ECLI:NL:HR:2013:BZ9151

Hoge Raad

Datum uitspraak
3 mei 2013
Publicatiedatum
22 juni 2013
Zaaknummer
12/01371 en 12/03274
Instantie
Hoge Raad
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht; Belastingrecht
Procedures
  • Cassatie
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vernietiging van naheffingsaanslag dividendbelasting en verdeling bewijslast

In deze zaak gaat het om een beroep in cassatie van X Beheer B.V. tegen de uitspraak van het Gerechtshof te Amsterdam van 26 januari 2012, betreffende een aanslag in de vennootschapsbelasting en naheffingsaanslagen in de dividendbelasting voor de jaren 2002 en 2003. De belanghebbende had bezwaar gemaakt tegen de opgelegde aanslagen, maar de Rechtbank te Haarlem verklaarde de beroepen ongegrond. Hierna stelde de belanghebbende hoger beroep in bij het Hof, dat de uitspraak van de Rechtbank bevestigde voor de aanslag vennootschapsbelasting en de naheffingsaanslag dividendbelasting. De belanghebbende ging vervolgens in cassatie bij de Hoge Raad.

De Hoge Raad oordeelde dat het beroep in cassatie gegrond was en vernietigde de uitspraak van het Hof, maar uitsluitend voor wat betreft de naheffingsaanslag over de dividenduitkering in het jaar 2003. De Hoge Raad verwees de zaak naar het Gerechtshof Den Haag voor verdere behandeling en beslissing, met inachtneming van het arrest. Tevens werd de Staat veroordeeld tot vergoeding van het griffierecht en de Staatssecretaris van Financiën in de proceskosten van de belanghebbende.

De Hoge Raad behandelde de middelen en concludeerde dat het Hof ten onrechte had geoordeeld dat de vennootschap impliciet had besloten de verschuldigde dividendbelasting niet op de aandeelhouder te verhalen. De Hoge Raad stelde dat in gevallen waarin een vennootschap een voordeel aan haar aandeelhouder toekent zonder dat daarover belasting wordt geheven, er geen reden is om aan te nemen dat partijen zijn overeengekomen dat de aandeelhouder de belasting zal betalen. Dit leidde tot de conclusie dat de uitspraak van het Hof niet in stand kon blijven en dat verwijzing noodzakelijk was.

Uitspraak

3 mei 2013
nrs. 12/01371 en 12/03274
Arrest
gewezen op het beroep in cassatie van X Beheer B.V. te Z (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het Gerechtshof te Amsterdam van 26 januari 2012, nrs. 10/00689, 10/00690 en 10/00691, betreffende een aanslag in de vennootschapsbelasting en naheffingsaanslagen in de dividendbelasting.
1. Het geding in feitelijke instanties
Aan belanghebbende zijn voor het jaar 2003 een aanslag in de vennootschapsbelasting opgelegd, alsmede ter zake van in de jaren 2002 en 2003 uitgekeerde dividenden naheffingsaanslagen in de dividendbelasting, welke aanslagen, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraken van de Inspecteur zijn gehandhaafd.
De Rechtbank te Haarlem (nrs. AWB 09/595, 09/596 en 09/597) heeft de tegen die uitspraken ingestelde beroepen ongegrond verklaard.
Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Hof.
Het Hof heeft de uitspraak van de Rechtbank bevestigd, voor zover die de in cassatie bestreden aanslag in de vennootschapsbelasting voor het jaar 2003 en de naheffingsaanslag in de dividendbelasting 2003 betreft. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.
2. Geding in cassatie
Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld door middel van twee geschriften van gelijke datum. In het ene geschrift gaat belanghebbende in op 's Hofs uitspraak voor zover deze betrekking heeft op de aanslag vennootschapsbelasting voor het jaar 2003, en in het andere geschrift op 's Hofs uitspraak voor zover deze betrekking heeft op de naheffingsaanslag in de dividendbelasting 2003, beide geschriften tezamen worden hierna aangeduid als het beroepschrift. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De Staatssecretaris van Financiën heeft bij twee afzonderlijke geschriften van gelijke datum verweer gevoerd.
Belanghebbende heeft een conclusie van repliek ingediend.
3. Beoordeling van de middelen
3.1. Het in het geschrift inzake de naheffingsaanslag in de dividendbelasting 2003 vervatte middel III richt zich tegen 's Hofs oordeel dat in een geval als het onderhavige, waarin een vennootschap op instigatie van haar aandeelhouder privébestedingen van deze aandeelhouder ten eigen laste boekt en daarmee voor haar rekening neemt, bijzondere omstandigheden daargelaten, als regel ervan moet worden uitgegaan dat de vennootschap op het moment van het doen van de vermomde uitdeling(en) impliciet tevens de beslissing heeft genomen de verschuldigde dividendbelasting niet op haar aandeelhouder te verhalen. De enkele stelling van belanghebbende dat zij niet voornemens is om de belasting voor haar rekening te nemen, is onvoldoende om tot een ander oordeel te komen, aldus nog steeds het Hof.
3.2. Het middel slaagt. In een geval waarin een vennootschap beoogt om zonder dat daarover de verschuldigde (dividend)belasting wordt geheven haar aandeelhouder een voordeel te doen toekomen, is er - tenzij het tegendeel aannemelijk wordt gemaakt - geen reden om te veronderstellen dat partijen ten tijde van die bevoordeling (voorwaardelijk) zijn overeengekomen dat een van hen op enig tijdstip de verschuldigde (dividend)belasting voor zijn rekening zal nemen. In een dergelijk geval is er geen plaats voor brutering van het bedrag van de bevoordeling met de ter zake daarvan verschuldigde dividendbelasting, maar zal, indien na het opleggen van een naheffingsaanslag dividendbelasting de vennootschap besluit de dividendbelasting niet op de aandeelhouder te verhalen op dat moment een belastbaar dividend in aanmerking moeten worden genomen ter grootte van het (gebruteerde) bedrag van de dividendbelasting.
3.3. De overige middelen kunnen niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu die middelen niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
3.4. Gelet op hetgeen hiervoor in 3.2 is overwogen kan 's Hofs uitspraak niet in stand blijven. Verwijzing dient te volgen.
4. Proceskosten
De Staatssecretaris zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie.
5. Beslissing
De Hoge Raad:
verklaart het beroep in cassatie gegrond,
vernietigt de uitspraak van het Hof, doch uitsluitend voor wat betreft de naheffingsaanslag over de dividenduitkering in het jaar 2003,
verwijst het geding naar het Gerechtshof Den Haag ter verdere behandeling en beslissing van de zaak met inachtneming van dit arrest,
gelast dat de Staat aan belanghebbende vergoedt het door deze ter zake van de behandeling van het beroep in cassatie betaalde griffierecht ten bedrage van € 466, en
veroordeelt de Staatssecretaris van Financiën in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op € 1888 voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand.
Dit arrest is gewezen door de vice-president J.A.C.A. Overgaauw als voorzitter, en de raadsheren P. Lourens, C.B. Bavinck, C.H.W.M. Sterk en P.M.F. van Loon, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 3 mei 2013.