ECLI:NL:GHARL:2023:5542

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
29 juni 2023
Publicatiedatum
3 juli 2023
Zaaknummer
P123/0120
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht; Penitentiair strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vernietiging van de beslissing tot verlenging van de terbeschikkingstelling op basis van voldoende stabiliteit en laag recidiverisico

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 29 juni 2023 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland van 20 februari 2023, die de terbeschikkingstelling van de terbeschikkinggestelde met een jaar had verlengd. Het hof heeft de beslissing van de rechtbank vernietigd en de vordering van de officier van justitie tot verlenging van de terbeschikkingstelling afgewezen. De terbeschikkinggestelde, geboren in 1967, heeft drie jaar lang intensieve behandeling ondergaan en heeft significante vooruitgang geboekt. De reclassering heeft in een recent advies geconcludeerd dat de terbeschikkingstelling kan worden beëindigd, omdat de terbeschikkinggestelde voldoende stabiliteit heeft bereikt op alle leefgebieden en goed is ingebed in de samenleving. Het hof heeft geconstateerd dat de terbeschikkinggestelde in een stabiele woonsituatie verkeert, een duurzame relatie heeft en geen politiecontacten meer heeft gehad. De reclassering heeft het recidiverisico ingeschat als laag, wat heeft bijgedragen aan de beslissing van het hof om de terbeschikkingstelling niet langer noodzakelijk te achten. Het hof heeft de beslissing van de rechtbank vernietigd en de vordering van het openbaar ministerie afgewezen, waarmee de terbeschikkingstelling is beëindigd.

Uitspraak

TBS P23/0120
Beslissing d.d. 29 juni 2023
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[de terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1967,
verblijvende te [adres] , [postcode] [verblijfplaats] (onder verantwoordelijkheid van Reclassering Nederland).
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 20 februari 2023. Deze beslissing houdt in de verlenging van de terbeschikkingstelling met een termijn van één jaar.
Het hof heeft gelet op de stukken, waaronder:
- het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg;
- de beslissing waarvan beroep;
- de akte van 22 februari 2023 waarbij de terbeschikkinggestelde beroep heeft ingesteld.
- het voortgangsverslag van Reclassering Nederland van 5 juni 2023, met als bijlage een update van het verlengingsadvies.
Het hof heeft ter zitting van 15 juni 2023 gehoord de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door zijn raadsvrouw mr. C.W. Dirkzwager, advocaat te Amsterdam, en de advocaat-generaal mr. A. Kooij. Daarnaast is ter zitting als deskundige gehoord [reclasseringswerker] , reclasseringswerker.

Overwegingen:

Het standpunt van de deskundige
De reclassering komt – anders dan in het advies van 12 december 2022 – tot het advies om de terbeschikkingstelling te beëindigen. De terbeschikkinggestelde is drie jaar lang intensief en succesvol behandeld. Hij heeft ziekte-inzicht gekregen. De woonsituatie is van cruciaal belang, en inmiddels is gebleken dat de terbeschikkinggestelde in zijn flat kan blijven wonen. De terbeschikkinggestelde houdt zich aan alle voorwaarden. De ambulante behandeling is momenteel enkel bedoeld om een vinger aan de pols te houden. De omstandigheden waarin de terbeschikkinggestelde functioneert zijn rustig. De terbeschikkinggestelde functioneert goed, er zijn geen politiecontacten meer geweest. De terbeschikkinggestelde heeft geïnvesteerd in zijn relatie; de relatie loopt goed en de reclassering kan hierin niets meer beïnvloeden. De relatie is steunend voor de terbeschikkinggestelde.
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde
De raadsvrouw sluit zich aan bij het requisitoir van de advocaat-generaal. De terbeschikkinggestelde heeft de afgelopen maanden veel bereikt. Hij zit ruim een jaar in zijn flat in [verblijfplaats] en is open geweest in zijn behandeling. Het contact met de geestelijke gezondheidszorg
(hierna: GGZ)is altijd goed, hij heeft een baan en al twee en een half jaar een relatie. Het recidiverisico wordt ingeschat als laag. De rechtbank heeft een verlenging van de terbeschikkingstelling uitgesproken om de woonsituatie te monitoren. Inmiddels is gebleken dat er sprake is van een stabiele woonsituatie en van een bestendige relatie. De terbeschikkinggestelde is onlangs voor de duur van één maand naar Thailand geweest en dat is erg goed gegaan. De terbeschikkinggestelde is voldoende maatschappelijk ingebed. Er zijn geen risicofactoren meer. De contacten met de GGZ beperken zich inmiddels tot het drinken van een kop koffie. Het advies van de reclassering is om de terbeschikkingstelling te beëindigen. De terbeschikkinggestelde weet eventuele hulpverlening te vinden indien nodig. De raadsvrouw heeft verzocht de beslissing van de rechtbank te vernietigen en de vordering van de officier van justitie af te wijzen.
Het standpunt van het openbaar ministerie
De terbeschikkinggestelde heeft drie jaar lang een klinische behandeling ondergaan. Zijn inspanningen voor de behandeling zijn in de loop van het traject verbeterd en hebben geleid tot groei van de terbeschikkinggestelde. Zo herkent hij de risicofactoren beter. Problematiek is nog steeds aanwezig. In de loop der jaren is veel aandacht geweest voor het aangaan van een relatie en de leegheid die de terbeschikkinggestelde voelt als hij geen relatie heeft. Op dit vlak heeft een belangrijke ontwikkeling plaatsgevonden. De terbeschikkinggestelde heeft inmiddels een stabiele thuissituatie. Gebleken is dat de terbeschikkinggestelde in staat is gebleken een duurzame relatie aan te gaan en te onderhouden. De reclassering acht deze relatie voldoende bestendig. In eerste aanleg was de onzekere woonsituatie voor de reclassering de belangrijkste factor om tot het advies van verlenging te komen. De vragen die er in eerste aanleg waren, zoals het ontbreken van werk, zijn voldoende beantwoord. De terbeschikkinggestelde is thans voldoende ingebed in de maatschappij. Het recidiverisico wordt, ook bij een beëindiging van de maatregel, ingeschat als laag en is hiermee teruggebracht tot een maatschappelijk aanvaardbaar niveau. Het behandelplafond is bereikt en de terbeschikkinggestelde is succesvol behandeld. Het contact met de behandelaren bestaat nu nog enkel uit het houden van een vinger aan de pols. De reclassering komt nu tot een ander advies dan het advies in eerste aanleg. Voorts is van belang dat de hands-on-delicten twintig jaar geleden hebben plaatsgevonden. Er wordt niet meer voldaan aan de vereisten om de terbeschikkingstelling te verlengen. De advocaat-generaal heeft verzocht de beslissing van de rechtbank te vernietigen en de vordering van de officier van justitie af te wijzen.
Het oordeel van het hof
Vernietiging
Het hof zal de beslissing waarvan beroep vernietigen, omdat het tot een andere beslissing komt.
Overwegingen
Het hof is van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen inmiddels niet langer verlenging van de terbeschikkingstelling vereist en dat derhalve, met vernietiging van de beslissing waarvan beroep, de vordering van het openbaar ministerie tot verlenging van de maatregel dient te worden afgewezen. Het hof overweegt hiertoe als volgt.
De reclassering heeft in zijn advies van 12 december 2022 – kort gezegd – aangegeven dat de terbeschikkinggestelde eerder dan verwacht klaar was met zijn klinische behandeltraject. Sinds april 2022 woont de terbeschikkinggestelde in een eigen woning in [verblijfplaats] . Er is stabiliteit in het leven van de terbeschikkinggestelde. Hij heeft geen schulden en heeft betaald werk. De terbeschikkinggestelde heeft sinds twee jaar een relatie. Deze relatie lijkt wederkerig en steunend voor de terbeschikkinggestelde. De terbeschikkinggestelde krijgt sinds zijn doorstroom uit de kliniek nog ambulante behandeling van de [Forensische psychiatrische kliniek] van [GGZ instelling] . De risicofactoren lijken de afgelopen jaren te zijn verminderd, uitgaande van de afgenomen risicotaxaties. De terbeschikkinggestelde heeft zich sinds zijn resocialisatie gehouden aan de opgelegde voorwaarden.
De rechtbank heeft in de beslissing van 20 februari 2023 overwogen dat het van belang is om de situatie van de terbeschikkinggestelde in elk geval het komende jaar nog te monitoren en dat de terbeschikkinggestelde nog ondersteund kan worden door de reclassering, omdat in het leven van de terbeschikkinggestelde naar verwachting ingrijpende wijzigingen zullen plaatsvinden. De rechtbank benoemde hierbij de toen nog onzekere woonsituatie van de terbeschikkinggestelde en de prille ontwikkelingen binnen zijn serieuzer wordende relatie.
In de update van het verlengingsadvies van 5 juni 2023 en ter zitting komt de reclassering tot de conclusie dat het advies tot verlenging van de terbeschikkingstelling dient te worden gewijzigd en adviseert de reclassering tot het beëindigen van de terbeschikkingstelling. Inmiddels is gebleken dat er sprake is van een bestendige relatie, welke relatie steunend blijkt te zijn. Daarnaast is gebleken dat de terbeschikkinggestelde in zijn flat kan blijven wonen. De ambulante behandeling bestaat momenteel enkel uit het houden van een vinger aan de pols.
Gelet op het voorgaande is het hof van oordeel dat thans ook op het gebied van huisvesting en zijn relatie dusdanige ontwikkelingen hebben plaatsgevonden dat kan worden gesproken van voldoende stabiliteit op alle leefgebieden en inbedding in de samenleving. De beschermende factoren zijn op een dusdanige wijze vormgegeven en hebben zich bestendigd, dat het risico op recidive door de terbeschikkinggestelde volgens de reclassering wordt ingeschat als laag en daarmee zodanig is teruggebracht dat verlenging van de terbeschikkingstelling niet langer noodzakelijk is. Het hof zal daarom – overeenkomstig het advies van de reclassering en het standpunt van de advocaat-generaal – de vordering tot verlenging van de maatregel afwijzen.

Beslissing

Het hof:
Vernietigtde beslissing van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van
20 februari 2023 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde
[de terbeschikkinggestelde].
Wijst afde vordering van de officier van justitie.
Aldus gedaan door
mr. J.A.W. Lensing als voorzitter,
mr. A.B.A.P.M. Ficq en mr. M. Keppels als raadsheren,
en drs. C.J.J.C.M. van Gestel en drs. I.A.M. Breukel als raden,
in tegenwoordigheid van mr. K. van Laarhoven als griffier,
en op 29 juni 2023 in het openbaar uitgesproken.
De raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.