ECLI:NL:HR:2024:1643

• Datum uitspraak: 12 november 2024
• Publicatiedatum: 11 november 2024
• Zaaknummer: 23/02364
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: V. van den Brink; T. Kooijmans; C.N. Dalebout
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over schadevergoedingsmaatregel en immateriële schade in jeugdzaak na verkeersongeval

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 12 november 2024 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure tegen een arrest van het gerechtshof 's-Hertogenbosch. De zaak betreft een jeugdige verdachte die op 24 september 2020 in Helmond betrokken was bij een verkeersongeval waarbij een 12-jarige passagier van zijn bromfiets zwaar lichamelijk letsel opliep. De verdachte reed met hoge snelheid aan de verkeerde kant van de weg, wat leidde tot een aanrijding met een auto. Het hof had in zijn uitspraak een schadevergoedingsmaatregel opgelegd, waarbij de duur van de gijzeling was vastgesteld op 90 dagen. Echter, het hof had ook overwogen dat de verdachte ten tijde van het delict minderjarig was, wat leidde tot een innerlijke tegenstrijdigheid in de uitspraak. De Hoge Raad oordeelde dat het hof een kennelijke misslag had gemaakt en vernietigde de uitspraak van het hof met betrekking tot de duur van de gijzeling, deze werd vastgesteld op nul dagen.

Daarnaast was er een cassatiemiddel ingediend door de benadeelde partij, die een gedeeltelijke afwijzing van hun vordering tot vergoeding van immateriële schade aanvocht. De Hoge Raad oordeelde dat het hof niet voldoende had gemotiveerd waarom het deel van de vordering dat was afgewezen, ongegrond was. De Hoge Raad vernietigde ook deze beslissing en verklaarde de benadeelde partij niet-ontvankelijk in dat deel van de vordering. De Hoge Raad concludeerde dat de redelijke termijn voor de behandeling van de zaak was overschreden, maar verbond hieraan geen verdere rechtsgevolgen. De uitspraak van de Hoge Raad heeft belangrijke implicaties voor de behandeling van schadevergoedingsmaatregelen in jeugdstraffen en de vereisten voor motivering door de rechter.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

STRAFKAMER

Nummer 23/02364 J

Datum 12 november 2024

ARREST

op het beroep in cassatie tegen een arrest van het gerechtshof 's-Hertogenbosch van 7 juni 2023, nummer 20-001700-22, in de strafzaak

tegen

[verdachte] ,

geboren in [geboorteplaats] op [geboortedatum] 2003,

hierna: de verdachte.

1. Procesverloop in cassatie

Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze hebben R.J. Baumgardt en M.J. van Berlo, beiden advocaat in Rotterdam, bij schriftuur cassatiemiddelen voorgesteld.

Namens de benadeelde partij [benadeelde] heeft M.A.W. Ketelaars, advocaat in Helmond, bij schriftuur een cassatiemiddel voorgesteld.

De advocaat-generaal T.N.B.M. Spronken heeft geconcludeerd tot vernietiging van de bestreden uitspraak, maar uitsluitend voor zover de duur van de gijzeling in het kader van de opgelegde schadevergoedingsmaatregel op ten hoogste 90 dagen is bepaald en voor zover de vordering van de benadeelde partij [benadeelde] partieel is afgewezen, te dien aanzien tot zodanige op artikel 440 lid 2 Sv gebaseerde beslissing als de Hoge Raad gepast zal voorkomen en tot verwerping van het beroep voor het overige.

2. Beoordeling van het eerste cassatiemiddel dat namens de verdachte is voorgesteld

2.1

Het cassatiemiddel klaagt dat het hof met betrekking tot de opgelegde schadevergoedingsmaatregel de duur van de gijzeling heeft bepaald op negentig dagen, terwijl het hof heeft overwogen dat de verdachte ten tijde van het plegen van het bewezenverklaarde minderjarig was en dat het daarom het aantal dagen gijzeling op nul stelt.

2.2

Het cassatiemiddel slaagt. De redenen daarvoor staan vermeld in de conclusie van de advocaat-generaal onder 2.2 tot en met 2.4. De Hoge Raad zal de uitspraak van het hof in zoverre vernietigen en zelf de duur van de gijzeling bepalen op nul dagen.

3. Beoordeling van het tweede cassatiemiddel dat namens de verdachte is voorgesteld

De Hoge Raad heeft de klachten over de uitspraak van het hof beoordeeld. De uitkomst hiervan is dat deze klachten niet kunnen leiden tot vernietiging van die uitspraak. De Hoge Raad hoeft niet te motiveren waarom hij tot dit oordeel is gekomen. Bij de beoordeling van deze klachten is het namelijk niet nodig om antwoord te geven op vragen die van belang zijn voor de eenheid of de ontwikkeling van het recht (zie artikel 81 lid 1 van de Wet op de rechterlijke organisatie).

4. Beoordeling van het cassatiemiddel dat namens de benadeelde partij is voorgesteld

4.1

Het cassatiemiddel klaagt over de gedeeltelijke afwijzing door het hof van de vordering van de benadeelde partij [benadeelde] voor zover deze betrekking heeft op immateriële schade.

4.2

Ten laste van de verdachte is onder 1 primair bewezenverklaard dat:

“hij op 24 september 2020 te Helmond als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een motorrijtuig (bromfiets), daarmede rijdende over de weg, Hermelijnstraat, gekomen op of ter hoogte van de kruising van die weg en de weg, Dasstraat, zich zodanig heeft gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval heeft plaatsgevonden door aanmerkelijk onvoorzichtig, met hoge snelheid die kruising te naderen en op te rijden en onvoldoende rechts te houden, waardoor op die kruising een botsing is ontstaan met een personenauto, waardoor een ander (genaamd [benadeelde] ) zwaar lichamelijk letsel, te weten een beenfractuur werd toegebracht.”

4.3

Het cassatiemiddel slaagt. De redenen daarvoor staan vermeld in de conclusie van de advocaat-generaal onder 4. De Hoge Raad zal de uitspraak ook in zoverre vernietigen, de zaak zelf afdoen en de benadeelde partij ten aanzien van het afgewezen deel van de vordering tot vergoeding van de immateriële schade niet-ontvankelijk verklaren.

5. Ambtshalve beoordeling van de uitspraak van het hof

Op de verdachte is het strafrecht voor jeugdigen toegepast. De Hoge Raad doet uitspraak nadat meer dan zestien maanden zijn verstreken na het instellen van het cassatieberoep. Dat brengt mee dat de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 lid 1 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden is overschreden. In het licht van de beperkte mate van overschrijding van de redelijke termijn volstaat de Hoge Raad met het oordeel dat de redelijke termijn is overschreden, en is er geen aanleiding om aan dat oordeel enig ander rechtsgevolg te verbinden.

6. Beslissing

De Hoge Raad:

- vernietigt de uitspraak van het hof, maar uitsluitend wat betreft de beslissing tot vergoeding van immateriële schade van de benadeelde partij [benadeelde] voor zover die vordering is afgewezen en wat betreft de duur van de gijzeling die is verbonden aan de schadevergoedingsmaatregel ten behoeve van dit slachtoffer;

- verklaart de vordering van de benadeelde partij in zoverre niet-ontvankelijk;

- bepaalt de duur van de gijzeling die is verbonden aan de schadevergoedingsmaatregel op nul dagen;

- verwerpt het beroep voor het overige.

Dit arrest is gewezen door de vice-president V. van den Brink als voorzitter, en de raadsheren T. Kooijmans en C.N. Dalebout, in bijzijn van de waarnemend griffier H.J.S. Kea, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van
12 november 2024 .