ECLI:NL:OGEABES:2020:38

Gerecht in eerste aanleg van Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Datum uitspraak
9 december 2020
Publicatiedatum
14 december 2020
Zaaknummer
400.00376/19
Instantie
Gerecht in eerste aanleg van Bonaire, Sint Eustatius en Saba
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verduistering en witwassen door directeur van overheidsvennootschap

In deze zaak heeft het Gerecht in eerste aanleg van Bonaire, Sint Eustatius en Saba op 9 december 2020 uitspraak gedaan in een strafzaak tegen een verdachte, geboren in 1950, die als directeur van een overheidsvennootschap, Oil Trading Bonaire N.V., werd beschuldigd van verduistering en witwassen van aanzienlijke geldbedragen. De verdachte werd ervan beschuldigd in de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2018, opzettelijk een bedrag van USD 326.948 te hebben verduisterd, toebehorende aan Oil Trading Bonaire N.V., en in de periode van 5 maart 2014 tot en met 28 februari 2018, meermalen geldbedragen van in totaal USD 307.539,64 te hebben gewitwassen. De zaak kwam ter terechtzitting op 18 november 2020, waar het gerecht kennisnam van de vordering van de officier van justitie en de verdediging van de verdachte. Het gerecht achtte de verdachte wettig en overtuigend schuldig aan de tenlastegelegde feiten, waarbij het de verdachte als ambtenaar beschouwde, ondanks de verdediging dat hij niet als zodanig kon worden aangemerkt. De verdachte werd veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van één jaar, met een proeftijd van twee jaar, en de verplichting om 200 uur onbetaalde dienstverlening te verrichten. Daarnaast werd een schadevergoeding van USD 27.933 toegewezen aan de benadeelde partij, Oil Trading Bonaire N.V.

Uitspraak

Parketnummer: 400.00376/19

Uitspraak: 9 december 2020
Tegenspraak
Vonnis van dit gerecht in de strafzaak van het openbaar ministerie tegen de verdachte:

[VERDACHTE],

geboren op [geboortedatum] 1950 in [geboorteplaats],
inschrijvingsadres: Kaya [adres], Bonaire.
Onderzoek van de zaak
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 18 november 2020.
Het gerecht heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie en van hetgeen door de verdachte en zijn raadsvrouw naar voren is gebracht.
Tenlastelegging
Aan de verdachte is ten laste gelegd hetgeen vermeld staat in de inleidende dagvaarding. De daarin vermelde tenlastelegging wordt hier overgenomen. Deze houdt in:

Feit 1

dat hij op één (of meer) tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 01 januari 2014 tot en met 31 december 2018, alleen, althans tezamen en in vereniging met een ander of anderen, op het eiland Bonaire, als ambtenaar en/of een met enige openbare dienst voortdurend of tijdelijk belast persoon, (zijnde directeur van [bedrijfsnaam 1] N.V. en namens [bedrijfsnaam 1] N.V. werkzaamheden verricht voor Oil Trading Bonaire N.V.) opzettelijk (een hoeveelheid) geld, te weten een of meer geldbedrag(en) van (ongeveer) (in totaal) USD 326.948 (toebehorende aan Oil Trading Bonaire N.V.), dat hij, verdachte, (telkens) in zijn bediening onder zich had, heeft verduisterd;

subsidiair

dat [bedrijfsnaam 1] N.V. op één (of meer) tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 01 januari 2014 tot en met 31 december 2018, alleen, althans tezamen en in vereniging met een ander of anderen, op het eiland Bonaire, opzettelijk een of meer geldbedragen van (ongeveer) (in totaal) USD 326.948 toebehorende aan Oil Trading Bonaire N.V.), welk goed [bedrijfsnaam 1] N.V. anders dan door misdrijf, te weten als directeur/bestuurder bij Oil Trading Bonaire N.V., onder zich had, wederrechtelijk zich heeft toegeëigend zulks terwijl verdachte (telkens) aan deze verboden gedraging(en) feitelijk leiding heeft gegeven en/of daartoe opdracht heeft gegeven;

feit 2

dat hij op één (of meer) tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 05 maart 2014 tot en met 28 februari 2018, alleen, althans tezamen en in vereniging met een ander of anderen, op het eiland Bonaire, meermalen geldbedrag(en) van (in totaal) USD 307.539,64 (1912230620.DOC) heeft overgedragen en/of omgezet, althans gebruik heeft gemaakt, terwijl hij (telkens) wist, althans (telkens) redelijkerwijs moest vermoeden, dat bovenomschreven voorwerp(en) – onmiddellijk of middellijk – afkomstig was uit enig misdrijf;

subsidiair

dat [bedrijfsnaam 1] N.V. op één (of meer) tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 05 maart 2014 tot en met 28 februari 2018, alleen, althans tezamen en in vereniging met een ander of anderen, op het eiland Bonaire, meermalen geldbedrag(en) van (in totaal) USD 307.539,64 (1912230620.DOC) heeft overgedragen en/of omgezet, althans gebruik heeft gemaakt, terwijl hij (telkens) wist, althans (telkens) redelijkerwijs moest vermoeden, dat bovenomschreven voorwerp(en) – onmiddellijk of middellijk – afkomstig was uit enig misdrijf, zulks terwijl verdachte (telkens) aan deze verboden gedraging feitelijk leiding heeft gegeven en/of daartoe opdracht heeft gegeven.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten of omissies voorkomen, leest het gerecht deze in de bewezenverklaring cursief verbeterd. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.
Bewezenverklaring
Het gerecht acht wettig en overtuigend bewezen hetgeen aan de verdachte onder 1 primair en 2 primair is ten laste gelegd, met dien verstande dat
-
ten aanzien van het onder 1 primair ten laste gelegde
hij in de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2018, op het eiland Bonaire, als ambtenaar, zijnde directeur van [bedrijfsnaam 1] N.V. en namens [bedrijfsnaam 1] N.V. werkzaamheden verricht
endvoor Oil Trading Bonaire N.V., opzettelijk een hoeveelheid geld van in totaal USD 326.948 toebehorende aan Oil Trading Bonaire N.V., dat hij verdachte, telkens in zijn bediening onder zich had, heeft verduisterd;
-
ten aanzien van het onder 2 primair ten laste gelegde
hij in de periode van 5 maart 2014 tot en met 28 februari 2018 tezamen en in vereniging met een ander, op het eiland Bonaire, meermalen geldbedragen van in totaal USD 305.483,20 heeft omgezet, terwijl hij telkens wist dat bovenomschreven
geldbedragenonmiddellijk afkomstig waren uit enig misdrijf.
Het gerecht acht niet bewezen hetgeen onder 1 primair en 2 primair meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard, zodat hij daarvan zal worden vrijgesproken.
Het gerecht grondt zijn overtuiging dat de verdachte het bewezen verklaarde heeft begaan, op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat.

De bewijsmiddelen

1. De verklaring van
de verdachteafgelegd ter terechtzitting van het gerecht in eerste aanleg van 18 november 2020. Deze verklaring houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven:
Ik ben directeur en statutair bestuurder van de naamloze vennootschap [bedrijfsnaam 1] N.V. [bedrijfsnaam 1] is mijn persoonlijke vennootschap. Ik bepaal wat daarin gebeurt. Dit bedrijf is opgericht op 11 augustus 1992 en statutair gevestigd op Bonaire op het adres Kaya [adres 1] te Kralendijk.
Ik ben in 2005 voor tien uur per maand aangesteld als president-directeur van Oil Trading Bonaire N.V. (OTB) tegen een vergoeding van NAF 5.000,-- (USD 2.793,30) per maand. Dit bedrijf is ook gevestigd aan de Kaya [adres 1] te Kralendijk.
Op 15 mei 2007 heeft de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (hierna: AVA) van OTB besloten om per 1 januari 2007 [bedrijfsnaam 1] N.V. te benoemen tot president-directeur en statutair bestuurder van OTB, onder de voorwaarde dat ik beschikbaar bleef om deze werkzaamheden feitelijk uit te voeren. Deze benoeming gold voor de periode van een jaar, met ingang van 1 januari 2007. De vergoeding bleef gehandhaafd op NAF 5.000,- per maand.
Op 15 januari 2018 is hierin verandering gekomen, in die zin dat de heer [naam president-directeur] werd benoemd tot president-directeur van OTB en dat [bedrijfsnaam 1] financieel directeur van OTB werd. Mijn werkzaamheden bleven dezelfde en de maandelijkse vergoeding ook. Dit is zo gebleven tot aan de schorsing van [bedrijfsnaam 1] in juli 2019.
OTB is een overheidsvennootschap met als enig aandeelhouder het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB). Het bestuurscollege als vertegenwoordiger van het OLB vormt de AVA. U houdt mij voor dat in de statuten van OTB is bepaald dat de Raad van Commissarissen (hierna: RvC) de salarissen en verdere arbeidsvoorwaarden voor de directie vaststelt, na voorafgaande goedkeuring van de AVA, alsook dat die salarissen en arbeidsvoorwaarden worden neergelegd in een schriftelijke overeenkomst met de vennootschap. Omdat er geen RvC was zouden deze beslissingen dus moeten worden genomen door de aandeelhouder.
Ik wist dat dit zo moest en in mijn geval is dit niet gebeurd. Er is geen vergadering geweest van de aandeelhouder over mijn salarisverhoging en er is ook geen officieel besluit van de aandeelhouder. Ook is er geen schriftelijke overeenkomst waarin de verhoging is vastgelegd.
U zegt mij dat op grond van de statuten van OTB het de directeur niet is toegestaan om zonder voorafgaande goedkeuring van de AVA een rekening courant verhouding aan te gaan tussen OTB en de directie. Het klopt dat ik hiervoor geen toestemming heb gevraagd.
Vanaf 2014 tot en met 2018 heb ik meer geld overgemaakt naar [bedrijfsnaam 1] dan de initieel overeengekomen NAF 5.000,-- per maand. Ik heb een rekening courant geopend tussen OTB en de directie. In mijn opdracht heeft [NAAM 1], die de boekhouding verzorgde, die bedragen op de bankrekening van [bedrijfsnaam 1] en in een aantal gevallen per ongeluk ook naar schoonmaakbedrijf [naam schoonmaakbedrijf] Bonaire BV, dat ook van mij is, en naar mij privé overgemaakt. Van daaruit maakte ik dit geld weer over naar andere bankrekeningen om rekeningen te betalen. Ik was de enige die zicht had op de betalingen vanaf de rekening courant aan [bedrijfsnaam 1]. [NAAM 1] voerde op mijn instructies de betalingsopdrachten uit. Ik was de enige die die instructies gaf.
2. Een geschrift, te weten een op 24 oktober 2004 door mr. M. Maartense, notaris in het eilandgebied Bonaire, opgestelde akte van statutenwijziging van de naamloze vennootschap Oil Trading Bonaire (document 1907251301). Dit geschrift houdt in, voor zover hier van belang:
Artikel 9
Directie
[…]
10. De salarissen en verdere arbeidsvoorwaarden van de Directeuren en Plaatsvervangend Directeur worden vastgesteld door de Raad van Commissarissen, na voorafgaande goedkeuring van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Voormelde salarissen en arbeidsvoorwaarden worden neergelegd in een schriftelijke overeenkomst met de vennootschap welke namens de vennootschap zal worden getekend door de President van de Raad van Commissarissen.
3. Een geschrift, te weten een brief van de Gezaghebber van het Openbaar Lichaam Bonaire, van 17 november 2020 aan het Openbaar Ministerie alhier. Deze brief houdt in, voor zover hier van belang en zakelijk weergegeven:
Hierbij verklaar ik dat ik destijds als Gezaghebber aangifte heb gedaan bij de hoofdofficier van justitie. (het gerecht begrijpt: namens de aandeelhouder van Oil Trading Bonaire N.V.)
4. Een proces-verbaal van relaas 5 november 2019, opgemaakt in de wettelijke vorm door de daartoe bevoegde opsporingsambtenaar [opsporingsambtenaar 1]. Dit proces-verbaal houdt in verklaring van
verbalisant voornoemd:
Door de rijksrecherche is een strafrechtelijk onderzoek uitgevoerd. Aanleiding tot dit onderzoek is een aangifte bij het openbaar ministerie door de Gezaghebber van het Eilandgebied Bonaire ter zake van vermoedelijke strafbare feiten gepleegd door [verdachte] en/of [bedrijfsnaam 1] NV, een onderneming van [verdachte]. De strafbare feiten zouden verband houden met kennelijk ten onrechte betaalde vergoedingen aan [verdachte] c.q. [bedrijfsnaam 1] door Oil Trading Bonaire NV.
Door het Openbaar Ministerie werd een rapportage van accountantskantoor [naam accountantskantoor] te Curaçao ter beschikking gesteld. Deze rapportage heeft betrekking op het onderzoek naar de administratie/boekhouding van OTB. Deze rapportage was de aanleiding voor de aangifte.
5. Een proces-verbaal van 23 juli 2019, opgemaakt in de wettelijke vorm door de daartoe bevoegde opsporingsambtenaren [opsporingsambtenaar 1] en [opsporingsambtenaar 2]. Dit proces-verbaal houdt in als de op genoemde datum tegenover verbalisanten afgelegde verklaring van
[naam president-directeur]:
Ik ben op 15 januari 2018 aangesteld als president directeur bij OTB. Ik liep al heel snel op tegen het fenomeen dat de financiële huishouding van OTB niet op orde was. Ik werd geconfronteerd met een samenstelverklaring van de accountant. Ik twijfelde aan de accountant en wilde een onafhankelijke accountant inschakelen. Ik heb [naam accountantskantoor] gevraagd.
Uit de rapportage (het gerecht begrijpt: van [naam accountantskantoor] van 18 april 2019) blijkt dat aan [verdachte]/[bedrijfsnaam 1] ten onrechte betalingen zijn gedaan in de jaren 2014 tot en met 2018 (het gerecht begrijpt: door OTB). In totaal zou het gaan om een bedrag van USD 328.462,10. Ik heb van [naam 2] begrepen dat er niet voor alle betalingen facturen zijn. Ik heb in mijn tijd bij OTB nooit een factuur of declaratie van [bedrijfsnaam 1]/[verdachte] gezien, laat staan voor akkoord getekend. [verdachte] (het gerecht begrijpt: [verdachte]) betaalde zichzelf. Vanaf een bankrekening van OTB. Er is een bankrekening en [verdachte] kon geld overmaken.
6. Een proces-verbaal van bevindingen, opgemaakt in de wettelijke vorm op 23 december 2019 door verbalisant [opsporingsambtenaar 2]. Dit proces-verbaal houdt in, als verklaring van
verbalisant voornoemd:
Door mij is nader onderzoek ingesteld naar het totaal van de gelden die door [bedrijfsnaam 1] c.q. [verdachte] in de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2018 zijn verkregen en omgezet.
In totaal wordt in de jaren 2014 tot en met 2018 USD 504.602 door OTB aan [bedrijfsnaam 1] betaald, terwijl de totale vergoeding over deze jaren volgens het besluit van de aandeelhouder in totaal USD 177.654,- had moeten bedragen. Derhalve is er (afgerond) USD 326.948
,-teveel door [bedrijfsnaam 1] aan OTB onttrokken.
[bedrijfsnaam 1] en/of [verdachte] hebben met regelmaat gelden onttrokken aan OTB, welke gelden geheel of deels direct werden omgezet middels betalingen door en ten gunste van [bedrijfsnaam 1]. Het totaal van de gelden die uit misdrijf zijn verkregen en omgezet middels een dergelijke boeking is USD 305.483,20.
Het gerecht stelt vast dat op pagina 16 van het proces-verbaal alle betalingen door [bedrijfsnaam 1] in de periode van 5 maart 2014 tot en met 28 februari 2018 schematisch zijn weergegeven:
Nadere bewijsoverwegingen
De hiervoor vermelde bewijsmiddelen, voor zover het geschriften als bedoeld in artikel 387, eerste lid, aanhef, onder e van het Wetboek van Strafvordering betreft, zijn telkens slechts gebezigd in verband met de inhoud van de andere bewijsmiddelen.
Het gerecht bezigt de hiervoor vermelde bewijsmiddelen, ook in hun onderdelen, telkens slechts ten aanzien van het feit of de feiten waarop zij blijkens hun inhoud betrekking hebben.
Bespreking van een bewijsverweer met betrekking tot het onder 1 ten laste gelegde.
De raadsvrouw heeft verzocht de verdachte vrij te spreken van de onder 1 primair en subsidiair ten laste gelegde feiten. Zij heeft daartoe in haar pleitnotities betoogd – kort en zakelijk weergegeven - dat de verdachte gerechtigd was de geldbedragen af te schrijven van de rekening van OTB op de grond dat er juridisch overeenstemming was bereikt met het OLB over een nieuwe overeenkomst tussen [bedrijfsnaam 1] en OTB, op grond waarvan met ingang van 1 januari 2014 recht bestond op een hogere vergoeding en onkostenvergoeding dan de initieel overeengekomen beloning, althans dat de verdachte op grond van de uitvoerige onderhandelingen die hierover waren gevoerd met vertegenwoordigers van het OLB en de door hen gedane mededelingen er gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat deze nieuwe overeenkomst tot stand was gekomen en dat formalisering daarvan zou volgen. De door de verdachte overgemaakte bedragen komen min of meer overeen met deze nieuw overeengekomen hogere vergoeding en onkostenvergoeding, die ook een reële vergoeding waren voor de toegenomen werkzaamheden en die voorts in lijn waren met wat zowel voorgangers als opvolgers van de verdachte aan honorering ontvingen, aldus de raadsvrouw. De verdachte heeft de hogere vergoeding ook steeds opgenomen in de jaarcijfers. Het gerecht begrijpt dat de raadsvrouw aldus heeft bepleit dat het de verdachte heeft ontbroken aan opzet om zich gelden van OTB wederrechtelijk toe te eigenen, zodat hij daarvan integraal moet worden vrijgesproken.
Het gerecht overweegt hierover als volgt.
De bewijsmiddelen houden in dat de verdachte via de met hem te vereenzelvigen rechtspersonen [bedrijfsnaam 1] en [naam schoonmaakbedrijf] Bonaire (hierna: [SCHOONMAAKBEDRIJF]), het totale bedrag van afgerond USD 326.948,- hebben ontvangen van OTB. Tevens staat vast dat aan deze betalingen op basis van de initieel overeengekomen managementvergoeding geen betalingsverplichting van OTB ten grondslag lag.
De verdachte is, wetende dat er geen nieuwe managementovereenkomst tussen hem/[bedrijfsnaam 1] en OTB was gesloten, in de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2018 toch deze hogere vergoedingen gaan overmaken. De verdachte handelde hiermee opzettelijk wederrechtelijk, omdat hij wist dat deze hogere vergoeding, anders dan de statuten van OTB vereisen, niet was goedgekeurd door de AVA, niet was vastgesteld door de RvC en niet was neergelegd in een schriftelijke overeenkomst.
De stukken in het dossier houden voorts in dat de verdachte langdurig onderhandelingen heeft gevoerd over de door hem gewenste verhoging, waartoe hij zelfs een schriftelijk voorstel heeft ingediend waarover hij met betrokken personen in en rond het Bestuurscollege heeft gecommuniceerd.
De stelling van de verdachte dat hij er vanwege die onderhandelingen gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat de door hem voorgestelde verhoging al was toegekend faalt echter. Niet alleen wegens het – aan de verdachte bekende - ontbreken van genoemde formeel in acht te nemen stappen, maar ook omdat de hierover gehoorde betrokkenen betwisten dat de verdachte uit hetgeen tussen de verdachte en hen is besproken heeft kunnen afleiden dat de zaak al beklonken was.
De slotsom is dus dat de verdachte niet gerechtigd was de verhoogde vergoeding aan zichzelf/[bedrijfsnaam 1]/[SCHOONMAAKBEDRIJF] uit te betalen. Dit wordt niet anders indien er, met de verdachte, van zou moeten worden uitgegaan dat deze verhoogde vergoeding redelijk was in verband met de toegenomen werkzaamheden en door de verdachte werd opgenomen in de jaarcijfers.
Het bestanddeel ambtenaar
De verdediging heeft aangevoerd dat de verdachte niet kan worden aangemerkt als ambtenaar nu dit niet volgt uit zijn benoemingsbesluit. Bij gebreke van een vastomlijnde strafrechtelijke definitie van het begrip ambtenaar, dient aangesloten te worden bij de jurisprudentie in het Ambtenarenrecht, aldus de raadsvrouw. Hieruit volgt dat zonder een nieuw aanstellingsbesluit geen sprake kan zijn van een aangestelde ambtenaar. Nu evenmin sprake is van bijzondere omstandigheden die een andere conclusie rechtvaardigen en enig toezicht door het overheidsorgaan ernstig heeft gefaald, is verdachte dus geen ambtenaar.
Het gerecht overweegt als volgt.
Anders dan de verdediging stelt moet het begrip ambtenaar in het strafrecht autonoom worden uitgelegd, dus los van het begrip ambtenaar in het Ambtenarenrecht. In de jurisprudentie wordt het strafrechtelijke begrip ambtenaar ruim en naar het doel van de desbetreffende strafbepaling uitgelegd. Een ambtenaar in de zin van het Wetboek van Strafrecht is iemand die onder toezicht en verantwoording van een overheidsinstelling is aangesteld in een functie waaraan een openbaar karakter niet kan worden ontzegd, teneinde een deel van de taak van de Staat of zijn organen te verrichten. Onder een overheidsinstelling kan ook worden verstaan een private onderneming waarin enige overheid een overwegende invloed kan uitoefenen in de leiding of bedrijfsvoering van die onderneming.
Het gerecht stelt vast dat OTB, gedurende de hele periode dat de verdachte daar als directeur werkzaam was, eigendom was van het Openbaar Lichaam Bonaire, dat 100% aandeelhouder was van OTB. Het bestuurscollege van Bonaire vertegenwoordigt het OLB en vormt de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Hiermee heeft het OLB onmiskenbaar een overwegende invloed op de leiding en de bedrijfsvoering van de onderneming, aan wie zij de publieke taak van de brandstofvoorziening op Bonaire heeft toebedeeld. Daarnaast blijkt uit de door de verdachte in zijn verhoor van 30 juli 2019 gegeven beschrijving van de rol van de Eilandsraad bij de vaststelling van de door OTB in rekening te brengen marge voorts dat de overheid OTB gebruikt als middel om inkomsten te genereren in het algemeen belang. Gelet op al het bovenstaande kan aan de door de verdachte vervulde functie een openbaar karakter dan ook niet worden ontzegd, zodat de verdachte moet worden beschouwd als ambtenaar.
Het verweer wordt verworpen.
Strafbaarheid en kwalificatie van het bewezen verklaarde
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezen verklaarde uitsluiten.
Het bewezen verklaarde wordt als volgt gekwalificeerd:
-
ten aanzien van het onder 1 primair ten laste gelegde-
als ambtenaar opzettelijk geld dat hij in zijn bediening onder zich heeft, verduisteren, meermalen gepleegd;
-
ten aanzien van het onder 2 primair ten laste gelegde-
witwassen, meermalen gepleegd.
Strafbaarheid van de verdachte
Voor zover de raadsvrouw een beroep heeft willen doen op afwezigheid van alle schuld, in die zin dat de verdachte verontschuldigbaar heeft gedwaald omtrent het feit dat hij strafrechtelijk als ambtenaar kon worden aangemerkt wordt als volgt overwogen.
Nu de verdachte, blijkens hetgeen hierboven is overwogen, wist dat hij onder toezicht en verantwoording van het OLB was aangesteld in een functie waaraan een openbaar karakter niet kon worden ontzegd, en ook overigens van de verdachte als bestuurder van een overheids-N.V. mag worden verwacht dat hij zich vergewist van zijn juridische – ook strafrechtelijke – positie, kan hij zich er niet met succes op beroepen niet te hebben geweten dat hij strafrechtelijk als ambtenaar kon worden aangemerkt.
Er zijn ook overigens geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluiten. De verdachte is daarom strafbaar voor het hiervoor bewezen verklaarde.
Oplegging van straf
De officier van justitie heeft gevorderd dat feit 1 primair en feit 2 primair worden bewezenverklaard en dat de verdachte zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 1 jaar, geheel voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren onder de bijzondere voorwaarde dat de verdachte 200 uren dienstverlening in de vorm van onbetaalde arbeid zal verrichten aan te vangen binnen twee maanden na het onherroepelijk worden van dit vonnis en te verrichten binnen 12 maanden na die aanvang. Tevens dient aan de verdachte een geldboete te worden opgelegd van USD 30.000,-, subsidiair 110 dagen hechtenis. Daarnaast dient de vordering van de benadeelde partij voor een bedrag van het maximaal toegestane bedrag van USD 27.933,- te worden toegewezen met toewijzing van de proceskosten, tot op heden begroot op USD 5.000,-.
De raadsvrouw heeft bepleit dat de verdachte zal worden vrijgesproken van hetgeen hem is ten laste gelegd en daarom tot afwijzing (het gerecht begrijpt: niet ontvankelijkheid) van de vordering van de benadeelde partij.
Bij de bepaling van de op te leggen straf heeft het gerecht gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, op de omstandigheden waaronder het is begaan en op de persoon van de verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken. Daarbij wordt in het bijzonder het volgende in beschouwing genomen.
De verdachte heeft zich als directeur van een overheidsbedrijf schuldig gemaakt aan het verduisteren en vervolgens witwassen van een aanzienlijk geldbedrag, te weten ruim 300.000,- Amerikaanse dollars, door via de rekening courant van dat overheidsbedrijf, geldbedragen over te maken naar andere bankrekeningen waarover hij kon beschikken. Vervolgens heeft hij dit geld gebruikt om daarmee rekeningen te betalen van zijn eigen bedrijven.
Door aldus te handelen heeft hij degene die gerechtigd was tot dit geld, in dit geval het Openbaar Lichaam Bonaire en indirect de burgers van Bonaire, ernstig benadeeld. Tot op de dag van vandaag is het geldbedrag niet terugbetaald. Tevens heeft de verdachte het vertrouwen geschaad dat in het maatschappelijk verkeer moet kunnen worden gesteld in personen die een dergelijke functie in de maatschappij bekleden. Het gerecht rekent dit de verdachte ernstig aan. Het witwassen van criminele gelden vormt daarnaast een bedreiging van de legale economie en tast de integriteit van het financiële en economische verkeer aan. Door witwassen wordt het plegen van strafbare feiten, in dit geval de door verdachte zelf gepleegd, gefaciliteerd. Dergelijke feiten rechtvaardigen in beginsel een onvoorwaardelijke gevangenisstraf.
Het gerecht zal daar in dit geval niet toe overgaan vanwege het navolgende. Blijkens de mededeling van de officier van justitie ter terechtzitting is de verdachte nooit eerder veroordeeld. Gelet op de persoonlijke omstandigheden van de verdachte zoals daarvan ter terechtzitting is gebleken, waaronder zijn leeftijd en het feit dat hij zijn sociale positie als gerespecteerd directeur in een kleine samenleving als Bonaire is kwijtgeraakt, zal het gerecht volstaan met oplegging van een geheel voorwaardelijke gevangenisstraf. Gelet op al het bovenstaande zal het gerecht volstaan met oplegging van een geheel voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van een jaar, onder de bijzondere voorwaarde dat de verdachte dienstverlening in de vorm van onbetaalde arbeid van na te noemen duur zal verrichten. Het gerecht acht deze straf passend en geboden. Anders dan de officier van justitie heeft gevorderd wordt de verdachte persoonlijk daarnaast niet tevens een geldboete opgelegd.
Vordering van de benadeelde partij Oil Trading Bonaire N.V.
De benadeelde partij voornoemd heeft zich in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt USD 27.933,-, te vermeerderen met de wettelijke rente.
De verdediging heeft ter terechtzitting de vordering van de benadeelde partij betwist en gesteld dat de verdachte nimmer enig geldbedrag heeft verduisterd van OTB. Zij heeft verzocht om de benadeelde partij niet ontvankelijk te verklaren in de vordering.
Uit het onderzoek ter terechtzitting is het gerecht voldoende gebleken dat de benadeelde partij OTB als gevolg van het onder 1 primair en 2 primair bewezen verklaarde handelen van de verdachte rechtstreeks schade heeft geleden tot een bedrag van USD 326.948,-. Van dit bedrag is het gevorderde gedeelte van USD 27.933,-, zijnde het wettelijke maximum, toewijsbaar tegen deze verdachte, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 31 december 2018, alsmede met de proceskosten overeenkomstig het liquidatietarief voor civiele zaken.
Toepasselijke wettelijke voorschriften
De op te leggen straf is gegrond op de artikelen 17a, 17b, 17c, 59, 375, 435a van het Wetboek van Strafrecht.
Deze wettelijke voorschriften worden toegepast zoals geldend ten tijde van het bewezenverklaarde.

Beslissing

Het gerecht:
verklaart wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1 primair en onder 2 primair ten laste gelegde heeft begaan, zoals hierboven omschreven;
verklaart niet bewezen hetgeen aan de verdachte onder 1 primair en onder 2 primair meer of anders ten laste is gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt hem daarvan vrij;
verklaart het bewezenverklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor omschreven en verklaart de verdachte daarvoor strafbaar;
veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de
1 (een) jaar;
bepaalt dat deze straf niet ten uitvoer zal worden gelegd tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van twee jaar aan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt of gedurende die proeftijd de hierna te vermelden bijzondere voorwaarde niet heeft nageleefd;
als bijzondere voorwaarde wordt gesteld dat de verdachte volgens de voorschriften en de aanwijzingen – ook voor wat betreft de voortgang – te geven door of namens de Stichting Reclassering Caribisch Nederland, gedurende
200 uur dienstverlening in de vorm van onbetaalde arbeid zal verrichten, met dien verstande dat die werkzaamheden binnen twee maanden na het ingaan van de proeftijd dienen te zijn aangevangen en binnen twaalf maanden na die aanvang dienen te zijn voltooid;
Vordering van de benadeelde partij OTB
wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij OTB ter zake van het onder 1 en 2 primair bewezenverklaarde tot een bedrag van
USD 27.933,- (zevenentwintig duizend negenhonderd drieëndertig Amerikaanse dollars)en veroordeelt de verdachte om dit bedrag tegen een behoorlijk bewijs van kwijting te betalen aan de benadeelde partij.
bepaalt dat voormeld toegewezen bedrag aan schadevergoeding wordt vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 31 december 2018 tot aan de dag der algehele voldoening.
verwijst de verdachte in de door de benadeelde partij gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak begroot op USD 1.680,-.
Dit vonnis is gewezen door de rechter mr. drs. S.M. van Lieshout, bijgestaan door mr. F. Kruiswijk (zittingsgriffier) en in tegenwoordigheid van de griffier uitgesproken via videoverbinding vanuit Curaçao ter openbare terechtzitting van dit gerecht in Bonaire op 9 december 2020.
Bij afwezigheid van de rechter is dit vonnis alleen door de uitspraakgriffier ondertekend.
Uitspraakgriffier