Uitspraak
3 oktober 2003
Eerste Kamer
Nr. R00/154HR
JMH/HJH
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
in de zaak van:
voorheen: de Aruba vrijgestelde vennootschap ZARA HOLDING A.V.V., gevestigd op Sint Maarten, Nederlandse Antillen, thans: Mr. R.G.R. BERGMAN, curator in het faillissement van ZARA HOLDING A.V.V., wonende op Sint Maarten,
EISER tot cassatie,
advocaat: mr. P. Garretsen,
t e g e n
1. SIMPSON BAY LAGOON DEVELOPMENT CO N.V., gevestigd op Sint Maarten, Nederlandse Antillen,
2. de gezamenlijk erven van [verweerder], laatstelijk gewoond hebbende [te woonplaats], Nederlandse Antillen,
VERWEERDERS in cassatie,
advocaat: mr. T.H. Tanja-van den Broek,
e n
3. SIMPSON BAY YACHT CLUB CASINO N.V., gevestigd op Sint Maarten, Nederlandse Antillen,
VERWEERSTER in cassatie,
niet verschenen.
1. Het geding in feitelijke instanties
Met een op 12 november 1996 gedateerd verzoekschrift, rolnr. AR. 476/1996, heeft Zara Holding A.V.V. - verder te noemen: Zara - in een procedure tegen verweerders in cassatie - verder te noemen: (sub 1) Lagoon, (sub 2) [verweerder] dan wel de erven [verweerder], en (sub 3) Casino ofwel tezamen: gedaagden - zich gewend tot het gerecht in eerste aanleg van de Nederlandse Antillen, zittingsplaats Sint Maarten, en - na wijziging van eis - verzocht bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad en op alle dagen, uren en op de minuut, de in het verzoekschrift vermelde beslagen, gelegd door de deurwaarder op 29 oktober 1996, van waarde te verklaren en gedaagden in de proceskosten te veroordelen.
Gedaagden hebben de vordering bestreden.
Bij een op 12 december 1996 ter griffie van het gerecht in eerste aanleg ingekomen verzoekschrift, rolnr. 531/1996, heeft Zara verzocht gedaagden te veroordelen tot nakoming van de overeenkomst van 24 augustus 1990, hen te veroordelen tot het aan Zara voldoen van de door deze geleden en nog te lijden schade, op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, en van waarde te verklaren het op 2 december 1996 ten laste van gedaagden gelegde conservatoir beslag op oproerend goed.
Gedaagden hebben de vorderingen bestreden en een voorwaardelijke eis in reconventie ingesteld.
Met een op 21 maart 1997 ter voormelde griffie ingekomen verzoekschrift, rolnr. 231/1997, heeft Zara gevorderd van waarde te verklaren het door haar ten laste van gedaagden gelegde conservatoir beslag op onroerend goed, indien en voor zover de gedaagden in de procedure met rolnr. 531/1996 zouden worden veroordeeld tot betaling van een schadevergoeding aan Zara.
Gedaagden hebben de vordering bestreden en een eis in reconventie ingesteld.
Bij akte van 10 juni 1997 heeft Zara verzocht voormelde drie procedures te voegen.
Met een op 14 augustus 1997 ter voormelde griffie ingekomen verzoekschrift met rolnr. 403/1997 hebben gedaagden gevorderd het door hen op 8 augustus 1997 ten laste van Zara gelegde conservatoir beslag op onroerend goed van waarde te verklaren, indien en voor zover Zara in de procedure met rolnr. 531/1996 tot betaling van schadevergoeding zou worden veroordeeld, alsmede om Zara te veroordelen om aan gedaagden te voldoen een bedrag van US$ 267.950,--, vermeerderd met rente en kosten, alsmede vanwaardeverklaring van voormeld beslag.
In de diverse procedures heeft Zara - na wijziging van eis - samengevat in conventie gevorderd:
a) primair: te verklaren voor recht dat de erfpachtrechten op 291,7 m² bebouwbare grond van het perceel omschreven in meetbrief 47/1991 dient ter vervanging van de 266,7 m² onbebouwbare grond van het perceel omschreven in meetbrief 405/1990 en de krachtens de overeenkomst van 24 augustus 1990 nog te leveren 25 m² bebouwbare grond;
subsidiair: Lagoon en [verweerder] te veroordelen tot rechtsgeldige levering aan Casino van 291,7 m² extra bebouwbare, en aan het perceel omschreven in meetbrief 405/1990 grenzende erfpachtgrond, binnen een week nadat in deze vonnis is gewezen;
b) Lagoon en [verweerder] te veroordelen tot rechtsgeldige levering aan Casino van de erfpachtrechten op de percelen omschreven in meetbrief 163/1991, thans: restant 163/1991, 292/1993 en 293/1993, binnen een week nadat in deze vonnis is gewezen
c) te verklaren voor recht dat Zara voor de onder b) genoemde erfpachtrechten een koopprijs verschuldigd is van US$ 412.360,--, te voldoen gelijktijdig met de levering van de aandelen Casino aan Zara, althans een ander bedrag of een door het gerecht te bepalen tijdstip;
d) Lagoon en [verweerder] te veroordelen tot het verwijderen van alle kabels van landsradio of Telem welke zich in of op de percelen omschreven in de meetbrieven 405/1990, 47/1991, 163/1991, 292/1993 en 293/1993 bevinden, binnen een week nadat in deze vonnis is gewezen;
e) primair: Lagoon en [verweerder] te veroordelen tot levering aan Zara van alle geplaatste aandelen in het kapitaal van Lagoon, binnen een week nadat in deze vonnis is gewezen;
subsidiair: te verklaren voor recht dat Lagoon en [verweerder] op grond van onvoorziene, niet in de overeenkomst d.d. 24 augustus 1990 verdisconteerde, omstandigheden, althans op grond van de goede trouw, binnen een week nadat in deze vonnis is gewezen alle geplaatste aandelen in het kapitaal van Casino moeten overdragen aan Zara;
meer subsidiair: Lagoon en [verweerder] te veroordelen tot levering aan Zara van alle aandelen in het kapitaal van Casino, en wel gelijktijdig met het door Zara aan Lagoon en/of [verweerder] betalen van de restant koopprijs voor de erfpachtrechten op het perceel omschreven in de meetbrief 47/1991, zoals deze koopprijs vastgesteld wordt in de procedure onder AR no. 403/1997, en/of de koopprijs voor de erfpachtrechten op de percelen omschreven in de meetbrieven restant 163/1991, 292/1993 en 293/1993, zoals deze conform punt c van dit petitum is vastgesteld;
f) Lagoon en [verweerder] te veroordelen tot afgifte aan Zara van alle bouwtekeningen, modellen en andere stukken of objecten welke zij onder zich hebben en op het project van Zara betrekking hebben binnen een week nadat in deze vonnis is gewezen;
g) Lagoon en [verweerder] te bevelen te gedogen dat Zara haar project ter plaatse uitvoert, conform het General Plan, met een aanpassing van minimaal 5 meter vanaf de openbare weg en de in acht te nemen cirkel rondom de tanks, dit laatste ter voldoening aan de geldende bouwvoorschriften en regels;
al het bovenstaande behoudens voor zover het een verklaring voor recht betreft, op straffe van verbeurte door Lagoon en [verweerder] aan Zara van een dwangsom van US$ 100.000,-- per dag, een gedeelte van een dag tot een gehele gerekend, dat zij met enig onderdeel daarvan in gebreke zijn;
h) Lagoon en [verweerder] te veroordelen tot vergoeding van de door Zara gemaakte kosten, geleden schade en gederfde interesten als gevolg van de niet-nakoming door Lagoon en [verweerder] van de verplichtingen uit de overeenkomst d.d. 24 augustus 1990 en de afspraak terzake de parkeerplaatsen, welke kosten, schade en interesten nader dienen te worden opgemaakt bij staat, teneinde deze te kunnen vereffenen volgens de wet;
i) te verklaren voor recht dat Lagoon en [verweerder] op grond van een door hen gepleegde onrechtmatige daad, bestaande uit het stelselmatig frustreren van de voortgang van het project van Zara en/of het presenteren van het project van Zara als een eigen project van Lagoon, en/of het ontkennen van de afspraak terzake de parkeerplaatsen, gehouden zijn de door Zara geleden schade, gemaakte kosten en gederfde interesten te vergoeden, welke schade, kosten en interesten nader dienen te worden opgemaakt bij staat, teneinde deze te kunnen vereffenen volgens de wet;
j) te verklaren voor recht dat Lagoon en [verweerder] op grond van ongerechtvaardigde verrijking, bestaande uit het door Lagoon verkrijgen van een Tax Holiday op grond van het project van Zara en het gebruik maken van de bouwtekeningen van Zara, gehouden zijn de door Zara geleden schade, gemaakte kosten en gederfde interesten te vergoeden, en wel tot aan het bedrag der verrijking van Lagoon en [verweerder], welke schade, kosten en interesten nader dienen te worden opgemaakt bij staat, teneinde deze te kunnen vereffenen volgens de wet;
k) van waarde te verklaren het beslag dat op 28 november 1996 werd gelegd ten laste van Casino;
l) Lagoon en [verweerder] te veroordelen in de kosten van de onderhavige procedure;
m) vanwaardeverklaring van alle door Zara gelegde beslagen op onroerend goed.
Gedaagden hebben de vorderingen bestreden en een eis in reconventie ingesteld:
In de procedure met rolnr. 531/1996 hebben zij gevorderd de ontbinding van de overeenkomst van 24 augustus 1990 en de veroordeling van Zara om de door hen geleden schade te vergoeden, op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet.
In de procedure met rolnr. 231/1997 hebben Lagoon en [verweerder] in voorwaardelijke reconventie gevorderd te verklaren voor recht dat Zara wegens het op 13 maart 1997 gelegde beslag jegens hen schadeplichtig is geworden.
In de procedure met rolnr. 403/1997 hebben gedaagden de veroordeling van Zara gevorderd tot voldoening aan hen van een bedrag van US$ 267.950,--, vermeerderd met rente en kosten, alsmede de vanwaardeverklaring van het door hen ten laste van Zara gelegde conservatoir beslag op onroerend goed.
Zara heeft de vorderingen in reconventie bestreden.
In de procedure met rolnr. 403/1997 heeft Zara in reconventie gevorderd:
- primair te verklaren voor recht dat Zara voor de levering van het perceel, omschreven in meetbrief 47/1991 aan Casino aan Lagoon ([verweerder]) een koopprijs van US$ 144.620,-- verschuldigd is en dientengevolge Lagoon en [verweerder] te veroordelen om aan Zara te voldoen een bedrag van US$ 12.380,-- vermeerderd met rente, subsidiair voor recht te verklaren dat Zara voor de levering van voormeld perceel een in goede justitie te bepalen bedrag verschuldigd is op het moment waarop de aandelen in Casino aan haar geleverd worden te berekenen aan de hand van een vast te stellen prijs per vierkante meter, welke prijs moet worden vermenigvuldigd met 723,1, het geheel te verminderen met US$ 157.000,-- en dientengevolge Lagoon en [verweerder] te veroordelen om aan Zara te voldoen het bedrag waarop zij alsdan recht zal blijken te hebben, vermeerderd met rente, en meer subsidiair een verklaring voor recht dat Zara niet gehouden is voor 539,9 m² van voormeld perceel te betalen en te bepalen dat zij gehouden is de overige 723,1 m² aan Lagoon terug te laten leveren door Casino, met veroordeling van Lagoon en [verweerder] om aan Zara te voldoen een bedrag van US$ 157.000,-- vermeerderd met rente;
- Lagoon en [verweerder] te veroordelen om alle kabels in de door Casino behouden grond te verwijderen binnen een week na dit vonnis op straffe van een dwangsom;
- Lagoon en [verweerder] te veroordelen tot vergoeding van de door Zara gemaakte kosten, geleden schade en gederfde interesten, op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet.
Lagoon en [verweerder] hebben deze vorderingen in reconventie bestreden.
Na ingevolge een tussenvonnis van 12 augustus 1997 op 9 oktober 1997, 4 november 1997, 2 december 1997, 12 januari 1998 en 9 februari 1998 gehouden comparitie van partijen heeft het gerecht in eerste aanleg bij tussenvonnis van 17 november 1998 partijen in de gelegenheid gesteld aan te geven welke vorderingen zij volledig wensen te handhaven en zo neen, welke vorderingen zij intrekken.
Tijdens de comparitie van partijen van 12 januari 1998 hebben de erfgenamen van [verweerder] het gerecht in kennis gesteld van diens overlijden en hebben zij zich in de procedure gesteld.
Vervolgens heeft het gerecht in eerste aanleg bij tussenvonnis van 6 april 1999 wederom een comparitie van partijen gelast.
Op 20 mei 1999 is een comparitie van partijen gehouden.
Lagoon en de erven [verweerder] hebben hun eis verminderd door niet langer de ontbinding van de desbetreffende overeenkomst, noch ook de - inmiddels door Zara betaalde - hoofdsom van US$ 233.000,-- te vorderen.
Bij eindvonnis van 29 juni 1999 in de zaak met rolnr. 493/1997 heeft het gerecht in eerste aanleg Zara veroordeeld om aan Casino te voldoen de wettelijke rente over US$ 233.000,-- vanaf 14 augustus 1997 tot aan de dag waarop dit bedrag is voldaan en het op 8 augustus 1997 ten verzoeke van Casino ten laste van Zara gelegde beslag van waarde verklaard. Vervolgens heeft het gerecht in eerste aanleg in deze zaak en in de overige procedures, zowel in conventie als in reconventie, het meer of anders gevorderde afgewezen.
Tegen het vonnis van 29 juni 1999 heeft Zara in alle voormelde procedures zowel in conventie als in reconventie hoger beroep ingesteld bij het gemeenschappelijk hof van justitie van de Nederlandse Antillen en Aruba. Lagoon heeft incidenteel hoger beroep ingesteld.
Bij vonnis van 25 augustus 2000 heeft het hof in het principaal en incidenteel appel het bestreden eindvonnis van het gerecht in eerste aanleg vernietigd:
- voorzover is overwogen dat wel vaststaat dat partijen overeenstemming hebben bereikt over de overdracht van grond ten behoeve van parkeerplaatsen;
- voorzover Zara's vordering sub d tot verwijdering van de telefoonkabels is afgewezen, en
- voorzover de proceskosten geheel zijn gecompenseerd in die zin dat elke partij de eigen kosten draagt.
In zoverre opnieuw rechtdoende heeft het hof:
- Lagoon en de erven [verweerder] veroordeeld tot het verwijderen van alle kabels van landsradio of Telem welke zich in of op de percelen omschreven in de meetbrieven 405/1990, 47/1991, 163/1991, 292/1993 en 293/1993 bevinden, binnen drie maanden na de betekening van dit vonnis, met dien verstande dat Lagoon en de erven [verweerder], indien de termijn te kort blijkt te zijn, verlenging kunnen verzoeken aan het gerecht in eerste aanleg en onder het voorbehoud dat de rechthebbende op de percelen zich niet verzet tegen de verwijdering, op straffe van verbeurte door Lagoon en de erven [verweerder] aan Zara van een dwangsom van US$ 1.000,-- per dag of gedeelte van een dag dat zij in gebreke zijn, met een maximum van US$ 100.000,--;
- Zara veroordeeld tot betaling van een gedeelte van de proceskosten aan de zijde van Lagoon en de erven [verweerder] in eerste aanleg gevallen, welke gedeelte wordt begroot op NAfl. 15.000,-- en voor het overige de proceskosten aldus gecompenseerd dat iedere partij de eigen kosten draagt;
- de bestreden vonnissen voor het overige bevestigd;
- Zara veroordeeld tot betaling van een gedeelte van de proceskosten aan de zijde van Lagoon en de erven [verweerder] in hoger beroep gevallen, welk gedeelte wordt begroot op NAfl. 10.000,--, en de proceskosten voor het overige aldus gecompenseerd dat iedere partij de eigen kosten draagt.
Het vonnis van het hof is aan dit arrest gehecht.
2. Het geding in cassatie
Bij verzoekschrift van 24 november 2000 heeft Zara tegen het vonnis van het hof beroep in cassatie ingesteld. Het cassatierekest is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
Lagoon en de erven [verweerder] hebben verzocht het beroep te verwerpen. Casino heeft geen verweerschrift ingediend.
Nadat Zara in staat van faillissement was verklaard heeft thans eiser tot cassatie - verder te noemen: de curator - zich ter rolzitting van 12 juli 2002 in de plaats van Zara gesteld en de procedure overgenomen.
De zaak is voor Lagoon en de erven [verweerder] toegelicht door hun advocaat.
De conclusie van de advocaat-generaal D.W.F. Verkade strekt tot verwerping van het beroep.
3. Beoordeling van het middel
De in het middel aangevoerde klachten kunnen niet tot cassatie leiden. Zulks behoeft, gezien art. 81 RO, geen nadere motivering nu de klachten niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
4. Beslissing
De Hoge Raad:
verwerpt het beroep;
veroordeelt de curator in de kosten van het geding in cassatie, tot op deze uitspraak aan de zijde van Lagoon en de erven [verweerder] begroot op € 286,89 aan verschotten en € 1.365,-- voor salaris en aan de zijde van Casino begroot op nihil.
Dit arrest is gewezen door de raadsheren H.A.M. Aaftink, als voorzitter, O. de Savornin Lohman en A.M.J. van Buchem-Spapens, en in het openbaar uitgesproken door de raadsheer F.B. Bakels op 3 oktober 2003.