Uitspraak
Nrs. 10/03388 en 10/05247
25 november 2011
Arrest
gewezen op de beroepen in cassatie van X te Z, Canada (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraken van het Gerechtshof te Amsterdam van 10 juni 2010, nr. P04/03717, en van 4 november 2010, nr. 10/00381, betreffende navorderingsaanslagen en aanslagen in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (hierna: IB/PVV) en in de vermogensbelasting (hierna: VB), de daarbij gegeven beschikkingen inzake een verhoging dan wel boetebeschikkingen en de daarbij gegeven beschikkingen inzake heffingsrente, en op de hierna te vermelden verzoeken van belanghebbende.
1. Het geding in feitelijke instantie
Aan belanghebbende zijn over de jaren 1990 tot en met 1997 navorderingsaanslagen in de IB/PVV en over de jaren 1991 tot en met 1998 navorderingsaanslagen in de VB opgelegd. De navorderingsaanslagen zijn opgelegd met een verhoging van honderd percent van de nagevorderde belasting, van welke verhoging geen kwijtschelding is verleend. Tevens is heffingsrente in rekening gebracht.
Aan belanghebbende zijn voorts over het jaar 1998 een navorderingsaanslag in de IB/PVV, voor het jaar 1999 een aanslag in de IB/PVV, voor het jaar 2000 een aanslag in de VB, en over de jaren 1999 en 2000 navorderingsaanslagen in de VB opgelegd, alsmede boeten. Tevens is heffingsrente in rekening gebracht.
De navorderingsaanslagen, de aanslagen, de daarbij genomen kwijtscheldingsbeschikkingen dan wel boetebeschikkingen en de daarbij genomen beschikkingen inzake heffingsrente zijn, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraken van de Inspecteur gehandhaafd.
Belanghebbende heeft tegen die uitspraken beroepen ingesteld bij het Hof.
Het Hof heeft bij de in cassatie bestreden uitspraken, zoals de Hoge Raad de dicta van die uitspraken leest, als volgt beslist. Het Hof heeft de beroepen gegrond verklaard, de uitspraken van de Inspecteur, de navorderingsaanslag in de IB/PVV over het jaar 1996, de navorderingsaanslagen in de VB over de jaren 1997 en 2000, de op de navorderingsaanslag in de VB over het jaar 1997 betrekking hebbende beschikking inzake heffingsrente en de op de navorderingsaanslag in de VB over het jaar 2000 betrekking hebbende boete vernietigd, de overige navorderingsaanslagen, aanslagen, boeten en beschikkingen inzake heffingsrenten verminderd, en de resterende verhogingen gedeeltelijk kwijtgescholden. De uitspraken van het Hof zijn aan dit arrest gehecht.
2. Geding in cassatie en de verzoeken
Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraken beroep in cassatie ingesteld. De beroepschriften in cassatie zijn aan dit arrest gehecht en maken daarvan deel uit.
De Staatssecretaris van Financiën heeft verweerschriften ingediend.
Belanghebbende heeft conclusies van repliek ingediend.
De Staatssecretaris heeft in het beroep tegen de uitspraak van het Hof van 10 juni 2010 een conclusie van dupliek ingediend.
De Minister van Financiën heeft tegen 's Hofs uitspraak van 10 juni 2010 beroep in cassatie ingesteld. De Staatssecretaris heeft tegen 's Hofs uitspraak van 4 november 2010 beroep in cassatie ingesteld. Belanghebbende heeft verweerschriften ingediend. De Staatssecretaris heeft de beroepen ingetrokken.
Na deze intrekking heeft belanghebbende de Hoge Raad verzocht de Staatssecretaris te veroordelen in de kosten in verband met de behandeling van de beroepen in cassatie.
De Staatssecretaris heeft verweerschriften ingediend.
De Hoge Raad heeft de zaken ter behandeling gevoegd.
3. Ambtshalve aanwezig bevonden grond voor cassatie
Het Hof heeft op grond van hetgeen is overwogen in de onderdelen 5.5.2 en 5.5.3 van zijn uitspraak van 10 juni 2010, de navorderingsaanslagen in de IB/PVV over het jaar 1996 en in de VB over het jaar 2000 vernietigd. Het heeft evenwel verzuimd ook de beschikkingen inzake heffingsrente die met deze navorderingsaanslagen verband houden en de boetebeschikking die verband houdt met de eerderbedoelde navorderingsaanslag in de VB te vernietigen. De Hoge Raad zal deze omissie herstellen.
4. Beoordeling van de middelen
4.1. De bestreden navorderingsaanslagen, aanslagen, boeten en verhogingen (hierna samen: boeten), en beschikkingen inzake heffingsrente houden verband met het zogenoemde Rekeningenproject. De Hoge Raad heeft in dit verband enige beslissingen met een meer algemene strekking gegeven in zijn arresten van 15 april 2011 met nr. 09/03075, LJN BN6324, BNB 2011/206 (hierna: het IB-arrest van 15 april 2011) en met nr. 09/05192, LJN BN6350, BNB 2011/207 (hierna: het VB-arrest van 15 april 2011).
4.2. 's Hofs uitspraken geven wat betreft de beoordeling van de onderscheiden boeten - voor zover deze door het Hof niet zijn vernietigd - blijk van miskenning van hetgeen is overwogen in de onderdelen 4.5.2, 4.5.3 en 4.6.3, tweede tekstblok, van beide arresten van 15 april 2011. De middelen slagen in zoverre.
4.3. De middelen kunnen voor het overige niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien artikel 81 van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu de middelen in zoverre niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
4.4. 's Hofs uitspraken kunnen niet in stand blijven. Verwijzing moet volgen. In de procedure na verwijzing dient mede acht te worden geslagen op de onderdelen 4.8.3 en 4.8.4 van het IB-arrest van 15 april 2011 en onderdelen 4.11.3 en 4.11.4 van het VB-arrest van 15 april 2011.
4.5. In verband met het voorgaande dient het verwijzingshof te beoordelen:
(i) in hoeverre de Inspecteur voor elk van de boeten - voor zover deze niet zijn vernietigd - het bewijs heeft geleverd dat belanghebbende het feit ter zake waarvan de boete is opgelegd, heeft begaan, en
(ii) (voor zover de boeten niet zijn vernietigd en voor zover het verwijzingshof van oordeel is dat het bewijs van beboetbare feiten is geleverd) in hoeverre elk van de opgelegde boeten gelet op de omstandigheden van het geval een passende en ook geboden sanctie voor de begane vergrijpen is.
5. Proceskosten
De Staatssecretaris van Financiën zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie. Hierbij wordt in aanmerking genomen dat de zaken met nummers 10/03270, 10/03348 en 10/03390 met de onderhavige zaak met nummer 10/03388 samenhangen in de zin van het Besluit proceskosten bestuursrecht (hierna: het Besluit) en dat de zaken met nummers 10/05248, 10/05249 en 10/05250 met de onderhavige zaak met nummer 10/05247 samenhangen in de zin van het Besluit.
6. Beoordeling van de verzoeken
De Hoge Raad acht termen aanwezig om ten aanzien van de proceskosten die belanghebbende in verband met de behandeling van de (ingetrokken) beroepen in cassatie redelijkerwijs heeft moeten maken, te beslissen als hierna zal worden vermeld. Hierbij wordt in aanmerking genomen dat de zaken met nummers 10/03270, 10/03347, 10/03348 en 10/03390 met de onderhavige zaak met nummer 10/03388 samenhangen in de zin van het Besluit en dat de zaken met nummers 10/05248, 10/05249 en 10/05250 met de onderhavige zaak met nummer 10/05247 samenhangen in de zin van het Besluit.
7. Beslissing
De Hoge Raad:
verklaart de beroepen in cassatie gegrond,
vernietigt de beschikking inzake heffingsrente met betrekking tot de navorderingsaanslag in de IB/PVV over het jaar 1996, de beschikking inzake heffingsrente alsmede de boetebeschikking met betrekking tot de navorderingsaanslag in de VB over het jaar 2000 en de daarop betrekking hebbende uitspraken van de Inspecteur, en vult te dien aanzien de uitspraak van het Hof van 10 juni 2010 aan, met vernietiging van die uitspraak in zoverre,
vernietigt de uitspraken van het Hof voor het overige uitsluitend wat betreft de verhogingen die betrekking hebben op de navorderingsaanslagen in de IB/PVV over de jaren 1990 tot en met 1995 en 1997 en op die in de VB over de jaren 1991 tot en met 1996 en 1998, en de boeten die betrekking hebben op de navorderingsaanslag in de IB/PVV over het jaar 1998, op de aanslag in de IB/PVV voor het jaar 1999, op de navorderingsaanslag in de VB over het jaar 1999 en op de aanslag in de VB voor het jaar 2000.
verwijst de gedingen naar het Gerechtshof te 's-Gravenhage ter verdere behandeling en beslissing van de zaken met inachtneming van dit arrest,
gelast dat de Staat aan belanghebbende vergoedt het door deze ter zake van de behandeling van de beroepen in cassatie betaalde griffierecht ten bedrage van € 222,
en veroordeelt de Staatssecretaris van Financiën in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op een vierde van € 5244 (in verband met de beroepen van belanghebbende), op een vijfde van € 1311 en op een vierde van € 1311 (in verband met de beroepen van de Minister van Financiën en de Staatssecretaris van Financiën), derhalve € 1900,95, voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand.
Dit arrest is gewezen door de vice-president J.W. van den Berge als voorzitter, en de raadsheren J.W.M. Tijnagel en A.H.T. Heisterkamp, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier A.I. Boussak-Leeksma, en in het openbaar uitgesproken op
25 november 2011.