Uitspraak
TBS P23/335
Beslissing van 24 oktober 2024
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1997,
verblijvende in [locatie] , verder te noemen: de terbeschikkinggestelde.
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Rotterdam, van 21 september 2023. Deze beslissing houdt in het bevel dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.
Het hof heeft gelet op dezelfde stukken als de rechtbank en daarnaast op:
- het proces-verbaal van de zittingen van dit hof van 14 maart en 20 juni 2024;
- de tussenbeslissing van dit hof van 4 juli 2024 en de daarin genoemde stukken;
- het voortgangsverslag en het advies van het Leger des Heils, Jeugdbescherming en Reclassering van respectievelijk 3 september 2024 en 8 oktober 2024.
Het hof heeft ter zitting van 20 juni 2024 gehoord de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door zijn raadsman, mr. M. de Klerk, advocaat te Haarlem, en de advocaat-generaal, mr. I.M. Muller en ter zitting van 24 oktober 2024 de terbeschikkinggestelde, zijn raadsman voornoemd en de advocaat-generaal, mr. H.J. Lambers.
Tevens heeft het hof op beide zittingen gehoord mevrouw [reclasseringswerker] , reclasseringswerker bij het Leger des Heils te [plaats] .
Overwegingen
Procesverloop
De rechtbank heeft bij vonnis van 23 juni 2022 aan de terbeschikkinggestelde de maatregel van terbeschikkingstelling met voorwaarden opgelegd.
De terbeschikkinggestelde heeft in juli en augustus 2023 diverse voorwaarden overtreden. Op 1 september 2023 heeft de rechter-commissaris, belast met de behandeling van strafzaken in de rechtbank Rotterdam, de voorlopige verpleging van de terbeschikkinggestelde bevolen. De rechtbank Rotterdam heeft in haar beslissing van 21 september 2023 bevolen dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd. Tegen deze beslissing heeft de terbeschikkinggestelde beroep ingesteld.
Op 14 maart 2024 heeft het hof de zaak aangehouden teneinde de reclassering in de gelegenheid te stellen nader te rapporteren over de mogelijkheden van plaatsing van de terbeschikkinggestelde bij een voortzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden.
Het hof achtte het tevens wenselijk dat de rapporterende psychiater voor de volgende verlengingszitting in zijn rapport ook zou ingaan op de haalbaarheid van voortzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden dan wel de noodzaak tot alsnog verpleging van overheidswege en de resultaten van het eind februari 2024 ingezette medicatiebeleid.
De pro justitia rapportage van psychiater M.M. Sprock van 18 juni 2024
Volgens de deskundige zit de hardnekkige opstelling van de terbeschikkinggestelde ten aanzien van adequate instelling op medicatie hem feitelijk in de weg. Daarnaast begrijpt de terbeschikkinggestelde de voorwaarden niet en lukt het hem niet zich daaraan te houden. Een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege geeft daarom de meeste zekerheid, maar de vraag is of dit ook nodig is gelet op de huidige stabiliteit van de terbeschikkinggestelde en het recidiverisico dat als voldoende laag wordt ingeschat bij voortzetting van een verblijf in een forensische kliniek. De risico’s bij een verblijf in een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) zijn volgens de deskundige goed te managen wanneer de terbeschikkinggestelde zijn antipsychoticum neemt. De vraag is alleen of de terbeschikkinggestelde ook bereid is mee te werken aan medicatie adviezen. Daarom stelt de deskundige dat een voortzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden praktisch niet uitvoerbaar is.
Verder heeft de deskundige in aanmerking genomen dat de terbeschikkinggestelde vrijwillig is gestart met 100 mg clozapine, maar verdere ophoging weigert. Verhoging van de dosering clozapine is echter wel noodzakelijk omdat er nog steeds sprake is van psychotische kenmerken in de vorm van formele (incoherentie) en inhoudelijke denkstoornissen (waanvorming).
Het advies van de reclassering van 18 juni 2024
De reclassering heeft in het rapport van 18 juni 2024 het eerdere advies tot omzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden naar een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege gehandhaafd. Een langdurige opname in een dwangkader is volgens de reclassering essentieel om de terbeschikkinggestelde zijn medicatie te laten gebruiken om te stabiliseren. Een terbeschikkingstelling met voorwaarden is daarom ontoereikend.
Op 4 juli 2024 heeft het hof een tussenbeslissing gewezen, samengevat inhoudende
dat het hof het wenselijk acht dat de reclassering nader rapporteert over de mogelijkheden van voortzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden en dat daarbij concreet wordt ingegaan op de vraag of en zo ja, in welke FPK de terbeschikkinggestelde in dat kader geplaatst kan worden en op welke termijn, en onder welke - eventueel aangescherpte - voorwaarden dit kan geschieden, terwijl indien hij niet direct geplaatst kan worden, tevens een mogelijke overbruggingsplek dient te worden aangegeven. Verder wenst het hof geïnformeerd te worden omtrent de vraag of de verhoging van de medicatie (Clozapine) is doorgevoerd en hoe dit verloopt.
Het advies van de reclassering van 8 oktober 2024
De reclassering heeft in het rapport van 8 oktober 2024 alsnog geadviseerd de terbeschikkingstelling met voorwaarden voort te zetten en daarvoor voorwaarden geformuleerd. De terbeschikkinggestelde heeft de afgelopen periode een positieve ontwikkeling laten zien. Hij heeft meegewerkt aan ophoging van zijn medicatie en hij is hierin stabiel. Inmiddels is hij ook goed ingesteld op Clozapine en doet hij geen psychotische uitspraken meer. Ook heeft hij ziektebesef en – inzicht getoond. Op 17 september 2024 heeft de terbeschikkingstelling een intake gehad bij het [locatie] in [plaats] . Inmiddels is bekend dat hij daar geplaatst kan worden onder de titel van terbeschikkingstelling met voorwaarden.
De deskundige [reclasseringswerker] heeft ter zitting het advies gehandhaafd. De afgelopen periode heeft de terbeschikkinggestelde een positieve ontwikkeling laten zien. Hij wil zijn medicatie blijven slikken en hij ziet ook in dat middelengebruik niet goed is voor hem. De deskundige heeft laten weten dat de terbeschikkinggestelde op 25 oktober 2024 geplaatst kan worden bij [locatie] . De reclassering kan zich ook vinden in een plaatsing bij [locatie] in het kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden. Omdat het vandaag 24 oktober 2024 is en de terbeschikkinggestelde op 25 oktober 2024 om 10.00 uur in [locatie] terecht kan, acht zij het aangewezen dat het hof al vandaag uitspraak doet, omdat er geen duidelijkheid is hoelang de plaats beschikbaar blijft.
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde
De raadsman heeft verzocht de vordering van de officier van justitie tot het alsnog verplegen van overheidswege van de terbeschikkinggestelde af te wijzen. De reclassering heeft geadviseerd tot voortzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden. De terbeschikkinggestelde kan per 25 oktober 2024 om 10.00 uur terecht bij [locatie] .
De terbeschikkinggestelde wil aan alle voorwaarden meewerken. Tot slot heeft de raadsman verzocht om meteen uitspraak te doen, omdat [locatie] niet kan garanderen dat over twee weken nog steeds een plek beschikbaar zal zijn voor de terbeschikkinggestelde.
De terbeschikkinggestelde heeft verklaard dat hij zich in de voorwaarden kan vinden.
Het standpunt van het openbaar ministerie
De reclassering heeft geadviseerd tot het voortzetten van de terbeschikkingstelling met voorwaarden en de mogelijkheden van plaatsing van de terbeschikkingstelling in dat kader onderzocht. Dit is gelukt en per 25 oktober 2024 kan de terbeschikkinggestelde terecht bij [locatie] . De terbeschikkinggestelde heeft aangegeven dat hij bereid is zich aan de voorwaarden te houden zoals de reclassering die heeft geformuleerd. De voorwaarde dat de terbeschikkinggestelde zich zal laten opnemen in [locatie] dient te worden aangevuld met het aanvangstijdstip van 25 oktober 2024 te 10.00 uur.
De advocaat-generaal heeft geconcludeerd tot vernietiging van de beslissing waarvan beroep en afwijzing van de vordering die er toe strekt dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd, met aanpassing van de bijzondere voorwaarde als voornoemd.
Het oordeel van het hof
Hoewel de terbeschikkinggestelde in de [locatie] de gestelde voorwaarden niet heeft nageleefd, ziet het hof (onder aanpassing van de voorwaarden) nog reële mogelijkheden om de terbeschikkingstelling met voorwaarden voort te zetten. Hierbij neemt het hof in aanmerking dat:
- de terbeschikkinggestelde in het [locatie] vrijwillig de voorgeschreven antipsychotische medicatie inneemt en ook wil blijven innemen;
- [locatie] bereid is de terbeschikkinggestelde op te nemen voor een tweede behandelpoging in het juridisch kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden.
Tegen deze achtergrond is het hof van oordeel dat het belang van de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen op dit moment niet eist dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd. Dit brengt mee dat het hof de vordering van het openbaar ministerie afwijst.
Wijziging van de voorwaarde
In verband met de beoogde plaatsing van de terbeschikkinggestelde in [locatie] wijzigt het hof de voorwaarde die betrekking heeft op een opname in een zorginstelling. Conform het voorstel van reclassering wordt de formulering van deze voorwaarde afgestemd op een plaatsing in [locatie] . Toegevoegd wordt dat de terbeschikkinggestelde zich in [locatie] zal laten opnemen op 25 oktober 2024 te 10.00 uur.
Verder brengt het hof een aantal redactionele wijzigingen aan in de formulering van de voorwaarden.
De terbeschikkinggestelde heeft zich bereid verklaard de (gewijzigde) voorwaarden na te leven.
Het hof zal meteen uitspraak doen om te bewerkstelligen dat de terbeschikkinggestelde op 25 oktober 2024 vanuit [locatie] direct in [locatie] kan worden geplaatst.
BESLISSING
Het hof:
Vernietigtde beslissing van de rechtbank Rotterdam van 21 september 2023 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde,
[terbeschikkinggestelde].
[terbeschikkinggestelde].
Wijst afde vordering van het openbaar ministerie die ertoe strekt dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.
Wijzigt en vult aan de aan de terbeschikkinggestelde opgelegde voorwaarden(zoals opgenomen in het vonnis van de rechtbank Rotterdam 23 juni 2022), zodat deze konen te luiden dat de terbeschikkinggestelde:
Algemene voorwaarden:
1. zich niet schuldig zal maken aan een strafbaar feit;
2. ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit medewerking zal verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage zal aanbieden;
3. medewerking zal verlenen aan reclasseringstoezicht, bedoeld in artikel 38, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht, de medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen;
Bijzondere voorwaarden:
4. welke medewerking aan het reclasseringstoezicht onder andere zal inhouden:
- dat hij zich zal melden op afspraken bij de reclassering of op een ander door de reclassering bepaalde locatie, zo vaak als de reclassering dat nodig acht;
- dat hij zich zal houden aan de door of namens de reclassering te geven aanwijzingen die zij nodig acht voor het uitvoeren van het toezicht of om de terbeschikkinggestelde te helpen bij het naleven van de voorwaarden;
- dat hij de reclassering zal voorzien van een actuele foto, waarop zijn gezicht herkenbaar is, met het oog op opsporing bij ongeoorloofde afwezigheid;
- dat hij de reclassering inzicht zal geven in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
- dat hij zich niet vestigt op een ander adres zonder toestemming van de reclassering;
- dat hij zal meewerken aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met de terbeschikkinggestelde, als de reclassering dat nodig acht voor het uitvoeren van het toezicht;
- dat hij als de reclassering dat nodig vindt, en de terbeschikkinggestelde daarmee instemt, voor een time-out kan worden opgenomen in een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) of Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) of een soortgelijke instelling. Deze time-out duurt totdat de reclassering of de terbeschikkinggestelde deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar;
- dat hij zich niet zonder toestemming van de reclassering buiten het Europese deel van het Koninkrijk der Nederlanden zal begeven;
5. mee zal werken aan een ambulant forensisch psychiatrisch toezicht (fpt);
6. zich aansluitend aan de klinische behandeling zal laten behandelen door een forensisch ambulante behandelinstelling of een soortgelijke zorgverlener, te bepalen door de reclassering. Het innemen van medicijnen kan onderdeel zijn van de behandeling;
7. geen drugs zal gebruiken en zal meewerken aan controle op dit verbod. De controle vindt plaats door middel van urineonderzoek, zo vaak als de reclassering dat nodig vindt;
8. als de reclassering een overgang naar ambulante zorg, begeleid wonen of maatschappelijke opvang gewenst vindt, mee zal werken aan de indicatiestelling en plaatsing;
9. zal verblijven in een instelling voor beschermd wonen of maatschappelijke opvang te bepalen door de reclassering en zolang de reclassering en die instelling dat nodig achten. Het verblijf start aansluitend aan de klinische behandeling;
10. zich zal laten opnemen in het [locatie] [plaats] op 25 oktober 2024 te 10.00 uur of een soortgelijke instelling, te bepalen door de justitiële instantie die verantwoordelijk is voor de plaatsing. De opname duurt zolang de reclassering in overleg met die instantie nodig vindt. De terbeschikkinggestelde houdt zich aan de huisregels en aanwijzingen die de zorginstelling geeft. Het innemen van medicijnen kan onderdeel zijn van de behandeling;
11. zich zal inzetten voor het realiseren en behouden van een passende en door de reclassering goedgekeurde dagbesteding;
12. zal meewerken aan het aflossen van zijn schulden en het treffen van afbetalingsregelingen, ook als dat inhoudt meewerken aan schuldhulpverlening in het kader van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen.
Aldus gedaan door
mr. M.J. Vos, voorzitter,
mr. G. Mintjes en mr. P.C. Vegter, raadsheren,
en drs. D.M.L. Versteijnen en drs. P.K.J. Ronhaar, raden,
in tegenwoordigheid van mr. J.P. Fuchs-van Dis, griffier,
en op 24 oktober 2024 in het openbaar uitgesproken.
mr. Vegter en de raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.