Uitspraak
17 november 2006
Eerste Kamer
Nr. C05/119HR
RM
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
in de zaak van:
[Eiser],
wonende te [woonplaats],
EISER tot cassatie, verweerder in het incidenteel cassatieberoep,
advocaat: mr. P.J.L.J. Duijsens,
t e g e n
1. COÖPERATIE VOEDINGS TUINBOUW NEDERLAND U.A.,
gevestigd te 's-Gravenhage,
2. THE GREENERY B.V.,
gevestigd te 's-Gravenhage,
VERWEERSTERS in cassatie, eiseressen in het incidenteel cassatieberoep,
advocaat: mr. G. Snijders.
1. Het geding in feitelijke instanties
Verweersters in cassatie - verder te noemen: VTN c.s. - hebben bij exploot van 31 oktober 2002 eiser tot cassatie - verder te noemen: [eiser] - gedagvaard voor de rechtbank te 's-Gravenhage en gevorderd:
a. [eiser] te veroordelen om hetzij verweerster in cassatie sub 1 (VTN) hetzij verweerster in cassatie sub 2 (The Greenery) te betalen een bedrag van € 24.902,28, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 8 juli 1999 tot aan de dag der algehele voldoening;
b. [eiser] te veroordelen om hetzij VTN, hetzij The Greenery te betalen een bedrag van € 998,--, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag der algehele voldoening.
[Eiser] heeft de vordering bestreden en zijnerzijds in reconventie een vordering ingesteld. De vordering in reconventie speelt in cassatie geen rol meer.
Na een ingevolge een tussenvonnis van 16 april 2003 op 1 juli 2003 gehouden comparitie van partijen, heeft de rechtbank bij eindvonnis van 23 juli 2003 in conventie, [eiser] veroordeeld tot betaling aan VTN c.s. van € 16.393,90 met de wettelijke rente daarover.
Tegen het eindvonnis heeft [eiser] hoger beroep ingesteld bij het gerechtshof te 's-Gravenhage. VTN c.s. hebben incidenteel hoger beroep ingesteld.
Bij arrest van 16 december 2004 heeft het hof het eindvonnis van de rechtbank vernietigd, voor wat betreft de beslissing in conventie, en, opnieuw rechtdoende, de vordering van VTN c.s. alsnog integraal toegewezen; het heeft voor het overige het vonnis bekrachtigd.
Het arrest van het hof is aan dit arrest gehecht.
2. Het geding in cassatie
Tegen het arrest van het hof heeft [eiser] beroep in cassatie ingesteld. VTN c.s. hebben incidenteel cassatieberoep ingesteld. De cassatiedagvaarding en de conclusie van antwoord tevens houdende incidenteel cassatieberoep zijn aan dit arrest gehecht en maken daarvan deel uit.
Partijen hebben over en weer geconcludeerd tot verwerping van het beroep.
De zaak is voor partijen toegelicht door hun advocaten en voor VTN c.s. mede door mr. K. Teuben, advocaat bij de Hoge Raad.
De conclusie van de plaatsvervangend Procureur-Generaal strekt zowel in het principale als in het incidentele beroep tot verwerping.
De advocaat van VTN c.s. heeft bij brief van 14 september 2006 op die conclusie gereageerd.
3. Beoordeling van de middelen in het principale beroep
De in de middelen aangevoerde klachten kunnen niet tot cassatie leiden. Zulks behoeft, gezien art. 81 RO, geen nadere motivering nu de klachten niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
4. Beoordeling van het middel in het incidentele beroep
4.1 VTN c.s. hebben, zoals hiervoor onder 1 vermeld, naast de hoofdsom gevorderd [eiser] te veroordelen tot vergoeding van een bedrag van € 998,-- aan buitengerechtelijke incassokosten op de voet van het bepaalde in art. 13 lid 5 van de statuten van VTN, luidende: "Alle kosten veroorzaakt door de al dan niet gerechtelijke invorderingen van door een lid aan de coöperatie verschuldigde bedragen komen ten laste van het betrokken lid".
Ter toelichting op grief B in het incidenteel appel tegen de beslissing van de rechtbank tot afwijzing van deze vordering hebben VTN c.s. aangevoerd - kort samengevat - dat het gevorderde bedrag is berekend overeenkomstig hetgeen in het rapport Voor-werk II terzake wordt aanbevolen, en dat ter incasso van het saldo van de rekening-courant door hen zelf ook daadwerkelijk kosten zijn gemaakt, welke (voorbereidings)werkzaamheden - die voorheen door een extern incassobureau werden verricht - in deze zaak meer zijn geweest dan het enkel doen van een (herhaalde) sommatie.
4.2 Het hof heeft deze grief verworpen op grond van de volgende overweging (rov. 8):
"De (vier) administratieve betalingsherinneringen en de sommatiebrief van VTN rechtvaardigen deze vordering niet".
Hiertegen komt het middel, in vier onderdelen, met rechts- en motiveringsklachten op.
4.3 Nu VTN c.s. op grond van art. 13 lid 5 van de statuten van VTN vergoeding van alle buitengerechtelijke incassokosten vorderen, is zonder nadere motivering, die evenwel ontbreekt, niet duidelijk op grond waarvan het hof heeft geoordeeld dat VTN c.s. geen recht kunnen doen gelden op vergoeding van het gevorderde bedrag. Ook voor beslissingen als de onderhavige geldt dat zij zodanig moeten worden gemotiveerd dat zij voldoende inzicht geven in de daaraan ten grondslag liggende gedachtegang, om de beslissing zowel voor partijen als voor derden, de hogere rechter daaronder begrepen, controleerbaar en aanvaardbaar te maken. Onderdeel a, dat hierover klaagt, slaagt.
De overige onderdelen behoeven geen behandeling.
5. Beslissing
De Hoge Raad:
in het principale beroep:
verwerpt het beroep;
veroordeelt [eiser] in de kosten van het geding in cassatie, tot op deze uitspraak aan de zijde van VTN c.s. begroot op € 816,34 aan verschotten en € 2.200,-- voor salaris;
in het incidentele beroep:
vernietigt het arrest van het gerechtshof te 's-Gravenhage van 16 december 2004;
verwijst het geding naar dat hof ter verdere behandeling en beslissing;
veroordeelt [eiser] in de kosten van het geding in cassatie, tot op deze uitspraak aan de zijde van VTN c.s. begroot op € 68,07 aan verschotten en € 2.600,-- voor salaris.
Dit arrest is gewezen door de vice-president D.H. Beukenhorst als voorzitter en de raadsheren O. de Savornin Lohman, E.J. Numann, A. Hammerstein en J.C. van Oven, en in het openbaar uitgesproken door de raadsheer E.J. Numann op 17 november 2006.