vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Sector civiel recht, voorzieningenrechter
zaaknummer / rolnummer: 365193 / KG ZA 07-480 OdC/SK
Vonnis in kort geding van 26 april 2007
[Eiseres],
wonende te Amsterdam,
eiseres bij dagvaarding van 3 april 2007,
procureur mr. N. de Vos,
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
GOOGLE NETHERLANDS B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde,
procureur mr. M. de Cock Buning.
Partijen zullen hierna [eiseres] en Google genoemd worden.
De procedure
Ter terechtzitting van 13 april 2007 heeft [eiseres] gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding, met dien verstande dat zij ter terechtzitting haar eis heeft gewijzigd als hierna onder 3.1 te vermelden. Google heeft verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de gevraagde voorziening. Na verder debat hebben partijen verzocht vonnis te wijzen.
De feiten
[Eiseres] heeft een televisieprogramma gepresenteerd bij regionet RTVN. Zij is op de internetsite www.tvbabes.com te vinden, waar onder meer wordt vermeld dat zij beschikbaar is voor freelance tv-werk.
Google levert diverse diensten aan gebruikers van internet, waaronder de Google zoekmachine.
In de gebruiksvoorwaarden van Google staat onder meer vermeld:
“De sites die getoond worden als zoekresultaten of waarna [bedoeld zal zijn: waarnaar, vzr] gekoppeld wordt door Google Search Services zijn ontwikkeld door mensen waarover Google geen invloed kan uitoefenen. De zoekresultaten die verschijnen vanuit de Google indexen zijn geïndexeerd door geautomatiseerde Google programmatuur en computers, en Google kan en zal niet websites controleren voor ze worden opgenomen in de indexen van waaruit de zoekresultaten worden verzameld. Een zoekopdracht gebruikmakend van Google Search Services kan zoekresultaten en links opleveren naar sites die sommige mensen bezwaarlijk, ongepast of beledigend vinden. (...)”
Bij brief van 27 december 2006 heeft de raadsvrouw van [eiseres], mr. N. de Vos, aan Google bericht dat, wanneer de naam van [eiseres] op de site van Google wordt ingetoetst bij de zoekopdracht, er een tweetal zoekresultaten wordt verkregen van seks-websites, bij welke zoekresultaten haar naam voorkomt. Mr. De Vos heeft verder geschreven:
“Deze vermeldingen zijn onjuist. Allereerst staat cliënte, (...), niet op de betreffende website vermeld en bovendien is de website (...) inmiddels naar aanleiding van mijn verzoek, dat uit bijgaande e-mail blijkt, verwijderd. (...) De vermelding (...) dient dan ook met onmiddellijke ingang te worden verwijderd, nu een en ander niet juist is. (...) Er is sprake van een vermelding in strijd met de waarheid en een onrechtmatig handelen jegens cliënte alsmede van een aantasting van haar eer en goede naam, en handelen in strijd met haar privacy (...). Cliënte verzoekt (...), en voor zover nodig sommeert zij Google Nederland B.V., om de twee vermeldingen per ommegaande, althans binnen 48 uur na heden te verwijderen. (...).”
Bij brief van 16 februari 2007 heeft mr. De Vos aan Google bericht:
“(...) Inmiddels is gebleken dat cliënte wederom ten onrechte in verbinding wordt gebracht met sekssites en dat ten onrechte de suggestie wordt gewekt dat zij op de betreffende sites naakt staat vermeld, als playboy dient en fungeert als sexcamgirl.
Bij het intoetsen van de naam van cliënte, (...) op de site http://www.google.nl, staan de navolgende passages vermeld:
- (...) [36 internet adressen met betrekking tot sekssites, vzr]
- www.tvbabes.co/various/ghi.html
Deze vermeldingen zijn onjuist. Cliënte staat niet op de betreffende websites vermeld. Zij heeft hiertoe ook nimmer toestemming gegeven (...). De vermelding op uw site is derhalve ten onrechte. (...)”
In een e-mail van 21 februari 2007 heeft Google aan mr. De Vos geschreven:
“(...) Het spijt ons dat deze onverwachte resultaten werden weergegeven op Google. Uw e-mailbericht is doorgestuurd naar het betreffende team. We waarderen uw hulp bij het handhaven van de kwaliteit van onze zoekresultaten. (...)”
Houder van een groot aantal van de domeinnamen die als zoekresultaat, beschreven in de brief van 16 februari 2007 (zie 2.5) tevoorschijn kwamen, is een bedrijf in Enschede.
Vanaf 4 april 2007 komen de zoekresultaten waartegen [eiseres] bezwaar maakte, met uitzondering van de website www.tvbabes.com, niet meer voor in de zoekindex van Google, als gevolg van door Google tegen bedoeld Enschedees bedrijf getroffen maatregelen.
[eiseres] vordert - samengevat - na wijziging van eis, te bepalen dat Google gehouden is om de in punten 2, 3 en 4 van de dagvaarding genoemde links verwijderd te houden totdat er een onherroepelijk vonnis in een bodemprocedure is gewezen, op straffe van een dwangsom, alsmede veroordeling tot betaling aan [eiseres] van EUR 5.000,= als voorschot op de schadevergoeding, eveneens op straffe van een dwangsom, en veroordeling van Google in de proceskosten.
[eiseres] stelt dat zij voor de haar betreffende vermeldingen op de site www.google.nl nimmer toestemming heeft gegeven en dat de vermeldingen bovendien onjuist zijn, omdat [eiseres] niet op de betreffende websites staat vermeld. [eiseres] heeft door de maandenlange onjuiste vermeldingen op de site van Google hinder ondervonden. Door de vermeldingen is [eiseres] ten onrechte maandenlang in verband gebracht met seks en blootreportages en Google handelde aldus onrechtmatig jegens [eiseres]. De eer en goede naam van [eiseres] zijn aangetast en Google heeft in strijd met haar privacy gehandeld. Google was, toen zij bekend werd met de onterechte vermeldingen, gehouden de betreffende links op de site te verwijderen en verwijderd te houden. Het was voor Google mogelijk om op eenvoudige en goedkope wijze op te treden. Met de vermeldingen op haar site maakt Google het onrechtmatig handelen door de webbeheerders cq webhosten van de sekssites mogelijk en Google kan zich hier niet achter verschuilen. Door de onrechtmatige vermeldingen op de site van Google heeft [eiseres] immateriële schade geleden. Google is hiervoor aansprakelijk.
Google voert gemotiveerd verweer, welk verweer voor zover van belang hierna aan de orde zal komen.
De beoordeling
Een vordering als de onderhavige kan in kort geding alleen worden toegewezen, indien voldoende aannemelijk is dat de bodemrechter het standpunt van eiseres zal volgen, bijvoorbeeld als gedaagde een kennelijk ongegrond verweer voert en indien van eiseres niet kan worden gevergd dat zij de uitslag van de bodemprocedure afwacht.
Google heeft uiteengezet hoe de Google index wordt samengesteld door middel van een volledig geautomatiseerd proces dat de inhoud van websites produceert zonder menselijke tussenkomst, het zogenaamde ‘crawling’ of ‘web crawl’. Bij het uitvoeren van een zoekopdracht wordt de inhoud van de websites die door de zoekmachine is gecrawld, doorzocht. De zoekresultaten worden eerst verkregen uit de gehele index en daarna op volgorde van relevantie en nauwkeurigheid met betrekking tot de opgegeven zoekterm geplaatst, het zogenaamde ‘ranking’. Ranking van zoekresultaten vindt plaats op geautomatiseerde wijze, met toepassing van een combinatie van verschillende softwarematige processen. Google hanteert voor bepaalde gevallen een ‘Notice and Take Down’ procedure, in verband met behoud van de integriteit en transparantie van de index, en in verband met het respecteren van de rechten van derden. Met deze procedure kan Google stappen ondernemen om links naar websites, die door manipulatie de integriteit en objectiviteit van de zoekmachine in gevaar brengen, of die onmiskenbaar onrechtmatig zijn jegens bedrijven of personen, uit de index weg te laten. Ieder verzoek tot verwijdering wordt afzonderlijk beoordeeld. Indien Google een verzoek tot verwijdering honoreert, wordt het volledige webadres van de website in een bestand, de ‘black list’, geplaatst. Dit gebeurt handmatig en het hele proces duurt ongeveer 72 uur. Plaatsing op de ‘black list’ betekent niet dat het webadres zelf niet meer beschikbaar is of dat het webadres niet op andere zoekmachines te vinden is. Bij een volgende indexeringsronde van een zoekmachine kan al dan niet onder een andere domeinnaam geplaatste informatie opnieuw gevonden worden.
Google heeft hiermee voldoende aannemelijk gemaakt dat zij geen (preventieve) bemoeienis heeft met of invloed heeft op de inhoud van de links naar de websites en op de inhoud van de websites die automatisch als zoekresultaten worden verkregen na het intoetsen van, in dit geval, de zoektermen [eiseres] + [voornaam] + [voornaam]. Hierop wordt de gebruiker van Google ook nog eens gewezen in de gebruiksvoorwaarden (zie 2.3). Het is de eigenaar van de website die de inhoud van de website bepaalt en ook invloed kan uitoefenen op het resultaat van de zoekopdracht. Het ‘crawlen’, indexeren en ‘ranken’ heeft een technisch, automatisch en passief karakter en Google kan in beginsel dan ook niet verantwoordelijkheid worden geacht voor de uitkomst van een zoekopdracht en de inhoud van de zoekresultaten. Dat wellicht de eigenaar van de websites onrechtmatig handelt jegens [eiseres] door haar naam ten onrechte aan de sekswebsites te verbinden, brengt niet mee dat Google een daarvan afgeleide onrechtmatige daad jegens [eiseres] pleegt en daarom de plicht jegens [eiseres] zou hebben om tot verwijdering van de zoekresultaten over te gaan.
Van een onmiskenbaar onrechtmatig handelen jegens [eiseres] kan evenmin worden gesproken. Het gaat hier om de weergave van zoekresultaten van (nog steeds) op internet geplaatste informatie, welke informatie ook na verwijdering door Google van de links nog steeds op internet is te vinden, bijvoorbeeld door de desbetreffende URL in te toetsen. De zorgplicht van Google reikt niet zover dat zij aansprakelijk is voor de bereikbaarheid van die informatie van die ander, indien zij niet weet of redelijkerwijs behoort te weten dat die informatie apert onrechtmatig is. In dit geval was het voor Google redelijkerwijs onmogelijk om tot de conclusie te komen dat de informatie niet correct was. De informatie is dan ook niet als onmiskenbaar onrechtmatig te beschouwen. De stelling van [eiseres] dat de verantwoordelijkheid van Google aanvangt op het moment dat zij op de vermeende onrechtmatigheid van de links wordt aangesproken, gaat daarmee evenmin op.
Verder bestaan er voor [eiseres] minder verstrekkende mogelijkheden om de zoekresultaten die haar naam aan de sekswebsites verbinden, verwijderd te krijgen, namelijk door rechtstreeks de website-eigenaren dan wel (onder)houders, die de zoekresultaten manipuleren, hierop aan te spreken. In dit geval is dit bedoeld Enschedees bedrijf. Ter terechtzitting is gebleken dat zij met deze weg bekend is en dit bedrijf ook aansprakelijk heeft gesteld. Onder deze omstandigheden bestaat voor Google niet de verplichting jegens [eiseres] om de betreffende links te verwijderen.
Dat Google de links naar de betreffende websites inmiddels toch heeft verwijderd en op de ‘black list’ heeft gezet, is, zo heeft zij uiteengezet, om een andere reden geschied, namelijk op grond van de ‘Notice and Take Down’ procedure, wegens manipulatie van de zoekmachine met de naam van [eiseres] door de eigenaar van deze sekswebsites.
Bij het ontbreken van onrechtmatig handelen door Google jegens [eiseres] zullen de vorderingen, daaronder begrepen de vordering tot betaling van een voorschot op de schadevergoeding, worden afgewezen.
[eiseres] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Google worden begroot op:
- vast recht EUR 251,00
- salaris procureur 816,00
Totaal EUR 1.067,00
De beslissing
De voorzieningenrechter
weigert de gevraagde voorzieningen,
veroordeelt [eiseres] in de proceskosten, aan de zijde van Google tot op heden begroot op EUR 1.067,00,
verklaart de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. R. de Orobio de Castro, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. S.A. Krenning, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 26 april 2007.