ECLI:NL:HR:2002:AE5300

Hoge Raad

Datum uitspraak
20 december 2002
Publicatiedatum
4 april 2013
Zaaknummer
37073
Instantie
Hoge Raad
Type
Uitspraak
Procedures
  • Cassatie
Rechters
  • G.J. Zuurmond
  • F.W.G.M. van Brunschot
  • P. Lourens
  • C.B. Bavinck
  • J.C. van Oven
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Cassatie over vennootschapsbelasting en fiscale eenheid met dochtermaatschappijen

In deze zaak gaat het om een beroep in cassatie van X B.V. tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Gravenhage van 30 maart 2001, betreffende een aanslag in de vennootschapsbelasting voor het jaar 1991. De belanghebbende, X B.V., kreeg een aanslag opgelegd van ƒ 2.848.775, welke na bezwaar door de Inspecteur werd gehandhaafd. Het Hof verklaarde het beroep ongegrond en bevestigde de uitspraak van de Inspecteur. Hierop heeft belanghebbende cassatie ingesteld.

De Staatssecretaris van Financiën diende een verweerschrift in, en de Advocaat-Generaal P.J. Wattel concludeerde op 11 juni 2002 tot ongegrondverklaring van het beroep. De zaak draait om de vraag of de bezittingen en schulden van de dochtermaatschappijen, die op grond van artikel 15 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 aan belanghebbende worden toegerekend, in aanmerking moeten worden genomen voor de heffing van vennootschapsbelasting. De belanghebbende is inwoner van de Nederlandse Antillen, wat complicaties met zich meebrengt voor de Nederlandse heffingsbevoegdheid.

De Hoge Raad oordeelt dat de BRK (Belastingregeling voor het Koninkrijk) in de weg staat aan de Nederlandse heffingsbevoegdheid voor de winst behaald door belanghebbende, maar niet voor de dochtermaatschappijen. De Hoge Raad concludeert dat de middelen falen, omdat de onderlinge schulden en vorderingen van de fiscale eenheid niet in aanmerking worden genomen voor de heffing van vennootschapsbelasting. De uitspraak van het Hof wordt bevestigd, en de Hoge Raad verklaart het beroep ongegrond. De proceskosten worden niet toegewezen.

Dit arrest is gewezen door de vice-president G.J. Zuurmond als voorzitter, en de raadsheren F.W.G.M. van Brunschot, P. Lourens, C.B. Bavinck en J.C. van Oven, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 20 december 2002.

Uitspraak

Nr. 37.073
20 december 2002
EC
gewezen op het beroep in cassatie van X B.V., statutair gevestigd te Z, tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Gravenhage van 30 maart 2001, nr. BK-98/03693, betreffende na te melden aanslag in de vennootschapsbelasting.
1. Aanslag, bezwaar en geding voor het Hof
Aan belanghebbende is voor het jaar 1991 een aanslag in de vennootschapsbelasting opgelegd naar een belastbaar bedrag van ƒ 2.848.775, welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur is gehandhaafd.
Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij het Hof.
Het Hof heeft het beroep ongegrond verklaard en de uitspraak van de Inspecteur bevestigd. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.
2. Geding in cassatie
Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De Staatssecretaris van Financiën heeft een verweerschrift ingediend.
De Advocaat-Generaal P.J. Wattel heeft op 11 juni 2002 geconcludeerd tot ongegrondverklaring van het beroep.
Belanghebbende heeft schriftelijk op de conclusie gereageerd.
3. Beoordeling van de middelen
3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan. Belanghebbende, opgericht naar Nederlands recht, heeft haar feitelijke leiding overgebracht naar de Nederlandse Antillen. Daaraan voorafgaand heeft zij aandelen in dochtervennootschappen, activa en passiva, en onroerende zaken verkocht aan in Nederland gevestigde vennootschappen, met welke zij een fiscale eenheid vormt, waarvan belanghebbende de moedermaatschappij is. De koopsommen zijn door deze vennootschappen schuldig gebleven. Belanghebbende ontvangt te dier zake rentebetalingen van twee dochtermaatschappijen.
3.2. Het Hof heeft geoordeeld dat op grond van het karakter van de fiscale eenheid, dat meebrengt dat onderlinge schulden en vorderingen voor de heffing van vennootschapsbelasting, ook in geval van een grensoverschrijdende fiscale eenheid, niet in aanmerking worden genomen, het belastbare bedrag van belanghebbende geen element betaalde rente bevat, anders dan betaalde rente aan crediteuren die geen deel uitmaken van de fiscale eenheid. De middelen komen tegen dit oordeel op in hoofdzaak met het betoog dat het Hof ten onrechte de onderlinge schulden en vorderingen buiten aanmerking heeft gelaten.
3.3. Voor de heffing van de vennootschapsbelasting worden aan belanghebbende toegerekend de bezittingen en schulden van de met haar op de voet van artikel 15 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (hierna: de Wet) gevoegde dochtermaatschappijen. Nu belanghebbende ingevolge artikel 34 van de Belastingregeling voor het Koninkrijk (hierna: BRK) inwoner van de Nederlandse Antillen is, staat de BRK in de weg aan de Nederlandse heffingsbevoegdheid, echter uitsluitend voor wat betreft de winst behaald door belanghebbende. De met belanghebbende gevoegde dochtermaatschappijen vallen niet onder de werking van de BRK, zodat voor het heffen van belasting over de door hen behaalde winst uitsluitend de Nederlandse regels, met inbegrip van die met betrekking tot de wijze van belastingheffing bij een fiscale eenheid, om welk regime belanghebbende zelf heeft verzocht, van toepassing zijn. De winst van deze dochtermaatschappijen kan in Nederland worden belast als ware deze door belanghebbende behaald met behulp van een vaste inrichting in Nederland. Dientengevolge zal bij de bepaling van de winst geen betekenis moeten worden toegekend aan de vorderingen van belanghebbende op de met haar gevoegde dochtermaatschappijen, aangezien deze door de toepassing van artikel 15 van de Wet geacht worden niet te bestaan.
Dit is niet anders indien bij de heffing van de vennootschapsbelasting van belanghebbende op de Nederlandse Antillen wel met deze vorderingen rekening moet worden gehouden. Indien hierdoor de door belanghebbende ontvangen rente op de Nederlandse Antillen wel belast wordt, maar de door de dochtermaatschappijen betaalde rente in Nederland niet aftrekbaar is, is dat een gevolg van het feit dat Nederland wel, maar de Nederlandse Antillen niet, belanghebbende met de met haar gevoegde dochtermaatschappijen als een eenheid in de heffing van vennootschapsbelasting betrekt. Geen bepaling in de BRK voorkomt een dergelijke distorsie. De middelen falen derhalve.
4. Proceskosten
De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroodeling in de proceskosten.
5. Beslissing
De Hoge Raad verklaart het beroep ongegrond.
Dit arrest is gewezen door de vice-president G.J. Zuurmond als voorzitter, en de raadsheren F.W.G.M. van Brunschot, P. Lourens, C.B. Bavinck en J.C. van Oven, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 20 december 2002.