ECLI:NL:HR:1996:AA1802

Hoge Raad

Datum uitspraak
10 april 1996
Publicatiedatum
4 april 2013
Zaaknummer
30251
Instantie
Hoge Raad
Type
Uitspraak
Procedures
  • Cassatie
Rechters
  • A. Stoffer
  • W. Wildeboer
  • J. Zuurmond
  • H. Herrmann
  • F. Fleers
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Cassatie over aanslagen in het aansluitrecht riolering van de gemeente Amsterdam

In deze zaak gaat het om een beroep in cassatie van belanghebbende X tegen de uitspraak van het Gerechtshof te Amsterdam, die op 15 april 1994 een aantal aanslagen in het aansluitrecht riolering voor het jaar 1990 heeft bevestigd. De aanslagen, opgelegd aan belanghebbende als zakelijk gerechtigde tot zes objecten die zijn aangesloten op de gemeentelijke riolering, bedroegen f 52,-- per object. Na bezwaar tegen deze aanslagen heeft de Inspecteur der Gemeentebelastingen de aanslagen gehandhaafd, waarna belanghebbende in beroep ging bij het Hof. Het Hof bevestigde de uitspraak van de Inspecteur, wat leidde tot het cassatieberoep van belanghebbende.

In cassatie is vastgesteld dat belanghebbende genothebbende is krachtens zakelijk recht van de objecten aan de a-straat en b-straat. De Hoge Raad oordeelt dat de heffing van een aansluitrecht naar een vast bedrag per onroerende zaak niet willekeurig is, en dat het recht om te heffen in overeenstemming is met de gebruikswaarde die de onroerende zaak ontleent aan de aansluiting op de gemeentelijke riolering. De Hoge Raad wijst erop dat het karakter van de retributie het toelaat om te heffen naar een vast bedrag, en dat differentiatie in het tarief alleen is toegestaan op basis van de grootte van het voordeel dat de onroerende zaak ontleent aan de aansluiting.

De Hoge Raad verwerpt de klachten van belanghebbende, die onder andere stelden dat de heffing willekeurig en onredelijk was. De Hoge Raad concludeert dat de gemeentelijke belastingen, waaronder het rioolaansluitrecht, retributies zijn voor het gebruik van gemeentelijke eigendommen en dat de klachten van belanghebbende niet opgaan. De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten en verwerpt het beroep.

Uitspraak

gewezen op het beroep in cassatie van X te Z tegen de uitspraak van het Gerechtshof te Amsterdam van 15 april 1994 betreffende na te melden aan hem voor het jaar 1990 opgelegde aanslagen in het aansluitrecht riolering van de gemeente Amsterdam.
1. Aanslagen, bezwaar en geding voor het Hof Aan belanghebbende zijn voor het jaar 1990 als zakelijk gerechtigde tot een zestal op de gemeentelijke riolering aangesloten objecten op één aanslagbiljet verenigde aanslagen in het aansluitrecht riolering van de gemeente Amsterdam opgelegd ten bedrage van f 52,-- per object, welke aanslagen, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur der Gemeentebelastingen zijn gehandhaafd. Belanghebbende is van de uitspraak van de Inspecteur in beroep gekomen bij het Hof. Het Hof heeft die uitspraak bevestigd. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.
2. Geding in cassatie Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit. De Inspecteur heeft een vertoogschrift ingediend.
3. Beoordeling van de klachten 3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan. Belanghebbende is genothebbende krachtens zakelijk recht van de objecten a-straat 1, 2 en 3 en de b-straat 1, 2 en 3. Zowel bij de drie objecten aan de a-straat als bij die aan de b-straat is sprake van gedeelten van een gebouwd eigendom als bedoeld in artikel 2, lid 2, letter c, Verordening rioolrechten Amsterdam 1990 (hierna: de Verordening). Er is één aansluitpunt op de gemeentelijke riolering voor de drie objecten aan de a-straat en één aansluitpunt voor de drie objecten aan de b-straat. Belanghebbende is voor zesmaal het per object geldende aansluitrecht in de heffing betrokken. 3.2. Het Hof heeft geoordeeld dat de heffing van een aansluitrecht naar een vast bedrag per onroerende zaak en de heffing van datzelfde vaste bedrag per gedeelte van een onroerende zaak dat blijkens zijn indeling bestemd is om als afzonderlijk geheel te worden gebruikt, niet als willekeurig kunnen worden aangemerkt. Tegen deze oordelen keren zich de klachten onder 1 en 2, evenwel tevergeefs. 3.3. Bij het rioolaansluitrecht gaat het om het in de heffing betrekken van het genot dat de zakelijk gerechtigde tot een onroerende zaak ontleent aan de aanwezigheid van een aansluiting op de gemeentelijke riolering doordat die aansluiting de gebruikswaarde van de onroerende zaak verhoogt. Het strookt met het karakter van een dergelijke retributie te heffen naar een vast bedrag per onroerende zaak. Dat karakter laat voorts uitsluitend een differentiatie in het tarief toe naar de grootte van het voordeel gelegen in de vergroting van de gebruiksmogelijkheden van de onroerende zaken als gevolg van de aansluiting op de gemeentelijke riolering (HR 1 februari 1984, nr. 22.243, BNB 1984/129). Het enkele feit dat differentiatie binnen nauwe grenzen toelaatbaar is, heeft evenwel niet tot gevolg dat het achterwege laten van differentiatie reeds op die grond tot een willekeurige en onredelijke belastingheffing leidt. Het strookt eveneens met het karakter van een dergelijke retributie om onder object dat direct of indirect is aangesloten op de gemeentelijke riolering in de zin van artikel 3 van de Verordening mede te verstaan elk gedeelte van een onroerende zaak dat blijkens zijn indeling bestemd is om als afzonderlijk geheel te worden gebruikt, nu ten aanzien van elk zodanig gedeelte geldt dat de gebruikswaarde ervan wordt verhoogd door de aanwezigheid van een aansluiting als voormeld. 3.4. Naar luid van artikel 277, lid 1, letter b onder 1 (oud) van de gemeentewet gaat het bij de daar bedoelde gemeentelijke belastingen, waaronder het rioolaansluitrecht, om retributies voor het gebruik overeenkomstig de bestemming van voor de openbare dienst bestemde gemeentebezittingen of van voor de openbare dienst bestemde werken of inrichtingen die bij de gemeente in beheer of onderhoud zijn. Tot zodanige gemeentebezittingen behoren de aan de gemeente toebehorende ongebouwde eigendommen als straten, parken e.d. Aangenomen moet worden dat die retributies niet zien op het gebruik dat de gemeente zelf maakt van zodanige gemeentebezittingen. Hierop stuiten de klachten onder 3 af. Daarmede ontvalt ook de grondslag aan de klachten onder 4.
4. Proceskosten De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 5a van de Wet administratieve rechtspraak belastingzaken.
5. Beslissing De Hoge Raad verwerpt het beroep.
Dit arrest is op 10 april 1996 vastgesteld door de vice-president Stoffer als voorzitter, en de raadsheren Wildeboer, Zuurmond, Herrmann en Fleers, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier Boorsma, en op die datum in het openbaar uitgesproken.