ECLI:NL:GHSHE:2023:3251

• Datum uitspraak: 5 oktober 2023
• Publicatiedatum: 5 oktober 2023
• Zaaknummer: 200.328.776_01
• Instantie: Gerechtshof 's-Hertogenbosch
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: E.M.C. Dumoulin; J.C.E. Ackermans-Wijn; M.A. Stammes
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verbetering en aanvulling van de geboorteakte van een minderjarige in het kader van het Burgerlijk Wetboek

In deze zaak, behandeld door het Gerechtshof 's-Hertogenbosch, gaat het om de verbetering en aanvulling van de geboorteakte van een minderjarige, geboren op [geboortedatum van minderjarige] 2016 in de gemeente [gemeente]. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in hoger beroep verzocht om de beschikking van de rechtbank Oost-Brabant van 28 maart 2023 te vernietigen, waarin het verzoek tot verbetering van de geboorteakte was afgewezen. De ouders van de minderjarige, beiden van Irakese nationaliteit, hebben een Irakese huwelijksakte overgelegd, waaruit blijkt dat zij op [datum] 2011 in Irak zijn gehuwd. Dit huwelijk is niet geregistreerd in Nederland, maar wel in Duitsland. Het hof heeft de rechtsgeldigheid van het huwelijk erkend en geoordeeld dat de vermelding van alleen de moeder op de geboorteakte onjuist is. Het hof heeft besloten dat de geboorteakte moet worden aangevuld met de gegevens van de vader en dat de geslachtsnaam van de minderjarige moet worden gewijzigd in [verzochte geslachtsnaam]. De beslissing van het hof is genomen in het belang van de minderjarige, die zonder de wijziging van de geboorteakte geen Iraaks paspoort kan aanvragen, wat noodzakelijk is voor zijn verblijf in Duitsland. De beschikking is openbaar uitgesproken op 5 oktober 2023.

Uitspraak

GERECHTSHOF ‘s-HERTOGENBOSCH

Team familie- en jeugdrecht

Uitspraak: 5 oktober 2023

Zaaknummer: 200.328.776/01

Zaaknummer eerste aanleg: C/01/384940 / FA RK 22-3595

in de zaak in hoger beroep van:

het Openbaar Ministerie in het arrondissement Oost-Brabant ,

verzoeker in hoger beroep,

hierna te noemen: het OM.

Deze zaak gaat over:
[minderjarige] ,
geboren op [geboortedatum van minderjarige] 2016 in de gemeente [gemeente] (thans gemeente [gemeente] ),
hierna te noemen: [minderjarige] .

Als belanghebbenden worden aangemerkt:
[de moeder] ,
wonende te [woonplaats in Duitsland] (Duitsland),
hierna te noemen: de moeder,

[de vader] ,
wonende te [woonplaats in Duitsland] (Duitsland),
hierna te noemen: de vader,

de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente [gemeente] ,
zetelend te [plaatsnaam] ,
hierna te noemen: de ambtenaar.

1. Het geding in eerste aanleg

Het hof verwijst voor het verloop van het geding in eerste aanleg naar de beschikking van de rechtbank Oost-Brabant van 28 maart 2023, uitgesproken onder voormeld zaaknummer.

2. Het geding in hoger beroep

2.1.

Bij beroepschrift met producties, ingekomen ter griffie op 23 juni 2023, heeft het OM verzocht voormelde beschikking te vernietigen en alsnog de geboorteakte met nummer [nummer geboorteakte] van het jaar 2016 van de gemeente [gemeente] van het kind
[minderjarige] , [minderjarige] , geboren op
[geboortedatum van minderjarige] 2016 te verbeteren in die zin dat daarin de gegevens als volgt worden verbeterd/aangevuld:

KIND
Geslachtsnaam : [verzochte geslachtsnaam]

OUDERS
Geslachtsnaam vader : [geslachtsnaam vader]
Voornamen vader : [voornamen vader]

OVERIGE GEGEVENS

GEBOORTEGEGEVENS OUDERS
Plaats van geboorte vader : [geboorteplaats vader] , Irak
Datum van geboorte vader : [geboortedatum vader]

2.2.

De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 29 augustus 2023. Bij die gelegenheid zijn gehoord:

• het OM, vertegenwoordigd door mr. [vertegenwoordiger van het OM] ;
• de ouders;
• [broer van de vader] , de broer van de vader, die tijdens de mondelinge behandeling ook als tolk optrad voor de ouders.

2.3.

De ambtenaar is, hoewel behoorlijk opgeroepen, niet ter zitting verschenen.

2.4.

Het hof heeft voorts kennisgenomen van de inhoud van het proces-verbaal van de mondelinge behandeling in eerste aanleg op 10 maart 2023.

2.5.

Tijdens de mondelinge behandeling is afgesproken dat het OM de e-mail die de ambtenaar van de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) heeft ontvangen en die onderdeel uitmaakt van het procesdossier in eerste aanleg, aan het hof zal doen toekomen. Het OM heeft deze e-mail na afloop van de mondelinge behandeling op 29 augustus 2023 overgelegd.

3. De vaststaande feiten

3.1.

Op [geboortedatum van minderjarige] 2016 is in de gemeente [gemeente] (thans gemeente [gemeente] ) geboren [minderjarige] , zoon van [de moeder] en [de vader] , beiden van Irakese nationaliteit.
De geboorteakte van [minderjarige] met nummer [nummer geboorteakte] is opgemaakt met uitsluitend de vermelding van de moedergegevens omdat er destijds geen documenten beschikbaar waren om aan te tonen dat de vader en de moeder gehuwd waren.

3.2.

De ouders hebben op 1 augustus 2022 bij de ambtenaar een Irakese huwelijksakte (met Duitse vertaling) overgelegd waaruit blijkt dat zij op [datum] 2011 te [plaatsnaam] , Irak gehuwd zijn. Dit huwelijk is niet geregistreerd in de Basisregistratie personen in Nederland omdat de ouders nooit in Nederland ingeschreven hebben gestaan. Het huwelijk is wel opgenomen in de bevolkingsadministratie van de Bondsrepubliek Duitsland.
Het voorgaande brengt met zich dat [minderjarige] binnen het huwelijk van de vader en de moeder is geboren.

4. De beoordeling

4.1.

Bij de bestreden beschikking, heeft de rechtbank het verzoek tot verbetering/aanvulling van de geboorteakte van [minderjarige] afgewezen. De rechtbank heeft daarbij kortgezegd overwogen dat, nog los van de rechtsgeldigheid van het huwelijk van de ouders en de erkenning daarvan in Nederland, het OM zijn verzoek onjuist heeft geformuleerd door als geslachtsnaam van de vader de naam [onjuist geschreven geslachtsnaam] op te nemen, terwijl blijkt dat de geslachtsnaam van de vader [geslachtsnaam vader] is. Daarnaast viel naar het oordeel van de rechtbank zonder nadere toelichting niet in te zien waarom de geslachtsnaam van [minderjarige] “ [verzochte geslachtsnaam] ” zou moeten zijn, terwijl de geslachtsnaam van de vader [geslachtsnaam vader] is. Omdat het OM in eerste aanleg niet ter zitting is verschenen heeft het OM dat ook niet kunnen toelichten of, na beantwoording van de bij de rechtbank levende vragen door de ambtenaar, het verzoek kunnen aanpassen.

4.2.

Het OM kan zich met deze beslissing niet verenigen en is hiervan in hoger beroep gekomen.

4.3.

Het hof overweegt als volgt.

Rechtsmacht

4.3.1.

Vanwege het internationale karakter van de zaak dient het hof ambtshalve de rechtsmacht van de Nederlandse rechter te beoordelen. Op grond van het bepaalde in artikel 3 sub a van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering komt de Nederlandse rechter rechtsmacht toe. Tegen het oordeel van de rechtbank dat Nederlands recht toepasselijk is, zijn geen grieven gericht. Reeds daarom zal ook het hof van de toepasselijkheid van Nederlands recht uitgaan.

Rechtsgeldig huwelijk en wijziging geboorteakte

4.3.2.

Op grond van artikel 1:24 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan de rechtbank (en in hoger beroep: het hof) op verzoek van het OM de aanvulling of verbetering gelasten van een geboorteakte. In dit geval gaat het om de verbetering van de geslachtsnaam van [minderjarige] en de aanvulling van de akte door het opnemen van de gegevens van de vader in de geboorteakte van [minderjarige] .

4.3.3.

Alvorens het hof toekomt aan de beoordeling van het verzoek tot aanvulling en verbetering van de geboorteakte, zal het hof moeten beoordelen of het tussen de vader en de moeder gesloten huwelijk als rechtsgeldig in Nederland kan worden erkend.

Rechtsgeldigheid huwelijk

4.3.4.

Ingevolge artikel 10:31 lid 1 BW wordt een buiten Nederland gesloten huwelijk dat ingevolge het recht van de staat waar de huwelijksvoltrekking plaatsvond rechtsgeldig is of nadien rechtsgeldig is geworden, als zodanig erkend. Ingevolge het vierde lid wordt een huwelijk vermoed rechtsgeldig te zijn, indien een huwelijksverklaring is afgegeven door een bevoegde autoriteit.

4.3.5.

Het OM heeft gesteld dat het huwelijk van de ouders een rechtsgeldig huwelijk is in Irak. Het OM heeft daarbij namens de ouders een uittreksel uit de burgerlijke administratie van [woonplaats in Duitsland] in Duitsland overgelegd waarin de huwelijksgegevens van de ouders zijn opgenomen. Hieruit kan worden opgemaakt dat de Duitse autoriteiten het huwelijk van partijen hebben erkend. De NVVB heeft aangegeven dat de ambtenaar de huwelijksakte niet meer inhoudelijk behoefte te controleren, aangezien de ouders ook een Duits document hebben ingeleverd met hun huwelijksgegevens daarop. Door het Duitse uittreksel kan er volgens de NVVB vanuit worden gegaan dat de ouders zijn gehuwd.

Gelet op de overgelegde stukken en de uitleg ziet het hof voldoende aanleiding om aan te nemen dat het huwelijk tussen de ouders een rechtsgeldig huwelijk is.

Erkenning huwelijk

4.3.6.

Ingevolge artikel 10:32 aanhef en onder sub c BW wordt ongeacht artikel 10:31 BW aan een buiten Nederland gesloten huwelijk erkenning onthouden, indien deze erkenning kennelijk onverenigbaar is met de openbare orde en in ieder geval indien een der

echtgenoten op het tijdstip van de sluiting van dat huwelijk niet de leeftijd van achttien jaar

had bereikt, tenzij de echtgenoten op het moment dat erkenning van het huwelijk gevraagd

wordt beiden de leeftijd van achttien jaar hebben bereikt.

4.3.7.

De moeder was zestien ten tijde van de huwelijkssluiting. Deze omstandigheid staat naar het oordeel van het hof de erkenning van het huwelijk van de ouders niet in de weg, omdat de thans meerderjarige ouders door middel van de onderhavige procedure feitelijk hun huwelijk uit 2011 erkend willen zien. Hiermee voldoen zij aan voornoemde tenzij-bepaling. Ook overigens is het hof niet gebleken van onverenigbaarheid met de openbare orde. Gelet hierop kan het huwelijk erkend worden.

Wijziging geboorteakte

4.3.8.

Nu het hof oordeelt dat gebleken is dat [minderjarige] is geboren uit het huwelijk van partijen, welk huwelijk in Nederland erkend kan worden, is de vermelding van alleen de moeder op de geboorte-akte van [minderjarige] onjuist, en dient deze te worden aangevuld met de gegevens van de vader.

Het hof zal verder bepalen dat als geslachtsnaam [verzochte geslachtsnaam] wordt geregistreerd. Uit de overgelegde stukken en de toelichting die door het OM in het beroepschrift en namens de ouders in de stukken en tijdens de mondelinge behandeling is gegeven is naar het oordeel van het hof voldoende duidelijk geworden dat het in Irak gebruikelijk is dat er drie namen worden vermeld op identiteitsdocumenten of paspoorten. Deze drie namen (“naamketens”) bestaan uit de naam van de persoon zelf, de naam van de vader en de naam van de grootvader. Kinderen hoeven niet dezelfde achternaam als de vader te hebben. Bij de vader is de naam [geslachtsnaam vader] als achternaam geregistreerd. De twee andere kinderen van de ouders hebben ook [verzochte geslachtsnaam] als geslachtsnaam. Het OM en de ouders hebben uitgelegd dat omdat [minderjarige] een andere geslachtsnaam heeft hij nu niet beschikt over een Iraaks paspoort. Pas wanneer de geboorteakte van [minderjarige] is gewijzigd, kan er een aanvraag voor een paspoort worden ingediend bij de Iraakse ambassade. Zodra [minderjarige] zijn eigen Iraakse paspoort heeft, kunnen de Duitse autoriteiten het juiste verblijfsdocument, met de juiste geldigheidsduur, voor [minderjarige] opstellen, net zoals voor de ouders en de andere kinderen. Het hof is van oordeel dat het in het belang van [minderjarige] is om zijn achternaam te wijzigen in [verzochte geslachtsnaam] .

Conclusie

3.4.

Op grond van het vorenstaande zal het hof de beschikking waarvan beroep vernietigen en het verzoek van het OM tot verbetering/aanvulling van de geboorteakte van [minderjarige] toewijzen.

3.5.

Ten overvloede overweegt het hof nog het volgende. Namens de ouders is tijdens de mondelinge behandeling aangegeven dat de benodigde hulpverlening voor [minderjarige] nu stagneert vanwege het ontbreken van een juist identiteitsdocument. Beschikkingen als deze krijgen na drie maanden kracht van gewijsde als geen van partijen cassatie heeft ingesteld. De driemaanden-regel hangt samen met art. 806 Rv. Indien alle partijen afzien van de mogelijkheid tot cassatie, kan deze beschikking eerder kracht van gewijsde krijgen. Gelet hierop staat het partijen vrij om, indien zij niet in cassatie wensen te gaan, het hof onverwijld te laten weten dat zij berusten in deze uitspraak.

4. De beslissing

Het hof:

vernietigt de beschikking van de rechtbank Oost-Brabant van 28 maart 2023;

en opnieuw rechtdoende:

wijst toe het verzoek van het OM tot verbetering/aanvulling van de akte van geboorte met aktenummer [nummer geboorteakte] , behorende tot het register van geboorte van het jaar 2016 van de gemeente [gemeente] van [minderjarige] , geboren op [geboortedatum van minderjarige] 2016 over te gaan, hierin bestaande dat de navolgende verbeteringen/aanvullingen worden aangebracht:

KIND
Geslachtsnaam : [verzochte geslachtsnaam]

OUDERS
Geslachtsnaam vader : [geslachtsnaam vader]
Voornamen vader : [voornamen vader]

OVERIGE GEGEVENS

GEBOORTEGEGEVENS OUDERS
Plaats van geboorte vader : [geboorteplaats vader] , Irak
Datum van geboorte vader : [geboortedatum vader] ;

draagt de griffier op indien de belanghebbenden binnen drie maanden na heden berusten in deze uitspraak, dan wel niet eerder dan drie maanden na de dag van deze beschikking en slechts indien geen cassatie is ingesteld, een afschrift van deze beschikking te zenden aan de ambtenaar van de Burgerlijke Stand van de gemeente [gemeente] .

Deze beschikking is gegeven door mrs. E.M.C. Dumoulin, J.C.E. Ackermans-Wijn en M.A. Stammes en is in het openbaar uitgesproken op 5 oktober 2023 in tegenwoordigheid van de griffier.