ECLI:NL:GHARL:2021:8063

Uitspraak

ISD P21/0155

Beslissing d.d. 29 juli 2021

De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van

[veroordeelde],

geboren te [geboorteplaats] (Nederlandse Antillen) op [geboortedatum] 1969,

verblijvende bij Forensisch Beschermd Wonen (FBW) van [instelling] te [plaats] ,

onder verantwoordelijkheid van Penitentiaire Inrichting (PI) Achterhoek te Zutphen,

hierna: de veroordeelde.

Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Gelderland, zittingsplaats Zutphen, van 19 februari 2021, inhoudende dat de tenuitvoerlegging van de maatregel van plaatsing in een inrichting voor stelselmatige daders (ISD-maatregel) wordt voortgezet.

Het hof heeft gelet op de stukken, waaronder:

het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg;
de beslissing waarvan beroep;
de akte van beroep van de veroordeelde van 3 maart 2021;
het voortgangsverslag van Tactus verslavingszorg van 6 april 2021;
het voortgangsverslag van Tactus verslavingszorg van 5 juli 2021;
het voortgangsrapport van PI Achterhoek van 8 juli 2021.

Het hof heeft ter zitting van 15 juli 2021 gehoord de veroordeelde, bijgestaan door zijn raadsman mr. K. Kok, advocaat te Zwolle, en de advocaat generaal mr. V. Smink.

Overwegingen:

Het standpunt van de veroordeelde en zijn raadsman

Ten tijde van de zitting van de rechtbank was de veroordeelde het eens met de voortzetting van de ISD-maatregel. Vanwege ontwikkelingen die zich daarna hebben voorgedaan is namens hem toch hoger beroep tegen de beslissing van de rechtbank ingesteld. De PI heeft hem – tegen het advies van zijn behandelaar in – overgeplaatst van de Forensische Psychiatrische Afdeling (FPA) van Forence naar FBW van [instelling] waar hij thans verblijft. Hij vindt het prettiger om bij FBW te verblijven dan in de FPK en de FPA waar hij eerder heeft verbleven. Wat betreft zijn vrijheden die zouden worden opgebouwd, is er verder niets veranderd. De beperking van zijn vrijheden in het kader van de ISD-maatregel maakt het voor hem niet mogelijk om zijn 78-jarige moeder op Curaçao te bezoeken. Het gaat wel goed met de veroordeelde. Hij heeft een betaalde baan gekregen bij [naam] , waar hij zolang als hij wil kan blijven werken. Hij gaat ervan uit dat hij bij FBW kan verblijven totdat er voor hem een zelfstandige huurwoning in [plaats] , waarvoor hij al staat ingeschreven, beschikbaar komt. Na de tenuitvoerlegging van twee eerder aan hem opgelegde ISD-maatregelen is hij telkens teruggevallen vanwege een gebrek aan nazorg. Tijdens de behandeling in het kader van de huidige ISD-maatregel heeft hij de kern van zijn problemen aangepakt. Het lukt hem nu wel om van de drugs af te blijven. Na beëindiging van de huidige ISD-maatregel wenst hij nazorg te ontvangen in het kader van de bijzondere voorwaarden die zijn gesteld bij de oplegging van een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van drie maanden in de zaak met parketnummer 05.740395-18. Blijkens het uittreksel justitiële documentatie is reclasseringstoezicht met controles opgelegd als bijzondere voorwaarde gedurende een proeftijd van drie jaren. Die proeftijd loopt niet tijdens de tenuitvoerlegging van de ISD-maatregel en zal na het einde van die maatregel nog meer dan twee jaren lopen. De voorwaardelijke gevangenisstraf hangt boven het hoofd van de veroordeelde indien hij zich niet zou houden aan de bijzondere voorwaarde dan wel hij zou recidiveren. Dit verlaagt het recidiverisico. De aanwezigheid van het herhalingsgevaar is onvoldoende onderbouwd en summier weergegeven in het voortgangsverslag van 5 juli 2021. In dit verslag wordt zonder verdere onderbouwing gesteld dat het recidiverisico in de huidige omstandigheden laag tot matig-hoog is. Door de reclassering wordt het recidiveriscio ingeschat als gemiddeld. Met behulp van risicotaxatie-instrument OXREC is het risico op algemene recidive binnen een termijn van twee jaar als laag ingeschat. Het thans nog aanwezige recidiverisico is niet zodanig dat de ISD-maatregel moet worden voortgezet. De raadsman heeft bepleit de ISD-maatregel te beëindigen.

Het standpunt van het openbaar ministerie

De veroordeelde verdient complimenten voor de positieve ontwikkeling die hij heeft doorgemaakt in de afgelopen periode, alsmede de wijze waarop hij spreekt over zijn huidige situatie en over zijn toekomst. Hij is – na zijn twee eerdere veroordelingen tot de ISD-maatregel – nu op de goede weg. Dit biedt hem kansen om een delictvrij en maatschappelijk geaccepteerd leven te gaan leiden. Uit een van de rapportages komt naar voren dat hij aanvankelijk grote weerstand had om zijn werkgever te informeren over zijn huidige omstandigheden in het kader van de ISD-maatregel, maar uiteindelijk heeft hij ingezien dat het goed is om zijn werkgever hierover te informeren. Hij kan zijn verleden niet uitpoetsen maar hij heeft de kans gekregen om te laten zien wat hij waard is. Dit heeft goed uitgepakt. De beslissing van de rechtbank is gebaseerd op eerder uitgebrachte rapportages waaruit naar voren komt dat er nog sprake is van recidivegevaar en wat er nog moet gebeuren. Sinds de beslissing van de rechtbank zijn rapportages uitgebracht, waaruit naar voren komt dat de veroordeelde zijn positieve ontwikkeling heeft voortgezet. Het is begrijpelijk dat de veroordeelde wenst dat de ISD-maatregel tussentijds wordt beëindigd. Ondanks de beperking van zijn vrijheden is het verstandiger om die maatregel tot het einde voort te zetten om rustig toe te werken naar zelfstandige huisvesting van de veroordeelde en de wijziging van het kader voor zijn begeleiding na ommekomst van de ISD-maatregel. De advocaat-generaal heeft geconcludeerd tot bevestiging van de beslissing waarvan beroep.

Het oordeel van het hof

Het hof is van oordeel dat de rechtbank op goede gronden heeft geoordeeld en op juiste wijze heeft beslist. Daarom zal de beslissing waarvan beroep met overneming van die gronden worden bevestigd, met aanvulling van het volgende.

De ISD-maatregel strekt primair tot beveiliging van de maatschappij tegen de recidive van de veroordeelde. Hij is tweemaal eerder veroordeeld tot een ISD-maatregel en daarna telkens gerecidiveerd, waarop de thans lopende ISD-maatregel aan hem is opgelegd. Uit de samenvatting van de laatste risicoanalyse - die is gevoegd als bijlage bij het voortgangsverslag van 5 juli 2021 - komt naar voren dat reclasseringsinstelling Tactus verslavingszorg op 2 juli 2021 van de psychiater i.o. informatie over de kans op recidive heeft ontvangen, inhoudende dat het recidiverisico in een omgeving zoals FBW en Forence met voldoende begeleiding en sturing laag tot matig-hoog is. Naar de oordeel van de reclassering is het risico op recidive gemiddeld. Daarbij wordt verwezen naar de resultaten van de inschatting van het recidiveriscio met behulp van
Oxford Risk of Recidivism tool(OXREC). Het hof is van oordeel dat hiermee voldoende is komen vast te staan dat opheffing van de maatregel op dit moment zou leiden tot te verwachten onveiligheid, overlast en verloedering van het publieke domein. De veroordeelde heeft in zijn behandeling vele positieve stappen gezet, maar zonder voldoende toezicht, begeleiding en behandeling is de kans op een terugval nog steeds te groot.

Verder kan niet worden gezegd de voortzetting van de maatregel niet zinvol is door een omstandigheid die (overwegend) buiten de macht van veroordeelde ligt.

In het overwegend positieve verloop van het ISD-traject van de veroordeelde ziet het hof wel aanleiding om ambtshalve te bepalen dat de noodzaak tot verdere tenuitvoerlegging van de ISD-maatregel over drie maanden tussentijds moet worden getoetst. Daarbij is het wenselijk dat de advocaat-generaal voor die volgende tussentijdse toetsing aan de reclassering de opdracht geeft te onderzoeken of en, zo ja, hoe de resocialisatie van veroordeelde kan worden vormgegeven buiten het kader van de ISD-maatregel. Daarbij valt te denken aan een aanpassing van voorwaarden, verbonden aan de voorwaardelijke veroordeling, waarvan de proeftijd (dan) nog niet is verstreken. Het hof heeft daarbij mede in aanmerking genomen dat niet vaststaat dat de veroordeelde na de beëindiging van de ISD-maatregel kan blijven wonen bij FBW van Forence waar hij sinds 25 juni 2021 verblijft en dat zijn behandeling bij de forensische polikliniek van [instelling] kan worden voortgezet. Ten aanzien van het verblijf van de veroordeelde bij FBW en zijn ambulante behandeling bij [instelling] zijn geen bijzondere voorwaarden gesteld bij de oplegging van de voorwaardelijke gevangenisstraf in de zaak met parketnummer 05.740395-18.

Beslissing

Het hof:

Bevestigtmet aanvulling van gronden zoals hiervoor is overwogen de beslissing van de rechtbank Gelderland, zittingsplaats Zutphen, van 19 februari 2021 met betrekking tot de veroordeelde
[veroordeelde] .

Beslistdat binnen
3 (drie) maandenna deze beslissing opnieuw de noodzaak van de voortzetting van de tenuitvoerlegging van de ISD-maatregel tussentijds wordt beoordeeld.

Aldus gedaan door

mr. M.J. Vos als voorzitter,

mr. M.E. van Wees en mr. D. Visser als raadsheren,

en dr. P.K.J. Ronhaar en drs. I. Breukel als raden,

in tegenwoordigheid van mr. R. Hermans als griffier,

en op 29 juli 2021 in het openbaar uitgesproken.

Mr. M.E. van Wees en de raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.

Beoordeling van de voortzetting van de ISD-maatregel en de noodzaak tot tussentijdse toetsing

Uitspraak

Overwegingen:

Beslissing