ECLI:NL:GHDHA:2013:3990

• Datum uitspraak: 8 oktober 2013
• Publicatiedatum: 29 oktober 2013
• Zaaknummer: 200.107.090
• Instantie: Gerechtshof Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: M. Labohm; A. van Dijk; J. Stollenwerck
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Terugbetaling van doorbetaalde alimentatie en schending van de medelingsplicht in het kader van samenwoning

In deze zaak heeft het Gerechtshof Den Haag op 8 oktober 2013 uitspraak gedaan in hoger beroep over de terugbetaling van doorbetaalde alimentatie. De vrouw, appellante, had in hoger beroep beroep aangetekend tegen een vonnis van de rechtbank Rotterdam van 10 februari 2012. De rechtbank had geoordeeld dat de vrouw alimentatie ontving van de man, terwijl zij samenwoonde met een ander, wat haar recht op alimentatie deed vervallen. Het hof oordeelde dat de vrouw haar aanspraak op alimentatie had verloren per 1 februari 2008, omdat zij met een ander samenwoonde als waren zij gehuwd. Hierdoor had de man onverschuldigd een bedrag van € 12.523,02 aan de vrouw betaald, wat zij nu diende terug te betalen. Het hof benadrukte dat de vrouw had moeten informeren over haar samenwoning, wat zij niet had gedaan, en dat dit onzorgvuldig was jegens de man. Het hof oordeelde dat de vrouw ook de kosten van de advocaat en het recherchebureau die de man had ingeschakeld voor het onderzoek naar de samenwoning, diende te vergoeden. De vrouw werd in de proceskosten van het hoger beroep veroordeeld, omdat haar proceshouding de man onnodig hoge kosten had bezorgd. Het hof bekrachtigde het vonnis van de rechtbank en legde de kosten van het geding in hoger beroep op aan de vrouw, die in totaal € 1.824 aan de man moest betalen.

Uitspraak

GERECHTSHOF Den Haag

Sector Civiel

Zaaknummer : 200.107.090

Zaak-rolnummer Rechtbank : 1263802/CV EXPL 11- 44340

arrest van 8 oktober 2013

inzake

[de vrouw],

wonende te [woonplaats],

appellante,

hierna te noemen: de vrouw,

advocaat: mr. R.E. Gout de Kreek te Spijkenisse,

tegen

[de man],

wonende te [woonplaats],

geïntimeerde,

hierna te noemen: de man,

advocaat: mr. P. Buikes te Appeldoorn.

1. Het geding

Bij exploot van 8 mei 2012 is de vrouw in hoger beroep gekomen van het vonnis van de rechtbank Rotterdam, sector kanton, van 10 februari 2012 tussen de partijen gewezen.

Voor de loop van het geding in eerste aanleg verwijst het hof naar hetgeen de rechtbank daaromtrent in het bestreden vonnis heeft gesteld.

Bij arrest van 4 september 2012 heeft het hof een comparitie van partijen gelast.

Op 22 januari 2013 heeft de comparitie van partijen plaatsgevonden.

Bij memorie van grieven heeft de vrouw twee grieven geformuleerd.

Bij memorie van antwoord heeft de man de grieven gemotiveerd weersproken.

De man heeft zijn procesdossier aan het hof overgelegd en arrest gevraagd.

2. Beoordeling van het hoger beroep

Algemeen

1. Voor zover tegen de feiten geen grief is gericht gaat het hof uit van de door de rechtbank in het bestreden vonnis vastgestelde feiten.

2. Door de vrouw wordt gevorderd: “dat het het gerechtshof te Den Haag moge behagen, te vernietigen het vonnis van de rechtbank Rotterdam van 10 februari 2012 onder zaak- / rolnummer 1263802 / CV EXPL 11-44340 en, opnieuw rechtdoende, de vorderingen van de man af te wijzen, met veroordeling van de man in de proceskosten in eerste aanleg en appel.”

3. Gezien de onderlinge samenhang van de twee grieven bespreekt het hof de grieven gemeenschappelijk.

Grieven

4. Uit de grieven van de vrouw volgt dat zij het er niet mee eens is dat zij aan de man moet betalen de somma van € 12.523,02 ( ter zake van teveel ontvangen alimentatie) alsmede een bedrag van € 8.642,- (advocaat kosten en kosten onderzoeksbureau).

5. Door de vrouw is onder meer het navolgende aangevoerd:

• alimentatie heeft een consumptief karakter;
• de man heeft hangende de verzoekschriftprocedure de alimentatie aan de vrouw doorbetaald;
• zij hoefde er niet op te rekenen dat zij de alimentatie terug zou moeten betalen;
• de rechtbank te Zutphen heeft in haar beschikking van 25 januari 2011 de vrouw niet veroordeeld de teveel ontvangen alimentatie terug te betalen;
• in zijn algemeenheid bestaat er niet de verplichting van de onderhoudsgerechtigde om de onderhoudsplichtige te informeren of hij/zij al dan niet samenwoont in de zin van artikel 1:160 BW.

6. Door de man wordt het navolgende aangevoerd:

• hij is na 1 februari 2008 geen alimentatie verschuldigd aangezien de vrouw samenleefde in de zin van art 1:160 BW;
• de man heeft onder protest de alimentatie betaald;
• evenmin is aannemelijk dat een terugbetalingsverplichting onder deze omstandigheden grote financiële gevolgen heeft;
• de voorbereidingshandelingen vallen niet onder artikel 6:96 lid 2 BW. In de onderhavige zaak gaat het echter om een zaak tussen de echtgenoten waarbij niet zozeer de instructie van de zaak speelt, maar direct onderzoek naar de vraag of er sprake is van eerlijkheid bij de vrouw en waarbij achteraf komt vast te staan dat die er niet was.

7. Het hof overweegt als volgt. Een vaststaand feit is dat de vrouw haar aanspraak op alimentatie jegens de man heeft verloren aangezien zij met een ander is gaan samenwonen als waren zij gehuwd. Met andere woorden, haar recht op alimentatie is met ingang van 1 februari 2008 van rechtswege geëindigd.

8. De man heeft derhalve aan de vrouw na 1 februari 2008 onverschuldigd betaald een bedrag van € 12.523,02. Dat de vrouw dit bedrag heeft uitgegeven komt voor haar rekening en risico nu zij gelden heeft ontvangen waarop zij geen recht had. Dat de vrouw door de terugbetaling mogelijk in financiële moeilijkheden komt te verkeren komt eveneens voor haar rekening en risico. Die gevolgen had zij kunnen voorkomen door vooraf met de man te overleggen met betrekking tot haar samenwoning.

8. In dat kader overweegt het hof voorts alsvolgt. De rechter kan een bijdrage in de kosten van levensonderhoud vaststellen op basis van artikel 1:157 BW.. Daarbij is uitgangspunt dat een ex-echtgenoot in beginsel in zijn/haar eigen levensonderhoud dient te voorzien maar indien een ex-echtgenoot geen of onvoldoende inkomsten kan verwerven om in zijn/haar levensonderhoud te voorzien, kan aanspraak gemaakt worden op een onderhoudsbijdrage. De onderhoudsverplichting van ex-echtgenoten vindt zijn basis in de lotsverbondenheid van het huwelijk die zijn nawerking heeft na ontbinding van het huwelijk.

9. De postsolidariteit van de echtgenoten kan rechtvaardigen dat de ene ex-echtgenoot ten behoeve van de andere ex-echtgenote een financiële bijdrage dient te leveren. Deze grondslag van de onderhoudsverplichting rechtvaardigt dat beide partijen over en weer een grote mate van zorgvuldigheid jegens elkaar in acht dienen te nemen. Van de onderhoudsplichtige mag in beginsel verlangd worden dat hij zijn bron van inkomsten in stand houdt om zijn/haar verplichting jegens de onderhoudsgerechtigde te kunnen nakomen. Van de onderhoudsgerechtigde mag in die context verlangd worden dat hij/zij de onderhoudsplichtige actief informeert over wijzigingen van omstandigheden die relevant zijn voor de onderhoudsplichtige.

10.Van de vrouw mocht in redelijkheid worden verlangd dat zij de man actief had geïnformeerd over haar samenwoning met een ander als waren zij gehuwd. Door dit niet te doen heeft zij naar maatschappelijke normen bezien onzorgvuldig jegens de man gehandeld. In dat perspectief bezien is het hof met de rechtbank van oordeel dat de vrouw aan de man dient te vergoeden de kosten van zijn advocaat en kosten van het recherche bureau.

Proceskosten

11. Ondanks het feit dat er sprake is van ex-echtgenoten acht het hof het redelijk en billijk – mede bezien de aard van de vordering – de vrouw in de kosten van dit hoger beroep te veroordelen. Door haar proceshouding heeft de vrouw de man nodeloos opgezadeld met hoge proceskosten. Door openheid van zaken te geven hadden deze kosten voorkomen kunnen worden.

Bekrachtiging

12. Het bovenstaande brengt mee dat het bestreden vonnis moet worden bekrachtigd.

3. Beslissing

Het Hof:

bekrachtigt het vonnis van 10 februari 2012 van de rechtbank Rotterdam, sector kanton, tussen de partijen gewezen;

veroordeelt de vrouw in de kosten van het geding in hoger beroep, aan de zijde van de man tot deze uitspraak begroot op € 1.824 gespecificeerd als volgt:

• vastrecht € 666
• salaris advocaat € 1.158

Dit arrest is gewezen door mrs. Labohm, van Dijk en Stollenwerck en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van 8 oktober 2013 in aanwezigheid van de griffier.