ECLI:NL:HR:2016:684

Hoge Raad

Datum uitspraak
19 april 2016
Publicatiedatum
19 april 2016
Zaaknummer
15/02029
Instantie
Hoge Raad
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Cassatie
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Cassatie over trachten te bewegen tot het opzettelijk vervoeren van cocaïne

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 19 april 2016 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure tegen een arrest van het Gerechtshof Amsterdam. De verdachte, geboren in 1987, was in cassatie gegaan tegen een veroordeling voor het trachten te bewegen van anderen tot het opzettelijk vervoeren van cocaïne, in strijd met artikel 10a van de Opiumwet. De verdachte had in de periode van 26 november tot en met 12 december 2013 contact gehad met derden en instructies gegeven aan koeriers tijdens een vlucht van Curaçao naar Nederland. De verdediging stelde dat de bewezenverklaring onjuist was, omdat de verdachte enkel op de koeriers zou zijn gericht en niet op andere derden. De Hoge Raad oordeelde echter dat de bewijsvoering, waaronder de verklaring van de verdachte zelf, voldoende was om te concluderen dat hij ook anderen had geprobeerd te bewegen om te helpen bij het vervoeren van de cocaïne. De Advocaat-Generaal had eerder geconcludeerd tot vernietiging van het arrest van het Hof en terugwijzing van de zaak, maar de Hoge Raad verwierp het beroep van de verdachte. De uitspraak benadrukt de noodzaak van een juiste lezing van de bewijsvoering en de intenties van de verdachte in het kader van de Opiumwet.

Uitspraak

19 april 2016
Strafkamer
nr. S 15/02029
AJ/CB
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
op het beroep in cassatie tegen een arrest van het Gerechtshof Amsterdam van 2 april 2015, nummer 23/001494-14, in de strafzaak tegen:
[verdachte], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1987.

1.Geding in cassatie

Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft R.J. Baumgardt, advocaat te Spijkenisse, bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De Advocaat-Generaal T.N.B.M. Spronken heeft geconcludeerd tot vernietiging van het bestreden arrest en tot terugwijzing van de zaak naar het Gerechtshof teneinde op het bestaande hoger beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan.

2.Beoordeling van het middel

2.1.
Het middel houdt in dat uit de bewijsvoering niet kan volgen dat de verdachte één of meer anderen heeft getracht te bewegen behulpzaam te zijn bij het opzettelijk vervoeren van cocaïne, zoals is bewezenverklaard.
2.2.1.
Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard dat:
"hij in de periode van 26 november 2013 tot en met 12 december 2013 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer en te Curaçao om een feit, bedoeld in het vierde of vijfde lid van artikel 10 van de Opiumwet, te weten het opzettelijk vervoeren van een hoeveelheid, van een materiaal bevattende cocaïne,
- te bevorderen, een of meer anderen heeft getracht te bewegen om daarbij behulpzaam te zijn,
immers, heeft/is hij, verdachte:
- aldaar meermalen met derden contact gelegd en gehad en onderhouden telkens om informatie door te geven en aanwijzingen te geven en afspraken te maken en
- op dezelfde vlucht als de koeriers van Curaçao naar Nederland gereisd en
- vervolgens tijdens deze vlucht van Curaçao naar Nederland de drugskoeriers instructies gegeven over het verdere vervoer van de verdovende middelen in Nederland."
2.2.2.
Deze bewezenverklaring steunt, voor zover in cassatie van belang, op de volgende bewijsmiddelen:
"4. Een proces-verbaal PL27RP/13-090531-1 van 12 december 2013, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaren [verbalisant 1] en [verbalisant 2] , doorgenummerde pagina's 163 t/m 165.
Dit proces-verbaal houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als de op 12 december 2013 tegenover verbalisanten afgelegde verklaring van verdachte:
V: staat voor de vraag welke wordt gesteld door de opsporingsambtenaar.
A: staat voor het antwoord welke wordt gegeven door de verdachte.
V: Wanneer bent u op reis gegaan?
A: 26 november (het hof begrijpt 2013). Ik ben 16 dagen verbleven. Ik wist dat die meiden drugs zouden meenemen. Ik zag dat zij dezelfde dag terugvlogen als ik. Ik weet hoe dat gaat op Curaçao en daarom heb ik het in de gaten gehouden. Ik wilde de drugs afpakken en het geld daarvoor zou ik gebruiken. Vlak voor de landing ben ik naar de dame met de donkere jurk gelopen die aan het gangpad achter mij zat en zei dat ze met mij mee moesten lopen.
5. Een proces-verbaal met nummer PL27RP/13-090472-1 van 16 december 2013, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaren [verbalisant 3] en [verbalisant 4] , doorgenummerd pagina 55.
Dit proces-verbaal houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als de op 16 december 2013 tegenover de verbalisant afgelegde verklaring van [betrokkene 1] :
V: staat voor de vraag welke wordt gesteld door de opsporingsambtenaar.
A: staat voor het antwoord welke wordt gegeven door de verdachte.
V: Waar ken je [verdachte] van?
A: Misschien wilde hij mij beroven. Hij kwam in het vliegtuig naar mij toe. Hij zei dat we met hem mee moesten. Voordat ik kon vragen meneer waarom zat hij alweer op zijn plek.
6. Een proces-verbaal met nummer PL27RP/13-090514-1 van 12 december 2013, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 5] , doorgenummerd pagina 102.
Dit proces-verbaal houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als de op 12 december 2013 tegenover de verbalisant afgelegde verklaring van [betrokkene 2] :
In het vliegtuig vlakbij Schiphol zijn wij benaderd door een onbekende man die tegen ons zei dat wij met hem moesten meelopen. "Jullie gaan met mij mee", zei hij.
7. Een proces-verbaal met nummer PL27RP/13-090531 van 12 december 2013, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 6] , doorgenummerde pagina's 306 en 307.
Dit proces-verbaal houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als mededeling van verbalisant:
Op donderdag 12 december 2013 werd verdachte [verdachte] aangehouden. Tijdens de aanhouding van verdachte [verdachte] werden twee mobiele telefoons aangetroffen en inbeslaggenomen, te weten:
- één witte Samsung telefoon met eigen nummer [001] .
Na onderzoek door medewerkers van het Drugs Team Schiphol van de gegenereerde gegevens uit de Samsung telefoon en de bijbehorende simkaart bleken de navolgende Whats app berichten relevant:
- Een uitgaand bericht op 10-12-2013 te 20:14:59 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [002] ( [A] ) met de tekst: We lopen vet achter met geld
- Een inkomend bericht op 11-12-2013 te 22:38:49 uur, van telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) naar telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) met de tekst: Wat is de plan??
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:40:13 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Kom gewoon nos ta freestyle ekoi.
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:40:19 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Had bad news
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:40:35 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Hoorde dat ze hun met zn vieren gaan halen
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:40:45 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Maar ik ga ze overhalen pa bai ku nos.
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:40:54 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Plan b is sigi nan
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:41:21 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: […] weet waar ze naartoe gaan als we aangeven welke richting ze op rijden
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:41:44 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: He? Met z'n vieren
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:41:53 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Se hoor ik net van […]
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:42:26 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: 4 op de avion of 4 die naar skippi komen?
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:42:26 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: 2 av
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:46:44 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: 4 sh
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:47:16 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Kleine brengt pipa
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:47:18 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Hode shikkel
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:47:23 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Se man
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:48:07 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Kom gewoon voor de zekerheid
- Een uitgaand bericht op 11-12-2013 te 22:48:40 uur, van telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) naar telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) met de tekst: Se kabz shikkel
- Een inkomend bericht op 12-12-2013 te 11:05:16 uur, van telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) naar telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) met de tekst: Wanneer kom je dan binnen.
- Een inkomend bericht op 12-12-2013 te 11:48:06 uur, van telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) naar telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) met de tekst: Vanuit schipi kan niet, te veel risico
- Een inkomend bericht op 12-12-2013 te 11:48:32 uur, van telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) naar telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) met de tekst: Als je ze kan over halen komen we je halen
- Een inkomend bericht op 12-12-2013 te 14:32:03 uur, van telefoonnummer [003] ( [betrokkene 3] ) naar telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) met de tekst: Waar blijf je allemaal vriend
- Een inkomend bericht op 13-12-2013 te 07:11:27 uur, van telefoonnummer [004] ([B]) naar telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) met de tekst: Ki lei pasa
- Een inkomend bericht op 13-12-2013 te 07:11:34 uur, van telefoonnummer [004] ([B]) naar telefoonnummer [001] ( [verdachte] ) met de tekst: Gaat het nog door?."
2.2.3.
Het Hof heeft voorts met betrekking tot de bewezenverklaring het volgende overwogen:
"De raadsman van de verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep vrijspraak bepleit van het subsidiair tenlastegelegde plegen van strafbare voorbereidingshandelingen voor de (verdere) invoer van cocaïne. Er was geen specifiek plan en de verdachte heeft van een ander geen specifieke handelingen, die gericht waren op de (verdere) invoer van cocaïne in Nederland gevraagd, aldus de raadsman.
Het hof verwerpt het verweer en overweegt daartoe als volgt.
Voor een bewezenverklaring van artikel 10a van de Opiumwet is vereist dat het opzet van degene die de voorbereidingshandelingen pleegt erop gericht is om het handelen in strijd met artikel 2 van de Opiumwet mogelijk te maken en dat hij aan die intentie uiting heeft gegeven door voorbereidingshandelingen te verrichten.
De verdachte heeft verklaard dat hij van plan was de twee vrouwen die bij hem in het vliegtuig van Curaçao naar Nederland zaten, van wie hij vermoedde dat zij cocaïne bij zich hadden, te "rippen" en de cocaïne daarna zelf mee te nemen en te verkopen.
Dat plan heeft even gerijpt en het is niet enkel bij een plan gebleven, de verdachte heeft ook daadwerkelijk een aanvang gemaakt met de uitvoering van zijn plan.
Voorafgaand aan de vlucht heeft de verdachte verschillende berichten gestuurd naar een vriend. Deze berichten hadden betrekking op de uitvoering van genoemd plan van de verdachte.
De verdachte heeft in het vliegtuig de vrouwen aangesproken en hun gezegd dat ze na de landing met hem mee moesten lopen.
Anders dan de raadsman is het hof van oordeel dat uit de omschreven gedragingen van de verdachte blijkt dat bij de verdachte het opzet heeft bestaan om een in artikel 10, vierde lid, van de Opiumwet bedoeld misdrijf, te weten het vervoeren van de cocaïne voor te bereiden of te bevorderen.
Het opzet van de verdachte was er, gelet op zijn handelen, dan ook op gericht het handelen in strijd met artikel 2 van de Opiumwet mogelijk te maken."
2.2.4.
Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep houdt met betrekking tot bewijsmiddel 7 onder meer het volgende in:
"De verdachte verklaart - zakelijk weergegeven -:
Op vragen van de advocaat-generaal
U houdt mij de inhoud van de Whatsapp-berichten voor en vraagt mij wie "hun" is in het uitgaande bericht op pagina 306 van het dossier. Dat weet ik niet meer. Ik houd me bij mijn eerder afgelegde verklaring. [betrokkene 3] zou mij komen ophalen. U vraagt mij waar het bericht met de tekst "maar ik ga ze overhalen" over gaat. Ik wil het er graag bij laten. U vraagt mij wat "pa bai kun os" betekent. Om met ons mee te gaan. Ik weet niet of het daar betrekking op heeft. U vraagt mij wat "sigi nan" betekent. Dat betekent hun volgen. U vraagt mij wat "avion" en "skippie" betekenen. Ik weet het niet.
(...)
U vraagt mij wat "se man" betekent. Ja man of ja. U vraagt mij wat "se kabz shikkel" betekent. Dat is een groet en betekent zoiets als later. U houdt mij het bericht op pagina 307 van het dossier voor waarin staat "als je ze kan overhalen komen we je halen" en vraagt mij of ik het kan duiden. Nee. Ik heb [betrokkene 3] nooit gevraagd of hij nog naar Schiphol gekomen is. Toen [betrokkene 3] het bericht "waar blijf je vriend" stuurde was mijn batterij al leeg. Ik zou tussen 10.00 uur en 11.00 uur op Schiphol aankomen. U vraagt mij wie "kleine" is. Dat is gewoon een grapje. Dat is een buurtvriend van vroeger. De opmerking met pipa is een grapje omdat hij een junkie is geworden."
2.3.
Het middel berust op de opvatting dat in de bewezenverklaring met "een of meer anderen" uitsluitend wordt gedoeld op de "koeriers". Die opvatting berust echter op een onjuiste lezing van het bestreden arrest. Blijkens de bewijsvoering, waaronder de verklaring van de verdachte omtrent zijn plan om de cocaïne te rippen en te verkopen, heeft het bewezenverklaarde (trachten te bewegen van) een of meer anderen immers in ieder geval mede het oog op de in bewezenverklaring genoemde "derden" die in bewijsmiddel 7 voorkomen en aan wie de verdachte - blijkens de bewijsvoering - reeds voorafgaand aan de vlucht van Curaçao naar Nederland berichten heeft gestuurd die betrekking hadden op de uitvoering van genoemd plan.
2.4.
Het middel is tevergeefs voorgesteld.

3.Beslissing

De Hoge Raad verwerpt het beroep.
Dit arrest is gewezen door de vice-president A.J.A. van Dorst als voorzitter, en de raadsheren J. de Hullu en M.J. Borgers, in bijzijn van de waarnemend griffier E. Schnetz, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van
19 april 2016.