ECLI:NL:HR:2021:1932

• Datum uitspraak: 21 december 2021
• Publicatiedatum: 17 december 2021
• Zaaknummer: 20/03683
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: V. van den Brink; M. Kuijer; T. Kooijmans
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Toewijzing vordering benadeelde partij in hoger beroep en de grenzen van schadevergoeding

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 21 december 2021 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure tegen een arrest van het gerechtshof Amsterdam van 3 november 2020. De verdachte, geboren in 1979, had beroep ingesteld tegen de beslissing van het hof om een vordering van de benadeelde partij, [benadeelde], tot schadevergoeding toe te wijzen. De benadeelde partij had in eerste aanleg een vordering ingediend van € 9.308,67, maar was niet-ontvankelijk verklaard. In hoger beroep diende de benadeelde partij een aangepaste vordering in van € 7.250, waarbij voor het eerst een schadepost van € 1.005 voor 'medische kosten' werd opgevoerd. Het hof heeft deze vordering toegewezen, wat leidde tot de cassatie door de verdachte.

De Hoge Raad oordeelde dat op grond van artikel 421 lid 3 van het Wetboek van Strafvordering de benadeelde partij zich in hoger beroep alleen kan voegen binnen de grenzen van haar eerste vordering. Dit betekent dat zij geen nieuwe schadeposten kan opvoeren die in eerste aanleg niet zijn ingediend. De Hoge Raad concludeerde dat het hof onterecht de 'medische kosten' had toegewezen, omdat deze schadepost niet eerder was opgevoerd. De Hoge Raad vernietigde de beslissing van het hof met betrekking tot deze schadepost, maar liet de verplichting van de verdachte tot betaling van de schadevergoedingsmaatregel in stand, aangezien de klacht zich niet richtte tegen de materiële verschuldigdheid van de schade.

De Hoge Raad verwerpt het beroep van de verdachte, omdat deze onvoldoende belang had bij de klacht over de beslissing van het hof. De klachten van de benadeelde partij werden ook niet gegrond bevonden, waardoor de uitspraak van het hof in stand bleef. Dit arrest benadrukt de beperkingen die gelden voor benadeelde partijen in hoger beroep en de noodzaak om schadeposten tijdig in te dienen.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

STRAFKAMER

Nummer 20/03683

Datum 21 december 2021

ARREST

op het beroep in cassatie tegen een arrest van het gerechtshof Amsterdam van 3 november 2020, nummer 23-000771-20, in de strafzaak

tegen

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1979,

hierna: de verdachte.

1. Procesverloop in cassatie

Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft M.E. van der Werf, advocaat te Amsterdam, bij schriftuur een cassatiemiddel voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

Namens de benadeelde partij [benadeelde] heeft M.M. de Boer, advocaat te Amsterdam, bij schriftuur cassatiemiddelen voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De advocaat-generaal A.E. Harteveld heeft geconcludeerd tot vernietiging van de bestreden uitspraak, maar uitsluitend wat betreft de beslissing op de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij voor zover daarbij de vordering tot betaling van een bedrag van € 1.005,00 ter zake van materiële schade is toegewezen en de schadevergoedingsmaatregel, tot vermindering daarvan met een bedrag van € 1.005,00, met bepaling van de duur van de gijzeling op vijf dagen en tot verwerping van het beroep voor het overige.

2. Beoordeling van het cassatiemiddel dat namens de verdachte is voorgesteld

2.1

Het cassatiemiddel klaagt dat het hof de vordering van de benadeelde partij voor wat betreft de gevorderde materiële schade heeft toegewezen met betrekking tot een schadepost die door de benadeelde partij voor het eerst in hoger beroep is gevorderd.

2.2.1

Uit de stukken blijkt dat [benadeelde] zich in eerste aanleg als benadeelde partij in het strafgeding heeft gevoegd met een vordering strekkende tot schadevergoeding tot een bedrag van € 9.308,67, waarvan € 1.173,82 voor materiële schade en € 8.134,85 voor immateriële schade. De politierechter heeft de benadeelde partij niet-ontvankelijk verklaard in de vordering omdat de behandeling daarvan een onevenredige belasting van het strafgeding oplevert. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd, met een aangepaste vordering strekkende tot schadevergoeding tot een bedrag van € 7.250, waarvan € 2.250 voor materiële schade en € 5.000 voor immateriële schade. De betreffende ‘Toelichting vordering benadeelde partij’ bevat onder meer een in eerste aanleg nog niet opgevoerde schadepost van € 1.005 voor ‘medische kosten’.

2.2.2

Het hof heeft de vordering van de benadeelde partij toegewezen tot een bedrag van € 1.505, bestaande uit € 1.005 wegens materiële schade ter zake van de in 2.2.1 bedoelde ‘medische kosten’ en € 500 wegens immateriële schade, en de verdachte veroordeeld dit bedrag te betalen aan de benadeelde partij. Verder heeft het hof de verdachte de verplichting opgelegd tot betaling aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer van een bedrag van € 1.505 en de duur van de gijzeling bepaald op ten hoogste 25 dagen.

2.3

Op grond van artikel 421 lid 3 van het Wetboek van Strafvordering kan, voor zover de in eerste aanleg gevorderde schadevergoeding niet is toegewezen, de benadeelde partij zich in hoger beroep voegen binnen de grenzen van haar eerste vordering. De in deze wetsbepaling opgenomen beperking moet zo worden uitgelegd dat de benadeelde partij in hoger beroep niet alsnog schadeposten mag opvoeren die in eerste aanleg niet zijn opgevoerd en evenmin het bedrag van de in eerste aanleg gevorderde schadevergoeding mag verhogen (vgl. HR 17 februari 1998, ECLI:NL:HR:1998:ZD0945). Het oordeel van het hof dat de door de benadeelde partij [benadeelde] voor het eerst in hoger beroep gevorderde ‘medische kosten’ voor toewijzing in aanmerking komen, is daarom onjuist.

2.4

Het cassatiemiddel - waarin niet wordt geklaagd over de schadevergoedingsmaatregel die ter zake van hetzelfde feit en voor een gelijk bedrag is opgelegd als de (gedeeltelijk) toegewezen vordering van de benadeelde partij - is terecht voorgesteld. Een vernietiging door de Hoge Raad van de beslissing van het hof tot toewijzing van de vordering van de benadeelde partij [benadeelde] voor wat betreft de gevorderde materiële schade laat echter de verplichting voor de verdachte tot betaling van de voor hetzelfde feit en voor een gelijk bedrag opgelegde schadevergoedingsmaatregel in stand, nu de klacht zich niet keert tegen de materiële verschuldigdheid van de schade (vgl. HR 18 juni 2019, ECLI:NL:HR:2019:901, rechtsoverweging 2.3.2 en 2.3.3). Daarom heeft de verdachte onvoldoende belang bij de klacht over de beslissing van het hof met betrekking tot de door de benadeelde partij [benadeelde] voor het eerst in hoger beroep gevorderde medische kosten. Het cassatiemiddel kan om die reden niet tot cassatie leiden.

3. Beoordeling van de cassatiemiddelen die namens de benadeelde partij [benadeelde] zijn voorgesteld

De Hoge Raad heeft de klachten over de uitspraak van het hof beoordeeld. De uitkomst hiervan is dat deze klachten niet kunnen leiden tot vernietiging van die uitspraak. De Hoge Raad hoeft niet te motiveren waarom hij tot dit oordeel is gekomen. Bij de beoordeling van deze klachten is het namelijk niet nodig om antwoord te geven op vragen die van belang zijn voor de eenheid of de ontwikkeling van het recht (zie artikel 81 lid 1 van de Wet op de rechterlijke organisatie).

4. Beslissing

De Hoge Raad verwerpt het beroep.

Dit arrest is gewezen door de vice-president V. van den Brink als voorzitter, en de raadsheren M. Kuijer en T. Kooijmans, in bijzijn van de waarnemend griffier H.J.S. Kea, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van
21 december 2021 .