sevenstar haar beursstand vervolgens herhaaldelijk conform het door Imaging You gemaakte ontwerp kon gebruiken (en de beursstand dus leek op de romp van een schip). Dat de aangeschafte bouwelementen feitelijk ook op een andere wijze in elkaar kunnen worden gezet, waarmee een beursstand met een ander uiterlijk wordt gecreëerd, doet dan ook niet ter zake.
4.7.
De rechtbank acht voorts van belang dat door Imaging You op geen enkel moment kenbaar is gemaakt dat Sevenstar het ontwerp van Imaging You niet zou mogen gebruiken dan wel daarvoor een vergoeding zou moeten betalen. Door Imaging You zijn feitelijk in de periode van 28 juli 2009 tot en met 12 november 2012 ook nooit expliciet kosten voor het gebruik van het ontwerp bij Sevenstar in rekening gebracht, terwijl de beursstand in die periode 25 keer conform het ontwerp van Imaging You is opgebouwd. Dat deze kosten verdisconteerd waren in de kosten die Imaging You bij Sevenstar in rekening heeft gebracht voor het vervoeren en opzetten van de beursstand, zoals Imaging You nog stelt, blijkt niet.
4.8.
Dat Sevenstar geen gebruik zou mogen maken van het ontwerp dan wel daar een vergoeding voor zou moeten betalen blijkt – anders dan Imaging You kennelijk meent – ook niet uit het bepaalde in artikel 8.3 van de algemene voorwaarden. Er moet immers een onderscheid worden gemaakt tussen het ontwerp zelf (waarvan het eigendom ingevolge artikel 8.3 bij Imaging You blijft) en de beursstand die op basis van dat ontwerp is aangeschaft. Oftewel, zoals door Sevenstar terecht is opgemerkt, wanneer iemand een auto koopt waarbij het ontwerp van de auto auteursrechtelijk is beschermd, mag diegene de auto naar eigen inzicht gebruiken, maar is het niet toegestaan om een nieuwe auto te maken.
4.9.
Ten slotte geldt dat ook op het moment dat Sevenstar de samenwerking met Imaging You beëindigde door Imaging You niet kenbaar is gemaakt dat Sevenstar, zonder daarvoor een vergoeding te betalen, geen gebruik mocht maken van het door Imaging You gemaakte ontwerp.
4.10.
Op grond van het voorgaande moet de overeenkomst van 5 augustus 2009 redelijkerwijs aldus worden uitgelegd dat deze overeenkomst niet alleen betrekking had op de aanschaf van de bouwelementen voor de beursstand, maar ook op het gebruiksrecht voor het door Imaging You in opdracht van Sevenstar gemaakte ontwerp voor de beursstand.
Dat betekent dat Sevenstar reeds om die reden door – na de beëindiging van de samenwerking met Imaging You – de beursstand (in ieder geval) tweemaal te hebben opgebouwd conform het ontwerp van Imaging You, geen ontoelaatbare inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van Imaging You. De vorderingen van Imaging You zullen worden afgewezen.
4.11.
Imaging You zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. Nu, zoals uit het bovenstaande volgt, het geschil betrekking heeft op de uitleg van de tussen partijen gesloten overeenkomst en niet wordt toegekomen aan een beoordeling op grond van het IE-recht, is een proceskostenveroordeling op grond van artikel 1019h van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) niet aan de orde. De kosten aan de zijde van Sevenstar worden begroot op:
- griffierecht 589,00
- salaris advocaat
1.788,00(2,0 punten × tarief € 894,00)
Totaal € 2.377,00

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
wijst de vorderingen af,
5.2.
veroordeelt Imaging You in de proceskosten, aan de zijde van Sevenstar tot op heden begroot op € 2.377,00.
Dit vonnis is gewezen door mr. L.R. Wisse, bijgestaan door mr. M.E.A. Möhring, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 12 november 2014. [1]

Voetnoten

1.*