Uitspraak
TBS P23/264
Beslissing van 30 november 2023
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1981,
verblijvende in Forensische Psychiatrische Afdeling (FPA) [naam kliniek 1] .
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Noord-Nederland, zittingsplaats Groningen, van 28 juli 2023. Deze beslissing houdt in de verlenging van de terbeschikkingstelling met een termijn van twee jaar en wijziging van de voorwaarden.
Het hof heeft gelet op dezelfde stukken als de rechtbank en daarnaast op:
- het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg;
- de beslissing waarvan beroep;
- de akte van 2 augustus 2023 waarbij de terbeschikkinggestelde beroep heeft ingesteld;
- het achtste voortgangsverslag en het aanvullend advies van Reclassering Nederland, beide van 24 oktober 2023.
Het hof heeft ter zitting van 16 november 2023 gehoord de advocaat-generaal, mr. R.J.A. Segerink, en de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door zijn raadsman, mr. F.H. Kappelhof, advocaat te Delfzijl.
Overwegingen
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde
[naam kliniek 2] was niet de juiste vervolgplek voor de terbeschikkinggestelde. Door de verkeerde plaatsing heeft zijn resocialisatietraject twee jaar stil gestaan. Na de time-out bij de FPC [naam kliniek 1] is hij overgeplaatst naar de FPA van [naam kliniek 1] . Sinds de terbeschikkinggestelde daar verblijft gaat het weer goed met hem. Hij heeft een positieve ontwikkeling laten zien. Momenteel wordt onderzocht of [naam instelling 1] te [plaats] een juiste vervolgvoorziening voor hem is. De terbeschikkinggestelde is op gesprek geweest en zelf hoopt hij in januari 2024 de overstap naar [naam instelling 1] te kunnen maken. Omdat het bij [naam kliniek 2] zo is mis gelopen, is het van belang dat over een jaar wordt bekeken hoe het nieuwe traject verloopt. Voorkomen moet worden dat de terbeschikkinggestelde opnieuw vertraging oploopt in zijn resocialisatietraject. Daarom heeft de raadsman verzocht de terbeschikkingstelling te verlengen met een jaar om een vinger aan de pols te houden.
Het standpunt van het openbaar ministerie
Er is voldaan aan de voorwaarden voor verlenging van de maatregel. Gelet hierop is voortzetting van de maatregel geïndiceerd. De afgelopen twee jaar is een moeizame periode gebleken voor de terbeschikkinggestelde, maar sinds hij weer in [naam kliniek 1] verblijft is hij tot rust gekomen. Hij is gemotiveerd en het resocialisatietraject is weer opgepakt. Het verlofplan wordt stapsgewijs uitgebreid en door de reclassering wordt onderzocht of [naam instelling 1] in [plaats] een passende vervolgvoorziening voor de terbeschikkinggestelde is. De verwachting is dat het resocialisatietraject meer tijd in beslag neemt dan de tijd die resteert bij de verlenging met een jaar. De terbeschikkinggestelde heeft aangegeven dat hij bereid is zich aan de voorwaarden te houden zoals de Reclassering Nederland die heeft geformuleerd. De voorwaarde met betrekking tot de time-out is niet goed geformuleerd. Deze moet worden aangepast zoals de rechtbank dat heeft gedaan. Voorts moet de (
huidige) voorwaarde 7 worden aangepast, in die zin dat “ [naam beschermd wonen] ” eruit wordt gehaald en kan de (
huidige) voorwaarde 9 worden geschrapt. De advocaat-generaal heeft geconcludeerd tot bevestiging van de beslissing met aanpassing van de bijzondere voorwaarden als voornoemd.
huidige) voorwaarde 7 worden aangepast, in die zin dat “ [naam beschermd wonen] ” eruit wordt gehaald en kan de (
huidige) voorwaarde 9 worden geschrapt. De advocaat-generaal heeft geconcludeerd tot bevestiging van de beslissing met aanpassing van de bijzondere voorwaarden als voornoemd.
Het oordeel van het hof
Vernietiging
Het hof zal de beslissing van de rechtbank vernietigen omdat het tot een andere beslissing komt over de duur van de verlenging.
Indexdelicten
Bij arrest van 17 juli 2007 heeft het gerechtshof Leeuwarden aan de terbeschikkinggestelde de maatregel van terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege opgelegd voor
- met iemand beneden de leeftijd van zestien jaren buiten echt ontuchtige handelingen plegen, meermalen gepleegd;
- feitelijke aanranding van de eerbaarheid, meermalen gepleegd;
- met iemand die de leeftijd van twaalf jaren, maar nog niet die van zestien jaren heeft bereikt, buiten echt, ontuchtige handeling plegen die bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam beneden de leeftijd van zestien jaren buiten echt ontuchtige handelingen plegen.
Dit zijn misdrijven die gericht zijn tegen en/of gevaar veroorzaken voor de onaantastbaarheid van het lichaam van personen. De terbeschikkingstelling is daarom niet in duur beperkt.
Stoornis en recidivegevaar
De terbeschikkinggestelde is gediagnosticeerd met een antisociale persoonlijkheidsstoornis en een licht verstandelijke beperking.
Bij een beëindiging van de terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege wordt het risico op gewelddadig gedrag en/of op een recidief seksueel delict ingeschat als gemiddeld respectievelijk hoog.
Verlenging
Gelet op de advisering en op hetgeen overigens ter zitting naar voren is gekomen, is het hof van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist.
Het hof heeft als uitgangspunt dat de terbeschikkingstelling verlengd dient te worden met een termijn van twee jaren wanneer aannemelijk is geworden dat de behandeling en resocialisatie van de terbeschikkinggestelde in het bestaande juridische kader meer tijd in beslag zal nemen dan de tijd die resteert bij een verlenging van de terbeschikkingstelling met een termijn van een jaar. Het hof ziet in dit geval aanleiding om van dit uitgangspunt af te wijken. Het hof heeft daarbij in aanmerking genomen dat de terbeschikkinggestelde sinds zijn plaatsing op de FPA van [naam kliniek 1] een positieve ontwikkeling heeft laten zien en dat momenteel wordt onderzocht wat een passende vervolgvoorziening voor hem zou zijn. De terbeschikkinggestelde heeft al een kennismakingsgesprek gehad met [naam instelling 1] te [plaats] , maar of hij ook daadwerkelijk de overstap naar [naam instelling 1] kan maken, is nog niet duidelijk. Eind deze maand zal er nog een intakegesprek plaatsvinden. Wanneer de terbeschikkinggestelde de overstap naar [naam instelling 1] niet kan maken, wordt het volgens de reclassering lastig om een andere vervolgvoorziening te vinden. Het hof zal daarom de maatregel op dit moment verlengen met één jaar om zo de ontwikkelingen met betrekking tot de plaatsing bij [naam instelling 1] of een andere geschikte vervolgplek voor de terbeschikkinggestelde op een kortere termijn te kunnen toetsen.
Het hof merkt hierbij op dat aan de verlenging met een jaar niet de verwachting mag worden ontleend dat na verloop van dit jaar de verpleging van overheidswege voorwaardelijk zal worden beëindigd of de terbeschikkingstelling slechts met een jaar zal worden verlengd.
Wijziging van voorwaarden
Het hof zal de voorwaarden waaronder de verpleging van overheidswege voorwaardelijk is beëindigd, wijzigen zoals de rechtbank dat heeft gedaan met betrekking tot de voorwaarde tot een time-out-plaatsing. Het hof zal daarbij zijn beslissing van 15 december 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:10739, volgen, in die zin dat de voorwaarde van een klinische time-outopname wordt geschrapt en wordt vervangen door een mogelijkheid tot time-out-plaatsing in de forensisch klinische zorg op vrijwillige basis. Voor een onvrijwillige time-out-plaatsing biedt artikel 6:6:10a van het Wetboek van Strafvordering grondslag.
Voorts zal het hof de voorwaarde die ertoe strekt dat de terbeschikkinggestelde zich niet buiten de Europese landsgrenzen van Nederland zal begeven zonder toestemming aanpassen in die zin dat daarin het openbaar ministerie komt te vervallen.
Anders dan de advocaat-generaal ziet het hof geen aanleiding om de voorwaarde met betrekking tot de verblijfplaats anders te formuleren en de huidige voorwaarde 9 te schrappen.
De terbeschikkinggestelde heeft ter zitting van het hof aangegeven akkoord te zijn met de door de reclassering geformuleerde voorwaarden en met herformulering daarvan als dat door het hof noodzakelijk wordt geacht.
BESLISSING
Het hof:
Vernietigtde beslissing van de rechtbank Noord-Nederland, zittingsplaats Groningen, van 28 juli 2023 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde,
[terbeschikkinggestelde].
[terbeschikkinggestelde].
Verlengt de terbeschikkingstelling met een termijn van
een jaar.
een jaar.
Wijzigtde aan de terbeschikkinggestelde opgelegde voorwaarden, zoals opgenomen in de beslissing van de rechtbank Noord-Nederland, zittingsplaats Groningen, van 7 december 2021, in die zin dat deze thans luiden dat de terbeschikkinggestelde:
Algemene voorwaarden:
1. zich niet schuldig zal maken aan een strafbaar feit;
2. ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit medewerking zal verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbieden;
3. medewerking zal verlenen aan reclasseringstoezicht, bedoeld in artikel 38, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht, de medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen;
Bijzondere voorwaarden:
4. zich zal gedragen naar de aanwijzingen hem door of namens de Reclassering Nederland te geven
enzich zo frequent zal melden als de reclassering dat nodig acht. Daarnaast zal hij meewerken aan huisbezoeken door de reclassering en zal hij ervoor zorgen dat hij te allen tijde bereikbaar is.
enzich zo frequent zal melden als de reclassering dat nodig acht. Daarnaast zal hij meewerken aan huisbezoeken door de reclassering en zal hij ervoor zorgen dat hij te allen tijde bereikbaar is.
5. inzicht zal verschaffen in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
6. toestemming zal geven aan de reclassering tot het opvragen en uitwisselen van informatie aan alle instellingen die de reclassering relevant acht en die van belang zijn voor een goede behandeling c.q. begeleiding in het kader van het uit te oefenen toezicht, hetgeen ook geldt in geval van ongeoorloofde afwezigheid, calamiteiten of het niet nakomen van de voorwaarden;
7. tevens hulp zal verlenen bij het verschaffen van een actuele foto waarop het gezicht van de terbeschikkinggestelde duidelijk herkenbaar is. Deze foto is nodig voor opsporing bij ongeoorloofde afwezigheid;
8. niet zal verhuizen of van adres zal veranderen zonder toestemming van de reclassering;
9. zich niet buiten de Europese landsgrenzen van Nederland zal begeven, tenzij en voor zover hem dit in overleg met de reclassering wordt toegestaan;
10. zich zal laten opnemen in een FPA of een soortgelijke instelling, te bepalen door de
justitiële instantie die verantwoordelijk is voor plaatsing. De opname start zodra er een passende kliniek is gevonden. De opname duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. De terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorginstelling geeft voor de behandeling. Het innemen van medicijnen is onderdeel van de behandeling. Als de reclassering een overgang naar ambulante zorg, begeleid wonen of maatschappelijke opvang gewenst vindt, zal de terbeschikkinggestelde meewerken aan de indicatiestelling en plaatsing;
11. zal op vooraf vastgestelde tijdstippen aanwezig zijn op het verblijfadres, zolang het
Openbaar Ministerie dat nodig vindt. De reclassering stelt de precieze tijdstippen vast, in overleg met de terbeschikkinggestelde en afhankelijk van de dagbesteding. Op doordeweekse dagen met dagbesteding hoeft de terbeschikkinggestelde een aaneengesloten blok van 12 uur niet op het verblijfadres aanwezig te zijn. Op dagen zonder opleiding, (vrijwilligers)werk of behandeling is dat 2 uur. In de weekenden heeft de terbeschikkinggestelde een aaneengesloten blok van maximaal 8 uur per dag vrij te besteden. Het Openbaar Ministerie kan op verzoek van de reclassering de genoemde bloktijden veranderen. De terbeschikkinggestelde zal meewerken aan elektronische monitoring van dit locatiegebod. De toekomstige FPA of beschermd wonen instelling is het verblijfadres. Een ander adres voor het locatiegebod is alleen mogelijk als de reclassering daarvoor toestemming geeft;
12. als de reclassering dat nodig vindt en de terbeschikkinggestelde daarmee instemt, kan de terbeschikkinggestelde voor een time-out worden opgenomen in een nader te bepalen instelling (afhankelijk van de ernst een Forensisch Psychiatrische Afdeling (FPA), een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) of een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC)). Deze time-out duurt totdat de reclassering of de terbeschikkinggestelde deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar;
13. zal verblijven in [naam beschermd wonen] of een andere instelling voor beschermd wonen of
maatschappelijke opvang, te bepalen door de reclassering. Het verblijf start als er plek is. Het verblijf duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. De terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de huisregels en het dagprogramma dat de instelling in overleg met de reclassering voor hem heeft opgesteld.
14. geen drugs zal gebruiken en mee zal werken aan controle op dit verbod. De controle
gebeurt met urineonderzoek. De reclassering bepaalt hoe vaak de terbeschikkinggestelde wordt gecontroleerd.
15. geen alcohol zal gebruiken en zal meewerken aan urineonderzoek en
(blaastest) om dit alcoholverbod te controleren. De reclassering bepaalt met welke
controlemiddelen en hoe vaak de terbeschikkinggestelde wordt gecontroleerd.
16. op geen enkele wijze - direct of indirect - contact zal hebben of zoeken met
slachtoffers in onderhavige strafzaak, zolang het Openbaar Ministerie dit verbod nodig vindt;
17. een behandeling zal volgen bij de [naam instelling 2] of een soortgelijke instelling, zulks
ter beoordeling van de reclassering;
18. openheid en inzicht zal geven in zijn financiën en de reclassering informeren
over zijn financiën, zulks ter beoordeling van de reclassering;
19. medicatie zal gebruiken volgens voorschrift van zijn behandelaar van de [naam instelling 2] of
een soortgelijke ambulante zorgverlener en mee zal werken aan controles van zijn medicatiegebruik;
20. een passende dagbesteding zal hebben van tenminste 24 uur per week bij een door
de reclassering goedgekeurde dagbestedings-/werkplek. Hij zal niet veranderen van
dagbesteding zonder overleg met en toestemming van de reclassering;
21. openheid zal geven over zijn sociale/familiecontacten die hij onderhoudt. Indien
de reclassering dat nodig vindt, zal de terbeschikkinggestelde toestemming geven om contact te hebben met deze personen. De terbeschikkinggestelde zal openheid geven aangaande zijn partnerrelaties. Indien er sprake is van een relatie zal hij toestemming geven aan de behandelaars en reclassering om contact op te nemen met deze persoon.
Aldus gedaan door
mr. M.J. Vos, voorzitter,
mr. G. Mintjes en mr. R. Prakke-Nieuwenhuizen, raadsheren,
en drs. D.M.L. Versteijnen en drs. I. van Outheusden, raden,
in tegenwoordigheid van mr. J.P. Fuchs-van Dis, griffier,
en op 30 november 2023 in het openbaar uitgesproken.
De raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.