ECLI:NL:RBAMS:2013:5210

• Datum uitspraak: 29 mei 2013
• Publicatiedatum: 20 augustus 2013
• Zaaknummer: C/13/473139 / HA ZA 10-3385
• Instantie: Rechtbank Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Op tegenspraak
• Rechters: A.W.H. Vink
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Onbevoegdheid Nederlandse rechter in vordering uit onrechtmatige daad

In deze zaak, die voor de Rechtbank Amsterdam is behandeld, heeft de rechtbank op 29 mei 2013 uitspraak gedaan in een vordering van Aerocrane B.V. tegen een gedaagde, die in Frankrijk woont. Aerocrane vorderde een verklaring voor recht dat de gedaagde onrechtmatig had gehandeld en veroordeling tot schadevergoeding. De rechtbank heeft echter geoordeeld dat de Nederlandse rechter geen rechtsmacht heeft om kennis te nemen van de vordering, op basis van artikel 5 lid 3 van de EEX-Verordening. Dit artikel bepaalt dat voor vorderingen uit onrechtmatige daad de rechter van de plaats waar het schadebrengende feit zich heeft voorgedaan bevoegd is. In dit geval heeft de rechtbank vastgesteld dat het schadebrengende feit zich op Guernsey heeft voorgedaan, waar de gedaagde zich ook had voorgedaan als beneficiair eigenaar van Westcode Electronics Limited. De rechtbank heeft zich daarom onbevoegd verklaard om van de vordering van Aerocrane kennis te nemen.

In reconventie heeft de gedaagde gevorderd de opheffing van een conservatoir beslag dat door Aerocrane was gelegd. De rechtbank heeft ook deze vordering afgewezen, omdat het beslag was gelegd ter verzekering van de vordering die de rechtbank onbevoegd heeft verklaard. De rechtbank heeft de proceskosten gecompenseerd, zodat iedere partij de eigen kosten draagt. Deze uitspraak benadrukt de noodzaak voor partijen om de juiste rechtsmacht te bepalen voordat zij een procedure starten, vooral in internationale geschillen.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht

zaaknummer / rolnummer: C/13/473139 / HA ZA 10-3385

Vonnis van 29 mei 2013

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

AEROCRANE B.V. ,

gevestigd te Lelystad,

eiseres in conventie,

verweerster in reconventie,

advocaat mr. M.Ch. Kaaks te Amsterdam,

tegen

[gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] ,

wonende te [woonplaats],

gedaagde in conventie,

eiser in reconventie,

advocaat mr. drs. M. Bitter te Haarlem.

Partijen zullen hierna Aerocrane en [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] worden genoemd.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het vonnis in incident van 4 april 2012;

- het tussenvonnis van 16 mei 2012 waarbij een comparitie is gelast;

- het proces-verbaal van comparitie van 30 augustus 2012 en de daarin genoemde stukken.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2. De feiten

2.1.

Westcode Electronics Limited (hierna: Westcode) is een op Guernsey gevestigde vennootschap. De aandelen worden in trust gehouden, met Mercator Trustees Limited (hierna: Mercator) als
trustee en [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] en [naam 1] (hierna: [naam 1]) als
beneficiary (ieder voor 50%).

2.2.

The Royal Court of the Island of Guernsey heeft tussen [naam 1] enerzijds en [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] en Mercator anderzijds op 27 oktober 2006, 16 november 2006 en 29 november 2006 vonnis gewezen. Bij vonnis van 27 oktober 2006 is onder meer geoordeeld dat [naam 1] niet akkoord is gegaan met de overdracht van zijn economisch belang in Westcode aan [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] op enig tijdstip tussen 24 mei 1999 en 21 juni 1999, terwijl [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] wel als enige
beneficiary staat ingeschreven. Vervolgens is [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] bij laatstgenoemd vonnis - kort samengevat - veroordeeld om op basis van schadeloosstelling (“
indemnity basis ”) de proceskosten van [naam 1] te voldoen, die volgens The Royal Court of the Island of Guernsey bij gebrek aan overeenstemming dienen te worden begroot.

2.3.

[naam 1] heeft zijn vordering ter zake van de proceskosten voortvloeiende uit het vonnis van 29 november 2006 bij notariële akte van 27 juni 2008 overgedragen aan Aerocrane. Ter verzekering van deze vordering heeft Aerocrane op 30 juni 2010 ten laste van [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] onder het rechtspersoonlijkheid bezittende publiekrechtelijke lichaam de Sociale Verzekeringsbank (hierna: de SVB) conservatoir derdenbeslag (hierna: het beslag) doen leggen.

3. Het geschil

in conventie

3.1.

Aerocrane vordert - samengevat - bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis een verklaring voor recht dat [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] onrechtmatig jegens [naam 1] heeft gehandeld en veroordeling van [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] tot betaling van de schade, waaronder de kosten genoemd in het vonnis van The Royal Court of the Island of Guernsey van 29 november 2006, nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, met veroordeling van [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] in de kosten van deze procedure. Ter comparitie is van de zijde van Aerocrane verklaard dat uit proceseconomisch oogpunt verwijzing naar de schadestaatprocedure niet plaats hoeft te vinden, maar dat de schade kan worden begroot. De schade bestaat uit een bedrag van

€ 5.000,- inclusief btw aan gemaakte kosten van rechtsbijstand en de proceskosten die [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] ingevolge het vonnis van 29 november 2006 van The Royal Court of the Island of Guernsey gehouden is te betalen, te weten per 28 juni 2010 een totaalbedrag van omgerekend € 120.350,75, aldus Aerocrane.

3.2.

Aan het gevorderde legt Aerocrane ten grondslag dat [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] onrechtmatig heeft gehandeld door zich met behulp van een vervalste overeenkomst gedateerd 21 juni 1999 tegenover Mercator voor te doen als 100% beneficiaire eigenaar van Westcode. [naam 1] zag zich daarom genoodzaakt een procedure bij The Royal Court of the Island of Guernsey aanhangig te maken teneinde vastgesteld te krijgen dat hij zijn beneficiaire eigendom niet aan [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] had overgedragen. Daarop heeft The Royal Court of the Island of Guernsey geoordeeld dat [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] zich door middel van een valse koopakte ten onrechte heeft voorgedaan als beneficiair eigenaar en dat [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] een integrale vergoeding van de reële proceskosten verschuldigd is.

3.3.

[gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] voert verweer en concludeert tot afwijzing van het gevorderde.

3.4.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

in reconventie

3.5.

[gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] vordert - samengevat - bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis opheffing van het ten verzoeke van Aerocrane ten laste van [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] onder de SVB gelegde conservatoir derdenbeslag, met veroordeling van Aerocrane in de kosten (waaronder nakosten en kosten voor zover verbonden aan de opheffing van het beslag), vermeerderd met rente.

3.6.

[gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] stelt daartoe dat het beslag zonder deugdelijke rechtsgrond is gelegd. Aerocrane heeft namelijk geen vordering op [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] en Aerocrane is in elk geval niet-ontvankelijk in haar vordering.

3.7.

Aerocrane voert verweer en concludeert tot afwijzing van het gevorderde.

3.8.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4. De beoordeling

in conventie

4.1.

Aan de orde is de vraag of de Nederlandse rechter rechtsmacht toekomt om kennis te nemen van de vordering van Aerocrane, zoals [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] vóór alle weren heeft betwist. Overwogen wordt als volgt.

4.2.

[gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] is woonachtig in Frankrijk en Aerocrane is gevestigd in Nederland. Onderhavig geschil betreft bovendien een burgerlijke zaak, zodat de rechterlijke bevoegdheid dient te worden beoordeeld aan de hand van de Verordening (EG) nr. 44/2001 van de Raad van 22 december 2000 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (hierna: de EEX-Verordening). Op de hoofdregel van artikel 2 EEX-Verordening, inhoudende dat een ieder wordt opgeroepen voor de rechter van het land waarin hij/zij woonplaats heeft, kan de bevoegdheid van de Nederlandse rechter niet worden gebaseerd. [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] woont immers niet in Nederland. In de onderhavige kwestie gaat het evenwel om een vordering uit onrechtmatige daad, zodat beoordeeld dient te worden of de rechtsmacht van de Nederlandse rechter op grond van artikel 5 lid 3 EEX-Verordening kan worden aangenomen.

4.3.

Artikel 5 lid 3 EEX-Verordening bepaalt dat ten aanzien van verbintenissen uit onrechtmatige daad bevoegd is het gerecht van de plaats in een lidstaat waar het schadebrengende feit zich heeft voorgedaan, te weten de plaats van de onrechtmatige handeling en/of de plaats waar de schade is ingetreden. Daarbij dient de plaats waar de schade is ingetreden beperkt te worden opgevat, in die zin dat het niet iedere plaats omvat waar de schadelijke gevolgen van het feit voelbaar zijn. Het gaat om de plaats waar de daadwerkelijke aantasting van het goed heeft plaatsgevonden. Met [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] is de rechtbank van oordeel dat het schadebrengende feit zich op Guernsey heeft voorgedaan. Anders dan Aerocrane betoogt, acht de rechtbank in dit geval niet van belang de vraag of de overeenkomst gedateerd 21 juni 1999 in Nederland (valselijk) is opgemaakt en of deze vanuit Nederland dan wel Spanje per post of per fax is verzonden. Evenmin is van belang dat [naam 1] - zoals Aerocrane betoogt en [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] overigens betwist - indertijd in Lelystad woonde en dat een dochtervennootschap van Westcode eigenaar was van onroerend goed in Nederland. Waar het naar het oordeel van de rechtbank om gaat is dat niet in geschil is dat de overeenkomst gedateerd 21 juni 1999 op Guernsey aan de te Guernsey gevestigde
trustee Mercator is aangeboden met als doel de door [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] voorgestane en - naar de rechtbank begrijpt - aldaar te Guernsey bewerkstelligde inschrijving van [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] als 100%
beneficiary . Daarbij komt dat de schade die Aerocrane tengevolge van dit gestelde onrechtmatig handelen van [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] vordert, ziet op de proceskosten van de bij The Royal Court of the Island of Guernsey gevoerde procedure om de inschrijving - kort gezegd - ongedaan te krijgen. Dit alles leidt ertoe dat de bevoegdheid van de Nederlandse rechter niet op grond van artikel 5 lid 3 EEX-Verordening kan worden gestoeld.

4.4.

Nu de Nederlandse rechter ten aanzien van het onderhavige geschil geen rechtsmacht toekomt, zal de rechtbank zich onbevoegd verklaren om van de vordering van Aerocrane kennis te nemen.

in reconventie

4.5.

Het beslag is door Aerocrane blijkens het beslagrekest ten laste van [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] gelegd ter verzekering van de vordering op [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] ter zake van de proceskosten voortvloeiende uit het vonnis van The Royal Court of the Island of Guernsey van

29 november 2006, die het gevolg zijn van het in conventie gestelde onrechtmatig handelen van [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie]. Zoals hiervoor in conventie is overwogen, is de rechtbank onbevoegd om over dat geschil te oordelen. Dat het beslag zonder deugdelijke rechtsgrond is gelegd - zoals [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] betoogt - is niet vastgesteld. Nu [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] overigens geen feiten en/of omstandigheden heeft gesteld dat en waarom het beslag opgeheven dient te worden, zal het gevorderde worden afgewezen.

in conventie en in reconventie

4.6.

Nu Aerocrane in conventie niet in het gelijk wordt gesteld en het door [gedaagde in conventie/ eiser in reconventie] in reconventie gevorderde wordt afgewezen, ziet de rechtbank aanleiding om de proceskosten tussen partijen te compenseren in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.

4.7.

Al het voorgaande leidt tot de volgende beslissing.

5. De beslissing

De rechtbank

in conventie

5.1.

verklaart zich onbevoegd ten aanzien van de door Aerocrane ingestelde vorderingen,

in reconventie

5.2.

wijst af het gevorderde,

in conventie en in reconventie

5.3.

compenseert de proceskosten in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.

Dit vonnis is gewezen door mr. A.W.H. Vink en in het openbaar uitgesproken op 29 mei 2013.