ECLI:NL:GHARL:2021:4039

Uitspraak

TBS P20/0387

Beslissing d.d. 22 april 2021

De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van

[terbeschikkinggestelde],

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1989,

verblijvende in P.I. Utrecht, locatie [locatie] .

Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Oost-Brabant, zittingsplaats
‘s-Hertogenbosch van 16 november 2020, houdende de beslissing dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.

Het hof heeft gelet op de stukken, waaronder:

- de uitspraak van de rechtbank Oost-Brabant, zittingsplaats ’s-Hertogenbosch, van
5 december 2017, waarbij de terbeschikkingstelling met voorwaarden werd opgelegd;

- het advies van de Geestelijke Gezondheidszorg (hierna: GGZ) ERW Novadic-Kentron Breda van 7 oktober 2020;

- de vordering van de officier van justitie van 8 oktober 2020;

- het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg;

- de beslissing waarvan beroep;

- de akte van beroep van de terbeschikkinggestelde van 20 november 2020;

- de aanvullende informatie van de GGZ ERW Novadic-Kentron Breda van 17 december 2020;

- het pro justitia rapport van psychiater W.J. Canton van februari 2021;

- de aanvullende informatie van de GGZ ERW Novadic-Kentron Breda van 9 maart 2021;

- het proces-verbaal ter zitting van het hof van 11 maart 2021;

- het verlengingsadvies van GGZ ERW Novadic-Kentron Breda van 29 maart 2021;

- de brief van GGZ ERW Novadic-Kentron Breda van 7 april 2021 met de beantwoording van de vragen die volgen uit het proces-verbaal ter zitting van het hof van 11 maart 2021.

Het hof heeft ter zitting van 11 maart 2021 gehoord de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door haar raadsman mr. M. Kuipers, advocaat te Amsterdam-Duivendrecht, en de advocaat-generaal mr. L.H.J. Vijlbrief-Smit. Daarnaast zijn als deskundigen gehoord [deskundige 1] en [deskundige 2] , beiden werkzaam als reclasseringsmedewerker verbonden aan GGZ ERW Novadic-Kentron Breda.

Het hof heeft ter zitting van 15 april 2021 gehoord de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door haar raadsman mr. M. Kuipers, advocaat te Amsterdam-Duivendrecht, en de advocaat-generaal mr. E.J. Julsing-Nijenhuis. Daarnaast zijn als deskundigen gehoord [deskundige 1] en [deskundige 2] , beiden werkzaam als reclasseringsmedewerker verbonden aan GGZ ERW Novadic-Kentron Breda.

Overwegingen:

Zitting van het hof van 11 maart 2021

Ter zitting van 11 maart 2021 heeft het hof beslist de reclassering nader onderzoek te laten verrichten naar de mogelijkheden van een voortzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden en hieromtrent een rapportage uit te brengen. Het hof heeft hiertoe nadere vragen geformuleerd en deze gevoegd bij het proces-verbaal van de zitting van 11 maart 2021.

Het hof heeft de advocaat-generaal verzocht zorg te dragen voor voormelde rapportage.

Het advies van de reclassering

Uit het reclasseringsadvies van 7 oktober 2021 volgt dat de reclassering geen mogelijkheden meer ziet voor gedragsverandering en risicobeperking binnen de terbeschikkingstelling met voorwaarden. De reclassering adviseert de terbeschikkingstelling met voorwaarden om te zetten in terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege.

Uit de toelichting van de deskundigen [deskundige 1] en [deskundige 2] ter zitting bij het hof op 11 maart 2021 komt naar voren dat het een dilemma is of de terbeschikkingstelling met voorwaarden kan worden voortgezet. Het zal voor de terbeschikkinggestelde lastig blijven om zich aan de voorwaarden te houden. Dit is geen onwil, maar onmacht van haar.

Voorts verklaren de deskundigen dat de Forensische Verslavingskliniek (hierna: FVK) [FVK] niet negatief heeft gereageerd op de vraag over de mogelijkheid om de terbeschikkinggestelde opnieuw op te nemen in deze kliniek. De plaatsingscoördinator heeft aangegeven dat – als alles voortvarend en volgens plan verloopt – er medio april 2021 een plaats bij FVK [FVK] beschikbaar zou kunnen zijn voor de terbeschikkinggestelde. Als FVK [FVK] akkoord gaat met de heropname van de terbeschikkinggestelde is het voordeel dat er wat meer vrouwen in deze kliniek verblijven. Het valt te verwachten dat zij na een heropname in FVK [FVK] af en toe zal ontregelen. Dan zou het mogelijk moeten zijn haar voor een time-out op te nemen in een P.I. of een soortgelijke setting waar alleen vrouwen verblijven en zij goed kan stabiliseren. Het is de vraag of een time-outopname in een P.I. mogelijk is.

Uit de brief van de reclassering van 7 april 2021 volgt de beantwoording van de vragen van het hof die gevoegd zijn bij het proces-verbaal van de zitting van 11 maart 2021. De reclassering blijft van mening dat de terbeschikkingstelling met voorwaarden uiterst lastig uitvoerbaar is en dat het de verwachting is dat het de terbeschikkinggestelde opnieuw niet zal lukken om zich aan de voorwaarden te houden. Verder zal het lastig zijn om haar binnen een passende beschermde woonvorm geplaatst te krijgen aansluitend aan de behandeling van FVK [FVK] , gezien haar complexe problematiek. Bij FVK [FVK] heeft ze eerder een positief traject doorlopen en mogelijk zou ze hier haar traject opnieuw positief kunnen hervatten, mits ze zich conformeert aan een langdurig klinisch traject waarin ze goed ingebed wordt en langzaam uitstroomt naar een beschermde woonvorm. Een duidelijk gefaseerde en goed ingeklede overgang van een klinische behandelsetting naar een passende beschermde woonvorm wordt door de reclassering als enig passend alternatief gezien.

Uit de toelichting van de deskundigen [deskundige 1] en [deskundige 2] ter zitting bij het hof op 15 april 2021 komt naar voren dat de terbeschikkinggestelde op 20 april 2021 kan worden geplaatst bij FVK [FVK] en dat de plek voor de terbeschikkinggestelde nog enkele dagen na 20 april 2021 wordt vastgehouden voor de terbeschikkinggestelde. Deskundige [deskundige 1] verklaart dat het geen gegeven is dat het gaat lukken dat de terbeschikkinggestelde zich nu wel aan de voorwaarden blijft houden. Het blijft een dilemma.

Het standpunt van de verdediging

Uit de verklaring van de terbeschikkinggestelde ter zitting van het hof op 11 maart 2021 volgt dat zij erg bang is voor een omzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden in een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege.

De raadsman voert aan dat de terbeschikkinggestelde het doodeng vindt om terecht te komen in een Tbs-kliniek waar vrouwen alleen maar verder worden beschadigd. Zij voelt zich niet veilig in een omgeving waar verder bijna alleen maar mannen zijn. Haar kwetsbaarheid vloeit voort uit seksueel misbruik.

Uit de verklaring van de terbeschikkinggestelde ter zitting van het hof op 15 april 2021 komt het volgende naar voren. De terbeschikkinggestelde is blij met de uitkomst van de brief van de reclassering van 7 april 2021. Zij is bereid mee te werken aan behandeling en is blij dat zij 20 april 2021 al zou kunnen worden opgenomen in FVK [FVK] . Zij geeft aan dat zij verwacht dat de behandeling bij FVK [FVK] tussen de zeven en negen maanden zal gaan duren. Zij zal niet blij zijn met een langdurig traject en geeft aan dat dan net zo goed een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege kan worden bevolen. Als de terbeschikkinggestelde zal worden opgenomen in FVK [FVK] , wordt het toezicht overgenomen door Tactus. De terbeschikkinggestelde is daar blij mee. De terbeschikkinggestelde ziet een samenwerking met [deskundige 1] niet meer zitten omdat [deskundige 1] een hele slechte kant van haar heeft gezien. De terbeschikkinggestelde is angstig voor de bijzondere voorwaarde ten aanzien van het drugs- en/of alcoholverbod zoals deze is voorgesteld door de reclassering in de brief van 7 april 2021. Verslaving is een chronische ziekte en een terugval kan altijd gebeuren.

De raadsman voert aan dat de neuzen al grotendeels dezelfde kant op staan. De bijzondere voorwaarde ten aanzien van het drugs- en/of alcoholverbod kan averechts werken bij het afkicken. De kans bestaat dat er dan sprake is van minder openheid vanuit de terbeschikkinggestelde. Een terugval hoort bij een afkicktraject. De raadsman is kritisch ten aanzien van het drugs- en/of alcoholverbod, maar kan zich vinden in de toevoeging en wijzigingen van de andere voorwaarden zoals deze zijn voorgesteld in de brief van 7 april 2021.

Het standpunt van het openbaar ministerie

Tijdens de zitting bij het hof op 11 maart 2021 heeft de advocaat-generaal aangegeven dat de terbeschikkinggestelde een allerlaatste kans moet krijgen om te laten zien dat zij haar behandeling kan voortzetten in het kader van de terbeschikkingstelling met voorwaarden.

Tijdens de zitting bij het hof op 15 april 2021 voert de advocaat-generaal het volgende aan. Er is sprake van een zeer bijzonder casus. Het is niet de eerste keer dat er een vordering ligt tot het alsnog bevelen van de verpleging van overheidswege. De advocaat-generaal verzoekt tot voortzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden onder strikte voorwaarden, met de wijzigingen zoals de reclassering die heeft geformuleerd in de brief van 7 april 2021.

Het oordeel van het hof

Vernietiging

Het hof zal de beslissing waarvan beroep vernietigen, daar het hof om de hierna te

vermelde redenen tot een andere beslissing komt.

Afwijzing vordering alsnog verplegen van overheidswege

Het hof komt tot een andere beslissing dan de rechtbank gelet op het pro justitia rapport van psychiater W.J. Canton van februari 2021, het aanvullend reclasseringsadvies van 9 maart 2021, de brief van de reclassering van 7 april 2021 en het verhandelde ter terechtzitting in hoger beroep. Psychiater Canton adviseert de terbeschikkingstelling met voorwaarden te continueren door een nieuwe opname in FVK [FVK] , gevolgd door een meer geleidelijke uitstroom naar een beschermde woonvorm. Hoewel de reclassering eerder adviseerde tot omzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden in een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege, luidt het advies uit het rapport van 9 maart 2021 dat de reclassering enerzijds nog steeds van mening is dat een terbeschikkingstelling met voorwaarden niet uitvoerbaar is en voorziet zij dan ook opnieuw moeilijkheden binnen de terbeschikkingstelling met voorwaarden omdat zij verwacht dat het de terbeschikkinggestelde opnieuw niet zal lukken om zich aan de voorwaarden te houden. Ook zal het erg lastig zijn om haar binnen een beschermde woonvorm te krijgen aansluitend aan de behandeling bij FVK [FVK] . Anderzijds leidt het advies van psychiater Canton tot voortschrijdend inzicht en moet dit zeker worden meegenomen. De reclassering heeft daarom toch de mogelijkheden onderzocht met betrekking tot een klinische herindicatie bij FVK [FVK] . Uit de brief van de reclassering van 7 april 2021 volgt dat de reclassering een duidelijk gefaseerde en goed ingeklede overgang van een klinische behandeling in FVK [FVK] naar een passende beschermde woonvorm als enig passend alternatief ziet. De reclassering adviseert daarbij het toevoegen en het wijzigen van de voorwaarden zoals deze zijn genoemd in de brief van 7 april 2021.

Het hof wil de terbeschikkinggestelde nog een kans geven haar behandeling voort te zetten in het kader van de terbeschikkingstelling met voorwaarden. Het hof neemt daarbij in aanmerking dat de terbeschikkinggestelde zich ter zitting bij het hof bereid heeft verklaard om mee te werken aan de door de reclassering voorgestelde voorwaarden.

Het hof zal dan ook - zoals is gevorderd door de advocaat-generaal en is bepleit door de raadsman - de beslissing van de rechtbank vernietigen en de vordering van de officier van justitie strekkende tot het bevelen dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd afwijzen.

Het hof constateert aanvullend dat er geen recent psychologisch testonderzoek heeft plaatsgevonden en geeft in overweging om een psychologisch testonderzoek, met name naar de cognitieve vermogens van de terbeschikkinggestelde, te laten plaatsvinden.

Wijziging voorwaarden

Gelet op het voorgaande en in het bijzonder de brief van de reclassering van 7 april 2021 zal het hof de voorwaarden zoals deze zijn geformuleerd in het vonnis van het de rechtbank Oost-Brabant, zittingsplaats ’s-Hertogenbosch, van 5 december 2017 wijzigen, deze op onderdelen anders formuleren en voorwaarden toevoegen, zodat deze komen te luiden als na te melden.

Plaatsing in FVK [FVK]

Het hof verzoekt de reclassering contact op te nemen met FVK [FVK] om FVK [FVK] te informeren over de plaatsing van de terbeschikkinggestelde in FVK [FVK] vanaf 22 april 2021. Het hof gaat er vanuit dat er vervoer voor de overplaatsing van de terbeschikkinggestelde wordt geregeld bij Dienst Vervoer en Ondersteuning vanuit PI Utrecht, locatie [locatie] naar FVK [FVK] .

Beslissing

Het hof:

Vernietigtde beslissing van de rechtbank Oost-Brabant, zittingsplaats ’s-Hertogenbosch, van 16 november 2020 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde
[terbeschikkinggestelde].

Wijst afde vordering van de officier van justitie strekkende tot het bevelen dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.

Wijzigtde aan de terbeschikkingstelling verbonden voorwaarden in die zin dat deze komen te luiden dat de terbeschikkinggestelde:

Algemene voorwaarden

1. zich niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;

2. ten behoeve van het vaststellen van haar identiteit medewerking verleent aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbiedt;

3. medewerking verleent aan het reclasseringstoezicht als hierna te melden, de medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen.

Bijzonder voorwaarden

4. zich houdt aan de voorwaarden en aanwijzingen die haar gesteld zijn door of namens de toezichthoudende instantie, te weten GGZ Tactus Flevoland of een soortgelijke instelling. Hierna moet de terbeschikkinggestelde zich blijven melden, zo frequent en zolang de reclassering dit noodzakelijk acht;

5. wordt verplicht om op basis van de door het NIFP IFZ afgegeven indicatiestelling zich te laten opnemen binnen FVK [FVK] , of een soortgelijke intramurale instelling, zulks ter beoordeling van het NIFP IFZ, zolang als de reclassering het nodig acht, waarbij de terbeschikkinggestelde zich zal houden aan de aanwijzingen die haar in het kader van die behandeling door of namens de (geneesheer-)directeur van die instelling zullen worden gegeven. Ook als dat inhoudt het innemen van de voorgeschreven medicatie;

6. wordt verplicht om aansluitend aan de klinische opname binnen FVK [FVK] of een soortgelijke instelling te verblijven binnen een nader te bepalen RIBW 24 uur instelling. Betrokkene houdt zich aan de huisregels en het dagprogramma dat de instelling in overleg met de reclassering voor haar heeft opgesteld zolang de reclassering dit noodzakelijk acht;

7. bereid is haar dagelijks functioneren bespreekbaar te maken en zich begeleidbaar en

controleerbaar op te stellen en geeft toestemming aan de reclassering om contact te hebben met voor het toezicht relevante personen. Tevens geeft zij aan deze personen/instellingen toestemming informatie uit te wisselen met de reclassering;

8. dient zich op het gebied van drugs- en alcoholgebruik, respectievelijk het gebruik van alcoholarme dranken zoals maltbier, te houden aan de richtlijnen van de behandelaars en (verslavings)reclassering, ook wanneer dit inhoudt volledige abstinentie. Terbeschikkinggestelde zal meewerken aan de mogelijke controlemiddelen hierop zoals bloedonderzoek, urineonderzoek en ademonderzoek;

9. zich inzet voor het hebben en behouden van een stabiele dagbesteding in de vorm van (vrijwilligers-)werk of opleiding, waarin ruimte is om afspraken met de reclassering en zijn behandelaren na te komen. De terbeschikkinggestelde geeft toestemming aan de reclassering om contact te hebben met haar werkgever/eindverantwoordelijke en vrijelijk informatie uit te wisselen over hoe betrokkene zich op zijn dagbesteding verhoudt;

10. werkt, indien door de reclassering geïndiceerd, mee aan een vorm van financiële

hulpverlening zolang als de reclassering dat nodig acht;

11. in het kader van FPT bij oplopend risico of ontregeling kan worden opgenomen bij een forensisch klinische instelling waar zoveel mogelijk rekening gehouden kan worden met haar (borderline)problematiek en waar (indien mogelijk) de verhouding man- en vrouw meer in evenwicht is, in overleg met de officier van justitie en het DIZ; voor zover de reclassering dat noodzakelijk acht. Deze time-out duurt maximaal 7 weken, met de mogelijkheid tot verlenging met nog eens maximaal 7 weken, tot maximaal 14 weken per jaar;

12. indien de reclassering dit nodig acht, zich aansluitend aan haar klinische behandeling, ambulant zal laten behandelen/begeleiden door een nog nader te bepalen instelling, te bepalen door de reclassering en zolang de reclassering dit nodig acht, waarbij de terbeschikkinggestelde zich zal houden aan de aanwijzingen die haar in het kader van die behandeling door of namens de behandelaar van die instelling zullen worden gegeven. Ook als dit inhoudt het innemen van zucht remmende medicatie, indien de behandelaren dit noodzakelijk achten.

waarbij GGZ Tactus Flevoland, [adres] te [plaats] , of een soortgelijke instelling, opdracht wordt gegeven de terbeschikkinggestelde hulp en steun te verlenen bij de naleving van de voorwaarden.

Beveeltdat de beslissing en de aangepaste voorwaarden in gaan vanaf het moment dat de terbeschikkinggestelde met Dienst Vervoer en Ondersteuning is overgebracht naar FVK [FVK] .

Beveeltde reclassering dat zij contact opnemen met FVK [FVK] om FVK [FVK] te informeren over de plaatsing van de terbeschikkinggestelde in FVK [FVK] vanaf 22 april 2021 en dat zij vervoer regelen bij Dienst Vervoer en Ondersteuning vanuit PI Utrecht, locatie [locatie] naar FVK [FVK] .Aldus gedaan door

mr. W.A. Holland als voorzitter,

mr. M. Keppels en mr. P.C. Vegter als raadsheren,

en drs. D.M.L. Versteijnen en drs. I. Troost als raden,

in tegenwoordigheid van mr. R. Kaatman als griffier,

en op 22 april 2021 in het openbaar uitgesproken.

De raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.

mr. P.C. Vegter en mr. R. Kaatman zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.

Afwijzing vordering tot verpleging van overheidswege in terbeschikkingstelling met voorwaarden

Uitspraak

Overwegingen:

Beslissing