Uitspraak
1.Het verloop van de procedure in hoger beroep
- de memorie van grieven
- de memorie van antwoord
- een akte van [appellante]
- een antwoordakte van ING.
2.De kern van de zaak
James”. [appellante] heeft hem toegang gegeven tot haar computer en haar ING-rekening, waarna James € 4.750,- van haar rekening heeft overgemaakt naar een door hem via haar computer en op haar naam geopende bitcoinrekening. Vanaf die rekening is het geld weggesluisd. Ook heeft hij de daglimiet verhoogd naar € 30.000,- per dag. [appellante] heeft deze betaling en limietwijziging via haar telefoon met een code goedgekeurd. [appellante] heeft daarna contact opgenomen met de fraudehelpdesk van ING. Na dat gesprek heeft zij haar inloggegevens voor haar ING-rekening gewijzigd. Zij heeft vervolgens opnieuw contact gehad met James, hem opnieuw toegang gegeven tot haar computer en haar ING-rekening, waarna James twee bedragen van € 12.500,- en € 6.000,- (tezamen € 18.250,-) heeft overgeboekt naar het bitcoinaccount (dat [appellante] in weerwil van het advies van ING niet had geblokkeerd) en het vandaar weggeboekt. ING heeft geweigerd [appellante] schadeloos te stellen.
3.Het oordeel van het hof
Mijn ING” op haar computer geopend en toestemming gegeven aan James om:
- een bedrag van € 4.750,- over te maken naar de zojuist geopende bitcoinrekening;
- geld over te boeken van haar spaarrekening naar haar betaalrekening;
- de daglimiet voor betalingen te verhogen van € 5.000,- naar € 30.000,-.
mijn ING” gewijzigd. Zij heeft vervolgens contact opgenomen met ING en is doorverbonden met de fraudehelpdesk.
- de medewerkster heeft een spoed e-mail naar Coinbase verstuurd om het geld terug te boeken;
- ten tijde van het gesprek bleek het geld al van de bitcoinrekening te zijn gehaald;
- [appellante] wordt geadviseerd om haar laptop op te schonen en haar gebruikersnaam van “
- [appellante] door ING wordt geadviseerd aangifte te doen bij de politie;
- de blokkade op de rekening door ING zal worden opgeheven omdat [appellante] bevestigde haar gebruikersnaam en wachtwoord te zullen wijzigen;
- [appellante] door ING wordt meegedeeld dat zij de daglimiet kan aanpassen in de app;
- [appellante] door ING wordt gewaarschuwd dat de oplichters kunnen terugbellen en dat zij geen toegang meer moet geven tot haar computer en het internetbankieren.
mijn ING”. Vervolgens heeft hij twee bedragen overgemaakt naar de bitcoinrekening, tot een totaalbedrag van € 18.250,-. De eerste afschrijving van € 12.250,- vond plaats om 17.22 uur en de tweede betaling van € 6.000,- om 17.57 uur. Die betalingen zijn door [appellante] op haar telefoon goedgekeurd. Het geld is vervolgens van de bitcoinrekening afgehaald.
Voorwaarden en overige regelingen voor particuliere rekeninghouders” van toepassing. In die bankvoorwaarden (voorwaarden betaalrekening) is, voor zover relevant, opgenomen:
De Betaalrekening of betaalinstrumenten blokkeren
betaalinstrument” als bedoeld in art. 7:514 sub g BW en dat art. 7:528 BW aan terugbetaling door ING niet in de weg staat (grieven 1 t/m 3). Hierover overweegt het hof het volgende.
betaalinstrument” betrekking heeft op het proces van het doen van betalingen en niet, zoals [appellante] lijkt te betogen, op de (algemene) voorwaarden die kunnen worden gesteld om een dergelijke betaling toe te staan, waaronder een daglimiet. Dat sluit ook aan bij het bepaalde in art. 7:523 BW, waarin de mogelijkheid wordt genoemd om voorwaarden te stellen aan het gebruik van een betaalinstrument, waaronder uitgavenlimieten. Ook dit duidt erop dat een dergelijke limiet niet kan worden beschouwd als onderdeel van het betaalinstrument zelf.
overeenkomstig de tussen de betaler en zijn relevante betaaldienstverlener(s) overeengekomen vorm en procedure”. Voor [appellante] en ING is dat geregeld in “
Voorwaarden Mijn ING” Vasstaat dat [appellante] heeft gehandeld overeenkomstig de tussen haar en ING afgesproken handelingen, waarin een aantal beveiligingsstappen zijn opgenomen: zij moet inloggen op “
Mijn ING” en moet een betaling telkens goedkeuren met behulp van een code via haar telefoon. Dat zij dit gedaan heeft, staat niet ter discussie. Zij beroept zich op het ontbreken van haar toestemming, kennelijk omdat zij door James is bewogen de voorgeschreven handelingen te verrichten. In het elektronische verkeer tussen haar en ING bij het doen van betalingen is dat voor ING echter niet kenbaar. Die mag, uitgaande van de afgesproken beveiligingsmaatregelen bij het doen van betalingen erop vertrouwen dat een klant die alle stappen correct heeft doorlopen ook daadwerkelijk de betaling wil verrichten. Dat het systeem ontoereikend is, is door [appellante] niet aangevoerd. ING mocht er dus op vertrouwen dat bij [appellante] instemming bestond, temeer nu zij tegenover ING had bevestigd dat zij haar computer zou schonen en haar inloggegevens had gewijzigd.
modus operandi” was dus bekend. Denkbaar was immers dat [appellante] opnieuw door James zou worden benaderd en zij mogelijk opnieuw op zijn instructies zou ingaan. Dat er vervolgens een behoorlijk financieel risico bestond voor [appellante] blijkt uit het feit dat de daglimiet niet direct kon worden teruggedraaid en de aangevraagde verhoging erop duidde dat er meer ruimte kwam voor het doen van overboekingen. Ook (een deel van) het geld van de spaarrekening was overgeheveld naar de betaalrekening. Ook dat wist ING. Het had onder die omstandigheden voor de hand gelegen dat ING de rekening voor de rest van de dag had geblokkeerd, waartoe zij volgens haar voorwaarden bevoegd was, dan wel dat zij specifieke betaalopdrachten (in dit geval naar de bitcoinrekening) niet, dan wel met vertraging zou hebben uitgevoerd. Ook die bevoegdheid kwam haar toe. Dit is voor ING een betrekkelijk eenvoudige handeling die groot financieel nadeel voor [appellante] kon voorkomen. Dat ING na beëindiging van het telefoongesprek de blokkade van de rekening van [appellante] haalde en geen aanvullende maatregelen nam, is haar aan te rekenen en in zoverre is zij tegenover [appellante] tekortgeschoten. Dit leidt ertoe dat ING in beginsel aansprakelijk is voor de daardoor ontstane schade.