3.1De rechtbank heeft in het bestreden vonnis de feiten vastgesteld die zij tot uitgangspunt heeft genomen. Daartegen is niet gegriefd. Samengevat en waar nodig aangevuld met andere feiten die als enerzijds gesteld en anderzijds niet of onvoldoende betwist zijn komen vast te staan, komen de feiten neer op het volgende.
a. [A] heeft medio 2010 (hij was toen 39 jaar) via zijn assurantietussenpersoon bij Aegon een offerte opgevraagd voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering inclusief dekking voor arbeidsongeschiktheid wegens psychische aandoeningen. Hij gaf aan dat hij sinds 2008 werkzaam was als (meewerkend) aannemer in een eigen onderneming.
Aegon heeft op 10 augustus 2010 een offerte uitgebracht. Bij die offerte behoorde een door [A] in te vullen gezondheidsverklaring.
Bovenaan de gezondheidsverklaring stond de volgende tekst:
“WAAROM DIT FORMULIER?
Bij een aanvraag van een levens- of een arbeidsongeschiktheidsverzekering ontvangt u als verzekerde deze gezondheidsverklaring. U vult op dit formulier uw medische gegevens in. Vervolgens adviseert de geneeskundig adviseur aan AEGON of. en op welke voorwaarden de verzekering kan worden geaccepteerd. (…)
INVULLEN VAN DE VRAGEN
Het is zeer belangrijk dat u de vragen juist en volledig beantwoordt. Als u een vraag met ‘Ja’ beantwoordt. moet u ook een toelichting geven.(…)
Bij vraag 3 moet u (…) een toelichting geven op de bijgevoegde bijlage. Vermeld al uw klachten, ook als u denkt dat deze niet belangrijk zijn of als u geen arts heeft bezocht. Wanneer u deze gezondheidsverklaring niet juist of onvolledig invult, is er sprake van een verzwijging.”
[A] heeft de offerte en gezondheidsverklaring op 10 september 2010 ingevuld
en ondertekend en aan Aegon teruggestuurd.
De door [A] ingevulde gezondheidsverklaring bevatte onder meer de volgende vragen/antwoorden:
“2) PERSOONLIJKE GEZONDHEIDSGEGEVENS
(…)
Gebruikt u drugs of heeft u ■ Nee □ Ja
drugs gebruikt? Zo ja, vanaf welke leeftijd?
Tot wanneer?
Welke drugs?
Hoe vaak gebruikt(e)
u gemiddeld per week?
3) UW GEZONDHEIDSTOESTAND
Lijdt u of heeft u geleden aan een of meer □ A
van de volgende aandoeningen, ziekten en/of □ B Aandoeningen of
gebreken (hier vallen ook klachten onder)? klachten van psychische
Heeft u hiernaast één of meer categorieën aan- aard zoals depressie,
gekruist? Vul dan voor elke aandoening, ziekte overspannenheid,
of gebrek ook de vragen op de bijlage bij vraag overwerktheid.
3 in, bijvoorbeeld over raadpleging huisarts/ slapeloosheid
specialist, blijvend letsel of arbeidsongeschiktheid. burnout.
(…)
Let op! ■ I Aandoeningen van
U moet deze rubriek aankruisen als u: (…) gewrichten
-
een huisarts, hulpverlener of arts heeft (waaronderknie(…))
geraadpleegd rechterknie
- opgenomen bent geweest in een ziekenhuis (…)
(…) □ L Ziekten, aandoeningen en/of gebreken (…)
die niet onder
bovengenoemde
categorieën kunnen
worden geplaatst.
Heeft u hierboven een of meer □ Nee
categorieen aangekruist? ■ Ja -> vul de bijlage bij vraag 3 in I”
In de bijlage bij vraag 3 heeft [A] geschreven dat hij rubriek I heeft aangekruist in verband met “kraak in rechterknie”.
Aegon heeft de verzekeringsaanvraag van [A] geaccepteerd, zij het met een uitsluitingsclausule voor (arbeidsongeschiktheid die het gevolg is van/samenhangt met of verergerd is door) de rechterknie. De verzekering is ingegaan op 19 oktober 2010.
In de periode september 2011 tot februari 2015 heeft Aegon op grond van de verzekering uitkeringen verstrekt voor een bedrag van in totaal € 21.123,28 in verband met arbeidsongeschiktheid door lichamelijke klachten.
i. Op 21 oktober 2016 heeft [A] aan Aegon gemeld dat hij met ingang van 5 september 2016 voor 50% arbeidsongeschikt is in verband met psychische problemen vanwege zijn echtscheiding.
Aegon heeft de ontvangst van deze arbeidsongeschiktheidsmelding op 17 november 2016 bevestigd en meegedeeld dat zij tot uitkering zal overgaan. Tevens meldde Aegon dat zij – om de ingangsdatum van de melding te onderbouwen en inzicht te krijgen in de geplande behandeling – aan Medas, een bureau dat gespecialiseerd is in medische advisering, heeft gevraagd de medische situatie van [A] in kaart te brengen.
Bij e-mail van 23 februari 2017 schreef Aegon onder meer aan [A]:
“Wij ontvingen medisch advies
Wij hebben het medisch advies ontvangen van onze medisch adviseur. Uit de opgevraagde medische informatie blijkt dat u eerder dan deze huidig melding psychische klachten heeft gehad. Om te beoordelen of de eerdere klachten gevolgen hebben voor uw polis gaan wij deze klachten onderzoeken.
(…)
Gedurende dit onderzoek verstrekken wij u geen uitkering”
Aegon heeft over de periode van 5 september 2016 tot 1 maart 2017 een bedrag van € 6.698,62 aan [A] uitgekeerd.
Bij brief van 15 mei 2017 heeft de medisch adviseur van Aegon aan [A] een brief gestuurd met een samenvatting van de informatie die zij uit het medisch dossier van [A] heeft gedestilleerd. In die brief staat het volgende:
“Uit de opgevraagde informatie blijkt het volgende
(…)
Informatie van de huisarts
Eind 2004 heeft u zich bij de huisarts gemeld in verband met spanningen nadat de relatie beeindigd werd. Via de huisarts aanvankelijk contact met GGNet gehad (ten behoeve van intake), echter destijds geen verdere behandelingen ondergaan. Vervolgens bent u in mei 2006 bij psychologenpraktijk [naam praktijk 1] terecht gekomen. In mei 2006 staat er verder in het huisartsensysteem dat er nog steeds/opnieuw relatieproblemen spelen, dat er drankgebruik speelt met geweld. In november 2006 bent u opnieuw bij de huisarts in verband met
relatieproblemen, waarvoor u opnieuw verwezen werd naar een psycholoog.
Informatie GGNet
“Patiënt is sinds 13 oktober 2016 bij ons in behandeling. Aanvankelijk bij de crisisdienst en sinds november bij het ambulante behandelteam. Het betreft een 45 jarige man met depressieve klachten, reageerde op een lopende scheidingsprocedure en het overlijden van zijn moeder in 2016.
Uit eerdere correspondentie van GGNet in 2005 blijkt dat er sprake is van psychische problematiek met overmatig alcoholgebruik in het weekend. Vanaf eind november bent u in behandeling gegaan bij een vrijgevestigde psycholoog.
Uit de brief d.d. 18 mei 2006 van psycholoog [psycholoog 1] blijkt dat u in het verleden een periode heeft gekend met verslavingsproblematiek. Het betrof alcoholgebruik, gokverslaving, drugsgebruik en agressief gedrag.
Op 20 april 2010 heeft nog een recheck bij Mevr. [psycholoog 2] psychologe, plaatsgevonden."
In de door u destijds op 10 september 2010 ondertekende gezondheidsverklaring hebt u geen bijzonderheden ten aanzien van deze eerdere gezondheidsklachten gemeld.
Wat is mijn vraag aan u
Graag verneem ik of het bovenstaande juist is.
Als dit niet het geval is, wilt u dan aangeven wat onjuist is.”
[A] heeft onder het kopje
“wat is mijn vraag aan u”opgeschreven
“bovenstaande is juist op drugs gebruik na. Heb vroeger wel eens een joint gerookt. Als dat er een stuk of 10 zijn geweest houd het op.”
Bij brief van 7 augustus 2017 schreef Aegon aan [A]:
“U heeft zich per 5 september 2016 bij Aegon ziek gemeld in verband met psychische problematiek.
U heeft op 10 september 2010 een aanvraagformulier en een gezondheids-verklaring ingevuld en ondertekend t.b.v. uw arbeidsongeschiktheidsverzekering. U heeft desgevraagd te kennen gegeven niet eerder psychische problematiek te hebben ondervonden, terwijl hier wel nadrukkelijk naar is gevraagd. De medisch adviseur heeft geconstateerd dat u reeds vóór de ingangsdatum van de verzekering bekend was met recidiverende psychische problematiek. Ook heeft u aangegeven niet eerder drugs te hebben gebruikt. Gebleken is dat dit antwoord niet strookt met de werkelijkheid.
(…)
Conclusie: opzettelijke schending mededelingsplicht
(…). Het gaat om het volgende:
- Recidiverende psychische problematiek vanaf 2004/2005
(…)
Nu u deze feiten niet aan ons heeft gemeld, terwijl deze wel belangrijk zijn voor een juiste beoordeling van uw aanvraag in 2010 en nu hier wel nadrukkelijk naar is gevraagd, moeten wij vaststellen dat u uw mededelingsplicht niet bent nagekomen. Als Aegon op het moment van de aanvraag op de hoogte was geweest van alle feiten omtrent uw gezondheid en klachten, dan had Aegon uw verzekeringsaanvraag conform het acceptatiebeleid niet geaccepteerd. Nu de vragen helder zijn geformuleerd en niet voor meerdere interpretaties vatbaar zijn gaan wij ervan uit dat u de vragen opzettelijk onjuist heeft beantwoord met als doel om Aegon te bewegen tot het aangaan van een verzekering die wij bij kennis van de werkelijke stand van zaken niet met u aan willen gaan. Hierbij speelt ook mee dat er sprake was van langdurige en recidiverende problematiek en het feit dat dit vrij recent voor de aanvraag nog speelde.
Royement polis (…)
Omdat de arbeidsongeschiktheidsverzekering nooit tot stand zou zijn gekomen beëindigen wij de verzekeringsovereenkomst met polisnummer (…) per direct en zonder premierestitutie. (…)
Wij vorderen de uitgekeerde bedragen en gemaakte kosten terug(…)
Opname in het Externe Verwijzingsregister
Wij hebben uw persoonsgegevens tevens opgenomen in het Extern Verwijzingsregister.(…)”