ECLI:NL:HR:2023:85

• Datum uitspraak: 24 januari 2023
• Publicatiedatum: 23 januari 2023
• Zaaknummer: 21/03362
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Beschikking
• Rechters: J. de Hullu; M.J. Borgers; M. Kuijer
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vernietiging en terugwijzing van onttrekking aan het verkeer van inbeslaggenomen voorwerpen na onherroepelijke veroordeling

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 24 januari 2023 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure tegen een beschikking van de rechtbank Zeeland-West-Brabant. De zaak betreft de onttrekking aan het verkeer van een Medion computerkast en een Apple iPad, die in beslag waren genomen na een onherroepelijke veroordeling van de belanghebbende voor meerdere strafbare feiten, waaronder afdreiging en verkrachting. De rechtbank had geoordeeld dat de voorwerpen onttrokken moesten worden aan het verkeer, maar de belanghebbende stelde dat er geen voldoende verband was vastgesteld tussen de voorwerpen en de feiten waarvoor hij was veroordeeld.

De Hoge Raad oordeelde dat de rechtbank onvoldoende had gemotiveerd waarom de computerkast en de iPad aan het verkeer moesten worden onttrokken. Met betrekking tot de iPad was er geen vastgesteld verband met de bewezenverklaarde feiten, en de overwegingen van de rechtbank over de computerkast waren te vaag om aan te nemen dat er een relevant verband bestond. De Hoge Raad vernietigde daarom de beschikking van de rechtbank en wees de zaak terug, zodat deze opnieuw behandeld kan worden.

Deze uitspraak benadrukt het belang van een zorgvuldige motivering door de rechtbank bij beslissingen over de onttrekking aan het verkeer van in beslag genomen voorwerpen, vooral in gevallen waar de belangen van de veroordeelde en de bescherming van slachtoffers in het geding zijn.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

STRAFKAMER

Nummer 21/03362 B

Datum 24 januari 2023

BESCHIKKING

op het beroep in cassatie tegen een beschikking van de rechtbank Zeeland-West-Brabant van 3 augustus 2021, nummer RK 21/008886, op een vordering als bedoeld in artikel 552f van het Wetboek van Strafvordering, in de zaak

van

[belanghebbende] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1988,

hierna: de belanghebbende.

1. Procesverloop in cassatie

Het beroep is ingesteld door de belanghebbende. Namens deze heeft J.J.J. van Rijsbergen, advocaat te Breda, bij schriftuur een cassatiemiddel voorgesteld. De schriftuur is aan deze beschikking gehecht en maakt daarvan deel uit.

De advocaat-generaal A.E. Harteveld heeft geconcludeerd tot vernietiging van de bestreden beschikking en tot terugwijzing van de zaak naar de rechtbank Zeeland-West-Brabant, zittingsplaats Middelburg, opdat de zaak op het bestaande beklag opnieuw wordt behandeld en afgedaan.

2. Beoordeling van het cassatiemiddel

2.1

Het cassatiemiddel klaagt over de beslissing van de rechtbank dat de Medion computerkast en Apple iPad aan het verkeer moeten worden onttrokken. Het voert onder meer aan dat de rechtbank ontoereikend heeft vastgesteld dat een verband bestaat met de feiten waarvoor de belanghebbende is veroordeeld.

2.2

In de bestreden beschikking heeft de rechtbank onder meer het volgende overwogen:

“Bij arrest van het gerechtshof te Den Bosch d.d. 17 december 2018 is veroordeelde veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 40 (veertig) maanden wegens afdreiging meermalen gepleegd, verkrachting meermalen gepleegd, poging tot afdreiging meermalen gepleegd, computervredebreuk en vernieling geautomatiseerd werk. Veroordeelde is onherroepelijk veroordeeld voor deze feiten. (...)

De rechtbank is van oordeel dat omdat de iPad niet kon worden uitgelezen er niet kan worden gegarandeerd dat, wanneer veroordeelde deze iPad zou synchroniseren met een cloud account er weer erotisch materiaal van aangeefster naar boven kan worden gehaald. Dit risico kon binnen het onderzoek sowieso niet worden geverifieerd omdat er een code opzat. Gezien alle andere Apple producten in gebruik bij veroordeelde lijkt het zeer aannemelijk dat hier ook erotisch materiaal van aangeefster op staat.

Uit de veroordeling door het gerechtshof te Den Bosch komt naar voren dat veroordeelde voor een aantal van de strafbare feiten gebruik gemaakt heeft van zijn computers. Daarmee is voldaan aan de voorwaarde van artikel 36c Wetboek van Strafrecht, vatbaar voor onttrekking zijn de goederen waarmee de feiten zijn begaan. Veroordeelde bewaarde de foto’s die hij van aangeefster kreeg, maakte gebruik van zijn computer om haar computer te hacken en om met haar te communiceren via email.

Teruggave van deze goederen zou tot het onaanvaardbare risico leiden dat opnames van aangeefster toch hun weg naar de openbaarheid zouden kunnen vinden. Het gegarandeerd ‘schoon’ teruggeven van gegevensdragers is technisch niet mogelijk en veroordeelde kan door gebruik te maken van de genoemde goederen verbinding maken met zijn Cloud-opslag.

Gelet op deze omstandigheden zal de rechtbank de vordering ex artikel 552f toewijzen.

3. De beslissing

De rechtbank wijst de vordering tot onttrekking aan het verkeer toe.

De rechtbank verklaart de volgende in beslag genomen voorwerpen onttrokken aan het verkeer:

- Medion computerkast (goednummer 1600238):

- Apple iPad (goednummer 1643855).”

2.3

Artikel 36c van het Wetboek van Strafrecht (hierna: Sr) luidt:

“Vatbaar voor onttrekking aan het verkeer zijn alle voorwerpen:

1°. die geheel of grotendeels door middel van of uit de baten van het feit zijn verkregen;

2°. met betrekking tot welke het feit is begaan;

3°. met behulp van welke het feit is begaan of voorbereid;

4°. met behulp van welke de opsporing van het feit is belemmerd;

5°. die tot het begaan van het feit zijn vervaardigd of bestemd;

een en ander voor zover zij van zodanige aard zijn, dat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met de wet of met het algemeen belang.”

2.4.1

Met betrekking tot de iPad heeft de rechtbank niet vastgesteld dat sprake is van enig verband als bedoeld in artikel 36c Sr tussen dit voorwerp en één of meerdere van de bewezenverklaarde feiten. De rechtbank heeft de beslissing tot onttrekking aan het verkeer van de iPad in zoverre ontoereikend gemotiveerd.

2.4.2

In relatie tot de Medion computerkast heeft de rechtbank overwogen dat de belanghebbende “voor een aantal van de strafbare feiten gebruik gemaakt heeft van zijn computers”. Die overweging is echter onvoldoende nauwkeurig voor de vaststelling dat enig verband als bedoeld in artikel 36c Sr bestaat tussen de Medion computerkast en één of meerdere van de in de hoofdzaak bewezenverklaarde feiten, die in deze procedure op grond van artikel 552f Sv niet nader zijn benoemd. De rechtbank heeft de beslissing tot onttrekking aan het verkeer van de Medion computerkast in zoverre ontoereikend gemotiveerd.

2.5

De klacht hierover slaagt. Dat brengt mee dat bespreking van het restant van het cassatiemiddel niet nodig is.

3. Beslissing

De Hoge Raad:

- vernietigt de beschikking van de rechtbank;

- wijst de zaak terug naar de rechtbank Zeeland-West-Brabant, opdat de zaak opnieuw wordt behandeld en afgedaan.

Deze beschikking is gegeven door de vice-president J. de Hullu als voorzitter, en de raadsheren M.J. Borgers en M. Kuijer, in bijzijn van de waarnemend griffier E. Schnetz, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van
24 januari 2023 .