ECLI:NL:OGEAA:2019:52

Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba

Datum uitspraak
23 januari 2019
Publicatiedatum
1 februari 2019
Zaaknummer
AR 2736 van 2017/AUA201703413
Instantie
Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Onrechtmatige opzegging van bancaire relatie door RBC met Cool Casino en [EISER 2]

In deze zaak heeft het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba op 23 januari 2019 uitspraak gedaan in een geschil tussen Cool Casino en RBC Royal Bank (Aruba). Cool Casino, een casino gevestigd in het RIU hotel te Aruba, en [EISER 2], de Ultimate Beneficial Owner van Cool Casino, hebben een kort geding aangespannen tegen RBC. De bank had op 28 februari 2017 aangekondigd de bancaire relatie met Cool Casino en [EISER 2] te beëindigen per 29 mei 2017, onder verwijzing naar een nieuw beleid dat de bank had vastgesteld ten aanzien van casino's. Cool Casino en [EISER 2] stelden dat deze opzegging in strijd was met de maatstaven van redelijkheid en billijkheid en dat RBC haar zorgplicht had geschonden.

Het Gerecht oordeelde dat RBC in beginsel bevoegd was om de relatie te beëindigen, maar dat deze bevoegdheid wel moest worden uitgeoefend met inachtneming van de eisen van redelijkheid en billijkheid. Het Gerecht concludeerde dat RBC niet aannemelijk had gemaakt dat er zwaarwegende redenen waren voor de beëindiging van de relatie. Er waren geen concrete feiten of omstandigheden die de opzegging rechtvaardigden, en de opzegging leek meer gebaseerd op een algemeen beleid dan op de specifieke situatie van Cool Casino en [EISER 2].

Het Gerecht oordeelde verder dat de opzegging onaanvaardbaar was, omdat Cool Casino geen alternatieve bancaire relaties kon aangaan en daardoor in haar bedrijfsvoering werd belemmerd. De vordering van Cool Casino en [EISER 2] werd toegewezen, en RBC werd veroordeeld in de kosten van de procedure. De uitspraak benadrukt de zorgplicht van banken ten opzichte van hun cliënten en de noodzaak om zorgvuldig om te gaan met de beëindiging van bancaire relaties.

Uitspraak

Vonnis van 23 januari 2019
Behorend bij AR 2736 van 2017/AUA201703413
GERECHT IN EERSTE AANLEG VAN ARUBA
VONNIS
in de zaak van:
1.de naamloze vennootschap
ESF International Gaming N.V.,
h.o.d.n. Cool Casino,
gevestigd te Aruba,
eiseres, hierna ook te noemen: Cool Casino,
2.
[EISER 2]
wonende te Aruba,
eiser, hierna te noemen [EISER 2],
gemachtigden: de advocaten mrs. E.H.J. Martis en A. Barrios,
tegen:
de naamloze vennootschap
RBC ROYAL BANK (ARUBA),
gevestigd te Aruba,
gedaagde, hierna ook te noemen: RBC,
gemachtigden: de advocaten mrs. M. Steward en B. Huiskes.

1.DE PROCEDURE

Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift;
- de conclusie van antwoord;
- de conclusie van repliek;
- de conclusie van dupliek;
De zaak is daarna verwezen naar de rol voor vonnis.

2.DE VASTSTAANDE FEITEN

2.1
Cool Casino exploiteert het casino in het RIU hotel te Aruba. Zij heeft bij RBC verschillende bankrekeningen, waarvan er drie dateren uit 2012 en twee uit het najaar van 2016. [EISER 2] is Ultimate Beneficial Owner van Cool Casino en sedert 14 augustus 2013 mededirecteur van Cool Casino. Ook hij heeft een bankrekening bij RBC. De bankrelaties tussen [EISER 2] en Cool Casino enerzijds en RBC anderzijds zijn zonder problemen verlopen.
2.2
RBC maakt deel uit van de Royal Bank of Canada. Volgens RBC heeft het Senior Management “in 2016” een nieuw beleid opgesteld betreffende haar houding ten opzichte van casino’s. Dat is door RBC als volgt samengevat: “
All casino & gambling establishments that are not part of a well-known conglomerate or operated by government fall outside of RBC’s current risk appetite”.
2.3
Op basis van dit beleid heeft RBC op 28 februari 2017 aan Cool Casino en aan [EISER 2] laten weten dat zij de bankrelatie met hen wil beëindigen met ingang van 29 mei 2017. Als reden is in beide brieven, zowel aan [EISER 2] als aan Cool Casino, opgenomen:
“As a regulated institution, RBC periodically reviews our products and services provided to clients in order to ensure that we operate within the appropriate parameters applicable to us. After careful consideration, we regret to inform you that we are no longer able to continue our banking relationship”.
2.4
Cool Casino heeft naar aanleiding van dit besluit een kort geding aanhangig gemaakt. Hangende de behandeling van het kort geding heeft Cool Casino bij een aantal banken pogingen ondernomen om daarmee een (volledige) bankrelatie aan te gaan. Uit de overgelegde emailberichten is af te leiden dat Banco di Caribe een telefonische weigering heeft gegeven, bevestigd bij email van 29 augustus 2017. Bij email van 12 juni 2017 heeft ook CMB bank aangegeven geen interesse te hebben in het aangaan van een bankrelatie met Cool Casino en bij brief van 15 juni 2017 heeft ook CIBC afwijzend gereageerd. Omdat Cool Casino al één rekening had bij Arubabank heeft zij die nog benaderd, en bij brief van 17 oktober 2017 heeft die bank laten weten:
“Considering the fact that the RBC bank is the main bank of ESF Gaming International N.V., Aruba Bank N.V. does not consider it prudent to further expand the services to ESF Gaming International N.V.”.
2.5
De voorzieningenrechter heeft RBC veroordeeld de bankrelatie met Cool Casino en [EISER 2] onder de overeengekomen voorwaarden voor te zetten, op verbeurte van een dwangsom. Hiertoe overwoog de voorzieningenrechter dat Cool Casino het aannemelijk heeft gemaakt dat het bij de bestaande banken in Aruba onmogelijk is om een nieuwe bancaire relatie aan te gaan. Door de beëindiging van de relatie door RBC worden Cool Casino en [EISER 2] van het bancaire systeem uitgesloten en zal zij haar bedrijfsactiviteiten niet kunnen voortzetten. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is dit naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar, te meer Cool Casino haar verplichtingen jegens RBC correct nakomt. De voorzieningenrechter acht de opzegging voorshands onrechtmatig.

3.DE STANDPUNTEN VAN PARTIJEN

3.1
Cool Casino en [EISER 2] vorderen – bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad – te verklaren voor recht dat RBC toerekenbaar te kort is geschoten in haar contractuele verplichtingen jegens Cool Casino en [EISER 2] door de bankrelaties per 29 mei 2017 op te zeggen en dat deze opzegging naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar en in strijd met de zorgplicht is, althans dat de opzegging jegens Cool Casino en [EISER 2] onrechtmatig is, met veroordeling van RBC in de kosten van de procedure.
3.2
RBC voert hiertegen verweer, dat bij de beoordeling aan de orde komt.

4.DE BEOORDELING

4.1
De relatie tussen RBC en eisers is te beschouwen als een duurovereenkomst. Het Gerecht stelt voorop dat RBC in beginsel bevoegd is om de relatie met eisers te beëindigen maar dat de uitoefening van die bevoegdheid beheerst wordt door de eisen van redelijkheid en billijkheid, ook indien de mogelijkheid tot opzegging (al dan niet met onmiddellijke ingang) tussen partijen (in algemene voorwaarden) is overeengekomen. Voor een bank geldt bovendien dat zij een bijzondere zorgplicht heeft ten opzichte van haar cliënten. De reikwijdte van die zorgplicht hangt af van de omstandigheden van het geval. Bij het opzeggen en afwikkelen van een bankrelatie dient de bank in ieder geval tevens rekening te houden met de belangen van de wederpartij. Hierbij speelt een rol, dat toegang tot het bancaire systeem essentieel is om in het economische verkeer te kunnen functioneren. Dit betekent dat er gegronde redenen moeten zijn om de relatie met een cliënt te beëindigen en dat deze in beginsel in staat moet zijn om elders een bankrelatie aan te gaan, tenzij de reden van opzegging in zijn risicosfeer ligt.
4.2
RBC heeft de opzegging van de relatie met [EISER 2] en Cool Casino gebaseerd op hetgeen is opgenomen in haar algemene voorwaarden. Zij heeft aan die opzegging ten grondslag gelegd dat binnen haar (wereldwijde) organisatie een gewijzigd beleid is geformuleerd ten aanzien van klanten zoals Cool Casino. Dit beleid is weergegeven onder overweging 2.2 van deze uitspraak. Concrete feiten of omstandigheden betreffende de individuele bankrelatie met Cool Casino en/of [EISER 2] zijn aan die opzegging niet ten grondslag gelegd. Het Gerecht moet er dan ook vanuit gaan dat op die relatie niets is aan te merken.
4.3
Met betrekking tot de relatie met [EISER 2] merkt het Gerecht op dat RBC niet aannemelijk heeft kunnen maken dat hij valt binnen het gewijzigde beleid van RBC, terwijl bovendien sprake is van een particuliere relatie. Het enkele feit dat hij directeur is van Cool Casino en daarbij tevens financieel belang heeft, betekent nog niet dat hij daarmee is te vereenzelvigen. De opzegging van die relatie is ook woordelijk gelijk aan die van Cool Casino, zodat het er alle schijn van heeft dat [EISER 2] is “meegenomen” in de opzegging van Cool Casino en een eigen afweging ten aanzien van hem niet heeft plaatsgevonden. Reeds om die reden kan de opzegging ten aanzien van [EISER 2] de toets der kritiek niet doorstaan.
4.4
Met Cool Casino is het gerecht tevens van oordeel dat er geen zwaarwegende redenen zijn om de bancaire relatie met Cool casino te beëindigen. Van enige objectieve redenen, laat staan concrete aanwijzingen dat Cool Casino zich bezig houdt met illegale praktijken is niet gebleken. Evenmin is gesteld of gebleken dat Cool Casino verdacht wordt van witwassen of andere strafbare feiten. Met Cool Casino is het gerecht dan ook van oordeel dat in het licht hiervan er nochtans geen zwaarwegende gronden zijn voor RBC om de bancaire relatie met Cool Casino te beëindigen.
4.5
Voorts heeft Cool Casino onweersproken gesteld dat slechts Aruba Bank bereid was om een beperkte bancaire relatie met Cool Casino aan te gaan. Anders dan bij RBC is het Cool Casino niet toegestaan om gelden te storten op haar bankrekening bij Aruba Bank. Aldus heeft deze bancaire relatie slechte beperkte waarde voor Cool Casino. De andere commerciële banken, Banco di Caribe Aruba, Caribbean Mercantile Bank N.V. en CIBC First Caribbean International Bank Limited zijn niet bereid om met Cool Casino een bancaire relatie aan te gaan. Er is derhalve geen alternatief voor Cool Casino.
4.6
Uit het voorgaande volgt dat de opzegging naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Aldus is de RBC jegens Cool Casino toerekenbaar te kort geschoten in haar zorgplicht, aangezien zij de relatie heeft opgezegd, zonder zich ervan te vergewissen welke gevolgen dit heeft voor Cool Casino en zonder te wachten tot dat Cool Casino een volwaardige bancaire relatie was aangegaan met een andere bank.
4.7
De gevorderde verklaring voor recht wordt dan ook toegewezen.
4.8
RBC wordt nu zij in het ongelijk is gesteld in de kosten veroordeeld.

5.DE UITSPRAAK

De rechter in dit gerecht:
5.1
verklaart voor recht dat de opzegging van de bancaire relatie door RBC met Cool Casino en [EISER 2] in strijd is met de maatstaven van redelijkheid en billijkheid alsmede strijdig met de zorgplicht die de bank jegens hen heeft;
5.2
veroordeelt RBC in de kosten van de procedure, die tot de datum van uitspraak aan de kant van Cool Casino en [EISER 2] worden begroot op Afl. 450,00 aan griffierrecht, Afl. 196,65 aan explootkosten en Afl. 2.500,00 aan salaris van de gemachtigde;
5.3
verklaart de veroordeling in dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. Y.M. Vanwersch. rechter in dit gerecht, en werd uitgesproken ter openbare terechtzitting van woensdag 23 januari 2019 in aanwezigheid van de griffier.