ECLI:NL:HR:2010:BN8729

• Datum uitspraak: 1 oktober 2010
• Publicatiedatum: 5 april 2013
• Zaaknummer: 09/04669
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: D.G. van Vliet; P. Lourens; A.R. Leemreis
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Heffingsrente en zorgvuldigheidsbeginsel bij navorderingsaanslag inkomstenbelasting

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 1 oktober 2010 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure betreffende een navorderingsaanslag in de inkomstenbelasting en een beschikking inzake heffingsrente. De belanghebbende, aangeduid als X te Z, had over het jaar 2003 een navorderingsaanslag opgelegd gekregen, waarbij ook heffingsrente in rekening was gebracht. Na bezwaar tegen de navorderingsaanslag en de beschikking inzake heffingsrente, heeft de Inspecteur deze handhaafd verklaard. De Rechtbank te 's-Gravenhage heeft het beroep van de belanghebbende ongegrond verklaard, waarna het Hof de uitspraak van de Rechtbank heeft bevestigd en het bezwaar tegen de beschikking inzake heffingsrente niet-ontvankelijk verklaarde.

De belanghebbende heeft vervolgens cassatie ingesteld. De Hoge Raad heeft het beroep in cassatie gegrond verklaard en de eerdere uitspraken van het Hof en de Rechtbank vernietigd voor zover deze betrekking hadden op de heffingsrente. De Hoge Raad oordeelde dat het zorgvuldigheidsbeginsel zich verzet tegen het in rekening brengen van heffingsrente, aangezien de te lage aanslag het gevolg was van een vergissing van de Belastingdienst. De Hoge Raad gelastte de Staat om de griffierechten aan de belanghebbende te vergoeden en veroordeelde de Minister van Financiën in de kosten van het geding in cassatie, evenals de Inspecteur in de kosten van de procedures voor het Hof en de Rechtbank.

De uitspraak van de Hoge Raad benadrukt het belang van zorgvuldigheid bij het opleggen van belastingaanslagen en de gevolgen van fouten van de Belastingdienst voor de heffingsrente. Dit arrest heeft implicaties voor de rechtspraktijk, vooral in gevallen waar belastingplichtigen geconfronteerd worden met navorderingsaanslagen en de bijbehorende heffingsrente.

Uitspraak

Nr. 09/04669

1 oktober 2010

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van X te Z (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Gravenhage van 13 oktober 2009, nr. BK-07/00550, betreffende een navorderingsaanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen en een beschikking inzake heffingsrente.

1. Het geding in feitelijke instanties

Aan belanghebbende is over het jaar 2003 een navorderingsaanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd. Tevens is hem heffingsrente in rekening gebracht. De navorderingsaanslag en de beschikking inzake heffingsrente zijn, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur gehandhaafd.

Belanghebbende is daartegen in beroep gekomen bij de Rechtbank te 's-Gravenhage.

De Rechtbank (nr. AWB 06/6054 IB/PVV) heeft het beroep ongegrond verklaard.

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Hof.

Het Hof heeft de uitspraak van de Rechtbank bevestigd en het in de procedure voor het Hof gemaakte bezwaar tegen de beschikking inzake heffingsrente niet-ontvankelijk verklaard. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

2. Geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Staatssecretaris van Financiën heeft een verweerschrift ingediend.

Belanghebbende heeft een conclusie van repliek ingediend.

3. Beoordeling van de middelen

3.1. De middelen 1 tot en met 3 kunnen niet tot cassatie leiden. Zulks behoeft, gezien artikel 81 van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu deze middelen niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

3.2. Het Hof heeft geoordeeld dat het niet toekomt aan de beoordeling van de heffingsrente omdat geen bezwaar is gemaakt tegen de beschikking inzake heffingsrente. Middel 4, dat is gericht tegen dit oordeel, slaagt. Het bezwaar tegen een belastingaanslag moet tevens worden opgevat als bezwaar tegen een op hetzelfde aanslagbiljet vermelde beschikking inzake heffingsrente die met deze aanslag samenhangt (vgl. HR 27 november 2009, nr. 07/13621, LJN BJ7907, BNB 2010/52).

3.3. Uitgaande van het tevergeefs door de middelen 1 en 2 bestreden oordeel van het Hof is het uitsluitend aan een vergissing van de Belastingdienst te wijten dat het bedrag dat is nagevorderd, niet meteen bij de vaststelling van de primitieve aanslag is geheven. Onder die omstandigheden verzet het zorgvuldigheidsbeginsel zich ertegen dat aan belanghebbende over het nagevorderde bedrag heffingsrente in rekening wordt gebracht.

3.4. Gelet op het hiervoor in 3.3 overwogene kan 's Hofs uitspraak niet in stand blijven. De Hoge Raad kan de zaak afdoen.

4. Proceskosten

De Minister van Financiën zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie en de Inspecteur in de kosten van het geding voor het Hof en van het geding voor de Rechtbank.

5. Beslissing

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie gegrond,

vernietigt de uitspraak van het Hof, de uitspraak van de Rechtbank en de uitspraak van de Inspecteur voor zover betrekking hebbend op de heffingsrente, alsmede de beschikking inzake heffingsrente,

gelast dat de Staat aan belanghebbende vergoedt het door deze ter zake van de behandeling van het beroep in cassatie verschuldigd geworden griffierecht ten bedrage van € 110, alsmede het bij het Hof betaalde griffierecht ter zake van de behandeling van de zaak voor het Hof ten bedrage van € 106, derhalve in totaal € 216, en gelast dat de Inspecteur aan belanghebbende vergoedt het bij de Rechtbank betaalde griffierecht ter zake van de behandeling van de zaak voor de Rechtbank ten bedrage van € 38,

veroordeelt de Minister van Financiën in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op € 1748 voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand, en

veroordeelt de Inspecteur in de kosten van het geding voor het Hof aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op € 644 voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand en in de kosten van het geding voor de Rechtbank aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op € 644 voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand.

Dit arrest is gewezen door de vice-president D.G. van Vliet als voorzitter, en de raadsheren P. Lourens en A.R. Leemreis, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 1 oktober 2010.