Uitspraak
TBS P10/0418
Beslissing d.d. 19 april 2011
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[naam terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum],
verblijvende in [verblijfplaats]
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank 's-Gravenhage van 26 oktober 2010, houdende verlenging van de terbeschikkingstelling met een termijn van een jaar.
Het hof heeft gelet op de stukken, waaronder:
- het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg;
- de beslissing waarvan beroep;
- de akte van beroep van de terbeschikkinggestelde d.d. 8 november 2010;
- de aanvullende informatie van [kliniek] van 18 maart 2011 met als bijlagen de wettelijke aantekeningen van 15 december 2010 tot en met 12 maart 2011;
- de aanvullende informatie van [kliniek] van 1 april 2011.
Het hof heeft ter zitting van 5 april 2011 gehoord de terbeschikkinggestelde bijgestaan door zijn raadsman mr M.W. Stoet, advocaat te Den Haag, en de advocaat-generaal mr E.J. Julsing-Nijenhuis.
Overwegingen:
Het advies van de kliniek
De terbeschikkinggestelde is een op zwakbegaafd niveau functionerende man en vertoonde vanaf de puberteit forse gedragsproblemen, toenemend drugsafhankelijkheid en antisociaal gedrag. De indexdelicten stonden in het teken van het verkrijgen van drugs. Vanaf zijn 15de jaar vertoont hij delinquent gedrag met vermogens- en geweldsdelicten en sinds zijn 21ste jaar is hij regelmatig (gedwongen) psychiatrisch opgenomen in verband met verslavingsproblematiek, stemmingsproblematiek met psychotische fenomenen en suïcidaliteit, agressieregulatieproblemen, gecompliceerd door cognitief verval op latere leeftijd. Door het forse middelengebruik is hersenbeschadiging, c.q. cognitieve schade ontstaan; terbeschikkinggestelde is vertraagd met betrekking tot het verwerken van informatie en hij heeft moeite om zijn aandacht te verdelen. Ook is sprake van een ernstige stoornis in de organisatie van de visuele waarneming. Het geheugen werkt op een benedengemiddeld niveau. Deze cognitieve beperkingen leveren ook een bijdrage aan de nog steeds aanwezige verbaal agressieve uitbarstingen. Verder overziet de terbeschikkinggestelde niet altijd de gevolgen van zijn gedrag voor anderen of zichzelf.
Vanaf de psychiatrische opnamen gebruikt hij min of meer continu antipsychotica, waarbij een maniform ontremd beeld met psychotische kenmerken wordt waargenomen enkele weken na weigeren van de antipsychotische depotmedicatie.
Gezien de ontwikkelingen in het afgelopen jaar, het met enige regelmaat weigeren van de voorgeschreven medicatie, de stagnatie van het verloftraject, het onvoldoende onder controle hebben van impulsen, de gerichte dreiging en agressie en het nog geen zicht hebben op de realisatie van feitelijke overplaatsing, acht de kliniek het van belang de huidige maatregel voor de duur van een jaar te verlengen.
De rapportages pro justitia d.d. 1 juli 2010 en 9 juli 2010
Uit de rapportages van psychiater dr. E.D.M. Masthoff van 1 juli 2010, en van psycholoog dr. Th.A.M. Deenen volgt dat de door de kliniek gehanteerde diagnosen worden bevestigd. Geadviseerd wordt door beide deskundigen om gelet op het aanwezige recidivegevaar de terbeschikkingstelling te verlengen met een jaar. Beide deskundigen achten het voorts van belang dat de terbeschikkinggestelde op korte termijn in een transmurale setting wordt geplaatst. Mocht dat niet binnen een redelijke termijn geoperationaliseerd kunnen worden geven de deskundigen in overweging de verpleging van overheidswege voorwaardelijk te beëindigen.
De aanvullende informatie van de kliniek van 18 maart 2011
De terbeschikkinggestelde is in het kader van transmuraal verlof overgeplaatst naar [instelling]. Het verblijf aldaar verloopt vooralsnog conform de gemaakte afspraken, waarbij betrokkene een gemotiveerde houding aanneemt en zich redelijk goed laat ondersteunen, sturen, controleren en bevragen. Punt van zorg is dat de terbeschikkinggestelde er met grote regelmaat voor kiest zich op te houden in cafésituaties. Belangrijk aandachtspunt is verder de omgang met financiën door terbeschikkinggestelde. De begeleiders hebben onvoldoende zicht op het inkomsten- en uitgavenpatroon van de terbeschikkinggestelde. Ingeschat wordt dat terbeschikkinggestelde blijvend aangewezen zal zijn op psychiatrische begeleiding en sturing. Vooralsnog lijkt de meest passende vorm van begeleiding gegeven te kunnen worden binnen de huidige setting waar voldoende psychiatrische expertise, 24-uurs begeleiding en verslavingszorg aanwezig is. De verwachting is dat de terbeschikkinggestelde de komende periode te maken zal krijgen met terugval in gedrag. Derhalve is het te vroeg om voorwaarden te formuleren in het kader van een beëindiging van de verpleging van overheidswege. De kliniek persisteert bij haar advies tot verlenging van de maatregel voor de duur van een jaar.
De aanvullende informatie van de kliniek van 1 april 2011
Uit de aanvullende informatie blijkt dat de terbeschikkinggestelde op 21 maart 2011 ongeoorloofd afwezig is geweest en bij terugkomst tien bier blijkt te hebben gedronken. In opdracht van het Ministerie is derhalve de verlofmachtiging opgeschort in afwachting van nader uit te brengen advies van de kliniek. De kliniek is voornemens het Ministerie te adviseren het transmuraal verlof in te trekken nu het verblijf in [verblijfplaats] voor de terbeschikkinggestelde te complex en te risicovol is gebleken. Gebleken is immers dat terbeschikkinggestelde zich onvoldoende heeft kunnen losmaken van zijn oude circuit en onvoldoende de verleiding heeft kunnen weerstaan om aspecten uit zijn oude leven – kroeg, middelengebruik, gokken, hoeren, delicten – weer op te pakken. Wel zal de kliniek het Ministerie adviseren het onbegeleide verlofkader in tact te houden zodat terbeschikkinggestelde, binnen de regio van de kliniek en vanuit de kliniek, weer een aantal zaken kan oppakken. Gedurende geruime tijd is immers gebleken dat hij zich adequaat kon verhouden tot de toegekende onbegeleide verloven. In de komende periode dient vervolgens een besluit genomen te worden over de gewenste doorstroom van terbeschikkinggestelde naar een minder gesloten, maar wel verantwoorde, vervolgsetting, Dan kan opnieuw transmuraal verlof aangevraagd worden.
Het standpunt van het openbaar ministerie
De meest recente informatie rechtvaardigt in beginsel een verlenging van de terbeschikkingstelling met twee jaar. Desalniettemin dient – gelet op alle adviezen – de terbeschikkingstelling met een jaar te worden verlengd.
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman
De TBS-maatregel dient primair onvoorwaardelijk beëindigd te worden. Terbeschikkinggestelde is er van overtuigd dat hij zich buiten kan handhaven. Hij heeft weliswaar een misstap begaan maar heeft in het verleden laten zien goed met de toegekende vrijheden om te kunnen gaan. Subsidiair dient de maatregel met een jaar te worden verlengd.
Het oordeel van het hof
Het hof zal de beslissing van de rechtbank dienen te vernietigen, gelet op artikel 509t, eerste lid, van het Wetboek van Strafvordering, aangezien de rechtbank niet binnen twee maanden na het indienen van de verlengingsvordering van de officier van justitie haar beslissing heeft genomen.
De terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege werd opgelegd ter zake van een misdrijf dat gericht is tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen, te weten: diefstal, voorafgegaan en vergezeld van bedreiging met geweld tegen personen.
De door de deskundigen en de kliniek voorgestane plaatsing in een transmurale setting is – gelet op onder meer de incidenten van 21 maart 2011 – voor de terbeschikkinggestelde thans te complex en risicovol gebleken. De verlofmachtiging is opgeschort en de kliniek is voornemens het Ministerie te adviseren het transmuraal verlof in te trekken. Daarnaast is de kliniek voornemens het onbegeleide verlofkader te behouden, zodat de terbeschikkinggestelde binnen de regio van de kliniek en vanuit de kliniek het resocialisatietraject weer kan oppakken.
Gelet op het thans nog aanwezige delictgevaar en het gegeven dat het standpunt van het Ministerie aangaande de verlofmogelijkheden zal moeten worden afgewacht, en omdat het naar alle waarschijnlijkheid nog enige tijd zal duren voor het resocialisatietraject weer vorm zal hebben gekregen, is het hof van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist. Het hof is daarbij van oordeel dat het, indachtig de hierboven besproken adviezen van de externe deskundigen, alsmede de recente gebeurtenissen, het wenselijk is dat de kliniek – zoals aangegeven in de aanvullende informatie van 1 april 2011 – in de komende periode een besluit zal nemen over de gewenste doorstroom van betrokkene naar een minder gesloten, maar wel verantwoorde vervolgsetting. Het hof zal daarom de terbeschikkingstelling met een termijn van een jaar verlengen.
Beslissing
Het hof:
Vernietigt de beslissing van de rechtbank 's-Gravenhage van 26 oktober 2010 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde [terbeschikkinggestelde].
Verlengt de terbeschikkingstelling met een termijn van een jaar.
Aldus gedaan door
mr J.M.J. Denie als voorzitter,
mr T.M.L. Wolters en mr W.R. Rosingh als raadsheren,
en drs. R. Poll en drs. J. Boon als raden,
in tegenwoordigheid van mr G.J.B. van Weegen als griffier,
en op 19 april 2011 in het openbaar uitgesproken.
De raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.