ECLI:NL:GHDHA:2020:2620

Uitspraak

Rolnummer: 22-000672-19

Parketnummer: 09-765025-18

Datum uitspraak: 22 september 2020

TEGENSPRAAK

Gerechtshof Den Haag

meervoudige kamer voor strafzaken

Arrest

gewezen op het hoger beroep tegen het vonnis van de rechtbank Den Haag van 14 februari 2019 in de strafzaak tegen de verdachte:

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum],

adres: [adres].

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg en het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van dit hof.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door en namens de verdachte naar voren is gebracht.

Procesgang

In eerste aanleg is de verdachte ter zake van het tenlastegelegde veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 12 maanden, met aftrek van voorarrest.

Namens de verdachte is tegen het vonnis hoger beroep ingesteld.

Tenlastelegging

Aan de verdachte is tenlastegelegd dat:

hij, in of omstreeks 10 januari 2017 tot 14 maart 2017 te [plaats], in elk geval in Nederland, meermalen, althans eenmaal, in elk geval in Nederland, met [slachtoffer], geboren op [geboortedatum], die de leeftijd van twaalf jaren maar nog niet die van zestien jaren had bereikt, buiten echt, een of meer ontuchtige handelingen heeft gepleegd, die bestonden uit of mede bestonden uit het seksueel binnendringen van het lichaam van die [slachtoffer], te weten:

- het brengen van zijn vinger(s) en/of penis in haar vagina, en/of

- het heen en weer bewegen van zijn vinger(s) en/of penis in haar vagina, en/of

- het likken van de vagina van die [slachtoffer], en/of

- het zich door die [slachtoffer] laten pijpen.

Vordering van de advocaat-generaal

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het vonnis waarvan beroep zal worden bevestigd.

Het vonnis waarvan beroep

Het vonnis waarvan beroep kan niet in stand blijven omdat het hof zich daarmee niet verenigt.

Bewezenverklaring

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat:

hij, in
of omstreeksde periode van10 januari 2017 tot 14 maart 2017 te [plaats],
in elk geval in Nederland,meermalen
, althans eenmaal, in elk geval in Nederland,met [slachtoffer], geboren op [geboortedatum], die de leeftijd van twaalf jaren maar nog niet die van zestien jaren had bereikt, buiten echt,
een of meerontuchtige handelingen heeft gepleegd, die bestonden uit of mede bestonden uit het seksueel binnendringen van het lichaam van die [slachtoffer], te weten:

- het brengen van zijn vinger(s) en
/ofpenis in haar vagina, en
/of

- het heen en weer bewegen van zijn vinger(s) en
/ofpenis in haar vagina
, en/of

- het likken van de vagina van die [slachtoffer], en/of

- het zich door die [slachtoffer] laten pijpen;.

Hetgeen meer of anders is tenlastegelegd, is niet bewezen. De verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is de verdachte daardoor niet geschaad in de verdediging.

Bewijsvoering

Het hof grondt zijn overtuiging dat de verdachte het bewezenverklaarde heeft begaan op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat en die reden geven tot de bewezenverklaring.

In die gevallen waarin de wet aanvulling van het arrest vereist met de bewijsmiddelen dan wel, voor zover artikel 359, derde lid, tweede volzin, van het Wetboek van Strafvordering wordt toegepast, met een opgave daarvan, zal zulks plaatsvinden in een aanvulling die als bijlage aan dit arrest zal worden gehecht.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:

met iemand die de leeftijd van twaalf jaren maar nog niet die van zestien jaren heeft bereikt, buiten echt, ontuchtige handelingen plegen die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam, meermalen gepleegd.

Strafbaarheid van de verdachte

Ter terechtzitting in hoger beroep heeft de raadsvrouw zich op het standpunt gesteld dat de verdachte dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging. Hiertoe heeft de raadsvrouw – kort en zakelijk weergegeven – aangevoerd dat er sprake is van een geslaagd beroep op afwezigheid van alle schuld, nu de verdachte – wegens de in de pleitnota genoemde omstandigheden - verontschuldigbaar heeft gedwaald ten aanzien van de leeftijd van het slachtoffer.

Bij de beoordeling van het verweer dient voorop te worden gesteld dat artikel 245 van het Wetboek van Strafrecht blijkens de wetsgeschiedenis strekt tot bescherming van de seksuele integriteit van personen die, gelet op hun jeugdige leeftijd, in het algemeen geacht moeten worden niet, dan wel onvoldoende, in staat te zijn zelf die integriteit te bewaken. Deze bescherming strekt zich ook uit tot eventuele door dergelijke minderjarigen zelf geïnitieerde gedragingen. De leeftijd van de minderjarige vormt in dit wetsartikel, juist vanwege deze bescherming, een geobjectiveerd bestanddeel en opzet of schuld is daaromtrent dus niet vereist. Een beroep op afwezigheid van alle schuld ten aanzien van de leeftijd van het slachtoffer blijft evenwel mogelijk, maar heeft, nu bij de beoordeling daarvan gekeken dient te worden naar de aard en strekking van deze specifieke strafbepaling, slechts in zeer uitzonderlijke gevallen een kans van slagen.

Naar het oordeel van het hof leidt hetgeen ter terechtzitting in hoger beroep door de verdediging is aangevoerd niet tot een uitzondering als bedoeld.

De verdachte, die het slachtoffer heeft ontmoet via een online datingsservice, heeft genoegen genomen met haar mededeling dat zij 18 of 19 jaar oud was. Hij had echter niet zomaar mogen uitgaan van de juistheid van die mededeling, ook niet nu zij in de optiek van de verdachte door haar houding, manier van praten en uiterlijk overkwam als iemand van die leeftijd. Dat het een datingsservice voor meerderjarigen betrof, maakt dit niet anders. Aan de door de wetgever beoogde bescherming van de seksuele integriteit van minderjarigen zou ernstig afbreuk worden gedaan als in dit geval - waarin een minderjarige, gevraagd naar haar leeftijd, een hogere opgeeft dan de werkelijke en in optiek van de verdachte een ouder voorkomen heeft – een beroep op afwezigheid van alle schuld al zou slagen.

Op de verdachte rustte een plicht om, daar waar hij ervoor heeft gekozen seksuele handelingen te verrichten met een meisje dat hij nauwelijks kende en waarvan hij tenminste wist dat zij aanzienlijk jonger was dan hijzelf, nader onderzoek te verrichten naar haar werkelijke leeftijd, bijvoorbeeld door naar haar legitimatiebewijs te vragen.

Nu niet is gebleken dat de verdachte zich op enigerlei wijze heeft ingespannen om zekerheid te krijgen over de precieze leeftijd van het slachtoffer, maar hij slechts is afgegaan op haar enkele mededeling dat zij meerderjarig was en zijn eigen inschatting daaromtrent, dient het verweer te worden verworpen.

Ook overigens is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluit. De verdachte is dus strafbaar.

Strafmotivering

Het hof heeft de op te leggen straffen bepaald op grond van de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder dit is begaan en op grond van de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, zoals daarvan is gebleken uit het onderzoek ter terechtzitting.

Daarbij heeft het hof in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.

Ernst van het feit

De verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het hebben van seks (tegen betaling) met een minderjarig meisje van destijds 15 jaar oud, zoals strafbaar gesteld in artikel 245 van het Wetboek van Strafrecht.

De ratio van voornoemde strafbaarstelling is, zoals reeds overwogen, een zo doeltreffend mogelijke strafrechtelijke bescherming van minderjarigen in de leeftijd van 12 tot en met 15 jaar tegen het ondergaan van seksuele handelingen. Minderjarigen moeten kunnen opgroeien in een veilige omgeving en zich veilig kunnen ontwikkelen, ook op seksueel gebied. Kinderen van de genoemde leeftijdscategorie verdienen dan ook een grote mate van bescherming, ook als zij zichzelf via het internet aanbieden. Het zich prostitueren op deze leeftijd heeft in beginsel veelal grote (psychische) gevolgen voor de minderjarige op de langere termijn en gezien de jeugdige leeftijd kan niet worden verwacht dat de minderjarige de gevolgen ervan tijdig kan overzien. Degene die zich schuldig maakt aan seks tegen betaling met een minderjarige in voornoemde leeftijdscategorie maakt zich daarom schuldig aan een ernstig zedendelict.

In de onderhavige zaak voelde het 15-jarige slachtoffer zich, nu zij slachtoffer was geworden van mensenhandel, genoodzaakt om tegen betaling seks te hebben met mannen die zij via het internet ontmoette, waaronder ook de verdachte. De verdachte, die ten tijde van de seksuele handelingen met het slachtoffer aanvankelijk 45, en later 46 jaar oud was, heeft het slachtoffer ontmoet via een online datingsservice, waarna hij op drie verschillende momenten in zijn woning seks tegen betaling met haar heeft gehad. Aldus heeft verdachte eraan bijgedragen dat een minderjarig meisje seksuele handelingen heeft verricht en ondergaan waar zij, gezien haar leeftijd en ontwikkeling, nog niet aan toe was.

Het had , zoals reeds overwogen, op de weg van de verdachte gelegen om onderzoek te doen naar de leeftijd van het slachtoffer. De verdachte heeft zich echter op geen enkel moment vergewist van haar leeftijd en zich kennelijk puur laten leiden door zijn eigen seksuele behoeften. Daarmee heeft hij de in casu op hem rustende onderzoeksplicht verzaakt en het risico genomen dat het slachtoffer minderjarig was.

De verdachte heeft al met al een ernstige inbreuk gemaakt op de lichamelijke en geestelijke integriteit van het slachtoffer. Het hof rekent de verdachte dit alles zwaar aan.

Bij het bepalen van de op te leggen straf houdt het hof evenwel rekening met de omstandigheid dat de verdachte niet wist en, gelet op de situationele omstandigheden waaronder hij seksueel contact met het slachtoffer heeft gehad, ook niet behoefde te vermoeden dat het 15-jarige meisje slachtoffer was van mensenhandel.

Justitiële documentatie

Het hof heeft acht geslagen op een de verdachte betreffend uittreksel Justitiële Documentatie d.d. [datum], waaruit blijkt dat de verdachte eenmaal eerder, zij het vele jaren geleden, onherroepelijk is veroordeeld voor het plegen van een andersoortig strafbaar feit. Het hof houdt hiermee dan ook geen rekening ten nadele van de verdachte.

De persoon van de verdachte

Met betrekking tot de persoon van de verdachte heeft het hof acht geslagen op een reclasseringsadvies van Reclassering Nederland d.d. 3 september 2018, waarin onder meer wordt geconcludeerd dat sprake is van een laag recidive risico.

Bij het bepalen van de op te leggen straf houdt het hof voorts rekening met het feit dat de verdachte het ontoelaatbare van zijn daden inziet, en daarom ter terechtzitting zijn – door het hof als oprecht ervaren - spijt jegens het slachtoffer heeft betuigd.

Overwegingen betreffende de strafmodaliteit en strafmaat

De strafbaarstelling in artikel 245 Sr wordt bedreigd met een maximale gevangenisstraf van 8 jaar of een geldboete van de vijfde categorie, dan wel een combinatie van deze straffen.

Ingevolge artikel 22b Sr mag in geval van veroordeling voor deze bepaling geen taakstraf worden opgelegd, tenzij daarnaast een onvoorwaardelijke vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel wordt opgelegd. Ook een taakstraf met een (zeer) korte onvoorwaardelijke gevangenisstraf behoort, gelet op de jurisprudentie van de Hoge Raad, tot de wettelijke mogelijkheden (vgl. ECLI:NL:HR:2018:202).

Voor een aantal type delicten worden binnen de rechtspraak oriëntatiepunten gehanteerd, die een vertrekpunt van denken over de in een concreet geval op te leggen strafmodaliteit en hoogte van de straf bieden. Deze zogeheten LOVS-oriëntatiepunten voor de straftoemeting zijn met betrekking tot artikel 245 Sr nog niet voorhanden. Wel heeft het Openbaar Ministerie richtlijnen voor strafvordering inzake artikel 245 Sr.

Het hof heeft bij de bepaling van de keuze voor de strafmodaliteit gelet op de strafbedreiging neergelegd in artikel 245 Sr, de in artikel 22b Sr neergelegde beperking ten aanzien van de oplegging van de taakstraf en voorts op de volgende algemene uitgangspunten. In aanmerking genomen de ernst van het feit van seks met een minderjarige, de kwetsbaarheid van deze slachtoffers juist door hun leeftijd en de negatieve, vaak psychische, gevolgen die een feit als het onderhavige in het algemeen voor het slachtoffer met zich brengen, is het hof van oordeel dat bij een veroordeling wegens overtreding van het bepaalde in artikel 245 Sr als uitgangspunt bij de bepaling van de straf een onvoorwaardelijke gevangenisstraf dient te worden genomen en dat in beginsel niet kan worden volstaan met een andere, lichtere, strafmodaliteit.

Conclusie

Het hof is – alles afwegende – van oordeel dat een deels onvoorwaardelijke gevangenisstraf in combinatie met een geheel onvoorwaardelijke taakstraf een passende en geboden reactie vormt, zowel uit een oogpunt van vergelding als uit speciale en generale preventie.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 9, 14a, 14b, 14c, 22c, 22d, 57 en 245 van het Wetboek van Strafrecht, zoals zij rechtens gelden dan wel golden.

BESLISSING

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het tenlastegelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het bewezenverklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
6 (zes) maanden.

Bepaalt dat een gedeelte van de gevangenisstraf, groot
5 (vijf) maanden, niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van
2 (twee) jarenaan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.

Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Veroordeelt de verdachte tot een
taakstrafvoor de duur van
240 (tweehonderdveertig) uren, indien niet naar behoren verricht te vervangen door
120 (honderdtwintig) dagen hechtenis.

Dit arrest is gewezen door mr. A.S.I. van Delden,

mr. G. Knobbout en mr. L.A. Pit, in bijzijn van de griffier mr. W. Jansen.

Het is uitgesproken op de openbare terechtzitting van het hof van 22 september 2020.

mr. G. Knobbout is buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.