ECLI:NL:GHSHE:2024:760

Gerechtshof 's-Hertogenbosch

Datum uitspraak
5 maart 2024
Publicatiedatum
11 maart 2024
Zaaknummer
20-002325-23
Instantie
Gerechtshof 's-Hertogenbosch
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Seksueel misbruik en bedreiging door stiefgrootvader

In deze zaak heeft het gerechtshof 's-Hertogenbosch op 5 maart 2024 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank Limburg. De verdachte, een stiefgrootvader, werd beschuldigd van seksueel misbruik van zijn stiefkleindochter, [slachtoffer 1], gedurende een periode van ruim drie jaar, van 24 december 2013 tot en met 17 april 2017. De rechtbank had de verdachte vrijgesproken van de meest ernstige beschuldigingen, maar het hof oordeelde anders. Het hof bevestigde dat het bewijsminimum van artikel 342, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering was voldaan, ondanks de aanvankelijke vrijspraak. Het hof verwierp ook de verweren van de verdediging met betrekking tot de betrouwbaarheid van de aangifte van [slachtoffer 1]. Het hof oordeelde dat de verklaringen van [slachtoffer 1] consistent en gedetailleerd waren en voldoende steun vonden in andere bewijsmiddelen. De verdachte werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van 18 maanden, waarvan 12 maanden voorwaardelijk, en moest een schadevergoeding van € 8.000,00 betalen aan [slachtoffer 1]. Daarnaast werd de verdachte ook veroordeeld voor bedreiging van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] met een mes, wat leidde tot een veroordeling voor bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht.

Uitspraak

Parketnummer : 20-002325-23
Uitspraak : 5 maart 2024
TEGENSPRAAK

Arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken van het gerechtshof

's-Hertogenbosch

gewezen op het hoger beroep tegen het vonnis van de rechtbank Limburg, zittingsplaats Roermond, van 2 augustus 2023, in de strafzaak met parketnummer 03-272724-22 tegen:

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1940,
wonende te [adres] .
Hoger beroep
Bij vonnis waarvan beroep heeft de rechtbank de verdachte vrijgesproken van het onder 1 en 2 ten laste gelegde (kort gezegd: seksueel binnendringen van een persoon beneden de leeftijd van twaalf jaren en ontucht) en ter zake van de onder 3 en 4 ten laste gelegde bedreigingen tegen het leven gericht veroordeeld tot een taakstraf van 60 uren, subsidiair 30 dagen hechtenis, met aftrek van voorarrest. Voorts heeft de rechtbank de benadeelde partijen [slachtoffer 1] , [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] in hun vorderingen niet-ontvankelijk verklaard.
De officier van justitie heeft tegen voormeld vonnis hoger beroep ingesteld.
Onderzoek van de zaak
Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting in hoger beroep en in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen namens de verdachte naar voren is gebracht.
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het hof het vonnis waarvan beroep zal vernietigen en, in zoverre opnieuw rechtdoende, de verdachte ter zake van alle ten laste gelegde feiten zal veroordelen tot een gevangenisstraf voor de duur van 2 jaar, met aftrek van voorarrest, met toewijzing van de vorderingen van de benadeelde partijen in die zin dat de vordering van [slachtoffer 1] wordt toegewezen tot een bedrag van € 8.000,00 en de vorderingen van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] worden toegewezen tot ieder een bedrag van € 550,00, (telkens) met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
Namens verdachte is primair vrijspraak bepleit. Subsidiair is een strafmaatverweer gevoerd. Voorts is verweer gevoerd met betrekking tot de vorderingen van de benadeelde partijen.
Vonnis waarvan beroep
Het beroepen vonnis zal worden vernietigd omdat in hoger beroep de tenlastelegging - en aldus de grondslag van het onderzoek - is gewijzigd.
Tenlastelegging
Aan de verdachte is – na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in eerste aanleg en in hoger beroep – ten laste gelegd dat:
1.
hij op meerdere, althans op een tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 24 december 2013 tot en met 17 april 2017 te Herkenbosch, gemeente Roerdalen, althans in Nederland, met de aan zijn zorg en/of opleiding en/of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige, zijnde [slachtoffer 1] (geboren op [geboortedatum] ), die toen de leeftijd van twaalf jaren nog niet had bereikt
een of meer handelingen heeft gepleegd, die bestonden uit of mede bestonden uit het seksueel binnendringen van het lichaam van die [slachtoffer 1] , te weten het brengen en/of steken en/of houden en/of op en neer bewegen van zijn, verdachtes, penis in de mond van die [slachtoffer 1] en/of het meermalen, althans eenmaal, vingeren van de vagina van die [slachtoffer 1] met zijn, verdachtes, vinger(s), althans het meermalen, althans eenmaal, brengen en/of steken en/of houden en/of op en neer bewegen van zijn, verdachtes, vinger(s) in de vagina van die [slachtoffer 1] ;
2.
hij op meerdere, althans een tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 24 december 2013 tot en met 17 april 2017 te Herkenbosch, gemeente Roerdalen, althans in Nederland ontucht heeft gepleegd met de aan zijn zorg en/of opleiding en/of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige, zijnde [slachtoffer 1] (geboren op [geboortedatum] ), die toen de leeftijd van twaalf jaren nog niet had bereikt, immers heeft hij, verdachte
- zijn penis in het bijzijn van die [slachtoffer 1] betast en/of vastgepakt en/of afgetrokken en/of
- die [slachtoffer 1] ertoe bewogen om zijn, verdachtes, penis te betasten en/of vast te pakken en/of af te trekken en/of
- die [slachtoffer 1] ertoe bewogen om, in het bijzijn van verdachte, haar eigen vagina te betasten en/of een of meer vingers in haar vagina te duwen/brengen en/of
- meermalen (in/over) de borsten van die [slachtoffer 1] met zijn hand(en) (op en/of onder de kleding) betast en/of vastgepakt en/of geknepen en/of gewreven en/of
- meermalen (in/op) de billen van die [slachtoffer 1] met zijn hand(en) (op en/of onder de kleding) betast en/of geknepen en/of geslagen en/of
- meermalen het geslachtsdeel van die [slachtoffer 1] met zijn hand(en) (op en/of onder de kleding) betast en/of aangeraakt en/of
- die [slachtoffer 1] ertoe bewogen om op en/of tegen hem, verdachte, te gaan liggen en/of (daarbij) zogenoemde "rijdende bewegingen" gemaakt en/of
- die [slachtoffer 1] gezoend op de mond en/of daarbij zijn tong in de mond van die [slachtoffer 1] bewogen,
- die [slachtoffer 1] ertoe heeft bewogen om zijn penis in haar mond te nemen en op- en neergaande bewegingen te maken met haar hoofd (pijpen),
zulks terwijl dat feit werd begaan tegen een persoon bij wie hij, verdachte, misbruik van een kwetsbare positie heeft gemaakt;
3.
hij op of omstreeks 1 augustus 2022 te Herkenbosch, gemeente Roerdalen, [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 3] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht en/of met zware mishandeling, door
- die [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 3] een (keuken)mes, althans een scherppuntig voorwerp, te tonen en/of
- in een dreigende houding met dit (keuken)mes, althans scherppuntige voorwerp, op korte afstand voor die [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 3] te gaan staan en/of
- daaraan dreigend de woorden toe te voegen: "Ik maak jou en je hele familie af en ik snij jullie stuk voor stuk de keel door" en/of
- ( vervolgens) met dit (keuken)mes, althans scherppuntig voorwerp, nog in de hand een stap dichter bij die [slachtoffer 2] te gaan staan waardoor de afstand tussen verdachte en die [slachtoffer 2] ongeveer 1 meter werd;
4.
hij op of omstreeks 1 augustus 2022 te Herkenbosch, gemeente Roerdalen, [slachtoffer 1] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht en/of met zware mishandeling, door
- [slachtoffer 2] (zijnde de nicht van die [slachtoffer 1] ) en/of [slachtoffer 3] (zijnde de oma van die [slachtoffer 1] ) een (keuken)mes, althans scherppuntig voorwerp, te tonen en/of
- die [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 3] dreigend de woorden toe te voegen: "Die vieze vuile gore kut, oh wacht maar, ik weet waar ze woont. Ik ga naar haar toe en ik steek haar neer en snijd de keel door" en/of "Ik maak jou en je hele familie af en ik snij jullie stuk voor stuk de keel door",
welke bedreiging(en) ter kennis van die [slachtoffer 1] is/zijn gekomen.
De in de tenlastelegging voorkomende taal- en/of schrijffouten of omissies zijn verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
Bewijsmiddelen [1]
De beslissing dat het bewezen verklaarde door de verdachte is begaan berust op de feiten en omstandigheden als vervat in de hierna bedoelde bewijsmiddelen, in onderlinge samenhang beschouwd. Elk bewijsmiddel wordt – ook in zijn onderdelen – slechts gebruikt tot bewijs van dat bewezen verklaarde feit, of die bewezen verklaarde feiten, waarop het, blijkens zijn inhoud, betrekking heeft.
Feiten 1 en 2
1. Het proces-verbaal van bevindingen informatief gesprek zeden [2] van 14 juli 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Op donderdag 7 juli 2022 had ik, verbalisant [verbalisant] , een gesprek met [slachtoffer 1] . Tijdens dit gesprek zag ik een regelmatig geëmotioneerde [slachtoffer 1] die mij vertelde:
- dat ze seksueel misbruikt is door haar opa.
- dit opa [verdachte] uit Herkenbosch betrof.
- als ze op zijn schoot zat hij deed "rijden" met zijn onderlichaam.
- haar over de kleding aan haar geslachtsdeel en borsten betastte.
- dat dit later over ging van daadwerkelijk betasten aan het naakte lijf.
- hij ook met de vingers in haar is geweest.
- dat hij haar betastte en toen ook zichzelf betastte.
2. Het proces-verbaal van aangifte [3] van [slachtoffer 1] van 21 juli 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Ik, [slachtoffer 1] , geboren op [geboortedatum] , wil aangifte doen van seksueel misbruik. Dit is gebeurd tussen mijn achtste en twaalfde ongeveer. Dus dat is ongeveer tussen 2013 tot en met 2017. Dit is gebeurd bij het huis van mijn opa en oma [hof: getuige [slachtoffer 3] ], [adres] . Mijn stiefopa, [verdachte] , heeft dit gedaan.
Mijn opa is een alcoholist. Als hij te veel had gedronken dan werd hij tegen iedereen plakkerig en verbaal lastig. Hij rookte ook veel sigaar.
Vanaf dat ik me kan herinneren wat er gebeurd is, is het betasten van mij, in de vorm van een spelletje en dit spelletje werd herhaaldelijk gespeeld. Ik heb vrij laat ingezien dat het niet normaal is wat er is gebeurd. Dat was in groep 7 of groep 8 en toen ben ik het gaan delen met mensen. Hij zat aan mijn lichaam, aan mijn geslachtsdeel en aan mijn kont. Mijn opa noemde mij altijd dopneusje. Het betasten was zowel over de kleren als onder de kleren. Als ik bij de koelkast stond, sloeg hij wel eens op mijn kont of kneep hij in mijn kont. Als ik buiten in de tuin lag te slapen dan begon hij mij te masseren over mijn benen en ging dan steeds hoger en hoger en dan raakte hij mijn geslachtsdeel over mijn onderbroek/legging aan. Ik denk dat het zo vaak gebeurd is, dat ik er eigenlijk geen schatting van kan maken. Ik ging wekelijks naar mijn opa en oma. Eerst de vrijdag en later werd dat de maandagmiddag. In de vakantieperiode was ik vaak een week daar. Ik was daar echt kind aan huis.
De allereerste herinnering die ik heb is van Kerstavond 2013. Mijn oom uit Engeland kwam op bezoek. Oma en mijn oom waren met de hond aan het wandelen. Toen kuste mijn opa mij en betastte hij mij overal. Hij betaste mij bij mijn geslachtdeel en kont. Hij wreef gepassioneerd over heel mijn lichaam, zoals je eigenlijk bij een vriendje zou doen. Dat ging even zo door en toen vertelde hij dat dit een geheimpje was tussen hem en mij was.
Er zijn veel momenten geweest dat het wat heftiger was. Dat was tijdens het bedritueel als ik naar zijn kamer ging om welterusten te zeggen. Het is altijd een vorm van geweest of een samenvoeging van de navolgende handelingen. Knuffelen, zoenen, zoenen met de tong, betasten van mijn lichaam, vingeren van mij en ik moest hem betasten aan zijn geslachtsdeel de ene keer op zijn kleren, maar dit gebeurde ook zonder kleren. Het meeste wat hij deed was tegen mij aan rijden of schuren en dat kon zijn dat hij mij op zich plaatste en mij vasthield of dat we lepeltje lepeltje lagen en dat hij tegen mij aanschuurde. Hij had vieze lange gele nagels waar hij me soms ook pijn mee deed als hij mij vastpakte, kneep, vingerde, of mijn clitoris stimuleerde. Ik kan zo een soort nagels nu niet meer zien, want dan voel ik ze nog steeds.
Toen ik een keer buiten op de buitenbank lag, daar lag ook mijn favoriete deken […] ik had vroeger altijd last van mijn achillespees en op dat moment begon hij mijn benen te masseren. Hij ging steeds meer omhoog richting mijn bovenbenen en mijn geslachtsdeel. Uiteindelijk heeft hij mij bij mijn geslachtsdeel gestimuleerd over de kleren.
Mijn nicht [hof: getuige [slachtoffer 2] ] is de enige die het geraden heeft wat er tussen opa en mij gebeurd is. Mijn nicht vroeg aan mij of opa wel eens iets gedaan had wat niet oke was of betast als hij gedronken had. Ik heb dat toen ontkend uit grote angst.
Ik heb het op een hele lompe manier aan mijn ouders medegedeeld. Toen ik 11 of 12 jaar oud was heb ik een GGD-formulier ingevuld en bij vraag 10 over seksuele grenzen, dan wel negatieve ervaringen, heb ik ja ingevuld. Ik heb het overigens als eerste aan mijn stiefvader [hof: getuige [getuige 1] ] verteld.
De schaamte die ik nog steeds heb omdat ik het lichamelijk wel lekker leek te vinden terwijl mijn hersenen het niet vonden. Door deze ervaring heb ik nog steeds problemen dat ik mannen niet vertrouw. Ik heb door hem een scheve radar.
3. Het proces-verbaal van aangifte [4] van [slachtoffer 1] van 26 juli 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Ik bleef standaard een dag in de week slapen bij opa en oma. Soms bleef ik er vaker slapen, als mijn moeder een weekendje weg was. Het was mijn tweede huis.
De eerste keer was met Kerstmis 2013. Ik weet dat we buiten hadden gegeten. Er stonden twee kerstbomen. Mijn opa had weer te veel gedronken. Oma en mijn oom zijn met de hond gaan wandelen. In de woonkamer stond een grote rode bank. Opa kwam naast mij zitten. Opa kuste mij op mijn wang en ging daarna verder en kuste mij op mijn mond met zijn tong. Hij reageerde heftiger en raakte mij overal aan. Mijn opa ging op zijn rug liggen en ik ging bovenop hem liggen. Het tongzoenen ging verder en op het moment van het zoenen streelde opa over mijn billen en over mijn geslachtsdeel. We hadden de kleren nog aan en hij streelde mij over de kleren. Dat is een hele tijd zo doorgegaan. Ik weet dat ik er lichamelijk heel erg op reageerde. Het duurde wel 15 minuten. Vervolgens heeft hij met mij gepraat dat het ons geheim was en dat als ik er over zou praten dat hij in de problemen zou komen en dat ik oma misschien nooit meer zou zien. Oma en mijn oom kwamen via de achteringang binnen. Daarna heb ik met oma op de bank gezeten en een kop thee gedronken.
Als hij klaar was met douchen dan was hij naakt en dan liep hij naar de kleedkamer en door naar mijn kamer. Hij stond dan naakt voor mij om met mij te praten. Hij kwam ook de badkamer oplopen als ik aan het douchen was. Hij heeft mij ook afgedroogd. Hij spendeerde dan veel tijd aan mijn geslachtsdeel en kont. Mijn opa liep vaak naakt in de tuin en ging naakt onder de buitendouche en in het zwembad.
Als opa naar bed ging dan ging ik hem altijd een welterustenknuffel geven. Dit was als opa al in bed lag. Ik moest dan altijd op de rand van het bed gaan zitten en dan wist ik al wat er ging komen. De volgorde kon verschillen maar het was zoenen, tongzoenen, rijden, vingeren en clitoris stimuleren. Soms pakte hij mijn hand en legde die op zijn geslachtsdeel, dit was dan wel met kleren aan. Dit was altijd zo als ik bleef slapen.
Ik kan me nog een moment herinneren toen mijn oma weg was. Toen ik een jaar of negen was, spoorde mijn opa mij op een gegeven moment aan om mijn kleding uit te doen en een badjas aan te doen. Ik was naakt onder de badjas. Mijn opa had ook alleen een badjas aan. Mijn opa begon zichzelf te masturberen onder de badjas en spoorde mij aan om mijzelf ook te stimuleren. Met stimuleren bedoel ik vingeren. Ik weet nog dat hij er van genoot en dat hij aan het hijgen was en dat ik aan het hijgen was.
Hij had lange verkalkte nagels, zoals je bij rokers en drinkers kunt verwachten. Hij gebruikte zijn duimnagel ook als opener, zo sterk zijn die nagels. Zijn nagels waren ook heel scherp. Als hij mij dan ging vingeren of de clitoris ging stimuleren dan deed dat veel pijn. Ik voelde dan pijnscheuten. Ik voelde zijn nagels gewoon. Ik voelde dat op de plekken waar hij mij aanraakte en ook op mijn geslachtsdeel.
Toen ik borsten begon te krijgen, had ik ook groeipijn en als hij daar flink mee aan de slag ging dan deed dat ook pijn. Met er flink mee aan de slag gaan bedoel ik vastpakken, knijpen, aanraken en stimuleren. Dat deed hij met de gehele borst en allebei de borsten. De hele borsten en de tepel.
Die ene keer dat ik buiten op de buitenbank lag, daar lag ook mijn favoriete deken, begon hij mijn benen te masseren, hij ging steeds meer omhoog richting mijn bovenbenen en mijn geslachtsdeel. Uiteindelijk heeft hij de vagina en de clitoris gestimuleerd, zo goed als vingeren maar dan door de stof heen. Het stopte nadat ik was klaargekomen.
Ik kan mij ook nog een keer herinneren, een andere Kerst dan waar ik het eerder over heb gehad, dat opa mijn maillot goed getrokken heeft. Hij kwam daarbij bij mijn geslachtsdeel.
Een keer op de slaapkamer van mijn opa en oma pakte hij mijn hoofd vast. Hij heeft mijn hoofd met twee handen vastgehouden. Hij heeft mijn hoofd ruw naar beneden, richting zijn geslachtdeel geduwd. Hij heeft met zijn handen mijn mond open geforceerd en hij heeft zijn geslachtsdeel in mijn mond gestoten. Dat is voor mijn gevoel maar 1 keer voorgekomen. Dit is wel een van de ergste dingen die mij is overkomen.
Mijn opa rookt en drinkt al zolang ik me kan herinneren. Hij was altijd heel zorgzaam voor mij. Hij was ook lief voor mij. Ik heb ook goede herinneringen aan hem. Ik wil dat er iemand is die tegen hem kan zeggen dat het niet oke is wat hij heeft gedaan.
4. Het proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 1] [5] van 12 augustus 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Toen [slachtoffer 1] 11 jaar oud was, vertelde zij mij tijdens een wandeling wat opa had gedaan en zij drukte mij op het hart dat ik daar niets over mocht zeggen. Ik vroeg aan haar wat er dan precies was gebeurd. [slachtoffer 1] vertelde dat opa haar aanraakte en vastpakte en kuste wat zij niet wilde. Ik had het idee dat er meer aan de hand was maar dat vertelde ze toen nog niet. Ik kan mij herinneren dat zij emotioneel werd.
Ik heb dit ongeveer een jaar voor mij moeten houden. Want op een gegeven moment kwam er een formulier vanuit de GGD. [slachtoffer 1] was dit in aan het vullen en er kwam een vraag welke [slachtoffer 1] hardop zei: " Heeft iemand jou ooit betast of aangeraakt op plekken die je niet wilde". Waarop [slachtoffer 1] "Ja" zei.
Nadat ze het mij verteld had, wilde ze niet meer blijven slapen bij opa en oma.
Toen ik in haar leven kwam ging ze zeker 1 keer in de week naar opa en oma en dan bleef ze slapen. Soms ging zij ook in de weekenden. Ik schat dat ze in die periode misschien wel elk weekend naar opa en oma ging.
[verdachte] dronk veel.
5. Het proces-verbaal van verhoor van getuige [slachtoffer 2] [6] van 19 augustus 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Het is wel eens gebeurd dat ik de schouder van [slachtoffer 1] vastpakte en toen reageerde zij helemaal in tranen. [slachtoffer 1] vertelde dat dit komt door wat er met opa is gebeurd en dat dit een reactie daarop is. Op het moment dat [slachtoffer 1] mij vertelde over het seksueel misbruik, huilde zij.
Toen [slachtoffer 1] 10 of 11 jaar oud was, toen wij in bed lagen bij opa en oma, heb ik een keer aan haar gevraagd of opa haar wel eens deed betasten. Ik had een heel raar onderbuikgevoel en ik kon mijn vinger er niet op leggen. Hij hield je als klein meisje te lang tegen je aan dat je borsten net iets te lang tegen hem aandrukten. Diep in mijn achterhoofd dacht ik echt dat er iets niet aan hem klopte. Dat gevoel had ik al vanaf het moment dat ik hem ontmoette. [slachtoffer 1] ontkende dat er iets was.
Opa was gek op [slachtoffer 1] . De eerste keer dat ik bij oma en opa kwam dat was samen met het zusje van mijn moeder. Toen zag ik een foto van [slachtoffer 1] dat ze naakt in het zwembadje zat en ik zag dat opa ook naakt in dat zwembadje zat. Mijn nicht en mijn moeder zeiden op de terugweg dat ik niet naakt met hem in het zwembadje moest gaan zitten.
Nadat het was uitgekomen, kwam opa [verdachte] met een mes aanzwaaien. Dat staat natuurlijk in mijn aangifte van bedreiging tegen opa [verdachte] . Oma vertelde tegen hem: Het gaat om jou en je ziet de politie vanzelf wel op de stoep verschijnen. Daarop bedreigde opa [verdachte] mij met een mes en oma ook. Ik ging dus naar de auto nadat opa ons bedreigd had. Ik belde direct [getuige 1] en toen hoorde ik dat opa [slachtoffer 1] ook direct had gebeld en dat opa had gezegd: “Ik dacht dat je slimmer was dan dit, kom anders hierheen op de bank met een lekker kopje thee en jouw dekentje”. [slachtoffer 1] vertelde mij later dat zij altijd een kopje thee kreeg onder haar dekentje als hij haar seksueel had misbruikt. Opa kon niet weten dat het om [slachtoffer 1] ging. Wij hebben de hele naam van [slachtoffer 1] niet genoemd.
6. Het proces-verbaal van verhoor van getuige [slachtoffer 3] [7] van 26 augustus 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Ik heb een gesprek gehad op 1 augustus 2022 bij de [jeugdzorg] met [slachtoffer 1] en een begeleidster. [slachtoffer 1] gaf aan dat ze seksueel misbruikt was door opa. [slachtoffer 1] was heel erg overstuur. [slachtoffer 1] heeft ook heel lang niet meer bij ons geslapen. Ik had een kamertje voor haar ingericht en daar heeft zij maar 1 keer geslapen. Ik heb dit ook nooit begrepen waarom dat ze niet meer kwam. [slachtoffer 1] was kind aan huis bij ons. Ik zei dat ik haar geloofde, het daalde in mij neer. [slachtoffer 1] keek mij aan, ik zag dat ze aan het trillen en aan het beven was.
Ik ben achterom mijn huis binnen gegaan. Mijn man stond te koken en ik zei niets. […] Toen vroeg mijn man waar die vergadering over was gegaan. Ik bleef staan en keek hem aan en zei: "Het gesprek ging over jou en het is bij de politie bekend". Hij werd knalrood en hij zei: " Het zal toch verdomme niet". Hij liep toen naar de keuken en pakte een mes en begon daarmee te zwaaien en zei: "Die vieze rot kut, ik weet waar ze woont, die hele familie, ik maak ze allemaal kapot". Hiervan hebben wij aangifte gedaan van bedreiging. Tegen [slachtoffer 2] zei hij: “Kom je maatschappelijk werkertje spelen”. Toen zei hij dat wij zijn huis uit moesten. Mijn man zei tegen mij dat ik nooit meer terug mocht komen.
Er is nog een gesprek geweest tussen mij, [slachtoffer 1] , iemand van Veilig Thuis, [getuige 1] en [getuige 2] . [slachtoffer 1] hield zich afzijdig van het gesprek en toen fluisterde [slachtoffer 1] in mijn oor en zei: "oma ik moet nog iets zeggen, hij deed mij zo pijn met zijn lange nagels". Ik legde de link toen met mijn seksuele ervaringen met mijn man want hij deed mij ook heel erg pijn met die nagels. Hij heeft zo'n sterke nagels, mijn man kan een fles open maken met zijn nagels. Dit was voor mij een bevestiging dat het waar was wat [slachtoffer 1] vertelde want ik heb dat ook meegemaakt. Als hij mij vingerde dan deed het pijn door zijn nagels.
[verdachte] drinkt sterke drank en bier. Hij drinkt in de ochtend al een glaasje cognac of rum. Eigenlijk was er altijd alcohol. Hij wordt dan aanhalig. Hij is dan klef, zijn rem was dan weg.
Vanaf het begin toen [slachtoffer 1] klein was kwam ze een vaste dag, later kwam ze al donderdagavond en dan bleef ze slapen. Als haar moeder [getuige 2] weg ging bleef [slachtoffer 1] het weekend slapen.
7. Het proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 2] [8] van 2 september 2022, voor zover inhoudende als volgt:
[slachtoffer 1] is mijn dochter. Op 14 januari 2019 vond het gesprek plaats waar [slachtoffer 1] aangaf seksueel te zijn misbruikt. [slachtoffer 1] las de vragen van het GGD-formulier hardop. En toen kwam ze bij de vraag over het seksueel misbruik. En toen keek ze mij aan en toen zei ze: "Ja". Ze was heel bang. Ze had hele grote ogen. Ze was heel nerveus, zij begon heel veel te praten. Daarna werd ze weer heel klein. [slachtoffer 1] gaf zichzelf de schuld want ze zei dat ze het misschien zelf had uitgelokt. Het leek alsof zij zich schaamde. Zij wilde er ook niet over praten.
[slachtoffer 1] is altijd graag naar mijn ouders gegaan. Als ik nu terug kijk wilde zij niet meer naar opa en oma toen [slachtoffer 1] rond de 10 jaar oud was.
[slachtoffer 1] begon in 2016 met automutilatie. Ze heeft toen hulp gehad.
Ze heeft mij verteld dat het een langere periode is geweest dat het heeft plaatsgevonden en dat het vaker is gebeurd. Het stopte toen ze ongesteld werd. Dat was met Pasen 17 april 2017. Toen was ze 11 jaar oud. In mei werd ze 12.
[verdachte] is een alcoholist. Als hij gedronken had werd hij aanrakerig en vertoonde ongepast gedrag. Hij kon dan een hand op mijn bil leggen.
8. Het proces-verbaal van verhoor van verdachte [9] van 5 september 2022, voor zover inhoudende als volgt:
[slachtoffer 1] had toen zij jonger was veel spierpijn in haar benen door het ballet. En dan kwam ze bij mij en zei ze: "opa opa". Dan kneep ik haar in mijn [het hof begrijpt: haar] benen. Ik masseerde haar spieren. Ik had een loungehoek gemaakt en daar zat ik en zij ging dan op de buik liggen en dan ging ik haar kuiten masseren en soms haar hele benen. De laatste keer had ze ook pijn aan haar liezen en buik. Ik heb toen gedrukt onder aan de buik, bij de onderbuikspieren ter hoogte van het bekken.
[slachtoffer 1] liep ook vrij rond in de blote kont. Ik heb daarmee in het zwembadje gezeten. Buiten in de tuin. Het koosnaampje dopneusje zegt mij wel wat. Omdat ze halfbloed is. Platte neus heeft.
We dronken wel eens thee. [slachtoffer 1] zat met een dekentje. Ik heb die weggesmeten, ik kon dat dekentje niet meer zien.
9. Het proces-verbaal van verhoor van verdachte [10] van 6 september 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Ze kwam vaker een goede nacht wensen als ik al op bed lag. Dan kwam ze naar mij toe en gaf mij een kusje in mijn nek of op mijn hoofd.
Over het masseren: [slachtoffer 1] zei dat ze last had van haar liezen. En daar heb je een dikke spier, ik wijs het aan, aan de binnenkant bovenaan de bovenbenen, direct bijna onder je geslachtsdeel. Je bekkenspier zeg maar. Daar zitten je onderbuikspieren zeg maar. Ik heb [slachtoffer 1] gemasseerd, van beneden tot helemaal bovenaan haar benen, aan die liesspieren. Daar waar die aanhechting naar boven gaat, tot aan die onderbuikspieren.
Het klopt dat ik hele lange verkalkte nagels heb. Kijkt u maar. Ik heb een pluknagel. Ik pluk daarmee de druiven, met mijn nagel snij ik de druiventak door. Ik gebruik hem ook als schroevendraaier. Kijk maar die nagel is keihard.
10. Het proces-verbaal van de terechtzitting in eerste aanleg van 19 juli 2023 [11] , voor zover inhoudende als verklaring van [getuige 3] :
Ik was op 1 augustus 2022 in het bijzijn van [slachtoffer 1] . Ik herinner me dat ze toen gebeld werd. [slachtoffer 1] werd gebeld door haar stiefopa. [slachtoffer 1] heeft de telefoon toen op de luidsprekerstand gezet. Ik heb meegekregen dat de opa op een gegeven moment zei dat ze maar naar Herkenbosch moest komen en lekker onder een dekentje kwam liggen voor een kopje thee. Vooral de toon waarop haar stiefopa sprak herinner ik me. Die toon was, zoals ik het beleefd heb, bedreigend.
Feiten 1, 2 en 4
Het proces-verbaal van aangifte [12] van [slachtoffer 1] van 10 augustus 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Pleegdatum: 1 augustus 2022
Aangever: [slachtoffer 1]
Ik doe aangifte van bedreiging door mijn stiefopa [verdachte] . Omstreeks 12:00 uur werd een van mijn ouders gebeld door mijn nicht [slachtoffer 2] . Ze vertelde wat er gebeurd was. Mijn opa had een mes gepakt en gedreigd met het mes richting mijn oma en mijn nicht en heeft gezegd: "ik snij ze allemaal de strot door, één voor één, en ik weet waar ze woont". Met allemaal bedoelt hij mijn nicht, mijn moeder, mijn oma en ik.
Om 12:09 uur werd ik gebeld door opa. Ik hoorde dat mijn opa zei: "wil je een dekentje met een kopje thee". Hij vertelde dit op een boze manier. Ik antwoordde: "sorry?" Hierop antwoordde hij nog een keer: "ja wil je een dekentje met een kopje thee". Ik antwoordde nogmaals: "sorry?" Ik was op dat moment in paniek en meer dan dat kon ik niet zeggen. Hij zei boos: "ik dacht dat je verstandiger was, stomme kut". Daarna heeft hij opgehangen.
Om 12:17 heeft hij nog een keer gebeld. Ik durfde niet meer op te nemen, omdat ik erg bang en geschrokken was van zijn uiting richting mij.
Het dekentje met een kopje thee verwijst naar het misbruik in het verleden. Na de rituelen die plaatsvonden (naar het hof begrijpt: met opa) zat ik altijd met een dekentje en een kopje thee.
Feiten 3 en 4
1. Het proces-verbaal van aangifte [13] van [slachtoffer 3] van 4 augustus 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Plaats delict: [adres] , binnen de gemeente Roerdalen
Aangever: [slachtoffer 3]
Ik doe aangifte van bedreiging door mijn man [verdachte] . Op maandag 1 augustus 2022, omstreeks 12:00 uur stond mijn man [verdachte] in de woonkamer met een open keuken. Ik confronteerde hem met het feit dat er aangifte is gedaan bij de politie vanwege een zedendelict tegen hem. Bij deze confrontatie was mijn kleindochter genaamd [slachtoffer 2] ook aanwezig. Zij heeft dan ook alles meegekregen van deze confrontatie.
Ik zag dat [verdachte] heel erg boos werd en vervolgens ontplofte van woede. Ik zag dat hij vervolgens naar de keukenlade liep en daar een groot mes pakte. Ik zag dat het een groot mes was van ongeveer 30 cm. Ik zag dat het een zwart handvat had. Hij stond toen nog bij het aanrecht en toen riep hij: "Die vieze vuile gore kut, oh wacht maar ik weet waar ze woont ik ga naar haar toe en ik steek haar neer en snij haar de keel door." Daarna draaide hij zich naar onze richting en toen kwam hij naar onze richting. Ik hoorde toen dat hij zei: "Ik maak jou en je hele familie af en ik snij jullie stuk voor stuk de keel door." Hij kwam vervolgens een stap dichter bij [slachtoffer 2] en stond een meter tegenover haar.
2. Het proces-verbaal van bevindingen [14] van 7 augustus 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Op zaterdag ontving ik een mailbericht van de aangeefster [slachtoffer 3] met de tekst: […] Ik zag dat hij een stap in de richting van mij en [slachtoffer 2] zette en ik hoorde dat hij schreeuwde: "Ik maak jou en je hele familie stuk voor stuk af en snijd jullie de keel door". Hierbij keek hij in onze richting en het mes hield hij nog steeds in zijn hand. Ik zag dat hij een stap dichter in de richting van [slachtoffer 2] zette, waardoor hij op maar een meter van [slachtoffer 2] verwijderd stond.
3. Het proces-verbaal van aangifte [15] van [slachtoffer 2] van 8 augustus 2022, voor zover inhoudende als volgt:
Aangever: [slachtoffer 2]
Ik doe aangifte van bedreiging met de dood.
Op maandag 1 augustus 2022 ben ik naar de woning van mijn oma gegaan. Mijn oma is getrouwd met [verdachte] . Ik ben met haar naar haar woning aan [adres] gereden. Wij waren die dag om ongeveer 12.00 uur bij de woning van mijn oma en [verdachte] aangekomen om spullen van haar op te halen. Toen mijn oma dacht dat zij al haar spulletjes gepakt had, zijn wij naar beneden gelopen, naar de keuken. Op dat moment zag ik dat [verdachte] een keukenmes van het aanrecht pakte. ik zag dat het mes helemaal zwart was, zowel het handvat als het mes zelf. Mijn oma en ik stonden op ongeveer een meter afstand van hem. Ik zag dat [verdachte] heel boos was. Ik zag dat hij het mes naar het lichaam van mijn oma richtte. Ik zag dat hij het mes ook voor haar gezicht hield. lk zag dat hij het mes ook op mij richtte. Hij bewoog het mes als het ware over en weer naar mij en naar mijn oma. Ik hoorde hem toen met verheven stem zeggen: "Ik weet waar ze woont en ik snij haar de strot af. Ik snij jullie hele familie de keel door!" Ik hoorde [verdachte] tegen mij zeggen: Wat doe jij nu weer hier, sociale werker? Rot op uit mijn huis. Ik riep tegen mijn oma: Kom oma, heb je je spullen? Hij duwde mij de deur uit en schreeuwde: Opflikkeren met jullie kutfamilie.
Bewijsoverwegingen
Bewijsminimum
Door de verdediging is betoogd dat sprake is van onvoldoende bewijs om tot een veroordeling van de verdachte te kunnen komen.
Het hof overweegt daaromtrent als volgt:
Volgens het tweede lid van art. 342 van het Wetboek van Strafvordering (hierna: Sv) – dat de tenlastelegging in haar geheel betreft en niet een onderdeel daarvan – kan het bewijs dat de verdachte het ten laste gelegde feit heeft begaan, door de rechter niet uitsluitend worden aangenomen op de verklaring van één getuige. Deze bepaling strekt ter waarborging van de deugdelijkheid van de bewijsbeslissing, in die zin dat zij de rechter verbiedt tot een bewezenverklaring te komen ingeval de door één getuige gereleveerde feiten en omstandigheden op zichzelf staan en onvoldoende steun vinden in ander bewijsmateriaal. De vraag of aan het bewijsminimum van art. 342, tweede lid, Sv is voldaan, laat zich niet in algemene zin beantwoorden, maar vergt een beoordeling van het concrete geval.
In zaken van seksueel misbruik zoals de onderhavige doet het vraagstuk of aan het bewijsminimum is voldaan zich regelmatig voor. Immers, veelal zijn er geen getuigen van het seksueel misbruik zelf en ontbreekt forensisch bewijs. Dat is in deze zaak eveneens het geval. Het hof is evenwel van oordeel, dat de aangifte van [slachtoffer 1] niet op zichzelf staat en op onderdelen voldoende steun vindt in de andere, hierboven weergegeven bewijsmiddelen.
Het hof ontleent aan die bewijsmiddelen in het bijzonder het volgende steunbewijs:
  • [slachtoffer 1] heeft in haar aangifte een aantal situaties beschreven waarbij sprake is geweest van de ten laste gelegde seksuele handelingen door de verdachte. De verdachte heeft verklaard over een aantal van die situaties. Zo heeft hij verklaard over de loungehoek en dat [slachtoffer 1] daar zat met een dekentje.
  • [slachtoffer 1] heeft in haar aangifte verklaard dat het masseren door de verdachte daar plaats vond, steeds meer omhoog richting haar bovenbenen en geslachtsdeel. Deze verklaring vindt steun in de verklaring van de verdachte zelf, die heeft verklaard over masseren van haar benen, van beneden tot helemaal bovenaan, tot aan de onderbuikspieren.
  • Ten aanzien van het door [slachtoffer 1] genoemde bedritueel heeft de verdachte verklaard dat het klopt dat [slachtoffer 1] hem goede nacht kwam wensen als hij al in bed lag en dat zij hem dan kuste. Ook haar koosnaam “dopneusje” heeft hij bevestigd. Volgens de verdachte was het ook normaal dat zij naakt in de tuin liep en in het zwembadje zat met hem er bij.
  • [slachtoffer 1] heeft in haar aangifte verklaard dat het vingeren door de verdachte pijn deed vanwege de harde, scherpe nagels van de verdachte. Deze omstandigheid vindt steun in de verklaring van getuige [slachtoffer 3] , die heeft verklaard dat zij bij de seks met de verdachte soortgelijke ervaringen heeft gehad. Zij verklaarde dat als de verdachte haar vingerde dat het dan pijn deed door zijn nagels. Zij legde toen de link met haar eigen seksuele ervaringen met de verdachte. Ze verklaarde dat haar man zo’n sterke nagels heeft dat hij een fles daarmee kan openmaken.
  • Ook heeft de verdachte zelf verklaard dat hij harde nagels heeft. Naar het oordeel van het hof vindt een zeer specifieke ervaring uit de aangifte, welke rechtstreeks verband houdt met een ten laste gelegde seksuele handeling door de verdachte, ondersteuning in de verklaring van de getuige [slachtoffer 3] .
  • Het hof is van oordeel dat de wijze waarop de ‘disclosure’ tot stand is gekomen eveneens bijdraagt aan het bewijs.
  • Naar het oordeel van het hof draagt ook bij aan het steunbewijs de reactie van de verdachte op 1 augustus 2022, het moment dat zijn partner tegen hem zei: "Het gesprek ging over jou en het is bij de politie bekend". Immers, op dat moment was nog niet duidelijk waarop dit precies betrekking had en over wie dit ging. Desalniettemin richt de woede van de verdachte zich klaarblijkelijk direct op [slachtoffer 1] , die hij vervolgens ook opbelt. Opvallend is, dat hij het daarbij heeft over "een dekentje met een kopje thee", hetgeen associaties oproept met het seksueel misbruik waar [slachtoffer 1] over heeft verklaard.
De hierboven aangehaalde feiten en omstandigheden geven, in onderlinge samenhang bezien en in samenhang met hetgeen overigens uit de bewijsmiddelen naar voren komt, naar het oordeel van het hof voldoende steun aan de aangifte van [slachtoffer 1] .
Betrouwbaarheid
Door de verdediging is betoogd dat de aangifte en verklaringen van [slachtoffer 1] niet betrouwbaar zijn, hetgeen tot vrijspraak van de onder 1 en 2 ten laste gelegde feiten dient te leiden. Daarbij is aangevoerd dat er op specifieke onderdelen redenen zijn om aan de betrouwbaarheid van de verklaringen van [slachtoffer 1] te twijfelen. De raadsman heeft gewezen op de omstandigheden (a) dat [slachtoffer 1] aanvankelijk tegenover haar nicht heeft ontkend dat er iets aan de hand was, (b) dat getuige [slachtoffer 3] desgevraagd niet kon bevestigen dat [slachtoffer 1] een keer tegen haar had gezegd dat zij het niet fijn vond als opa haar op haar kont sloeg en (c) dat de verdachte ten tijde van de ten laste gelegde periode reeds kampte met erectieproblemen.
Het hof overweegt daaromtrent als volgt:
[slachtoffer 1] heeft naar het oordeel van het hof in de kern consistente en gedetailleerde verklaringen afgelegd, die voorts – zoals hiervoor overwogen – op onderdelen steun vinden in de bewijsmiddelen. Aan de betrouwbaarheid van haar verklaring draagt voorts bij, dat [slachtoffer 1] het handelen van de verdachte niet erger maakt dan het is en dat zij ook positieve woorden voor hem over heeft (“Hij was altijd heel zorgzaam voor mij.” “Hij was ook altijd heel lief voor mij. Ik heb ook goede herinneringen aan hem.” [16] ). Desgevraagd heeft [slachtoffer 1] ook niet om de hoogste of zwaarste straf gevraagd voor de verdachte (“Hij zou een taakstraf kunnen krijgen.” [17] ).
Het hof is dan ook van oordeel, dat de verklaringen van [slachtoffer 1] betrouwbaar zijn en bezigt deze tot het bewijs.
De bovengenoemde, door de raadsman aangevoerde omstandigheden doen aan het vorenstaande niet af. Het betreft details die in het grotere geheel van de aangifte en verklaringen van [slachtoffer 1] van ondergeschikt belang zijn. Voorts geldt het volgende:
De aanvankelijke ontkenning van [slachtoffer 1] tegenover haar nicht past in de wijze waarop de ‘disclosure’ tot stand is gekomen, zoals hierboven al omschreven.
Dat getuige [slachtoffer 3] desgevraagd niet kon bevestigen dat [slachtoffer 1] een keer tegen haar had gezegd dat zij het niet fijn vond als opa haar op haar kont sloeg, is gelet op het tijdsverloop weinig verrassend. Immers, de verklaring van getuige [slachtoffer 3] is meer dan vijf jaren na het einde van de ten laste gelegde periode afgelegd.
De omstandigheid dat de verdachte last zou hebben gehad van erectieproblemen, doet niet af aan het bewezenverklaarde, aangezien geen feiten bewezen zijn verklaard waarbij dit een beletsel zou zijn geweest.
Gelet op het vorenstaande wordt het verweer tot vrijspraak van de verdediging in al zijn onderdelen verworpen.
Bedreiging
Het tot vrijspraak strekkende verweer van de raadsman dat de verdachte geen mes heeft gepakt om daarmee te dreigen, maar dat hij aan het koken was en het mes al in zijn hand had, vindt weerlegging in de bewijsmiddelen.
Ook dit verweer wordt derhalve verworpen.
Hetgeen de raadsman overigens nog heeft aangevoerd leidt niet tot een ander oordeel.
Bewezenverklaring
Op grond van de hiervoor vermelde bewijsmiddelen, in onderling verband en samenhang beschouwd, acht het hof wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1, 2, 3 en 4 ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:
1.
hij op meerdere tijdstippen in de periode van 24 december 2013 tot en met 17 april 2017 te Herkenbosch, gemeente Roerdalen, met de aan zijn zorg en/of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige, zijnde [slachtoffer 1] (geboren op [geboortedatum] ), die toen de leeftijd van twaalf jaren nog niet had bereikt,
handelingen heeft gepleegd, die bestonden uit of mede bestonden uit het seksueel binnendringen van het lichaam van die [slachtoffer 1] , te weten het brengen en houden van zijn, verdachtes, penis in de mond van die [slachtoffer 1] en het meermalen brengen en/of steken en/of houden en/of op en neer bewegen van zijn, verdachtes, vinger(s) in de vagina van die [slachtoffer 1] ;
2.
hij op meerdere tijdstippen in de periode van 24 december 2013 tot en met 17 april 2017 te Herkenbosch, gemeente Roerdalen, ontucht heeft gepleegd met de aan zijn zorg en/of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige, zijnde [slachtoffer 1] (geboren op [geboortedatum] ), die toen de leeftijd van twaalf jaren nog niet had bereikt, immers heeft hij, verdachte
- zijn penis in het bijzijn van die [slachtoffer 1] betast en vastgepakt en/of
- die [slachtoffer 1] ertoe bewogen om zijn, verdachtes, penis te betasten en/of
- die [slachtoffer 1] ertoe bewogen om, in het bijzijn van verdachte, haar eigen vagina te betasten en/of een of meer vingers in haar vagina te duwen/brengen en/of
- meermalen de borsten van die [slachtoffer 1] met zijn hand(en) op en/of onder de kleding betast en/of
- meermalen (op) de billen van die [slachtoffer 1] met zijn hand(en) op en/of onder de kleding betast en geknepen en geslagen en/of
- meermalen het geslachtsdeel van die [slachtoffer 1] met zijn hand(en) op en/of onder de kleding betast en aangeraakt en/of
- die [slachtoffer 1] ertoe bewogen om op of tegen hem, verdachte, te gaan liggen en/of daarbij zogenoemde "rijdende bewegingen" gemaakt en/of
- die [slachtoffer 1] gezoend op de mond en daarbij zijn tong in de mond van die [slachtoffer 1] bewogen en/of,
- die [slachtoffer 1] ertoe heeft bewogen om zijn penis in haar mond te nemen en op- en neergaande bewegingen te maken met haar hoofd,
3.
hij op 1 augustus 2022 te Herkenbosch, gemeente Roerdalen, [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, door
- die [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] een keukenmes te tonen en
- in een dreigende houding met dit keukenmes op korte afstand voor die [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] te gaan staan en
- daaraan dreigend de woorden toe te voegen: "Ik maak jou en je hele familie af en ik snij jullie stuk voor stuk de keel door" en
- vervolgens met dit keukenmes nog in de hand een stap dichter bij die [slachtoffer 2] te gaan staan waardoor de afstand tussen verdachte en die [slachtoffer 2] ongeveer 1 meter werd;
4.
hij op 1 augustus 2022 te Herkenbosch, gemeente Roerdalen, [slachtoffer 1] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, door die [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] dreigend de woorden toe te voegen: "Die vieze vuile gore kut, oh wacht maar, ik weet waar ze woont. Ik ga naar haar toe en ik steek haar neer en snijd de keel door" en "Ik maak jou en je hele familie af en ik snij jullie stuk voor stuk de keel door",
welke bedreiging ter kennis van die [slachtoffer 1] is gekomen.
Het hof acht niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders ten laste is gelegd dan hierboven bewezen is verklaard, zodat hij daarvan zal worden vrijgesproken.
Strafbaarheid van het bewezenverklaarde
Het onder 1 en 2 bewezenverklaarde levert op:

De eendaadse samenloop vanmet iemand beneden de leeftijd van twaalf jaren handelingen plegen die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam, terwijl de schuldige het feit begaat tegen een aan zijn zorg of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige (feit 1)enontucht plegen met een aan zijn zorg of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige (feit 2),

Het onder 3 en 4 bewezenverklaarde levert telkens op:

Bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht.

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezenverklaarde uitsluiten. De feiten zijn strafbaar.
Strafbaarheid van de verdachte
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten. De verdachte is daarom strafbaar voor het hiervoor bewezenverklaarde.
Op te leggen sanctie
Het hof heeft bij de bepaling van de op te leggen straf gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, op de omstandigheden waaronder het bewezenverklaarde is begaan en op de persoon van de verdachte, zoals een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting naar voren is gekomen. Daarnaast is gelet op de verhouding tot andere strafbare feiten, zoals onder meer tot uitdrukking komende in de hierop gestelde wettelijke strafmaxima en in de straffen die voor soortgelijke feiten worden opgelegd.
De verdachte heeft zich ten opzichte van [slachtoffer 1] , zijn stief-kleindochter, op meerdere tijdstippen tussen haar achtste en twaalfde levensjaar schuldig gemaakt aan seksueel misbruik. Hij heeft daarmee een ernstige inbreuk gemaakt op haar lichamelijke integriteit, waarbij hij slechts oog heeft gehad voor zijn eigen seksueel gerief. Dit handelen van de verdachte heeft groot persoonlijk leed teweeg gebracht bij [slachtoffer 1] , die tot op de dag van vandaag kampt met de gevolgen. Dit rekent het hof de verdachte in ernstige mate aan.
Daarnaast heeft de verdachte [slachtoffer 2] , [slachtoffer 3] en [slachtoffer 1] bedreigd met een misdrijf tegen het leven gericht.
Naar het oordeel van het hof kan gelet op de ernst van het bewezenverklaarde in de verhouding tot andere strafbare feiten, zoals onder meer tot uitdrukking komt in het hierop gestelde wettelijk strafmaximum en in de straffen die voor soortgelijke feiten worden opgelegd, in beginsel niet worden volstaan met een andere of lichtere sanctie dan een straf die onvoorwaardelijke vrijheidsbeneming voor de duur van 18 maanden met zich brengt.
Het hof zal van deze als uitgangspunt geformuleerde straf evenwel een deel voorwaardelijk opleggen. De redenen daarvoor zijn, dat de verdachte een zeer hoge leeftijd heeft – bij het wijzen van arrest is hij bijna 84 jaren oud – en dat zijn gezondheidstoestand inmiddels behoorlijk verslechterd is. Ook weegt het hof mee dat de verdachte na de aangifte van [slachtoffer 1] het contact met zijn echtgenote en haar familie is kwijtgeraakt en thans in een sociaal isolement is terechtgekomen. Om deze redenen zal het hof van de gevangenisstraf van 18 maanden een deel van 12 maanden voorwaardelijk opleggen.
Met oplegging van een gedeeltelijk voorwaardelijke straf wordt enerzijds de ernst van het bewezenverklaarde tot uitdrukking gebracht en wordt anderzijds de strafoplegging dienstbaar gemaakt aan het voorkomen van nieuwe strafbare feiten.
Tenuitvoerlegging van de op te leggen gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat de verdachte in aanmerking komt voor deelname aan een penitentiair programma, als bedoeld in artikel 4 van de Penitentiaire beginselenwet, dan wel de regeling van voorwaardelijke invrijheidsstelling, als bedoeld in artikel 6:2:10 van het Wetboek van Strafvordering, aan de orde is.
Vorderingen van de benadeelde partijen
[slachtoffer 2] en [slachtoffer 3]
De benadeelde partijen [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] hebben zich naar aanleiding van de ten laste gelegde bedreiging in eerste aanleg in het strafproces gevoegd ter zake van hun vorderingen tot vergoeding van immateriële schade. De vordering van [slachtoffer 2] bedraagt € 550,00. De vordering van [slachtoffer 3] bedraagt € 2.500,00. De rechtbank heeft bij het vonnis waarvan beroep de benadeelde partijen niet-ontvankelijk verklaard in de vorderingen. De benadeelde partijen hebben zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van hun oorspronkelijke vorderingen.
Ingevolge het bepaalde in artikel 6:106 aanhef en onder b van het Burgerlijk Wetboek (BW) heeft de benadeelde voor nadeel dat niet in vermogensschade bestaat recht op een naar billijkheid vast te stellen schadevergoeding indien de benadeelde ‘op andere wijze’ in zijn persoon is aangetast.
Van de in artikel 6:106 aanhef en onder b BW bedoelde aantasting in de persoon ‘op andere wijze’ is in ieder geval sprake indien de benadeelde partij geestelijk letsel heeft opgelopen. Degene die zich hierop beroept, zal voldoende concrete gegevens moeten aanvoeren waaruit kan volgen dat in verband met de omstandigheden van het geval psychische schade is ontstaan. Ook als het bestaan van geestelijk letsel in voornoemde zin niet kan worden aangenomen, is niet uitgesloten dat de aard en de ernst van de normschending en van de gevolgen daarvan voor de benadeelde, meebrengen dat van de in art. 6:106, aanhef en onder b, BW bedoelde aantasting in zijn persoon ‘op andere wijze’ sprake is. In zo een geval zal degene die zich hierop beroept de aantasting in zijn persoon met concrete gegevens moeten onderbouwen. Dat is slechts anders indien de aard en de ernst van de normschending meebrengen dat de in dit verband relevante nadelige gevolgen daarvan voor de benadeelde zo voor de hand liggen, dat een aantasting in de persoon kan worden aangenomen.
Meer of minder sterk psychisch onbehagen, zoals in het onderhavige geval, is geen geestelijk letsel en levert (op zichzelf) geen grond op voor vergoeding van immateriële schade, terwijl de aard en de ernst van de normschending niet van dien aard is dat alleen al daarom de aangevoerde nadelige gevolgen zo voor de hand liggen, dat een aantasting in persoon kan worden aangenomen. De benadeelde partijen [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] kunnen derhalve niet in hun vorderingen worden ontvangen.
Deze benadeelde partijen zullen als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten op de wijze als in het dictum van dit arrest is bepaald.
[slachtoffer 1]
De benadeelde partij [slachtoffer 1] heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 12.500,00. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep niet-ontvankelijk verklaard. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van haar oorspronkelijke vordering.
Uit het onderzoek ter terechtzitting is het hof voldoende gebleken dat de benadeelde partij [slachtoffer 1] als gevolg van verdachtes onder 1 en 2 bewezenverklaarde handelen rechtstreeks schade heeft geleden, hierin bestaande dat zij door het bewezenverklaarde handelen van de verdachte ‘op andere wijze’ in de persoon is aangetast als bedoeld in artikel 6:106 aanhef en onder b BW. Uit de namens de benadeelde partij gegeven toelichting en overgelegde medische stukken blijkt dat de benadeelde als gevolg van het jarenlange seksuele misbruik van de verdachte kampt met psychische klachten en dat zij therapie heeft ondergaan in verband met de bij haar gediagnosticeerde PTSS.
Het hof acht in de onderhavige situatie, rekening houdend met alle omstandigheden van het geval, te weten de aard en ernst van de bewezenverklaarde feiten (waaronder de lange duur, de intensiteit en de positie van de verdachte ten opzichte van zijn minderjarige stief-kleindochter) en de gevolgen daarvan voor het slachtoffer zoals hiervoor omschreven, en gelet op de bedragen die door Nederlandse rechter in vergelijkbare gevallen zijn toegekend, een immateriële schadevergoeding van ten minste € 8.000,00 billijk. De verdachte is tot vergoeding van die schade gehouden, zodat de vordering tot dat bedrag toewijsbaar is.
Het seksueel misbruik heeft plaatsgevonden gedurende een periode van ruim drie jaren, namelijk van 24 december 2013 tot en met 17 april 2017. De ingangsdatum van de wettelijke rente zal daarom worden gesteld op de laatste dag van de bewezenverklaarde periode, te weten op 17 april 2017, zijnde de dag waarop de schade wordt geacht te zijn geleden.
Ten aanzien van het overige deel van de gevorderde immateriële schadevergoeding is het hof op basis van de thans voorliggende gegevens onvoldoende in staat een afgewogen oordeel te geven over de vraag of ook dat deel van de schade door het bewezenverklaarde handelen van de verdachte is veroorzaakt. Het inwinnen van de benodigde informatie op dat punt zou een onevenredige belasting van het strafgeding opleveren. Het hof zal daarom bepalen dat de vordering ten dele niet-ontvankelijk is en dat de benadeelde partij het deel van de vordering dat niet ontvankelijk is, slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen.
De verdachte zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten op de wijze als in het dictum van dit arrest is bepaald.
Schadevergoedingsmaatregel
Op grond van het onderzoek ter terechtzitting heeft het hof in rechte vastgesteld dat door het onder 1 en 2 bewezenverklaarde handelen van de verdachte rechtstreeks schade aan het slachtoffer [slachtoffer 1] is toegebracht tot een bedrag van € 8.000,00. De verdachte is daarvoor jegens het slachtoffer naar burgerlijk recht aansprakelijk.
Het hof ziet aanleiding om aan de verdachte de maatregel tot schadevergoeding op
te leggen ter hoogte van voormeld bedrag, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 17 april 2017 tot aan de dag der algehele voldoening, nu het hof het wenselijk acht dat de Staat der Nederlanden schadevergoeding aan het slachtoffer bevordert. Het hof zal daarbij bepalen dat gijzeling voor na te melden duur kan worden toegepast indien verhaal niet mogelijk blijkt, met dien verstande dat de toepassing van die gijzeling de verschuldigdheid niet opheft.
Toepasselijke wettelijke voorschriften
De beslissing is gegrond op de artikelen 14a, 14b, 14c, 36f, 55, 57, 244, 248, 249 en 285 van het Wetboek van Strafrecht, zoals deze ten tijde van het bewezenverklaarde rechtens golden dan wel ten tijde van het wijzen van dit arrest rechtens gelden.

BESLISSING

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaartzoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1, 2, 3 en 4 ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaartniet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders ten laste is gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaarthet bewezenverklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeeltde verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
18 (achttien) maanden.
Bepaaltdat een gedeelte van de gevangenisstraf, groot
12 (twaalf) maanden, niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van
2 (twee) jarenaan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.
Beveeltdat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Vordering van de benadeelde partij [slachtoffer 2]

Verklaartde benadeelde partij [slachtoffer 2]
niet-ontvankelijkin de vordering tot schadevergoeding.
Veroordeeltde benadeelde partij [slachtoffer 2] in de kosten, tot aan de datum van deze uitspraak aan de zijde van de verdachte begroot op nihil.

Vordering van de benadeelde partij [slachtoffer 3]

Verklaartde benadeelde partij [slachtoffer 3]
niet-ontvankelijkin de vordering tot schadevergoeding.
Veroordeeltde benadeelde partij [slachtoffer 3] in de kosten, tot aan de datum van deze uitspraak aan de zijde van de verdachte begroot op nihil.

Vordering van de benadeelde partij [slachtoffer 1]

Wijstde vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij [slachtoffer 1] ter zake van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde
toetot het bedrag van
€ 8.000,00 (achtduizend euro)ter zake van immateriële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
Bepaalt dat de vordering vande benadeelde partij [slachtoffer 1] ten dele
niet-ontvankelijkis en dat de benadeelde partij het deel van de vordering dat niet ontvankelijk is slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen.
Veroordeeltde verdachte in de kosten en de ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak aan de zijde van de benadeelde partij begroot op nihil.
Legtaan de verdachte de verplichting
opom aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer, genaamd [slachtoffer 1] , ter zake van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde een bedrag te betalen van € 8.000,00 (achtduizend euro) als vergoeding voor immateriële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
Bepaaltde duur van de gijzeling op ten hoogste 75 (vijfenzeventig) dagen. Toepassing van die gijzeling heft de verplichting tot schadevergoeding aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer niet op.
Bepaaltdat indien en voor zover de verdachte aan een van beide betalingsverplichtingen heeft voldaan, de andere vervalt.
Bepaaltde aanvangsdatum van de wettelijke rente voor de immateriële schade op 17 april 2017.
Aldus gewezen door:
mr. J. Platschorre, voorzitter,
mr. S. Riemens en mr. A.H. Klip, raadsheren,
in tegenwoordigheid van mr. R.J. Gras, griffier,
en op 5 maart 2024 ter openbare terechtzitting uitgesproken.
Mr. A.H. Klip is buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.

Voetnoten

1.Hierna wordt verwezen naar dossierpagina’s van ambtsedige processen-verbaal van politie, opgenomen in het proces-verbaal van politie Eenheid Limburg, zaakregistratieverbaalnummer PL2300-2022122832 (handmatig gewijzigd in 2379-2022122832), gesloten d.d. 19 oktober 2022, doorgenummerd van pagina 1 tot en met pagina 170, zulks tenzij anders vermeld.
2.Proces-verbaal van bevindingen informatief gesprek zeden d.d. 14 juli 2022, dossierpagina’s 6-8.
3.Proces-verbaal van aangifte d.d. 21 juli 2022, dossierpagina’s 9-14.
4.Proces-verbaal van aangifte d.d. 26 juli 2022, dossierpagina’s 15-21.
5.Proces-verbaal van verhoor getuige d.d. 12 augustus 2022, dossierpagina’s 29-36.
6.Proces-verbaal van verhoor getuige d.d. 19 augustus 2022, dossierpagina’s 37-41.
7.Proces-verbaal van verhoor getuige d.d. 26 augustus 2022, dossierpagina’s 42-49.
8.Proces-verbaal van verhoor getuige d.d. 2 september 2022, dossierpagina’s 50-57.
9.Proces-verbaal van verhoor verdachte d.d. 5 september 2022, dossierpagina’s 149-157.
10.Proces-verbaal van verhoor verdachte d.d. 6 september 2022, dossierpagina’s 158-170.
11.Proces-verbaal van de terechtzitting in eerste aanleg d.d. 19 juli 2023.
12.Proces-verbaal van aangifte d.d. 10 augustus 2022, dossierpagina’s 132-134.
13.Proces-verbaal van aangifte d.d. 4 augustus 2022, dossierpagina’s 123-124.
14.Proces-verbaal van bevindingen d.d. 7 augustus 2022, dossierpagina’s 127-128.
15.Proces-verbaal van aangifte d.d. 8 augustus 2022, dossierpagina’s 129-131.
16.Zie proces-verbaal van aangifte d.d. 26 juli 2022, dossierpagina 20.
17.Zie proces-verbaal van aangifte d.d. 26 juli 2022, dossierpagina 20.