3.1.De rechtbank heeft in de rechtsoverwegingen 2.1 tot en met 2.14 van het incidenteel vonnis en 2.1 tot en met 2.16 van het tussenvonnis de feiten vastgesteld. Semecs heeft in hoger beroep in de pagina’s 3 tot en met 24 van de memorie van grieven de door haar gestelde feiten weergegeven en in de grieven I (inzake het incidenteel vonnis) en VI (inzake het tussenvonnis) verzocht van die feiten uit te gaan voor zover die afwijken van de door de rechtbank vastgestelde feiten. Semecs heeft niet toegelicht welke concrete feiten de rechtbank niet of onjuist heeft vastgesteld en daarmee in deze grieven voor het hof en Daviotten onvoldoende kenbaar haar bezwaren tegen de door de rechtbank vastgestelde feiten naar voren gebracht.
Het hof zal een nieuw overzicht geven van de onbetwiste feiten voor zover relevant in hoger beroep.
In het incident en in de hoofdzaak
3.1.1.Daviotten verhandelt twee producten die in de horeca gebruikt worden: een automatische glazenspoelmachine, genaamd de Speedy Glass Cleaner (hierna: de cleaner) en een apparaat dat het horecaglaswerk droogt en poleert, genaamd de Speedy Glass Polisher (hierna: de poleermachine). Enig aandeelhouder en bestuurder is de heer [bestuurder Daviotten] (hierna: [bestuurder Daviotten] ).
3.1.2.Semecs produceert en verhandelt (mechanisch-)elektronische systeemoplossingen.
3.1.3.Daviotten heeft Semecs benaderd om de cleaner en de poleermachine verder te ontwikkelen. Voorheen werd de printplaat voor de cleaner geproduceerd en aan Daviotten geleverd door CDS.
3.1.4.In geding zijn twee tussen partijen gesloten overeenkomsten, die hierna zullen worden aangeduid als de R&D-overeenkomst en de productie-overeenkomst B.
3.1.5.Semecs heeft in verband met de R&D-overeenkomst een e-mail van 18 januari 2013 in het geding gebracht waarin staat:
“
Bijgaand, zoals afgesproken, de offerte digitaal in pdf + onze verkoopvoorwaarden. (…)”.
Onderaan de uitdraai van deze e-mail zijn twee bijlagen vermeld genaamd:
“RFQ12240_R&D_Daviotten_Speed…_V10b.pdf”en
“verkoopvoorwaarden Semecs ENG.pdf.”
Semecs heeft als bijlagen bij deze e-mail in het geding gebracht een offerte van 13 januari 2013 (V0.0) en de “
General conditions for the supply of mechanical, electrical and electronic products of Semecs B.V.” (hierna de Engelstalige Voorwaarden).
In de offerte van 13 januari 2013 (hierna ook: R&D-offerte) staat op pagina 11:
“
Leveringsvoorwaarden: Voorwaarden Semecs B.V. gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te ’s‑Hertogenbosch onder nr. 20052972. Andersluidende voorwaarden, daarmee begrepen eventuele inkoopvoorwaarden van de opdrachtgever worden uitdrukkelijk afgewezen.
(…)
Levertijd: 30 dagen na dagtekening”
Een vergelijkbare mededeling is onderaan elke pagina van de offerte vermeld.
Bij de rechtbank ’s‑Hertogenbosch (nu rechtbank Oost-Brabant) waren en zijn geen voorwaarden van Semecs onder nr. 20052972 of enig ander nummer gedeponeerd.
Op de Engelstalige Voorwaarden is vermeld “
Registered at Chamber of Commerce in ’s‑Hertogenbosch nr. 20052972”.
In artikel 44 van de Engelstalige Voorwaarden staat:
“
All disputes arising out of or in connection with the contract shall be finally settled under the Rules of Arbitration of the International Chamber of Commerce by one or more arbitrators appointed in accordance with the said rules.”
Daviotten heeft de ontvangst van deze e-mail van 18 januari 2013 en van de bijlagen betwist.
3.1.6.Bij e-mail van 8 februari 2013 zond Semecs aan Daviotten een offerte van 7 februari 2013 (12240_V01) voor de productie-overeenkomst (hierna: productie-offerte). Van dit e-mailbericht maakte genoemde e-mail van 18 januari 2013 deel uit. Deze was namelijk onder deze e-mail, zoals door Semecs overgelegd, gevoegd. Het pdf-bestand met de Engelstalige voorwaarden was niet bij deze e-mail gevoegd. Bij de e-mail van 8 februari 2013 was alleen de productie-offerte van 7 januari 2013 als bijlage gevoegd.
Op pagina 6 van deze Nederlandstalige offerte staat:
“
On all deliveries our “General conditions for the supply of mechanical, electrical and electronic products of Semecs BV, registered at the Chamber of Commerce in 's‑Hertogenbosch, under number 20052972, will be in force, irrespective every other condition of the buyer that does not explicitly and specifically implies a deviation of our conditions. No rights can be derived from a single reference to the General Purchase Conditions.”
Bij de Kamer van Koophandel in ’s‑Hertogenbosch zijn onder nummer 20052972 twee soorten algemene voorwaarden van Semecs gedeponeerd: de op 16 augustus 2004 gedeponeerde “
Algemene voorwaarden voor de levering van mechanische, elektrische en elektronische producten van Semecs B.V. (…)” (hierna de Verkoopvoorwaarden uit 2004) en de op 10 januari 2005 gedeponeerde “
General Purchase Conditions (GPC) Semecs BV (…)” (hierna de Inkoopvoorwaarden uit 2005).
In artikel 14 lid 1 van de Verkoopwaarden uit 2004 staat:
“
Alle geschillen voortvloeiende uit of in verband met het contract worden uiteindelijk geschikt volgens de Arbitrageregels van de Internationale Kamer van Koophandel door een of meerdere bemiddelaars, aangewezen overeenkomstig dergelijke regels. Indien één of beide partijen het niet eens kunnen worden over één of meerdere bemiddelaars, dan is het Nederlands recht van toepassing en wordt de rechtbank te ’s‑Hertogenbosch als bevoegd rechter aangewezen.”
In artikel 23 van de Inkoopvoorwaarden uit 2005 wordt de kantonrechter dan wel de rechtbank te ’s‑Hertogenbosch als bevoegde rechter aangewezen.
In het incident en in de hoofdzaak
3.1.7.Bij e-mail van 28 juni 2013 heeft Semecs haar R&D offerte (RFQ1114 V0.0) en haar productie-offerte van 7 februari 2013 (RFQ12440 V01) opnieuw naar Daviotten gezonden, zij het dat de datum van beide offertes was gewijzigd in 28 juni 2013. De teksten met de verwijzing naar voorwaarden van Semecs waren in deze versies niet gewijzigd. Ook onder deze e-mail van 28 juni 2013 waren de e-mails van 8 februari 2013 en 18 januari 2013 bijgevoegd – door Semecs aangeduid als e-mailketting – maar ook nu zonder de bij de e-mail van 18 januari 2013 behorende bijlagen.
3.1.8.Op 27 augustus 2013 heeft Semecs aan Daviotten het volgende e-mailbericht (met als onderwerp: offerte ontwikkeling nieuwe printplaat / product quote RFQ12240 / Reminder / update R&D offerte V2.0) gestuurd:
“Hierbij de update* R&D offerte zoals afgelopen donderdag 22-8-2013 in Liempde besproken, zie bijlage.
Update* = minus “touch-key” action d).
Alvast bedankt en vertrouwende op de schriftelijke bevestiging (…)”
De tekst met de verwijzing naar voorwaarden gedeponeerd bij de rechtbank te ’s‑Hertogenbosch is in deze nieuwe versie niet gewijzigd.
3.1.9.Bij e-mail van dezelfde datum heeft [bestuurder Daviotten] geantwoord:
“Hierbij de bevestiging van de opdracht zoals heden ontvangen.”
De door de aanvaarding van de offertes tot stand gekomen overeenkomsten worden hierna aangeduid als de R&D-overeenkomst en productie-overeenkomst A.
3.1.10.In de (offerte van 22 augustus 2013 voor de) R&D-overeenkomst staat onder meer het volgende:
“
Ontwikkel-inspanning voor: Daviotten BV
Ontwikkeling: Elektronica Speedy Machines
(incl. R&D proto modellen)
(…)
Hartelijk dank voor de aanvraag voor de doorontwikkeling van de elektronica voor de Speedy Glass-Cleaner en de Speedy Glass-Polisher. In deze offerte geven wij zoals besproken, een aanbieding voor de ontwikkeling en de levering van prototypen. Na afronding van deze ontwerpfase kan een RFQ uitgevoerd worden voor de productie, test en levering van serieproducten (parallel aan deze offerte wordt reeds een voorlopige aanbieding hiervoor gedaan).
(…)
Introductie
Daviotten BV heeft in eigen beheer een Glass-Cleaner/Glass-Polisher ontwikkeld waarin eigen elektronica en software (uitbesteed). Dit product functioneert naar wens, maar Daviotten BV wenst enerzijds onderwerp en productie van dit bestaande product bij een andere firma onder te brengen en tevens het ontwerp aan te passen omdat er additionele functionaliteit gewenst is voor:- een verwarmingssysteem (alleen voor de Glass-Polisher)
- Air-Flow systeem (alleen voor de Glass-Polisher)
- Ozon (O3) generator systeem (alleen voor de Glass-Cleaner)
- Naderingsschakelaar voor instellen van de functies: “uit”, “constant aan” en “automatisch (IR)”
Aan Semecs is gevraagd het ontwerp, de productie en levering van de elektronica en software aan te bieden alsmede assistentie bij de specificatie, de keuze en de integratie van componenten en technieken (verwarming, airflow, ozon generatie, “touch-key”) om het bovenstaande te realiseren. Naast deze aanvraag is een tweede aanvraag gedaan voor de complete bouw en test van de Glass-Cleaner en Glass-Polisher serieproducten (“box-built”). (…)
Aanpak techniek
Semecs stelt de volgende aanpak voor:
Het re-design start in beginsel met het ontwerp as-is (dit ontwerp is uitontwikkeld en functioneert naar wens). Op dit design maken we de gewenste aanpassingen. De bouwvorm van de elektronica en interfacing (connectoren, bedrading) blijven in principe gelijk. Wel is wegens de integratie van de verwarming, de toepassing van air-flow, het ontwerp en de positionering van de “touch-key” en de extra uitgang voor een ozon-systeem mogelijk een aanpassing van deze bouwvorm gewenst. E.e.a. dient in de lste fase van het re-design in detail te worden gespecificeerd.
(…)
Touch key cancelled
(…)
Kosten ontwikkeling
- Uitgangspunt is het huidige product en de documentatie van het huidige product; dit vormt het referentiekader voor het nieuwe product.
- Doel is twee nieuwe producten: Speedy Glass-Cleaner en Speedy Glass-Polisher. Na de ontwikkeling van deze nieuwe producten is het de bedoeling dat Semecs deze volledig gaat produceren, testen en afleveren aan de firma Daviotten.
- Het betreft voornamelijk de ontwikkeling van de elektronica en de software van de besturingsprint. We gaan er van uit dat de huidige software sources beschikbaar zijn. Verder assisteert Semecs bij de specificatie, de keuze, implementatie van de elektrische en mechanische delen. Tijdens de ontwikkelfase organiseerd en levert Daviotten de mechanica, motor, verwarming, sensor etc. Voor de productie-fase (hier niet behandeld) kan Semecs dit verzorgen.
- Om bepaalde risico’s af te dekken is/wordt eerst nog een functioneel model opgebouwd (hardware aansluitingen; sw interfacing). Dit model is mogelijk (nog) niet passend in de bestaande of nieuwe behuizing; maar het doel is de nieuwe functionaliteit te realiseren, te testen en te verifiëren.
Werkzaamheden/ activiteiten
- Vooronderzoek (nagaan mogelijkheden/presentatie)
- Voorlopig hardware design
- Maken functioneel model
- Opstellen definitieve specificaties
- Hardware design
- Software ontwikkeling (af te stemmen ivm beschikbaarheid sources)
- CAD (schema/placement/routing/postprocessing) ->Tussentijds review/release met/door klant
- Bestellen componenten/pcb’s/screens tbv R&D prototypen
- Bouwen R&D prototypen (proto shop)
- Testen van R&D prototypen: elektrische test / functionele test
- Documentatie: o.a. spec. blad; testreport
- Projectmanagement/overleg/reviews (intern+extern)
- Eindevaluatie en release tbv serie productie
Benodigde materialen / eenmalige kosten
Er is voorlopig uitgegaan van 10 R&D prototypen modellen.
- Componenten (excl. PCB’s) tbv R&D prototypen
- Evt.: div. samples tbv uitvoeren kleine testjes
- Eenmalige kosten tbv pcb’s voor R&D prototypen
- Screens (1x top, 1 x bottom) tbv SMT bestucking R&D prototype
- functioneel model
- Specificatieblad (status R&D prototype)
- Up to date schema, placement, routing (status R&D prototype)
- 10 R&D prototypesn
- Globale doorlooptijden:
(…)
Na ca. 10 wkn proto(‘s) beschikbaar voor Daviotten tbv testen/verificatie/validatie.
Wxx: Release door Daviotten van design (na uitvoering testen met applicatie/in machine door Daviotten)
Belangrijk: leverdatum prototypen onder voorbehoud van tijdige beschikbaarheid componenten.
(…)
- Wij gaan uit van “assistance on demand” voor werkzaamheden waarbij informatie van Daviotten benodigd is.
(…)
Leverings- en betalingsvoorwaarden
(…)
Leveringsvoorwaarden: Voorwaarden Semecs B.V. gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te ’s‑Hertogenbosch onder nr. 20052972. Andersluidende voorwaarden, daarmee begrepen eventuele inkoopvoorwaarden van de opdrachtgever worden uitdrukkelijk afgewezen.
Levertijd: In overleg.
Geldigheidsduur offerte: 30 dagen na dagtekening
Facturering: 50% bij opdracht; 50% bij oplevering R&D prototype. Vooruitbetaling per fase.
Overige voorwaarden: Alle werkzaamheden worden uitgevoerd op basis van informatie en specificaties zoals door Daviotten verstrekt. Semecs is niet aansprakelijk voor schade, die bij Daviotten of bij derden ontstaat doordat onvoldoende, onvolledige of onjuiste informatie wordt verschaft over diverse eisen en normen waaraan het product dient te voldoen. (…)”
3.1.11.In een e-mail van 20 mei 2014 van Semecs aan Daviotten inzake de R&D-overeenkomst staat:
“
Hierbij de status van het project Glass Cleaner:
(…)
- Software is (vrijwel) gereed (dit was echter geen opdracht; zie offerte). Omdat niet te verwachten is dat de originele software nog beschikbaar komt hebben wij dit zelf geschreven in de hoop dat we een vergoeding hiervoor nog eens kunnen bespreken).
- Mechanica (…)”
3.1.12.In mei 2014 hebben Daviotten en Semecs afgesproken dat Semecs 200 printplaten zou produceren volgens het oude ontwerp van CDS, omdat het nieuwe ontwerp nog niet gereed was (productie-overeenkomst B). In een e-mail van 26 september 2014 van Semecs aan Daviotten staat daarover onder meer:
“
We zijn druk bezig met deze 200 producten, het nieuwe design is nog niet gereed daarom gaan we verder met het oude design als aangeboden in quote 12240_V01/RFQ12240 / of dd 28 juni 2013
(…)
Totale kosten opstart en 200 producten is € 14,305.00.
(…)
Verder begreep ik dat er ook nog een invoice openstaand van ongeveer € 13,000.00
(…)Na ontvangst van dit bedrag wordt de productie opgestart. Doorlooptijd is dan nog 3 weken.”
3.1.13.Vervolgens is discussie ontstaan tussen partijen over (verschuldigdheid van) door Semecs aan Daviotten gezonden facturen en heeft de uitvoering van de R&D overeenkomst en productie-overeenkomst B stil gelegen.
3.1.14.In een e-mail van 11 juni 2015 van Semecs aan Daviotten staat:
“
Als gisteren besproken en overeengekomen, nog te doen voor de 200pcs PBCA[hof: printed circuit boards assemblies]
producten:
Actie [bestuurder Daviotten] / WK24:
1a. µ-Processor Software (hex file) voor product aanleveren. Opvragen bij CDS bij Dhr. [betrokkene1]
1b. als dit niet lukt navragen, of ze/CDS onze producten kunnen programmeren?
1c. Als dit ook niet lukt, dan laatste mogelijkheid Semecs zelf software schrijven? (…)”
3.1.15.In een e-mail van 30 juni 2015 van Semecs aan Daviotten staat:
“
Onze R&D heeft gekeken of het 1-op-1 kopiëren van de actuele (CDS) product software “EPROM als brute-force oplossing” een optie is.
Blijkt niet het geval, de “EPROM” is read-protected (…)
Semecs de software schrijven voor de oude/bestaande (CDS) applicatie?
Geen optie, gezien de overname (functionele) verantwoordelijkheid. Net zo veel werk/duur als nieuw ontwerp (wat als ten halve ligt, en wacht op 2e betaling).
Resultaat: Blijft voor bestaande producten alleen over om deze toch (met 15K) bij CDS af te kopen. (…)”
3.1.16.Op 16 december 2015 zijn partijen bijeengekomen en hebben afspraken gemaakt. Zij hebben op een schoolbord het volgende geschreven in blauwe letters:
“
capaciteit (bv. Kw3 ’16) inplannen[oud-medewerker Semecs]
Communiceren aan [bestuurder Daviotten][oud-medewerker Semecs]
Betaling6keur[bestuurder Daviotten]
Afmaken/reparatie 200st.[oud-medewerker Semecs]
1/2/16 (meeting): 2,5k euro
1/7/2016 (klaar): 7,5k euro
--- > Semecs laat zien proto’s
[bestuurder Daviotten] keurt goed en betaald.
Dan wordt alles opgeleverdaan te leveren
info “functioneel”
---- > beschrijving
|
|
Meeting [bestuurder Daviotten] – [betrokkene 2]
Deze afspraken zijn voor akkoord ondertekend.
Verder staat in groene letters op het schoolbord nog het volgende:
lijm
pootjes x 1
sw? (extern)
1 wk
--------------------- >
pay 200 pcs”
3.1.17.In een e-mail van 10 maart 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“
(…) volgens afspraak d.d. 16-12-2015 (zie bijlage), zal nu per direct € 2K5 gefactureerd worden aan je voor R&D.
Bij ontvangst geld start R&D met continuering van de ontwikkeling SpeedyGlassCleaner/Poller machine PCBA. (…)”
3.1.18.Op 25 maart 2016 heeft Daviotten aan Semecs een bedrag van € 2.500,00 betaald in het kader van de R&D-overeenkomst.
3.1.19.In een e-mail van 1 april 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“
(…) 2 pcs (vooraf van totaal 200 pcs) door Semecs geproduceerde PCBA’s (max bestucking met IR sensoren), modificeren + toevoegen touch/switch PCBA (=Done), programmeren (=Done met CDS SW) en testen (NOK = doen functioneel niets)Bevinding: De door Semecs geproduceerde SGC PCBA’s producten met CDS SW werken functioneel niet!
Hoe verder?Ik zal nogmaals checken op workmanship (bestuck) en process (soldeer) fouten. En parallel begreep ik dat [betrokkene 2] gaat kijken of ze hun SW kunnen aanpassen en gebruiken. (…)”
3.1.20.In een e-mail van 14 april 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
1. 1 van de 12 is vergeleken met de werkenden en conclusie is dat deze printen goed functioneren; op de foutieve printen zaten de sensor pootjes verkeerd om. (…)
2. De software van CDS (…) levert een PWM van 36% (gemeten waarde); hierdoor is de motor niet sterk genoeg om bij twee borstels betrouwbaar te kunnen draaien. Echter als we PWM verhogen (…) is het vermogen van de adapter onvoldoende. (…) De volgende acties zijn nodig voor de twee-borstel machine: Software PWM verhogen (…) zwaardere adapter toepassen. (…)
3. Software maken voor bovenstaande punten: deze actie loop nog.
Verdere afspraken:1. [bestuurder Daviotten] heeft een verwarming gevonden (…)
2. [bestuurder Daviotten] gaat een prototype maken van een verwarmingsbehuizing met twee stuks verwarmingselement, 1 ventilator en een temperatuur-sensor en externe adapter.
3. [bestuurder Daviotten] gaat zelf testen doen met een voeding en daarbij uitzoeken bij welk vermogen de verwarming goed functioneert (…)
4. Semecs zal daarna bepalen wat de technische eigenschappen van de verwarmings-uitgang en de eigenschap van de temperatuur ingang op de print moeten zijn en dit meenemen in het ontwerp van de Semecs print (…)”
3.1.21.In een e-mail van 17 april 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“(…)
De additionele 200pcs Thouch/switch PCBA’s zijn gemaakt. (…)”
3.1.22.In een e-mail van 19 april 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“(…) Hoe wil je de 200pcs geproduceerde (met touch/Switch PCBA, en plastic topcover en adapter kabel) hebben:
Met CDS SW (Aan/Uit functie)? Kan ik volgende week/WK17 allen gereed hebben. Nu 10 pcs klaar ten controle en vrijgave (links/rechts draaien is niet gelijk).
Of Semecs SW? afhankelijk wanneer SW gereed, daarna nog 1 a 2 weken werk nodig
Of een mix hiervan? (…)”
3.1.23.In een e-mail van 22 april 2016 van Daviotten aan Semecs staat:
“
Ik wil zoals altijd al aangegeven betrouwbare producten hebben, waar jullie achter staan. Dus die minimaal aan de producten zoals voorheen door CDS werden vervaardigd voldoen (…)”
3.1.24.In een e-mail van 22 april 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“
(…) Begrijp dat je goede producten wilt. Dat willen wij ook.Echter ik kan niet beoordelen/maatstaven wat CDS aan betrouwbaarheid geleverd heeft? M.a.w. of onze 200pcs functioneel minimaal gelijk of beter zijn kan ik niet zeggen!
Dat kan alleen jij. Dus graag zelf beoordelen (heb er 10 klaar met CDS SW), en besluit nemen.
Actie [bestuurder Daviotten]
Nogmaals, de 200stuks waar we over spreken, die Semecs gemaakt heeft op basis van aangeleverde BOM en SW hebben we/Semecs geen ontwerp/betrouwbaarheids/functionaliteits verantwoording. Maar alleen Workmanship en Process, en daar staan wij 100% achter.(…)”
3.1.25.In een e-mail van 30 april 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“
(…) Komende week gaan wij wel het probleem van de retouren onderzoeken (…) We hebben gezien dat het probleem na bepaalde tijd en waarschijnlijk door warmte ontstaat. We moeten even bekijken hoe we het dan gaan oplossen; als het hardware is kunnen we waarschijnlijk modificeren; als het software is kunnen we beter wachten tot de Semecs software gereed is.
Wat betreft het nieuwe ontwerp heb ik reeds enkele testen gedaan aan de verwarmingsunit + ventilator (…) Ik heb gemeten een uitgaand temperatuur van ongeveer 55-60 graden (met de ontvangen ventilator, er komt een ander type op); let wel op dat de elementen in bedrijf bijna 200 graden worden; een kunststof kast lijkt me af te raden. (…)
(…)”
3.1.26.In een e-mail van 1 mei 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“
Dankje voor antwoord op mijn vraag Zal ik z.s.m. de 200pcs geproduceerde producten (volgens CDS BOM, met touch/switch PCBA, plastic topcover en adapter kabel) programmeren metSemecs softwareen klaar maken voor uitlevering (…)”
3.1.27.In een brief van 27 mei 2016 van Daviotten aan Semecs staat:
“(…)
Opnieuw is gebleken dat de door Semecs geleverde printplaten niet voldoen aan het door ons gevraagde. Tijdens de beurs in Chicago van 21 mei tot en met 24 mei 2016 hebben wij, naast de spoelmachine, ook de poleermachine tentoongesteld. In de poleermachine waren de door Semecs geleverde printplaten gemonteerd. Wij hebben helaas moeten constateren dat de poleermachine niet naar behoren functioneert. De poleermachine stopte regelmatig en ging dan op enig moment, zonder dat wij de machine activeerde, uit zichzelf weer draaien.
Na deze teleurstellende ervaring op de eerste beursdag heb ik ’s nachts een andere, door mij meegenomen, voorbeeldkop op de poleermachine gemonteerd. Deze kop werkte iets beter maar zeer zeker niet naar behoren.
De door ons op de beurs in het water geplaatste spoelmachine zonder sensor functioneerde wel naar behoren. Het probleem hierbij was echter dat de schakelaar met een meer dan behoorlijke klap geactiveerd moest worden. De spoelmachine met sensor hebben wij ‘droog’, dus zonder water, en onbelast gedemonstreerd en voldeed aan onze verwachtingen.(…)
3.1.28.In een e-mail van 2 juni 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“
Analyse van de problemen met de huidige printen (CDS design)
Als het lukt modificeren we deze en maken daarvan de serie van 200 stuks. Als we te veel moeten modificeren en het niet gegarandeerd betrouwbaar krijgen moeten we m.i. van het Halin/CDS ontwerp afscheid nemen.
We hebben een foutje gevonden in de software welke veroorzaakt dat de machine af en toe automatisch gaat lopen; dit heeft te maken met de Touch functie welke wij net voor de beurs hebben ingevoerd ter voorkomen van het probleem van “weglopen van de “touch kalibratie”. We hebben dit inmiddels opgelost. (…)
Parallel gaan wij met spoed het nieuwe ontwerp afronden.
(…)
De machine-functies worden (samenvatting)
- Ingangspanning 24 Volt / 100 Watt max (tbv motor).
-IR-sensor(optioneel bestuckt) voor modellen waar je een sensor wilt.
-Touch-sensorgeïntegreerd op de print (piggy-back).
Ingang voor eenNTC temperatuursensor10k (…) deze sensor moet je zelf inbouwen, bij voorkeur in de warme luchtuitgang)
- Uitgang voor eenwaterklep: 24 V / 0.5A max (bijvoorbeeld MAGMA / Römer (…))
- Uitgang voor de heater (…) daarvoor heb je een relais nodig (…)
- Uitgang voor O3 generator (dit is dezelfde uitgang als de heater dus je kunt dezeniet gelijktijdiggebruiken.
- Plan is om over twee weken de eerste proto’s te hebben; we gaan dan nog uitvoerig testen en ronden de software af (fine tuning). (…)
- De O3 generator van INNOVATECH is bruikbaar (…)
- Het type dient Daviotten te bepalen op basis van passing in de wateraansluiting (…)”
3.1.29.In een e-mail van 12 juli 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“
Vanmiddag hebben wij aangeleverd:
- 1 stuks Cleaner machine met IR sensor gebouwd getest.
- 5 stuks Cleaner/Polisher Heads getest.
Reeds eerder was geleverd:
1 stuks Polisher machine, gebouwd, getest.
1 stuks Cleaner machine zonder IR, gebouwd, getest.
Open staan nog:
2 stuks Cleaner/Polisher Heads
Deze zijn voor testen gebruikt en moeten opgeschoond worden voor oplevering. Ze worden z.s.m. nageleverd.
Er zijn 3 verschillende producten combinatie mogelijk:
1. Cleaner/polisher Head met IR sense met Lumberg kabel (tbv Cleaner machine)
2. Cleaner/Polisher Head zonder IR sense met Lumberg kabel (tbv Cleaner machine)
3. Cleaner/Polisher Head zonder IR sense met losse draden (tbv Polisher machine)
Als jullie de bovenstaande producten grondig getest hebben (sluit ook complete systeem aan met O3 en waterklep) ontvangen wij graag een officiële vrijgave.
Daarna kunnen wij de documentatie en alle sources archiveren, afsluiten en aanleveren (op USB-stick).”
3.1.30.In een brief van 12 juli 2016 heeft Daviotten Semecs gesommeerd om binnen een week aan haar verplichtingen uit de overeenkomst van opdracht d.d. 28 juni 2013 te voldoen, bij gebreke waarvan Daviotten de overeenkomst partieel zal ontbinden en Semecs onder meer de software aan Daviotten dient te verstrekken.
Daviotten had Semecs al eerder in gebreke en/of aansprakelijk gesteld, onder meer bij brieven van 19 februari 2016, 3 juni 2016.
3.1.31.Bij brief van 20 juli 2016 aan Daviotten heeft Semecs aansprakelijkheid van de hand gewezen en aangekondigd dat de source-codes zullen worden overhandigd indien Daviotten haar financiële verplichtingen is nagekomen.
3.1.32.Bij brief van 27 juli 2016 heeft Daviotten Semecs gesommeerd de source-codes binnen een dag te verstrekken en gemeld anders een kort geding te zullen aanspannen.
3.1.33.Bij brief van 16 augustus 2016 heeft Daviotten - naar het hof begrijpt - productie-overeenkomst B ontbonden en heeft Daviotten terugbetaling gevorderd van hetgeen zij aan facturen had betaald.
3.1.34.In een brief van 16 augustus 2016 van Daviotten aan Semecs inzake de R&D-overeenkomst staat:
“
Vandaag (…) heb ik (…) uw bedrijf bezocht vanwege het disfunctioneren van de door Semecs ontwikkelde poleermachine. (…) Tijdens onze test bleek dat de poleermachine na stopzetting niet weer aanschakelde. Verder bleek, zoals eerder aangegeven, dat de poleermachine niet voldoende toeren draaide. Volgens eerdere aanwijzing van Semecs zou dit eenvoudig gewijzigd kunnen worden met de beschikbare software. Dit blijkt niet het geval. Het is niet mogelijk om de software op de juiste stand in te stellen (…)
Wanneer de poleermachine op 70% belasting wordt ingeschakeld lijk h et toerental te voldoen. Echter, wanner de poleermachine op 60% belasting werd ingeschakeld, dan draaide de poleermachine onder het toerental van de minimale belasting van 50%. Inmiddels heeft een technisch medewerker van Semecs deze fout in de software ontdekt en naar het lijkt aangepast. Dit hebben wij echter niet kunnen testen omdat de machine niet werkend te krijgen was.
Naast bovengenoemde testresultaten is gebleken dat er opnieuw storing zit in de elektronica (…)
Ik heb de slecht functioneren poleermachine op 16 augustus 2016 achtergelaten bij Semecs. Ik hoop dat er een snelle levering van een goed functioneren poleermachine kan plaatsvinden. (…)”
3.1.35.In een e-mail van 17 augustus 2016 van Semecs aan Daviotten staat:
“
Ja het probleem is opgelost.
Blijkbaar stond er een foutive hex-file in de programmer directory waardoor ik een versie inprogrammeerde die de print vernietigde (“rook”, de motor brug werd foutief aangestuurd). (…)
Nu is mijn vraag:
In de machine zit momenteel de 50% versie als referentie.
Wij kunnen slechts één versie in de print zetten.
Welke versie wil je in de 2de print hebben? (…)
Wat betreft de bedrading heb ik e.e.a. een beetje steviger gemaakt met krimpkous etc.
Aan de adapter heb ik de connector beter vastgemaakt; de tweede adapter werkt niet (lampje brandt niet).
Maar de bedrading moet door jullie grondig worden aangepakt met stevige connector-montage, draadbomen vastzetten en juiste draad-dikte toepassen.
Immers los raken bedrading geeft gevaar voor kortsluiting en doorbranden (200 Watt!).”
3.1.36.Bij brief van 18 augustus 2016 heeft Daviotten Semecs gemeld dat de door Semecs gerepareerde poleermachine en de losse kop op 17 augustus 2016 niet voldeden, haar nogmaals in gebreke gesteld en haar gesommeerd om tien goed werkende prototypes te leveren.
3.1.37.Bij brief van 19 augustus 2016 heeft Daviotten Semecs gemeld dat de door Semecs op 18 augustus gerepareerde poleermachine op 19 augustus 2016 steeds uitviel en niet werkte, haar nogmaals in gebreke gesteld en haar gesommeerd om tien goed werkende prototypes te leveren.
3.1.38.In een brief van Daviotten aan Semecs van 29 september 2016 staat het volgende:
“
Vrijdag 16 september 2016 heb ik samen met de heer [medewerker Daviotten] 3 prototypen bij Semecs opgehaald, te weten 1 x poleermachine, 1 x spoelmachine en 1 x spoelmachine met sensor. Tijdens een test bij Semecs werkten deze prototypen in eerste instantie naar behoren. Verder ontving ik op 16 september jl. 6 losse in de kop gemonteerde printplaten. Deze hebben wij niet op locatie Semecs kunnen testen. Volgens offerte zouden er 10 werkende prototypen geleverd worden t.b.v. duurtest, er zijn er echter maar 3 geleverd.
Na terugkeer op mijn bedrijf hebben de heer [medewerker Daviotten] en ik de door Semecs geleverde losse koppen op de machines geplaatste en op de trafo’s aangesloten. De machines werken niet. Na enige tijd kwamen wij tot de ontdekking dat de bedrading niet goed was aangesloten. Dit was nou juist de reden dat wij in een eerder stadium van het ontwikkelproces de koppen aan Semecs keer op keer retour gaven om in orde te maken.
Tijdens de horecabeurs in Rotterdam op 19, 20 en 21 september 2016 hebben wij de 3 door Semecs geleverde prototypen kunnen testen. De machines werkten.
Echter:
- de kabel van de poleermachine werd na enige tijd warme en veroorzaakte storing.
- de schakeling van de handbediende spoelmachine haperde. Wij moesten de spoelmachine in- of uitschakelen door overdreven hard op de kop te slaan.
- de sensor spoelmachine haperde op dezelfde manier als de handbediende machine.
- de door ons aangesloten 6 koppen op de machines bleken veel langzamer te draaien dan de poleermachine en haperden op dezelfde manier als de bovengenoemde spoelmachines. Hierdoor hebben we de machines niet kunnen demonstreren op de beurs.
Hierbij stel ik Semecs opnieuw in gebreke i.v.m. het niet leveren van producten aan Daviotten B.V. zoals vastgesteld in de ontwikkelovereenkomst (…). Tevens stel ik Semecs opnieuw aansprakelijk voor de hierdoor geleden en nog te lijden schade door Daviotten BV. (…)”
3.1.39.Bij dagvaarding van 20 april 2017 heeft Daviotten een procedure tegen Semecs aangespannen.
De procedure in eerste aanleg
3.2.1.In eerste aanleg vorderde Daviotten - samengevat - voor recht te verklaren dat de R&D-overeenkomst is ontbonden (althans deze te ontbinden), de productie-overeenkomst B is ontbonden (althans deze te ontbinden), Semecs te veroordelen om te betalen wat Daviotten ter uitvoering van deze overeenkomsten had betaald (€ 20.712,92, respectievelijk € 6.880,06) te vermeerderen met de wettelijke handelsrente. Daarnaast vorderde Daviotten Semecs te veroordelen tot vergoeding van de schade die Daviotten heeft geleden als gevolg van de tekortkomingen van Semecs in voornoemde overeenkomsten, op te maken bij staat en tot vergoeding van buitengerechtelijke kosten en proceskosten.
3.2.2.Semecs heeft in eerste aanleg een bevoegdheidsincident opgeworpen en betoogd dat haar Engelse Voorwaarden van toepassing zijn op beide overeenkomsten waarin partijen een arbitragebeding zijn overeengekomen.
3.2.3.De rechtbank heeft het bevoegdheidsincident verworpen. De vorderingen van Daviotten heeft de rechtbank toegewezen, zij het dat de beslissing rond de buitengerechtelijke incassokosten niet in het dictum terecht is gekomen en deze kosten in de overwegingen conform rapport Voorwerk II voor een lager bedrag zijn toegewezen dan gevorderd.
De rechtbank kwam ten aanzien van de R&D-overeenkomst - samengevat - tot het oordeel dat Semecs een printplaat zou opleveren die zowel de cleaner als de poleermachine zou aansturen, uitgebreid met drie functionaliteiten en verwerkt in drie prototypes en dat Semecs dit volgens haar eigen stellingen niet heeft geleverd, hetgeen een toerekenbare tekortkoming oplevert en grondslag vormt voor ontbinding. Het beroep op schuldeisersverzuim van Semecs heeft de rechtbank verworpen.
Ten aanzien van de productie-overeenkomst B heeft de rechtbank - samengevat - overwogen dat in het midden kan blijven of de 200 printplaten zijn geleverd omdat Semecs erkent dat de printplaten niet voldoen, hetgeen een tekortkoming en grondslag voor ontbinding vormt. De rechtbank heeft Semecs in de gelegenheid gesteld te bewijzen dat de tekortkoming haar niet kan worden toegerekend omdat het probleem in de software zit, Daviotten de software heeft gekozen en Semecs haar aansprakelijkheid heeft uitgesloten. Vervolgens heeft de rechtbank geoordeeld dat Semecs niet in deze bewijslevering is geslaagd.
De procedure in hoger beroep
3.3.1.Semecs heeft in hoger beroep elf grieven aangevoerd. Semecs heeft geconcludeerd tot vernietiging van de beroepen vonnissen en tot het alsnog afwijzen van de vorderingen van Daviotten.
Voor het geval ook in hoger beroep vast zou komen te staan dat Semecs haar verplichtingen uit de R&D-overeenkomst niet is nagekomen, vordert Semecs haar te bevrijden van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst op grond van artikel 6:60 BW nu Daviotten in schuldeisersverzuim verkeert.
Semecs vordert Daviotten te veroordelen om al hetgeen Semecs ter uitvoering van de bestreden vonnissen heeft voldaan aan Daviotten aan Semecs terug te betalen, vermeerderd met de wettelijke rente, Daviotten te veroordelen in de proceskosten in beide instanties en het arrest uitvoerbaar bij voorraad te verklaren.
3.3.2.De grieven I en VI zijn in rov. 3.1 al besproken.
Met de grieven II tot en met V betoogt Semecs dat de Engelse Algemene Voorwaarden op de twee overeenkomsten van toepassing zijn, zodat arbitrage is overeengekomen en de rechtbank zich onbevoegd had moeten verklaren.
De grieven VII tot en met XII betreffen de R&D-overeenkomst. Grief VII richt zich tegen de vaststelling van de inhoud en omvang van de R&D-overeenkomst door de rechtbank. Met grief VIII betoogt Semecs dat haar verplichtingen uit de R&D-overeenkomst inspanningsverbintenissen betreffen en dat zij aan haar verplichtingen uit deze overeenkomst heeft voldaan. Aangezien Daviotten geen instructie gaf over het mechanisch deel (onder meer het type ozon-generator, verwarmingselement en waterklep) heeft Semecs geen (bevredigend) einde kunnen geven aan de R&D-overeenkomst. In grief X herhaalt Semecs dat Daviotten de voor de ontwikkeling benodigde (mechanische) gegevens niet (tijdig) verstrekte en betoogt dat sprake is van schuldeisersverzuim. Grief IX richt zich tegen het oordeel van de rechtbank dat Daviotten gerechtigd was de R&D-overeenkomst te ontbinden. Grief XI richt zich tegen het oordeel van de rechtbank dat de tekortkomingen van Semecs toerekenbaar zijn. Met grief XII betoogt Semecs dat zij haar aansprakelijkheid heeft uitgesloten.
De grieven XIII tot en met IX gaan over productie-overeenkomt B. Grief XIII betreft de inhoud van deze overeenkomst die volgens Semecs niet de verplichting bevat de software te leveren en richt zich tegen het oordeel dat Semecs dat moet bewijzen en moet bewijzen dat Daviotten de software heeft gekozen. Volgens Semecs werkte de hardware en is zij haar verplichtingen nagekomen. In grief XIV betoogt Semecs dat - in het geval rechtsgeldig is ontbonden - een waarde had moeten worden toegekend aan de door Daviotten terug te leveren printplaten en sourcecodes. Met grief XV betoogt Semecs dat de rechtbank ten onrechte aan haar stelling voorbij is gegaan dat het programmeren van de printplaten geen onderdeel was van productie-opdracht B. Met grief XVI betoogt Semecs dat [bestuurder Daviotten] als directeur van Daviotten partijgetuige is en [oud-medewerker Semecs] , die voor Semecs werkte, niet. Met grief XVII betoogt Semecs dat het groene deel van de tekst evenals het blauwe deel van de tekst onderdeel uitmaakt van de schoolbordafspraken en dat daaruit blijkt dat een externe partij de software moet aanleveren. Grief XVIII richt zich tegen het oordeel van de rechtbank dat Semecs niet aan haar bewijsopdracht heeft voldaan. Met grief XIX betoogt Semecs dat zij haar aansprakelijkheid heeft uitgesloten. In grief XX stelt Semecs dat de rechtbank ten onrechte een eisvermeerdering van Daviotten heeft toegestaan en grief XXI richt zich tegen het eindoordeel waarin de rechtbank de vorderingen van Daviotten heeft toegewezen.
3.3.3.Daviotten heeft gemotiveerd verweer gevoerd en primair geconcludeerd tot bekrachtiging van de bestreden vonnissen. Voor het geval een of meerdere vonnissen niet in stand zouden blijven heeft Daviotten hetzelfde gevorderd als in eerste aanleg, met dien verstande dat ten aanzien van de productie-overeenkomst B is gevorderd voor recht te verklaren dat deze is ontbonden, althans deze te ontbinden en dat de vordering tot proceskostenveroordeling zich uitstrekt over beide instanties.