Uitspraak
Sector strafrecht
Parketnummer: 21-001922-09
Uitspraak d.d.: 10 augustus 2010
TEGENSPRAAK
Arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken
gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Zutphen van 8 mei 2009 in de strafzaak tegen
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum],
wonende te [woonplaats] [adres].
Het hoger beroep
De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.
Onderzoek van de zaak
Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van het hof van 27 juli 2010 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal. Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd (zie voor de inhoud van de vordering bijlage I). Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen door verdachte en zijn raadsman, mr D.J.P.M. Vermunt, naar voren is gebracht.
Het vonnis waarvan beroep
Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen omdat het tot een andere bewijsbeslissing komt en daarom opnieuw rechtdoen.
De tenlastelegging
Aan verdachte is, na wijziging van de tenlastelegging in eerste aanleg, tenlastegelegd dat:
1.
hij, in of omstreeks de periode van 31 augustus 2006 tot en met 2 september 2008 te [pleegplaats], althans in Nederland, meermalen, althans eenmaal,
(telkens) namens de gemeente A [naam gemeente] meerdere althans een
beschikking(en), en/of meerdere althans een brie(f)(ven), gericht aan onder meer:
- BV A [naam BV], gedateerd op 22 augustus 2008, met als onderwerp 'subsidie KSB2', (p 158 in het dossier), en/of
- Stichting A [naam stichting], gedateerd op 31 augustus 2006, met als onderwerp 'IHP' (p 430 in het dossier), en/of
- Stichting A [naam stichting], gedateerd op 20 oktober 2006, met als onderwerp 'IHP' (p 440 in het dossier), en/of
- Stichting B[naam stichting], ongedateerd, met als onderwerp 'onderwijshuisvesting 2006/2007 en bruidschatregeling' (p 448 in het dossier), en/of
- Stichting A [naam stichting], gedateerd op 10 april 2007, met als onderwerp 'IHP' (p 458 in het dossier), en/of
- Stichting A [naam stichting], gedateerd op 7 augustus 2007, met als onderwerp 'IHP' (p 509 in het dossier), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 14 december 2007, met als
onderwerp 'subsidie KSB 1' (p 548 in het dossier), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 14 december 2007, met als
onderwerp 'subsidie KSB 1' (p 597 in het dossier), en/of
- Stichting B [naam stichting], gedateerd op 31 januari 2008, (p 600), en/of
- Stichting B [naam stichting], gedateerd op 20 maart 2008, met als
onderwerp 'subsidie KSB 1' (p 610 in het dossier), en/of
- Stichting D [naam stichting], gedateerd op 14 mei 2008, met als onderwerp
'overgangsmaatregel per 1 april 2008 WMO' (p 621 in het dossier), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 27 juni 2008, met als
onderwerp 'subsidie KSB 2' (p 626 in het dossier), en/of
- Stichting D, gedateerd op 26 juni 2008, met als onderwerp
'overgangsmaatregel per 1 april 2008 WMO' (p 639 in het dossier), en/of
- Stichting D [naam stichting], gedateerd op 26 juni 2008, met als onderwerp 'overgangsmaatregel per 1 april 2008 WMO' (p 641 in het dossier), en/of
- Stichting B [naam stichting], gedateerd op 27 juni 2008, met als onderwerp
'bruidschatregeling' (p 643 in het dossier), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 22 augustus 2008, met als
onderwerp 'subsidie KSB 2' (p 646 in het dossier),
(elk) zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te
dienen - valselijk heeft opgemaakt, immers heeft verdachte (telkens) valselijk
- in meerdere althans een van bovenvermelde beschikking(en)/brie(f)(ven)
vermeld dat de in de adressering van de beschikking(en)/brie(f)(ven)
genoemde (rechts)perso(o)n(en), subsidie, althans een geldbedrag
verkreeg/zou verkrijgen, en/of
- in meerdere althans een van bovenvermelde beschikking(en)/brie(f)(ven) een bankrekeningnummer vermeld die ten name zou staan van B [naam stichting] en/of Stichting E [naam stichting] en/of Stichting F [naam stichting], en/of
- op meerdere althans een van bovenvermelde beschikking(en)/brie(f)(ven) namens een collega een handtekening geplaatst als ware hij, verdachte mevrouw X [naam persoon] en/of Y [naam persoon],
zulks (telkens) met het oogmerk om die/dat geschrift(en) als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken;
2.
hij, in of omstreeks de periode van 1 augustus 2003 tot en met 2 september 2008 te [pleegplaats], althans in Nederland, (telkens) met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen (telkens) door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, de gemeente A [naam gemeente] heeft bewogen tot de afgifte van 39 of 38 geldbedragen, althans meerdere althans een geldbedrag(en) (ter grootte van in totaal ongeveer EUR 2.683.976,49), in elk geval van enig goed, hebbende verdachte (telkens) met voren omschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid 16 of 15, althans meerdere (fictieve) betalingsopdrachten en/of 3, althans meerdere (fictieve) facturen en/of 20 (fictieve) subsidieverleningsbrieven en/of bevoorschottingsbrieven en/of beschikkingen gemaakt ten behoeve van Group A [naam Group] en/of BV B [naam BV] en/of Stichting G [naam stichting] en/of St E [naam stichting] en/of (Stichting) B [naam stichting] en/of Stichting F [naam stichting] en/of met vermelding van (onjuiste) bijbehorende bankrekeningnummers: 35.50.38.633 en/of 30.39.54.477 en/of 86.59.63.991 en/of 11.44.85.690 en/of 12.99.42.952 en/of deze schriftelijke stukken ondertekend met zijn, verdachtes, eigen naam of die van collega X [naam persoon] en/of onder vermelding van diverse (fictieve) onderwerpen, meerdere althans een betalingsopdracht(en) gegeven en/of geaccordeerd en/of ondertekend, waardoor meerdere, althans een medewerker(s) van de gemeente A [naam gemeente] (telkens) werd bewogen tot bovenomschreven afgifte;
en/of
hij, in of omstreeks de periode van 1 augustus 2003 tot en met 2 september 2008 te [pleegplaats], althans in Nederland, meermalen, althans eenmaal,
(telkens) in zijn functie als ambtenaar, zijnde beleidsambtenaar en/of controller bij de gemeente A [naam gemeente], of als ander met enige openbare dienst voortdurend of tijdelijk belast persoon, (telkens) opzettelijk meerdere althans een geldbedrag(en) (ter grootte van in totaal ongeveer EUR 2.683.976,49) dat hij in zijn bediening onder zich had, heeft verduisterd of heeft toegelaten dat het door een ander werd weggenomen of werd verduisterd;
en/of
hij, in of omstreeks de periode van 1 augustus 2003 tot en met 2 september 2008 te [pleegplaats], althans in Nederland, meermalen, althans eenmaal,
(telkens) opzettelijk meerdere althans een geldbedrag(en) (ter grootte van in totaal ongeveer EUR 2.683.976,49) die/dat geheel of ten dele toebehoorde(n) aan de gemeente A [naam gemeente], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte, en welk(e) geldbedrag(en) verdachte anders dan door misdrijf onder zich had, wederrechtelijk zich heeft toegeëigend;
3.
hij, in de periode van 22 augustus 2008 tot en met 2 september 2008 te [pleegplaats], althans in Nederland, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, bank A [naam bank] heeft bewogen tot de afgifte van meerdere geldbedragen, althans een hoeveelheid geld (in de vorm van meerdere, althans een girale overboeking(en)) en/of tot het aangaan van een schuld (in de vorm van meerdere, althans een (hogere) krediet(en)), in elk geval van enig goed, hebbende verdachte met voren omschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid meerdere, althans een (vals) bescheid(en) overgelegd aan bank A [naam bank] waarop staat/stond vermeld dat er (in de (nabije) toekomst) geld van derden zou worden ontvangen op bankrekeningen waarover verdachte kon beschikken, te weten een brief aan BV A [naam BV], gedateerd op 22 augustus 2008 met als onderwerp "subsidie KSB2 met een toezegging van een voorschot ten bedrage van 142.500 euro te storten op rekening 1144.85.690 en met als ondergetekende vermeld Y [naam persoon] (pag 158/159) en/of de (telefonische) mededeling van verdachte aan Z [naam persoon], althans een medewerker van de bank [naam bank] dat hij binnenkort een bedrag van de gemeente A [naam gemeente] zal krijgen en daarbij verzoekt om een hoger krediet, waardoor bank A [naam bank] werd bewogen tot bovenomschreven afgifte.
Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
Vrijspraak
Het hof heeft uit het onderzoek ter terechtzitting niet door de inhoud van wettige bewijsmiddelen de overtuiging bekomen dat verdachte het onder 2 als tweede en derde alternatief tenlastegelegde heeft begaan, zodat verdachte daarvan behoort te worden vrijgesproken.
Naar het oordeel van het hof is hetgeen verdachte onder 2 wordt verweten een schoolvoorbeeld van het misdrijf oplichting. Het kenmerkende element “afgifte” verdraagt zich niet met de in de andere varianten tenlastegelegde wijzen van verkrijging, “wegnemen”, “verduisteren” respectievelijk “toe-eigening”.
Bewezenverklaring
Door wettige bewijsmiddelen, waarbij de inhoud van elk bewijsmiddel -ook in onderdelen- slechts wordt gebezigd tot het bewijs van dat tenlastegelegde feit waarop het blijkens de inhoud kennelijk betrekking heeft, en waarin zijn vervat de redengevende feiten en omstandigheden waarop de bewezenverklaring steunt, heeft het hof de overtuiging verkregen en acht het hof wettig bewezen, dat verdachte het onder 1, 2 als eerste alternatief en 3 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:
1.
hij, in of omstreeks de periode van 31 augustus 2006 tot en met 2 september 2008 te [pleegplaats], meermalen, althans eenmaal,
(telkens) namens de gemeente A [naam gemeente] meerdere althans een
beschikking(en), en/of meerdere althans een brie(f)(ven), gericht aan onder meer:
- BV A [naam stichting], gedateerd op 22 augustus 2008, met als onderwerp 'subsidie KSB2', (p 158 in het dossier), en/of
- Stichting A [naam stichting], gedateerd op 31 augustus 2006, met als onderwerp 'IHP' (p 430 in het dossier), en/of
- Stichting A [naam stichting], gedateerd op 20 oktober 2006, met als onderwerp 'IHP' (p 440 in het dossier), en/of
- Stichting B [naam stichting], ongedateerd, met als onderwerp 'onderwijshuisvesting 2006/2007 en bruidschatregeling' (p 448 in het dossier), en/of
- Stichting A [naam stichting], gedateerd op 10 april 2007, met als onderwerp 'IHP' (p 458 in het dossier), en/of
- Stichting A [naam stichting], gedateerd op 7 augustus 2007, met als onderwerp 'IHP' (p 509 in het dossier), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 14 december 2007, met als
onderwerp 'subsidie KSB 1' (p 548 in het dossier), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 14 december 2007, met als
onderwerp 'subsidie KSB 1' (p 597 in het dossier), en/of
- Stichting B [naam stichting], gedateerd op 31 januari 2008, (p 600), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 20 maart 2008, met als
onderwerp 'subsidie KSB 1' (p 610 in het dossier), en/of
- Stichting D [naam stichting], gedateerd op 14 mei 2008, met als onderwerp
'overgangsmaatregel per 1 april 2008 WMO' (p 621 in het dossier), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 27 juni 2008, met als
onderwerp 'subsidie KSB 2' (p 626 in het dossier), en/of
- Stichting D [naam stichting], gedateerd op 26 juni 2008, met als onderwerp
'overgangsmaatregel per 1 april 2008 WMO' (p 639 in het dossier), en/of
- Stichting D [naam stichting], gedateerd op 26 juni 2008, met als onderwerp 'overgangsmaatregel per 1 april 2008 WMO' (p 641 in het dossier), en/of
- Stichting B [naam stichting], gedateerd op 27 juni 2008, met als onderwerp
'bruidschatregeling' (p 643 in het dossier), en/of
- Stichting C [naam stichting], gedateerd op 22 augustus 2008, met als
onderwerp 'subsidie KSB 2' (p 646 in het dossier),
(elk) zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te
dienen - valselijk heeft opgemaakt, immers heeft verdachte (telkens) valselijk
- in meerdere althans een van bovenvermelde beschikking(en)/brie(f)(ven)
vermeld dat de in de adressering van de beschikking(en)/brie(f)(ven)
genoemde (rechts)perso(o)n(en), subsidie, althans een geldbedrag
verkreeg/zou verkrijgen, en/of
- in meerdere althans een van bovenvermelde beschikking(en)/brie(f)(ven) een bankrekeningnummer vermeld die ten name zou staan van B [naam stichting] en/of Stichting E [naam stichting] en/of Stichting F [naam stichting], en/of
- op meerdere althans een van bovenvermelde beschikking(en)/brie(f)(ven) namens een collega een handtekening geplaatst als ware hij, verdachte mevrouw X [naam persoon] en/of Y [naam persoon],
zulks (telkens) met het oogmerk om die/dat geschrift(en) als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken;
2.
hij, in of omstreeks de periode van 1 augustus 2003 tot en met 2 september 2008 te [pleegplaats], (telkens) met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen (telkens) door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, de gemeente A [gemeente A] heeft bewogen tot de afgifte van 39 of 38 geldbedragen, althans meerdere althans een geldbedrag(en) (ter grootte van in totaal ongeveer 2,6 miljoen euro), in elk geval van enig goed, hebbende verdachte (telkens) met voren omschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid 16 of 15, althans meerdere (fictieve) betalingsopdrachten en/of 3, althans meerdere (fictieve) facturen en/of 20 (fictieve) subsidieverleningsbrieven en/of bevoorschottingsbrieven en/of beschikkingen gemaakt ten behoeve van Group A [naam Group] en/of BV B [naam BV] en/of Stichting G [naam stichting] en/of St E [naam stichting] en/of (Stichting) B [naam stichting] en/of Stichting F [naam stichting] en/of met vermelding van (onjuiste) bijbehorende bankrekeningnummers: 35.50.38.633 en/of 30.39.54.477 en/of 86.59.63.991 en/of 11.44.85.690 en/of 12.99.42.952 en/of deze schriftelijke stukken ondertekend met zijn, verdachtes, eigen naam of die van collega X [naam persoon] en/of onder vermelding van diverse (fictieve) onderwerpen, meerdere althans een betalingsopdracht(en) gegeven en/of geaccordeerd en/of ondertekend, waardoor meerdere, althans een medewerker(s) van de gemeente A [naam gemeente] (telkens) werd bewogen tot bovenomschreven afgifte;
3.
hij, in de periode van 22 augustus 2008 tot en met 2 september 2008 in Nederland, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, bank A [naam bank] heeft bewogen tot de afgifte van meerdere geldbedragen, althans een hoeveelheid geld (in de vorm van meerdere, althans een girale overboeking(en)) en/of tot het aangaan van een schuld (in de vorm van meerdere, althans een (hogere) krediet(en)), in elk geval van enig goed, hebbende verdachte met voren omschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid meerdere, althans een (vals) bescheid(en) overgelegd aan bank A [naam bank] waarop staat/stond vermeld dat er (in de (nabije) toekomst) geld van derden zou worden ontvangen op een bankrekening waarover verdachte kon beschikken, te weten een brief aan BV A [naam BV], gedateerd op 22 augustus 2008 met als onderwerp "subsidie KSB2 met een toezegging van een voorschot ten bedrage van 142.500 euro te storten op rekening 1144.85.690 en met als ondergetekende vermeld Y [naam persoon] (pag 158/159) en/of de (telefonische) mededeling van verdachte aan Z [naam persoon], althans een medewerker van de bank A [naam bank] dat hij binnenkort een bedrag van de gemeente A [naam gemeente] zal krijgen en daarbij verzoekt om een hoger krediet, waardoor bank A [naam bank] werd bewogen tot bovenomschreven afgifte.
Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.
Strafbaarheid van het bewezenverklaarde
Het bewezene levert op de misdrijven:
ten aanzien van het onder 1 bewezenverklaarde:
Valsheid in geschrift, meermalen gepleegd.
ten aanzien van het onder 2, eerste alternatief, bewezenverklaarde:
Oplichting, meermalen gepleegd.
ten aanzien van het onder 3 bewezenverklaarde:
Oplichting.
Strafbaarheid van de verdachte
Verdachte is strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.
Oplegging van straf en/of maatregel
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat verdachte ter zake van het bewezenverklaarde zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van drie jaren, waarvan één jaar voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren.
De raadsman heeft aangevoerd dat het leven van verdachte een positieve wending heeft genomen en dat een onvoorwaardelijke gevangenisstraf deze positieve wending zal doorkruisen. De raadsman verzoekt het hof om verdachte een tweede kans te geven en de mogelijkheid van elektronisch toezicht in overweging te nemen.
De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
Het hof heeft bij de straftoemeting in het bijzonder in aanmerking genomen -en vindt daarin de redenen die tot de keuze van een deels onvoorwaardelijke vrijheidsstraf van de hierna aan te geven duur leiden- dat verdachte zich gedurende een jarenlange periode op een weloverwogen manier schuldig heeft gemaakt aan valsheid in geschrifte en oplichting en dat de gemeente A [naam gemeente] door het frauduleus handelen van verdachte aanzienlijke schade heeft geleden. Verdachte heeft de gemeente A [naam gemeente] voor een bedrag van circa 2,6 miljoen euro opgelicht. Deze gelden waren bestemd voor onderwijs en welzijn in de gemeente A [naam gemeente]. Verdachte heeft een deel van de gelden aangewend voor zijn persoonlijke genot en dat van zijn gezin.
Door het plegen van de bewezenverklaarde feiten heeft verdachte het vertrouwen geschaad dat door de maatschappij en in het bijzonder door de gemeente A [naam gemeente] in een gemeenteambtenaar mag worden gesteld en de integriteit van zijn beroepsgroep in diskrediet gebracht.
Het hof rekent verdachte deze feiten dan ook zwaar aan.
Gezien de ernst van het bewezenverklaarde is in beginsel een hogere onvoorwaardelijke gevangenisstraf, dan de rechtbank heeft opgelegd en dan door de advocaat-generaal is gevorderd, passend en geboden.
Ten voordele van verdachte neemt het hof echter in aanmerking - en ziet daarin aanleiding om dezelfde straf op te leggen als door de advocaat-generaal is gevorderd - dat blijkens een verdachte betreffend Uittreksel Justitiële Documentatie d.d. 2 juli 2010 verdachte niet eerder ter zake van een strafbaar feit is veroordeeld en dat verdachte in een vrijwillig kader reeds 1,5 jaar onder behandeling is bij Forensische Psychiatrische Polikliniek Kairos te Arnhem.
Toepasselijke wettelijke voorschriften
Het hof heeft gelet op de artikelen 14a, 14b, 14c, 57, 225 en 326 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezenverklaarde.
BESLISSING
Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart niet bewezen dat verdachte het onder 2 als tweede en derde alternatief tenlastegelegde heeft begaan en spreekt verdachte daarvan vrij.
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat verdachte het onder 1, 2 als eerste alternatief en 3 tenlastegelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.
Verklaart het bewezenverklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart verdachte strafbaar.
Veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 3 (drie) jaren.
Bepaalt dat een gedeelte van de gevangenisstraf, groot 1 (één) jaar, niet zal worden ten uitvoergelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten, op grond dat verdachte zich vóór het einde van een proeftijd van 2 (twee) jaren aan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.
Bepaalt dat de tijd, door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering doorgebracht, bij de tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf geheel in mindering zal worden gebracht.
Aldus gewezen door
mr R. de Groot, voorzitter,
mr C. Caminada en mr R. van den Heuvel, raadsheren,
in tegenwoordigheid van mr A.B. de Wit, griffier,
en op 10 augustus 2010 ter openbare terechtzitting uitgesproken.
Mr R. de Groot is buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.