ECLI:NL:RBALK:2011:BV0959

Rechtbank Alkmaar

Datum uitspraak
21 december 2011
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
376678 \ CV EXPL 11-4122
Instantie
Rechtbank Alkmaar
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Schending zorgplicht door bank bij foutieve overboeking

In deze zaak heeft de besloten vennootschap Wikin Beheer B.V. een vordering ingesteld tegen de Coöperatieve Rabobank Alkmaar e.o. U.A. naar aanleiding van een foutieve overboeking van € 10.000,-. De eiseres, Wikin, heeft per abuis geld overgemaakt naar een verkeerd, inmiddels gefailleerd bedrijf, Fasal Ehitus Oü, in plaats van het bedoelde bedrijf Fenster Ehitus OÜ. Wikin stelt dat de Rabobank haar zorgplicht heeft geschonden door niet tijdig actie te ondernemen om de bijschrijving op de verkeerde rekening te voorkomen. De kantonrechter heeft op 21 december 2011 uitspraak gedaan in deze zaak, waarbij de vraag centraal stond of de bank, voordat het bedrag was bijgeschreven op de rekening van het verkeerde bedrijf, met succes stappen had kunnen ondernemen.

Wikin heeft de Rabobank op 27 maart 2009 om 15.30 uur in kennis gesteld van de vergissing, maar de bank kon op dat moment niets meer doen omdat het bedrag al was bijgeschreven op de rekening van Fasal Ehitus Oü. De Rabobank heeft aangevoerd dat de verwerking van de overboeking volledig geautomatiseerd is en dat zij geen invloed heeft op het systeem. De kantonrechter heeft vastgesteld dat de Rabobank geen zorgplicht heeft geschonden, omdat zij geen invloed kan uitoefenen op de verwerking van de opdracht tot overboeking. De vordering van Wikin is afgewezen, en zij is veroordeeld in de proceskosten van de Rabobank, vastgesteld op € 600,-.

De uitspraak benadrukt de verantwoordelijkheden van banken in het kader van zorgplicht en de beperkingen van hun invloed op geautomatiseerde systemen. De beslissing van de kantonrechter is openbaar uitgesproken en onderstreept de noodzaak voor klanten om zorgvuldig om te gaan met banktransacties.

Uitspraak

RECHTBANK ALKMAAR
Sector Kanton - locatie Alkmaar
Zaaknr/rolnr.: 376678 \ CV EXPL 11-4122 (rvk)
Uitspraakdatum: 21 december 2011
Vonnis in de zaak van:
de besloten vennootschap Wikin Beheer B.V., statutair gevestigd te Winkel en kantoorhoudende te Alkmaar
eisende partij
verder ook te noemen: Wikin
gemachtigde: mr. P. van Lingen, advocaat te Alkmaar
tegen
de coöperatie U.A. (blijkens haar statuten een structuur coöperatie) Coöperatieve Rabobank Alkmaar e.o. U.A., gevestigd en kantoorhoudende te Alkmaar
gedaagde partij
verder ook te noemen: Rabobank Alkmaar
gemachtigde: mr. T.M.D. van den Beld, advocaat te Utrecht.
Het procesverloop
Wikin heeft een vordering ingesteld, zoals omschreven in de dagvaarding d.d. 1 augustus 2011.
Rabobank Alkmaar heeft bij antwoord verweer gevoerd.
Na beraad heeft de kantonrechter een comparitie gelast, die is gehouden op 22 november 2011, in aanwezigheid van partijen en hun gemachtigden.
Ten behoeve van de comparitie heeft Wikin nog producties in het geding gebracht.
Van deze comparitie heeft de griffier aantekeningen gehouden.
De inhoud van de processtukken geldt als hier ingelast.
Ten slotte is heden uitspraak bepaald.
De vaststaande feiten
1.Wikin bankiert bij Rabobank Alkmaar. De heer [x] van Wikin heeft op vrijdag 27 maart 2009 om 15.30 uur via telebankieren € 10.000,- overgemaakt van de bankrekening van Wikin. De bedoeling was dat het bedrag werd overgemaakt op de bankrekening van Fenster Ehitus OÜ in Tallinn, Estland. Per abuis heeft dhr. [x] in het adresboek op de computer het bedrijf Fasal Ehitus Oü in Tallinn Estland aangeklikt, een (voormalige) relatie van Wikin in Estland. Omdat de Iban en Swiftcodes automatisch worden aangehaald viel het dhr. [x] niet op dat hij € 10.000,- overboekte naar het verkeerde bedrijf.
2.Dhr. [x] heeft 10 minuten later Rabobank Alkmaar in kennis gesteld van deze vergissing en verzocht het nodige te doen.
3.Omstreeks 16.00 uur maandag 30 maart 2009 werd Wikin gebeld door Rabobank Alkmaar met de mededeling dat zij helaas niets meer kon doen omdat zij zojuist bericht had ontvangen dat het geld inmiddels was bijgeboekt op de rekening van Fasal Ehitus Oü, derhalve de verkeerde rekening.
4.Fasal Ehitus Oü is inmiddels failliet.
Het geschil
5.Wikin vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, veroordeling van Rabobank Alkmaar tot betaling van een bedrag ad € 10.904,-, rente en kosten rechtens.
6. Wikin stelt hiertoe, zakelijk samengevat, het volgende.
Hoewel Wikin bij het overboeken een fout heeft gemaakt, brengt de zorgplicht van Rabobank Alkmaar met zich mee dat indien Wikin die fout onmiddellijk constateert en de bank daarvan in kennis stelt, de bank alle redelijke maatregelen neemt ter voorkoming van (verdere) schade. Rabobank Alkmaar heeft niet aan deze verplichting voldaan. Er is te lang gewacht met het ondernemen van actie. Wanneer het verzoek tot ‘cancellation of payment’ aan de ontvangende Swedbank eerder was gedaan, had voorkomen kunnen worden dat het geld op de rekening van de (onjuiste) begunstigde was terechtgekomen. Wikin wenst vergoeding van de schade die als gevolg hiervan is ontstaan; dit komt neer op vergoeding van het overgeboekte bedrag van € 10.000,-, met rente en vergoeding van de gemaakte buitengerechtelijke incassokosten ad € 904,-.
7.Rabobank Alkmaar heeft verweer gevoerd, op welk verweer – voor zover van belang – bij de beoordeling van het geschil wordt ingegaan.
De beoordeling
8.De vraag die partijen verdeeld houdt is of de Rabobank Alkmaar in de tussentijd, dus voordat het bedrag was bijgeschreven op de rekening van Fasal Ehitus Oü, met succes stappen had kunnen ondernemen om de bijschrijving op de verkeerde rekening te voorkomen.
9.Rabobank Alkmaar heeft ten aanzien van deze vraag aangevoerd dat een overboeking via internet door een volledig geautomatiseerd systeem verwerkt wordt, waar zij geen enkele invloed op heeft. Wikin heeft dit weliswaar weersproken, maar Wikin heeft ter zitting niet nader gemotiveerd waarom zij van mening is dat Rabobank wel in zou kunnen breken in het automatische systeem. Er zal in deze zaak uitgegaan worden van de juistheid van de stelling van Rabobank Alkmaar.
10.Rabobank Alkmaar stelt vervolgens dat het ook geen zin gehad zou hebben om de ontvangende Swedbank te waarschuwen, omdat deze niet van te voren gewaarschuwd wordt dat er een overschrijving aankomt. Ook de ontvangende bank heeft dus geen enkele invloed op het systeem dat de overboekingen verwerkt. Wikin heeft deze stelling niet weersproken, zodat uitgegaan wordt van de juistheid daarvan.
11.Vervolgens is van belang dat wanneer een bedrag eenmaal op de rekening van de begunstigde is bijgeschreven, noch de bank van de verzender, noch de bank van de begunstigde, zonder toestemming van de begunstigde dit bedrag kan terugboeken. Eveneens is vast komen te staan dat de € 10.000,- terecht is gekomen op de rekening van ‘Fasal Ehitus Oü’. Deze heeft geen toestemming gegeven aan haar bank (Swedbank) om het bedrag terug te boeken.
12.Voorts twisten partijen over de vraag of de door Rabobank Alkmaar bij antwoord overgelegde Rulebook (SEPA) wel van toepassing is. Volgens Wikin zijn de daarin vastgelegde regels pas effectief geworden met ingang van 1 november 2010, terwijl de betaling van voor die tijd is. Rabobank Alkmaar erkent dit, maar voert aan dat een eerdere versie van SEPA die ten tijde van de betaling gold, inhoudelijk niet of nauwelijks afwijkt. Omdat Wikin dit niet heeft tegengesproken staat in dit geding vast dat Rabobank Alkmaar en Swedbank gebonden waren aan de overgelegde regels. Wikin heeft niet betwist dat Rabobank Alkmaar de girale internetbetalingen conform SEPA verwerkt: via een volledig geautomatiseerd computersysteem.
13.Het bovenstaande leidt tot de volgende conclusie. Hoewel uit het overgelegde SWIFT-bericht niet op te maken valt wanneer Rabobank Alkmaar precies een verzoek tot cancellation aan Swedbank heeft gericht, maakt dat op grond van het bovenstaande ook niet uit. Omdat voorts, zoals bovenoverwogen, is vast komen te staan dat Rabobank Alkmaar geen invloed kan en mag uitoefenen op de verwerking van een via internetbankieren gegeven opdracht tot overboeking, kan er ook geen sprake zijn van dat Rabobank Alkmaar haar zorgplicht geschonden heeft. Dit betekent dat de vordering moet worden afgewezen.
14.Wikin dient als de in het ongelijk te stellen partij in de proceskosten te worden veroordeeld.
De beslissing
De kantonrechter:
Wijst de vordering af.
Veroordeelt Wikin in de proceskosten, die tot heden voor Rabobank Alkmaar worden vastgesteld op een bedrag van € 600,- voor salaris van de gemachtigde van Rabobank Alkmaar, waarover Wikin geen btw verschuldigd is.
Dit vonnis is gewezen door mr. E.M. van der Linde, kantonrechter, bijgestaan door de griffier en op 21 december 2011 in het openbaar uitgesproken.
De griffier De kantonrechter