ECLI:NL:OGEAA:2021:87

• Datum uitspraak: 9 maart 2021
• Publicatiedatum: 17 maart 2021
• Zaaknummer: AUA202002273
• Instantie: Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Beschikking
• Rechters: N.K. Engelbrecht
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Afwijzing verzoek tot ondercuratelestelling en instelling van bewind en mentorschap

In deze zaak heeft het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba op 9 maart 2021 uitspraak gedaan op het verzoek van verzoekster, vertegenwoordigd door haar advocaat mr. Ellen A. Th. Kuster, om haar moeder, verweerster, onder curatele te stellen. Verweerster, die lijdt aan een bipolaire stoornis en momenteel is opgenomen in het psychiatrisch ziekenhuis Respaldo, heeft behoefte aan ondersteuning bij haar financiële en niet-financiële belangen. De procedure begon met een verzoekschrift dat op 14 september 2020 werd ingediend, gevolgd door een mondelinge behandeling op 12 januari 2021. Tijdens de zitting werd duidelijk dat verweerster niet in staat is om haar belangen adequaat te behartigen, maar het gerecht oordeelde dat een minder ingrijpende maatregel, zoals beschermingsbewind en mentorschap, voldoende zou zijn. De rechter heeft vastgesteld dat verweerster niet altijd medicatietrouw is en dat haar uitgavenpatroon problematisch is. De zoon van verweerster heeft geen bezwaar gemaakt tegen het verzoek van zijn zus. Uiteindelijk heeft het gerecht besloten om verweerster onder bewind te stellen en verzoekster te benoemen tot bewindvoerder en mentor, terwijl het verzoek tot ondercuratelestelling werd afgewezen. De bewindvoerder is verplicht om jaarlijks verantwoording af te leggen aan de rechter.

Uitspraak

Beschikking van 9 maart 2021

behorend bij EJ nr. AUA202002273

GERECHT IN EERSTE AANLEG VAN ARUBA

BESCHIKKING

op het verzoek van:

[verzoekster] ,

wonende in Aruba,

VERZOEKSTER,

gemachtigde: de advocaat mr. Ellen A. Th. Kuster,

om ondercuratelestelling van haar moeder:

[verweerster]

wonende in Aruba, te [adres], thans opgenomen in het psychiatrisch ziekenhuis Respaldo,

VERWEERSTER.

Belanghebbende:

[belanghebbende] , de zoon.

1. DE PROCEDURE

De procedure blijkt uit:

• het verzoekschrift, ingediend op 14 september 2020,
• de mondelinge behandeling ter zitting van 12 januari 2021, waarbij aanwezig waren verzoekster in persoon en bijgestaan door haar gemachtigde;
• de medische stukken zijdens verzoekster, ingediend op 9 februari 2021.

De uitspraak is

2. OVERWEGINGEN

2.1

Verzocht wordt om verweerster onder curatele te stellen en verzoekster tot haar curatrice te benoemen. Daartoe wordt aangevoerd dat verweerster wegens een bipolaire stoornis, al dan niet met tussenpozen, niet in staat is haar belangen behoorlijk waar te nemen.

Verzoekster heeft ter zitting te kennen gegeven dat haar moeder al enige tijd in Respaldo is opgenomen, maar dat zij graag naar huis wil. Met onderhavig verzoek beoogt verzoekster om haar moeder (thuis) bij te staan en te controleren bij het innemen van haar voorgeschreven medicijnen, om haar te helpen met haar financiële aangelegenheden, omdat haar moeder te veel geld uitgeeft en dan geen geld overhoudt om in haar onderhoud te voorzien, en om het woonhuis van de moeder op te knappen en weer leefbaar te maken.

2.2

Het verzoek is kennelijk gegrond op artikel 1:378, lid 1 en onder sub a van het Burgerlijk Wetboek van Aruba (BWA). Ingevolge deze bepaling kan de rechter een meerderjarige onder curatele stellen wegens een geestelijke stoornis waardoor de gestoorde, al dan niet met tussenpozen, niet in staat is of bemoeilijkt wordt zijn belangen behoorlijk waar te nemen.

2.3

Curatele is de meest vergaande burgerrechtelijke maatregel ter bescherming van de materiële en immateriële belangen van meerderjarigen, omdat dit leidt tot handelingsonbekwaamheid (art. 1:381 lid 3 BWA). Indien de curatele op grond van de gewoonte van drank- of drugsmisbruik is opgelegd, blijft betrokkene wel bekwaam ten aanzien van familierechtelijke handelingen, althans voor zover de wet niet anders bepaalt (art. 1:382 BWA). Voor curatele die is opgelegd op grond van de lichamelijke of geestelijke toestand van betrokkene, geldt dit niet.

Indien slechts behoefte is aan bijstand op het vermogensrechtelijke vlak, kan het beschermingsbewind als alternatief dienen. Op grond van art. 1:431 lid 1 BW kan de rechter in eerste aanleg, indien een meerderjarige als gevolg van zijn lichamelijke of geestelijke toestand tijdelijk of duurzaam niet in staat is ten volle zijn vermogensrechtelijke belangen behoorlijk waar te nemen, een bewind instellen over één of meer goederen die de meerderjarige als rechthebbende toebehoren. De betrokken rechthebbende wordt - anders dan bij curatele - niet handelingsonbekwaamheid, maar er is sprake van een zekere onbevoegdheid.

Indien slechts behoefte is aan behartiging van niet-vermogensrechtelijke belangen, kan worden volstaan met het mentorschap. Ingevolge artikel 1:450 BWA kan de rechter, indien een meerderjarige als gevolg van zijn geestelijke of lichamelijke toestand tijdelijk of duurzaam niet in staat is of wordt bemoeilijkt zijn belangen van niet-vermogensrechtelijke aard zelf behoorlijk waar te nemen, een mentorschap instellen. Het mentorschap leidt tot de onbevoegdheid om rechtshandelingen te verrichten in aangelegenheden betreffende verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding (art. 1:453 BWA).

Beiden worden, anders dan de curatele, ingesteld zonder publicatie. Beschermingsbewind en mentorschap kunnen naast elkaar bestaan. Curatele en mentorschap en/of beschermingsbewind sluiten elkaar uit.

In het algemeen is de rechter gehouden de minst ingrijpende beschermingsmaatregel of combinatie van maatregelen te treffen.

2.4

Uit de stukken en het verhandelde ter zitting is het volgende gebleken.

2.4.1

In het schrijven van 20 november 2018 van de behandelend psychiater, dr. N. Kingsale staat, voor zover hier van belang, zakelijk weergegeven het volgende.

Verweerster is al ongeveer 28 jaar bekend met bipolaire stoornis. In de aantekeningen van haar behandeling vanaf 2002 wordt gesproken van een Bipolaire I stoornis en theatrale en afhankelijke persoonlijkheidskenmerken. Verweerster is meerdere malen opgenomen geweest. Het verloop van haar ziektebeeld is wisselend door de manier waarop ze met de medicatie omgaat. Tijdens manische periodes geeft verweerster te veel geld uit, waardoor ze later tekort heeft. Vanaf 2016 is het wisselend beloop heftiger, waardoor opname steeds nodig blijkt. Verweerster wordt ouder en lijkt minder incasseringsvermogen te hebben. Haar financiële situatie, het contact met haar kleinzoon en haar huis zijn stressbronnen. Vanaf 19 november 2018 is verweerster weer opgenomen. Zij lijkt meer moeite te hebben haar financiën goed te beheren en komt regelmatig verward over. Cognitief zijn er ook verdenkingen dat ze achteruit gaat.

2.4.2

In het schrijven van 5 februari 2021 van de behandelend psychiater, dr. P.A. De Coteau, staat, voor zover hier van belang, vertaald en zakelijk weergegeven het volgende.

Verweerster is een 71 jarige oude vrouw, die de afgelopen dertig jaar is gediagnosticeerd met
Bipolar Affective Disorder . Dit is een (chronische) psychische aandoening, waarbij sprake is van sterke stemmingswisselingen in afwisselend (hypo)manische (https://www.psyq.nl/bipolaire-stoornis/manische-episode) periodes en depressieve episodes (https://www.psyq.nl/bipolaire-stoornis/depressieve-episode). De behandeling bestaat uit medicatie en psychotherapie.

Verweerster is op 12 februari 2020 van de Opname en Resocialisatie afdelingen, overgeplaatst naar de afdeling Verblijf in Respaldo. Vanaf haar opname in Respaldo heeft men met verweerster samengewerkt om haar verschillende schuldeisers te traceren, om haar schulden te betalen, en waar nodig betalingsregelingen te treffen dan wel bestellingen/aankopen te annuleren. Hoewel haar stemmingen stabiel zijn in Respaldo, wil verweerster constant onderhandelen over haar medicatie. Zij is niet medicatietrouw, heeft minder veerkracht, en lijdt ook aan
anxiety , wat ertoe leidt dat zij onvoorspelbaar gedrag vertoont en minder goed voor zichzelf kan zorgen. Daarbij maakt zij ook slechte althans onverantwoordelijke financiële beslissingen. De psychiater is van mening dat verweerster (nog) niet in staat is om alleen thuis te wonen en dat een langer verblijf in Respaldo geïndiceerd is.

2.4.3

Verweerster kon, in verband met de maatregelen ter voorkoming van de verspreiding van Covid-19, niet worden gehoord. In voornoemd schrijven van Dr. De Coteau, staat, voor zover hier van belang, het volgende:

“(…) Mrs. [naam belanghebbende] has given me consent orally for me to write a report to be used by the lawyers of her daughter. Mrs. [naam belanghebbende] is aware that her daughter is seeking to be her curator. She herself calls this that her daughter will become her life-guard and will manage her finances as well as make important decisions regarding medical and physical care.(…)”.

2.4.4

De zoon van verweerster heeft schriftelijk te kennen gegeven geen bezwaar te hebben tegen het verzoek om zijn moeder ‘
under guardianship ’ te plaatsen.

2.5

Dat bij verweerster sprake is van een ernstige psychische stoornis staat niet ter discussie. Gebleken is dat verweerster vanwege deze stoornis, die blijvend van aard is, onder andere haar uitgavenpatroon niet altijd onder controle heeft. Tevens is gebleken dat zij al dan niet tijdelijk niet in staat is of wordt bemoeilijkt haar belangen van niet-vermogensrechtelijke aard zelf behoorlijk waar te nemen: zo is ze niet altijd medicatietrouw. Verweerster heeft gelet hierop behoefte aan bijstand op zowel het vermogensrechtelijke als het niet-vermogensrechtelijk vlak. Naar het oordeel van het gerecht kan in dit geval echter worden volstaan met een minder verstrekkende maatregel dan curatele, te weten met het instellen van een bewind over de goederen van verweerster, en een mentorschap.

2.6

Het bovenstaande leidt tot de slotsom dat het verzoek om verweerster onder curatele te stellen zal worden afgewezen. Het gerecht ziet wel aanleiding tot het instellen van een beschermingsbewind en een mentorschap, en zal daar met toepassing van het bepaalde in artikelen 1:432, lid 2 BWA en 1:451, lid 3 BWA, ambtshalve toe overgaan.

2.7

Het gerecht zal verzoekster benoemen tot bewindvoerder en tot mentor. Deze benoemingen stroken naar het oordeel van het gerecht het meest met de belangen van verweerster.

2.8

De bewindvoerder dient verder ingevolge artikel 1:445 lid 1 BWA jaarlijks en aan het einde van het bewind rekening en verantwoording af te leggen aan de rechthebbende. De rekening en verantwoording wordt afgelegd ten overstaan van de rechter in eerste aanleg, voor het eerst uiterlijk op 1 juni 2022.

2.9

Het voorgaande leidt tot de volgende beslissin.

3. DE BESLISSING

Het gerecht:

- stelt onder bewind alle goederen die [verweerster], geboren op [geboortedatum] 1949 te San Miguel Azoren, als rechthebbende toebehoren of zullen toebehoren,

- stelt tevens een mentorschap in te behoeve van [naam belanghebbende] voornoemd,

- benoemt tot bewindvoerder tevens mentor [verzoekster], geboren op [geboortedatum] 1981 in Aruba en wonende in Aruba te [adres];

- wijst af het meer of anders verzochte.

Deze beschikking is gegeven door mr. N.K. Engelbrecht, rechter in dit gerecht, en uitgesproken ter terechtzitting van dinsdag 9 maart 2021 in tegenwoordigheid van de griffier.