ECLI:NL:GHSHE:2016:619

• Datum uitspraak: 5 februari 2016
• Publicatiedatum: 23 februari 2016
• Zaaknummer: Wr 236-12-2015
• Instantie: Gerechtshof 's-Hertogenbosch
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Wraking
• Rechters: J.M. Brandenburg; W.H.B. den Hartog Jager; J.C.A.M. Claassens
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Afwijzing wrakingsverzoek en verzoek tot verwijzing naar ander hof in civiele procedure

In deze zaak heeft het Gerechtshof 's-Hertogenbosch op 5 februari 2016 uitspraak gedaan op een wrakingsverzoek van mr. P.M.J. Graus, advocaat van de appellant, tegen de raadsheren S.M.A.M. Venhuizen, M.G.W.M. Stienissen en J.P. de Haan. Het wrakingsverzoek was ingediend naar aanleiding van de afwijzing van een verzoek om aanhouding van een zitting in de hoofdzaak, die op 16 oktober 2015 gepland stond. De wrakingskamer heeft vastgesteld dat het verzoek tot wraking te laat is ingediend, aangezien de gronden voor de wraking al op of na 22 september 2015 bekend waren bij de verzoeker. De wrakingskamer heeft geoordeeld dat er geen sprake is van enige betrokkenheid van de leden van de wrakingskamer bij de problemen die mr. Graus meent te ondervinden, en dat een verwijzing naar een ander hof niet is aangewezen. De wrakingskamer heeft het verzoek tot verwijzing afgewezen en verzoeker niet-ontvankelijk verklaard in zijn wrakingsverzoek. Tevens is bepaald dat een volgend wrakingsverzoek van verzoeker niet in behandeling zal worden genomen. De beslissing is openbaar uitgesproken in aanwezigheid van de griffier.

Uitspraak

GERECHTSHOF ’s-HERTOGENBOSCH

Wrakingskamer

Registratienummer: HD 200.171.430/02

Datum beslissing: 5 februari 2016

Beslissing op het verzoek als bedoeld in artikel 36 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv)

in de zaak met zaaknummer HD 200.171.430/01 (hierna: de hoofdzaak) van

[appellant] ,

wonende te [woonplaats] ,

appellant,

hierna te noemen: verzoeker,

advocaat: mr. P.M.J. Graus,

tegen

[geïntimeerde] ,

wonende te Heerlen,

geïntimeerde,

tegen geïntimeerde is verstek verleend,

strekkende tot wraking van mrs. S.M.A.M. Venhuizen, M.G.W.M. Stienissen en J.P. de Haan, raadsheren in de afdeling civiel recht van het gerechtshof te ’s-Hertogenbosch.

1. Het procesverloop

1.1.

Op 16 oktober 2015 is ter griffie van het hof het door mr. Graus ingediende wrakingsverzoek ontvangen. Het wrakingsverzoek is gericht tegen de betrokken rolraadsheer en de betrokken zittingraadsheren. Uit ambtshalve onderzoek is de wrakingskamer gebleken dat de meervoudige kamer die op 16 oktober 2015 zitting zou houden in de hoofdzaak bestaat uit mr. Venhuizen (de betrokken rolraadsheer), mr. Stienissen en mr. De Haan, zodat de wrakingskamer begrijpt dat de wraking zich tegen deze drie raadsheren richt.

1.2.

Mrs. Venhuizen, Stienissen en De Haan hebben niet in de wraking berust. Mrs. Venhuizen en De Haan hebben ieder een schriftelijke reactie op het verzoek aan de wrakingskamer toegezonden. Deze reacties zijn op voorhand aan mr. Graus toegezonden.

1.3.

De mondelinge behandeling van het wrakingsverzoek is door de wrakingskamer gepland op woensdag 13 januari 2016, rekening houdend met de beschikbaarheid van mr. Graus.

1.4.

Op 5 januari 2016 heeft mr. Graus de wrakingskamer een e-mail gezonden met onder meer de navolgende inhoud:

“(…) Op woensdag 13 januari 2016 om 13.30 uur staan in drie verschillende zaken wrakingzittingen gepland. (…) Mr Graus wordt geconfronteerd met een medische ingreep en opname, waardoor hij minimaal de eerste helft van januari 2016 niet meer werkzaam kan zijn. (…) Omdat de heer Graus de enige belanghebbende bij de wraking is, verzoeken wij om aanhouding van de behandeling. (…) Bij voorbaat merken wij namens mr Graus op, dat hij (…) ook geen externe zaakwaarnemer bereid kan vinden, zouden de betreffende cliënten daar al toe bereid zijn geweest. Wilt u (…) aan ons de bereidheid tot medewerking aan verplaatsing van deze zittingen bevestigen?”

1.5.

Na desverzocht door mr. Graus in het bezit te zijn gesteld van een medische verklaring d.d. 31 december 2015 omtrent de aard en de duur van de ziekte van mr. Graus, inhoudende dat mr. Graus in verband met lichamelijke ziekte ‘voorlopig’ niet in staat is om te werken, heeft de wrakingskamer de mondelinge behandeling van het wrakingsverzoek verplaatst naar vrijdag 29 januari 2016 om 13:30 uur. Van deze verplaatsing is mr. Graus op 14 januari 2016 schriftelijk in kennis gesteld.

1.6.

Op 15 januari 2016 heeft de wrakingskamer een e-mail van mr. Graus ontvangen met onder meer de navolgende inhoud:

“Op advies en gezien de onderzoeken en ingreep die nog moeten volgen, zal mr Graus pas weer vanaf februari 2016 zijn zittingen kunnen hervatten.”

1.7.

Naar aanleiding van dit bericht heeft de wrakingskamer mr. Graus bij e-mail d.d. 19 januari 2016 het volgende laten weten:

“Naar aanleiding van onderstaand bericht wil de voorzitter van de wrakingskamer u verschillende opties geven voor de behandeling van de wrakingsverzoeken. Graag hoor ik of u beschikbaar bent op één van onderstaande data:

• Vrijdag 29 januari in de ochtend
• Maandag 1 februari
• Dinsdag 2 februari
• Donderdag 4 februari
• Vrijdag 5 februari

Wanneer u op geen van deze data beschikbaar bent, dan worden de wrakingsverzoeken behandeld op het eerder genoemde moment, namelijk vrijdag 29 januari om 13.30 uur.”

1.8.

Hierop heeft mr. Graus bij e-mail d.d. 19 januari 2016 de wrakingskamer onder meer het volgende laten weten:

“Pas als de artsen meer zicht hebben, kan duidelijkheid gegeven worden. Wij kunnen dus nu niet reageren op uw e-mail.”

1.9.

Vervolgens is van mr. Graus geen nieuwe datum voor de behandeling van het wrakingsverzoek ontvangen. Op 26 januari 2016 heeft de wrakingskamer mr. Graus dan ook bericht dat het wrakingsverzoek behandeld zal worden op vrijdag 29 januari 2016 om 13:30 uur, zoals reeds aangekondigd in de e-mail van de wrakingskamer van 19 januari 2016, laatste alinea.

1.10.

Bij e-mail d.d. 29 januari 2016, 07:43 uur heeft mr. Graus de wrakingskamer onder meer het volgende bericht:

“(…) Vanmiddag om 13.30 uur gaan kennelijk toch gewoon zaken door. (…) Ik ga niet eens meer over tot wraking van alle betrokken rechters, (…). Ik heb geen advocaat bereid kunnen vinden de behandeling van deze zaken over te nemen, noch is dit wat ik en mijn cliënten willen. (…) Ik en mijn cliënten zullen vanwege de genoegzaam kenbaar gemaakte feiten en omstandigheden niet aanwezig of vertegenwoordigd zijn vandaag. (…)”

1.11.

Na opening van het openbare onderzoek ter terechtzitting van de wrakingskamer op vrijdag 29 januari 2016 om 13:30 uur is mr. Graus niet verschenen. Mrs. Venhuizen, Stienissen en De Haan, die de wrakingskamer voorafgaand aan de behandeling van het wrakingsverzoek hebben laten weten geen gebruik te maken van de gelegenheid om op het wrakingsverzoek te worden gehoord, zijn evenmin verschenen. Niet gebleken is van een voorstel van mr. Graus voor de behandeling op een andere, concreet genoemde dag, zodat er geen vooruitzicht bestaat op een behandeling binnen afzienbare tijd. Daarop heeft de voorzitter van de wrakingskamer bepaald dat de wrakingskamer op 5 februari 2016 in het openbaar uitspraak zal doen en heeft de voorzitter het onderzoek gesloten.

2. Het verzoek tot wraking

2.1.

De wrakingskamer stelt allereerst vast dat uit de roladministratie van de civiele griffie van het hof het volgende is af te leiden (voor zover thans van belang):

Datum

Omschrijving procedurestap/aanvulling

Termijn

Uitkomst procedurestap/opmerking

16-06-2015

Introductie (Dagv)

1

Geïntroduceerd/

akte (incident)

16-06-2015

Verstek verleend

1

Verstek verleend

08-07-2015

Arrest in incident

1

geannuleerd/nav verzoek om mondelinge toelichting (akte) op incident zal pleidooi worden bepaald (totale duur 30 minuten)

21-07-2015

Opgave verhinderdata appellant/maanden aug. t/m dec. 2015 (…)

1

Appellant data overgelegd/ (…)

04-08-2015

Dagbepaling pleidooi/

Pleidooi ambtshalve bepaald op 13-10-2015 te 11.00u

1

Datum pleidooi bepaald/

13-10-2015

Pleidooi/

ambtshalve bepaald

1

geannuleerd/

Let op: Pleidooi 13-10-2015 te 11.00u gaat niet door.

16-10-2015

Pleidooi/te 9.30u

1

Opmerking bij zaak:

12/08/15 Via een H16 geeft app. aan dat hij de vastgestelde datum als verh.dd. heeft opgegeven, hij verzoekt om een andere datum, (…)

17-08-2015 Verh.data van mr. Graus ontvangen. (…) Nwe datum pleidooi gepland op 16-10-2015 te 9.30u.

18-09-2015: uitstelverzoek ontv. v mr Graus (…) Verzoek afgewezen, geen klemmende reden aangevoerd. (…)

De wrakingskamer is er ambtshalve mee bekend dat mr. Graus van deze beslissing bij brief van 22 september 2015 op de hoogte is gesteld.

Het pleidooi van 16 oktober 2015 is niet doorgegaan vanwege de wraking.

2.2.

Verzoeker stelt zich op het standpunt dat de weigering van het hof om de behandeling van de hoofdzaak ter zitting d.d. 16 oktober 2015 aan te houden een grond voor wraking oplevert.

Volgens verzoeker wordt hij door de betrokken rolraadsheer en door de betrokken

zittingraadsheren doelbewust gefrustreerd in essentiële rechten, waaronder het recht om ter zitting, vertegenwoordigd door de raadsman van zijn keuze aanwezig te zijn. Hieruit leidt verzoeker af dat de betrokken rolraadsheer en de betrokken zittingraadsheren uit zijn op een zitting zonder hem. Zij doen dit volgens verzoeker door een rolverloop te kiezen en te hanteren dat volgens verzoeker sterk afwijkt van hetgeen gebruikelijk en gepast is. Daarnaast geven de betrokken rolraadsheer en de betrokken zittingraadsheren naar de mening van verzoeker met hun handelwijze aan dat het voor hen niet uitmaakt wat verzoeker ter zitting nog te melden zou hebben (hetgeen volgens verzoeker haaks staat op het besluit van het hof na de schriftelijke voorfase dat er nog een zitting moet komen), zodat zij volgens verzoeker kennelijk uit zijn op het afwijzen en/of frustreren van het verwijzingsverzoek van verzoeker dat ter zitting behandeld zou worden, waarbij het hof zelf voorwerp van beoordeling is. Verzoeker concludeert dat de betrokken rolraadsheer en de betrokken zittingraadsheren (dus) vooringenomen zijn, althans dat zij die indruk wekken.

De wrakingskamer begrijpt de stellingen van verzoeker althans mr. Graus aldus dat hij van mening is dat de vooringenomenheid van mr. Venhuizen die als rolraadsheer het aanhoudingsverzoek heeft afgewezen tevens de vooringenomenheid van de behandelende meervoudige kamer, waarvan mr. Venhuizen deel uitmaakt, jegens verzoeker en/of mr. Graus meebrengt.

3. Het standpunt van de raadsheren tegen wie het wrakingsverzoek is gericht

Mr. De Haan heeft in zijn schriftelijke reactie van 18 december 2015, samengevat, aangegeven dat hij niet betrokken is geweest bij de gewraakte beslissing.

Mr. Venhuizen heeft in zijn schriftelijke reactie van 26 januari 2016, samengevat, aangegeven dat hij als rolraadsheer het aanhoudingsverzoek van mr. Graus heeft afgewezen omdat er geen klemmende redenen voor aanhouding bestonden, dat de eisen van een goede procesorde ook een rol hebben gespeeld, dat het een rechterlijke beslissing betreft die desgewenst door de Hoge Raad op (on)juistheid kan worden getoest en dat bij het nemen van deze beslissing door mr. Venhuizen dezelfde criteria zijn toegepast als bij alle andere soortgelijke verzoeken.

4. De beoordeling

4.1.

Alvorens tot de inhoudelijke beoordeling van het wrakingsverzoek over te gaan, dient de wrakingskamer eerst te oordelen over het verzoek dat mr. Graus namens verzoeker heeft gedaan om de behandeling van het wrakingsverzoek te verwijzen naar een ander hof.

4.2.

Ingevolge artikel 62b Wet RO kan het gerechtshof een zaak ter verdere behandeling verwijzen naar een ander gerechtshof, indien naar zijn oordeel door betrokkenheid van het gerechtshof behandeling van die zaak door een ander gerechtshof gewenst is.

Het enkele feit dat het reglement van (bijvoorbeeld) het hof Den Haag ingeval van wraking (kennelijk) voorziet in verwijzing naar een ander hof, is daarvoor onvoldoende. Datzelfde geldt voor de - niet nader onderbouwde - stelling van verzoeker dat “in casu
kennelijk veel meer op de achtergrond speelt, waarvan deze gang van zaken een uiting als
mogelijk en kenbaar topje van een
kennelijke ijsberg is”.

4.3.

Het verwijzingsverzoek van verzoeker/mr. Graus wordt dan ook afgewezen. De wrakingskamer is van oordeel dat er geen sprake is van enige betrokkenheid van de leden van de wrakingskamer bij de problemen die mr. Graus meent te ondervinden bij de vaststelling van een dag voor behandeling van zaken, die kan meebrengen dat behandeling van het onderhavige wrakingsverzoek door een ander gerechtshof gewenst is. Het hof is integendeel van oordeel dat een verwijzing naar een ander hof niet is aangewezen, wat immers een (nog) grote(re) vertraging in de hoofdzaak met zich zal brengen. Daarmee komt de wrakingskamer toe aan een inhoudelijke beoordeling van het wrakingsverzoek van verzoeker/mr. Graus.

4.4.

Op grond van artikel 37 lid 1 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) moet een verzoek tot wraking worden gedaan
zodra de feiten en omstandigheden waardoor de rechterlijke onpartijdigheid schade zou kunnen lijden aan de verzoeker bekend zijn geworden.

4.5.

Het wrakingsverzoek is ingegeven door de afwijzing door het hof, in casu de rolraadsheer, mr. Venhuizen, van het door verzoeker/mr. Graus gedane verzoek om uitstel van de op 16 oktober 2015 bepaalde zitting in de hoofdzaak. Die beslissing is bij brief d.d. 22 september 2015 aan mr. Graus bevestigd. De grond voor de wraking was derhalve reeds op of daags na laatstgenoemde datum bij (de advocaat van) verzoeker bekend. Het wrakingsverzoek is evenwel eerst op 16 oktober 2015 schriftelijk ingediend, derhalve bijna vier weken later. Mr. Graus heeft er geen verklaring voor gegeven dat hij zo lang met de indiening van het wrakingsverzoek heeft gewacht. Naar het oordeel van de wrakingskamer is niet aan de eis van artikel 37 lid 1 Rv voldaan en is het verzoek om wraking te laat ingediend.

4.6.

Gezien het voorgaande zal verzoeker niet-ontvankelijk worden verklaard in zijn verzoek tot wraking.

4.7.

De wrakingskamer constateert dat mr. Graus reeds eerder, bij beslissing van 29 november 2013, niet-ontvankelijk is verklaard in een verzoek tot wraking (registratienummer 202-24-2013). Ook dat verzoek was gestoeld op de weigering door het hof de zitting in de hoofdzaak aan te houden (een rechterlijke beslissing) en ook daar was met de indiening van het wrakingsverzoek gewacht tot de dag waarop de zitting in de hoofdzaak zou plaatsvinden, zulks kennelijk met het doel de zitting ondanks het geweigerde aanhoudingsverzoek geen doorgang te laten vinden. Tezamen met het feit dat de hoofdzaak, die reeds op 16 juni 2015 op de rol is geïntroduceerd niet verder behandeld kan worden zolang niet is beslist op het door mr. Graus opgeworpen incident, leidt dit de wrakingskamer tot de conclusie dat verzoeker misbruik maakt van het wrakingsmiddel. Mr. Graus gebruikt ook hier het wrakingsmiddel voor een ander doel dan waarvoor het gegeven is, namelijk om aanhouding te verkrijgen. Derhalve zal op de voet van artikel 39 lid 4 Rv worden bepaald dat een volgend wrakingsverzoek niet in behandeling zal worden genomen. Om dezelfde redenen zal in de wrakingszaak met registratienummer HD 200.170.322/02 heden een gelijkluidende beslissing worden gegeven.

5. De beslissing

De wrakingskamer:

wijst af het verzoek tot verwijzing naar een ander hof;

verklaart verzoeker niet-ontvankelijk in zijn wrakingsverzoek;

bepaalt dat het proces in de hoofdzaak wordt voortgezet in de stand waarin het zich bevond ten tijde van het wrakingsverzoek;

bepaalt dat een volgend wrakingsverzoek van verzoeker niet in behandeling wordt genomen;

beveelt de onverwijlde mededeling van deze beslissing aan verzoeker en de raadsheren mrs. Venhuizen, Stienissen en De Haan.

Deze beslissing is gegeven door mrs. J.M. Brandenburg, W.H.B. den Hartog Jager en J.C.A.M. Claassens en in tegenwoordigheid van mr. C.J.G. Streutjes als griffier in het openbaar uitgesproken op 5 februari 2016.