ECLI:NL:GHARL:2019:10272

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
2 december 2019
Publicatiedatum
2 december 2019
Zaaknummer
21-006798-18
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Voorbereiding en bevordering van terroristisch misdrijf met racistische en extremistische motieven

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 2 december 2019 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank Gelderland. De verdachte, geboren in 1974 en verblijvende in detentie, was aangeklaagd voor het voorbereiden van terroristische misdrijven met racistische en extremistische motieven. Het hof heeft vastgesteld dat de verdachte zich in de periode van 1 juli 2017 tot en met 23 mei 2018 schuldig heeft gemaakt aan het trachten te verschaffen van middelen en inlichtingen voor het plegen van moord met terroristisch oogmerk. Dit omvatte het voorhanden hebben van een grote hoeveelheid munitie en het onderhouden van een Facebookpagina van de rechts-extremistische Anti Terreur Brigade (ATB). De verdachte heeft in chatgesprekken zijn intenties geuit om geweld te gebruiken tegen politieke tegenstanders en heeft concrete plannen gemaakt voor de aanschaf van vuurwapens. Het hof heeft het vonnis van de rechtbank vernietigd en de verdachte veroordeeld tot een gevangenisstraf van 36 maanden, waarvan 12 maanden voorwaardelijk met bijzondere voorwaarden. De verdachte is ook veroordeeld voor het in bezit hebben van een gas(alarm)pistool en munitie, waarbij het hof oordeelde dat zijn handelen een ernstig gevaar voor de openbare orde met zich meebracht. De verdachte is als strafbaar verklaard en de in beslag genomen voorwerpen zijn verbeurd verklaard.

Uitspraak

Afdeling strafrecht
Parketnummer: 21-006798-18
Uitspraak d.d.: 2 december 2019
TEGENSPRAAK
Verkort arrestvan de meervoudige kamer voor strafzaken van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, zittingsplaats Arnhem, gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Gelderland van 7 december 2018 met parketnummer 05-880674-18 in de strafzaak tegen

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [1974] ,
thans verblijvende in [detentieadres] ,

Het hoger beroep

De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van het hof van 18 november 2019 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzittingen in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal. Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd. Het hof heeft voorts kennisgenomen van hetgeen door verdachte en zijn raadsman, mr. F.G.W.M. Huijbers, naar voren is gebracht.

Het vonnis waarvan beroep

Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen, omdat het tot een andere bewezenverklaring, kwalificatie en strafoplegging komt. Het hof zal daarom opnieuw rechtdoen.

De tenlastelegging

Aan verdachte is -na een door de rechtbank in eerste aanleg toegestane nadere omschrijving en na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in hoger beroep- ten laste gelegd dat:
1.
hij op één of meer tijdstip(pen) gelegen in de periode van 1 juli 2017 tot en met 23 mei 2018 te Doornenburg en/of te Arnhem en/of elders/althans in Nederland, opzettelijk met het oogmerk ter voorbereiding en/of ter bevordering van de/het te plegen misdrij(f)(ven) omschreven in artikel 157 en/of 170 en/of 176a en/of l76b en/of 289(a) en/of 288a van het Wetboek van Strafrecht, te weten,
-het opzettelijk brand stichten en/of een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel en/of levensgevaar voor een ander te duchten is en/of dit feit iemands dood ten gevolge heeft (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
-het opzettelijk vernielen en/of beschadigen van een gebouw/een voor het publiek toegankelijke plaats (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
-moord en/of doodslag (te) begaan met een terroristisch oogmerk,
-gelegenheid, middelen en/of inlichtingen tot het plegen van het misdrijf aan zich en/of een ander(en) heeft verschaft en/of heeft trachten te verschaffen, en/of
-voorwerpen voorhanden heeft gehad waarvan hij wist dat zij bestemd zijn tot het plegen van het plegen van het misdrijf, immers heeft verdachte (telkens) ten behoeve van één of meer (te plegen) aanslag(en) op één of meer objecten, en/of één of meer perso(o)n(en), door het gebruik van één of meer vuurwapen(s) en/of het teweeg brengen van één of meer ontploffing(en) en/of het stichten van brand en/of het begaan van moord en/of doodslag met een terroristisch oogmerk,
A. racistische/extremistische/tot gewelddadig handelen jegens moslims en/of vluchtelingen oproepende uitingen uitgedragen/ondersteund/tot zich genomen en/of
B. op social media/internet de (rechts-extremistische) Anti Terreur Brigade (ATB)/‘ATB Special Forces’ (mede) opgericht en/of deze facebookpagina/internetsite (mede) onderhouden en/of middels social media/internet leden geworven en/of getracht te werven/benaderd voor deze beweging en/of zich geuit over zijn wens/voornemen ATB nieuw leven in te blazen en/of
C. voorhanden gehad een vuurwapen, te weten een alarmpistool Colt (1911a1) 9 mm, en (een grote hoeveelheid) munitie, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22 en/of 100 stuks 9 mm patronen en/of
D. middels een chatgesprek (Facebook Messenger) het contact gelegd met " [naam 1] " ten behoeve van de aanschaf van een vuurwapen en/of (daarbij) het kaliber (passend bij de .22 munitie), de prijs en de verwachte leverperiode besproken en/of
E. via internet zoekvragen gesteld zoals ‘loop uitboren, nieuwe loop plaatsen, hitman, Kalkammonsalpeter, Salpeter’ en/of
F. voorhanden gehad een recept/notitie betreffende een werkwijze om zelf kaliumnitraat te maken;
en/of
hij op één of meer tijdstip(pen) gelegen in de periode van 3 april 2018 tot en
met 23 mei 2018 te Doornenburg en/of te Arnhem en/of elders/althans in Nederland,
opzettelijk zich en/of (een) ander(en) gelegenheid en/of middelen en/of inlichtingen heeft verschaft en/of heeft trachten te verschaffen en/of kennis en/of vaardigheden heeft verworven en/of (een) ander(en) heeft bijgebracht tot het plegen van een terroristisch misdrijf en/of een misdrijf ter voorbereiding en/of vergemakkelijking van een terroristisch misdrijf, te weten
-het opzettelijk brand stichten en/of een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel en/of levensgevaar voor een ander te duchten is en/of dit feit iemands dood ten gevolge heeft, (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
-het opzettelijk vernielen en/of beschadigen van een gebouw/een voor het publiek toegankelijke plaats, (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
-moord en/of doodslag, (te) begaan met een terroristisch oogmerk,
immers heeft verdachte (telkens)
ten behoeve van één of meer (te plegen) aanslag(en) op één of meer objecten en/of goederen en/of perso(o)n(en), door het teweegbrengen van één of meer ontploffing(en) en/of het stichten van brand en/of het vernielen/beschadigen van een gebouw/voor het publiek toegankelijke plaats en/of het begaan van moord en/of doodslag met een terroristisch oogmerk,
A. racistische/extremistische/tot gewelddadig handelen jegens moslims en/of asielzoekers/vluchtelingen en/of politiek links georiënteerde personen oproepende uitingen uitgedragen/ondersteund/tot zich genomen en/of
B. op social media/internet de (rechtsextremistische) Anti Terreur Brigade (ATB)/'ATB Special Forces'(mede) opgericht en/of deze facebookpagina/internetsite (mede) onderhouden en/of middels social media/internet leden geworven en/of getracht te werven/benaderd voor deze beweging en/of zich geuit over zijn wens/voornemen ATB nieuw leven in te blazen en/of
C. voorhanden hebben van een vuurwapen, te weten een alarmpistool Colt (1911a1) 9 mm, en (een grote hoeveelheid) munitie, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22 en/of 100 stuks 9 mm patronen en/of
D. middels een chatgesprek (Facebook Messenger) het contact gelegd met " [naam 1] " ten behoeve van de aanschaf van een vuurwapen en/of (daarbij) het kaliber (passend bij de .22 munitie), de prijs en de verwachte leverperiode besproken en/of
E. via internet zoekvragen gesteld zoals 'loop uitboren, nieuwe loop plaatsen, 9 mm pistol,
hitman, Kalkammonsalpeter, v1 bom schematische tekening en/of
F. voorhanden gehad een recept/notitie betreffende een werkwijze om zelf kaliumnitraat te maken;
G. fysieke trainingen gevolgd/gegeven;
H. persoonsgegevens en/of adressen althans informatie ingewonnen/verkregen over linksgeoriënteerden.
2.
hij op of omstreeks 23 mei 2018 te Doornenburg, gemeente Lingewaard, in een woning gelegen op of aan de [adres 1] , een wapen van categorie III, te weten een vuurwapen (alarmpistool) (Colt 1911a1 9mm), en/of munitie van categorie III, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22 en 100 stuks patronen 9mm, voorhanden heeft gehad, terwijl het feit/de feiten is/zijn begaan met een terroristisch oogmerk (als bedoeld in artikel 83 a van het Wetboek van Strafrecht) dan wel met het oogmerk om een terroristisch misdrijf (als bedoeld in artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht) voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken.
Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
Overweging met betrekking tot het bewijs
Het hof is van oordeel dat het door verdachte gevoerde verweer strekkende tot vrijspraak van het ten laste gelegde wordt weersproken door de gebezigde bewijsmiddelen, zoals deze later in de eventueel op te maken aanvulling op dit arrest zullen worden opgenomen. Het hof heeft geen reden om aan de juistheid en betrouwbaarheid van de inhoud van die bewijsmiddelen te twijfelen.
Het hof overweegt hiertoe als volgt.
Ten aanzien van feit 1:
Uit de bewijsmiddelen in het dossier blijkt, onder meer, het volgende. De AIVD heeft een onderzoek ingesteld naar ‘ATB Special Forces’ en is daarbij gestuit op een in 2015 opgerichte facebookpagina met die naam en op betrokkenheid daarbij van verdachte. Op de facebookpagina staan berichten waarin enkele ATB-leden zich (anoniem) voorstellen en waarbij zij zaken melden als: (vooral) ‘strijden tegen de Islam’, het daadwerkelijk of actief tegenwicht bieden aan de toekomstige Islam-overheersing, het daadwerkelijk optreden als ‘underground’-groep en het krijgen van echte commando- of Krav Maga-training. Op de facebookpagina staat een bericht van juli 2016 met informatie over Krav Maga-trainingen voor ATB-leden. Er zijn berichten geplaatst om leden ‘met lef’ te werven voor de Anti Terreur Brigade (ATB) ‘om weerwoord en reactie te kunnen geven aan de terreur van de Islam’. ATB zocht leden die niet alleen praten maar ook willen en durven doen, skills hebben en meedogenloos (willen leren te) zijn. Het meest recente bericht op de facebookpagina van ATB dateert van 26 juli 2017 en betreft een afbeelding waarop te zien is dat ISIS-leden meerdere Ethiopische christenen executeren, met daaronder een sarcastisch bedoelde tekst met betrekking tot de ‘vredelievendheid van moslims’. Getuige [getuige 1] , oud ATB-lid, heeft onder meer, verklaard, over het idee ATB in te zetten als beveiliging voor Pegida bij (actie tegen) Antifa, volgens de getuige [getuige 1] een extreem-linkse organisatie die tegen Pegida is. Naar het hof van algemene bekendheid acht, is Pegida een patriottische anti-moslimorganisatie. Getuige [getuige 2] , die zichzelf racist noemt en die via facebook messenger contact had met verdachte, heeft onder andere verklaard over de wens van verdachte tot het ophangen, neerschieten van aanhangers van Antifa. Getuige [getuige 3] , oud ATB-lid, heeft onder meer verklaard dat verdachte bij hem navraag deed over het verkrijgen van wapens en vertelde over de beschikbaarheid van kogels die na afschieten door het lichaam zouden gaan.
Op basis van deze resultaten van het AIVD-onderzoek en het opsporingsonderzoek naar de Anti Terreur Brigade/ATB, is het hof van oordeel dat het een racistisch en/of rechts-extremistisch samenwerkingsverband betrof, waarbinnen (vuurwapen)geweld tegen moslims gerechtvaardigd werd geacht, waarbinnen werd getraind om geweld toe te passen en waarbinnen ook acties tegen extreem-links werden besproken.
Verdachte was naar eigen zeggen de master van de ATB-facebookpagina en had en behield de rechten om facebookberichten te verwijderen en was (mede) verantwoordelijk voor de communicatie. Daarnaast was verdachte actief bezig om personen lid te maken van ATB, selecteerde hij nieuwe leden onder meer op hun bereidheid (ook) op illegale wijze de moslims te bestrijden en organiseerde hij activiteiten voor ATB. Enkele getuigen zagen hem als oprichter en/of hoofd van de ATB. Naar het oordeel van het hof had verdachte dan ook een leidinggevende, organiserende en/of rekruterende rol binnen de ATB.
Verdachte heeft de facebookpagina ATB voort laten bestaan, nadat er medio 2016 of 2017 onenigheid binnen de groep ontstond. Verdachte heeft de facebookpagina van ATB en de daarop aangetroffen berichten en afbeeldingen niet verwijderd. In de eerste helft van 2018 had verdachte nog contacten met ‘gelijkgestemden’ via de ATB pagina. De getuige [getuige 2] heeft onder de naam ‘ [naam 1] ’ op 13 en 14 mei 2018 met verdachte gechat. In die gesprekken uitte verdachte, onder meer, de wens de ATB nieuw leven in te blazen. Het hof leidt uit het voorgaande af dat verdachte tot aan het moment van zijn aanhouding geen afstand heeft genomen van de opvattingen, doelstellingen en uitingen van de ATB en haar (voormalige) leden. Zijn hierna te bespreken, binnen de periode van de tenlastelegging vallende handelen, dient daarom mede tegen die achtergrond te worden beoordeeld.
Het hof constateert op basis van de stukken in het dossier dat in totaal 1713 stuks scherpe patronen, kaliber .22 mm LR in de slaapkamer van verdachte zijn aangetroffen. Hoewel het voorhanden hebben van een dergelijk grote hoeveelheid scherpe patronen schreeuwt om een verklaring van verdachte, heeft verdachte hieromtrent geen (plausibele) verklaring willen afleggen. Uit de stukken volgt wel dat verdachte op 13 en 14 mei 2018 via Facebook Messenger een chatgesprek heeft gehad met ' [naam 1] ' (hierna: [naam 1] ), waarin verdachte aangeeft dat hij op zoek is naar een Colt 1911a1 Government. [naam 1] antwoordt als volgt: 'Ik denk dat ik die wel kan regelen voor jou…'. Verdachte geeft vervolgens aan dat hij de 0,22-0,23 versie wil, omdat hij 1500 kogels heeft. Later in het gesprek geeft verdachte nogmaals aan dat hij echt op zoek is naar een Colt 1911 0,22-0,23 omdat hij daar kogels voor heeft. Op 13 mei 2018 voert hij ook chatgesprekken met [naam 2] . Daarin schrijft hij onder meer, samengevat, dat hij als free lance huurmoordenaar wil gaan optreden, dat hij net een wapen heeft gekocht en dat [naam 2] maar eens 'colt1191 a1 Government' moet googelen. Verder in het gesprek zegt verdachte, in reactie op haar vraag wat hij moet met het net gekochte wapen en haar opmerking ‘Oke nu nog een klant lol’: ‘Rechts Nederland zoekt’ en 'Linkse kopstukken afknallen'. In die context noemt verdachte de namen ‘ [naam 3] ’, ‘ [naam 4] ’ en ‘ [naam 5] ’. Naar algemeen bekend is, zijn dit namen van een aantal in Nederland bekende personen die in de (sociale) media bekend zijn geworden om en/of geafficheerd worden met het uitdragen van over het algemeen als ‘links’ beschouwd gedachtengoed en/of daaraan gerelateerde acties. Verdachte noemt als doelwit ook nog ‘Elke dam schreeuwer’. Wanneer het chatgesprek over [naam 5] verder gaat, waarin verdachte aangeeft op welke grove wijze hij haar emotioneel kapot zou willen maken om haar de mond te snoeren en [naam 2] aangeeft dat [naam 5] niet zal toezeggen om te stoppen met haar onzin in de media zegt verdachte 'dan is er lood voor haar'. Ruim een jaar eerder, op 4 april 2017, heeft verdachte een chatgesprek gevoerd met zijn broer, waarin hij aangeeft geïnteresseerd te zijn in een minidraaibank. Hij geeft aan dat daarmee kogels gemaakt kunnen worden en ‘je kunt de punt scherp kan afdraaien waardoor een 0.22 alsnog door je hengaat’.
Dit overziend, komt het hof tot de vaststelling dat verdachte in een eerste fase, vanaf
2015, bezig is geweest met groepsvorming, (uiteindelijk) om actief moslims te bestrijden en acties uit te voeren tegen extreemlinks en dat hij daarbij een sturende rol heeft gehad. Vanaf in elk geval 2018 heeft verdachte meer concrete handelingen verricht en doelen geformuleerd door grote hoeveelheden scherpe munitie voorhanden te hebben, door op zoek te gaan naar een vuurwapen waarmee die munitie zou kunnen worden afgeschoten en door in dat verband levensbedreigende taal richting “linkse kopstukken” te uiten. Met name door het voorhanden hebben van een grote hoeveelheid scherpe munitie, de zoektocht naar een bijpassend wapen en het noemen van potentiële doelwitten kan wat het hof betreft niet meer van louter grootspraak – zoals verdachte heeft aangevoerd – worden gesproken.
Het plegen van een aanslag op personen om hun geloofsovertuiging, hun mening en/of hun politieke voorkeur brengt als zodanig grote gevoelens van angst onder een groot deel van de bevolking teweeg. Het feit dat verdachte zelf melding maakt van het debat in de samenleving rondom geloof en politiek en dat zijn voorbereidingshandelingen daarmee verband houden, brengt mee dat verdachte ook het oogmerk heeft gehad op het aanjagen van ernstige vrees bij een groot deel van de bevolking. Het hof komt dan ook tot het oordeel dat verdachte heeft gehandeld met een terroristisch oogmerk.
Ten aanzien van feit 2
Op 23 mei 2018 is de woning van de ouders van verdachte aan de [adres 1] te Doornenburg doorzocht. Verdachte woonde op dat moment op dat adres bij zijn ouders. In de slaapkamer van verdachte is een gaspistool Colt 1911a1 kaliber 9mm PAK aangetroffen en in beslag genomen. Daarnaast zijn 100 stuks scherpe patronen, kaliber .9mm in de slaapkamer van verdachte aangetroffen en in beslag genomen.
Anders dan de rechtbank is het hof van oordeel dat op grond van de stukken in het dossier niet met de daarvoor vereiste mate van zekerheid kan worden vastgesteld dat verdachte voornoemd gaspistool en de .9 mm munitie voorhanden heeft gehad met een terroristisch oogmerk. In zoverre dient verdachte van het tenlastegelegde terroristisch oogmerk te worden vrijgesproken.
Dit is naar het oordeel van het hof anders voor de aangetroffen .22 mm munitie.
Het hof verwijst naar wat het hiervóór (ten aanzien van feit 1) heeft overwogen over het aantreffen van die in totaal 1713 stuks scherpe patronen van het kaliber .22 mm, de kort daarvoor door verdachte gevoerde chatgesprekken met betrekking tot het aanschaffen van een bijpassend vuurwapen, het ‘afschieten van linkse koppenstukken' en het terroristisch oogmerk hierbij van verdachte. Op grond hiervan is het hof van oordeel dat hij voornoemde munitie voorhanden heeft gehad, terwijl dit feit is begaan met een terroristisch oogmerk dan wel met het oogmerk een terroristisch misdrijf als bedoeld in artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken.
Het onder feit 2 bewezenverklaarde levert daarmee twee hierna afzonderlijke overtredingen van de Wet wapens en munitie op, die omwille van de leesbaarheid bij de bewezenverklaring afzonderlijk zullen worden weergegeven. De verdachte is door dit alles niet geschaad in zijn belangen, omdat het in de kern neerkomt op een gedeeltelijke vrijspraak.

Bewezenverklaring

Door wettige bewijsmiddelen, waarbij de inhoud van elk bewijsmiddel -ook in onderdelen- slechts wordt gebezigd tot het bewijs van dat ten laste gelegde feit waarop het blijkens de inhoud kennelijk betrekking heeft, en waarin zijn vervat de redengevende feiten en omstandigheden waarop de bewezenverklaring steunt, acht het hof wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1 en 2 ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:
1.
hij op
één of meertijdstip
(pen
)gelegen in de periode van 1 juli 2017 tot en met 23 mei 2018 te Doornenburg
en/of te Arnhem en/of elders/althans in Nederland, opzettelijk met het oogmerk ter voorbereiding en/of ter bevordering van
de/het te plegen misdrij
(f
)(ven)omschreven in artikel
157 en/of 170 en/of 176a en/of l76b en/of289
(a) en/of 288avan het Wetboek van Strafrecht, te weten,
-het opzettelijk brand stichten en/of een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel en/of levensgevaar voor een ander te duchten is en/of dit feit iemands dood ten gevolge heeft (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
-het opzettelijk vernielen en/of beschadigen van een gebouw/een voor het publiek toegankelijke plaats (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
-moord
en/of doodslag (te
)begaan met een terroristisch oogmerk,
-
gelegenheid,middelen en
/ofinlichtingen tot het plegen van het misdrijf aan zich
en/of een ander(en)heeft verschaft en/of heeft trachten te verschaffen, en
/of
-voorwerpen voorhanden heeft gehad waarvan hij wist dat zij bestemd zijn tot het plegen van het plegen van het misdrijf, immers heeft verdachte (telkens) ten behoeve van één of meer (te plegen) aanslag(en) op
één of meer objecten, en/oféén of meer perso(o)n(en), door het gebruik van een
of meervuurwapen
(s) en/of het teweeg brengen van één of meer ontploffing(en) en/of het stichten van branden/of het begaan van moord
en/of doodslagmet een terroristisch oogmerk,
A. racistische/extremistische/tot gewelddadig handelen jegens moslims
en/of vluchtelingenoproepende uitingen uitgedragen/ondersteund/tot zich genomen en
/of
B. op social media/internet de (rechts-extremistische) Anti Terreur Brigade (ATB)/‘ATB Special Forces’
(mede) opgericht en/of deze facebookpagina/internetsite(mede) onderhouden en
/of middels social media/internet leden geworven en/of getracht te werven/benaderd voor deze beweging en/ofzich geuit over zijn wens/voornemen ATB nieuw leven in te blazen en
/of
C. voorhanden gehad
een vuurwapen, te weten een alarmpistool Colt (1911a1) 9 mm, en (een grote hoeveelheid
)munitie, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22
en/of 100 stuks 9 mm patronenen
/of
D. middels een chatgesprek (Facebook Messenger) het contact gelegd met " [naam 1] " ten behoeve van de aanschaf van een vuurwapen en
/of(daarbij) het kaliber (passend bij de .22 munitie), de prijs en de verwachte leverperiode besproken en
/of
E. via internet zoekvragen gesteld zoals ‘
loop uitboren, nieuwe loop plaatsen,hitman’.
, Kalkammonsalpeter, Salpeter’ en/of
F. voorhanden gehad een recept/notitie betreffende een werkwijze om zelf kaliumnitraat te maken;
en
/of
hij op
één of meertijdstip
(pen
)gelegen in de periode van 3 april 2018 tot en
met 23 mei 2018 te Doornenburg en/of te Arnhem en/of elders/althans in Nederland,
opzettelijk zich
en/of (een) ander(en) gelegenheid en/ofmiddelen en
/ofinlichtingen heeft verschaft en/of heeft trachten te verschaffen
en/of kennis en/of vaardigheden heeft verworven en/of (een) ander(en) heeft bijgebrachttot het plegen van een terroristisch misdrijf en/of een misdrijf ter voorbereiding en/of vergemakkelijking van een terroristisch misdrijf, te weten
-het opzettelijk brand stichten en/of een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel en/of levensgevaar voor een ander te duchten is en/of dit feit iemands dood ten gevolge heeft, (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
-het opzettelijk vernielen en/of beschadigen van een gebouw/een voor het publiek toegankelijke plaats, (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
-moord
en/of doodslag, (te
)begaan met een terroristisch oogmerk,
immers heeft verdachte (telkens)
ten behoeve van één of meer (te plegen) aanslag(en) op één of meer
objecten en/of goederen en/ofperso(o)n(en), door
het teweegbrengen van één of meer ontploffing(en) en/of het stichten van brand en/of het vernielen/beschadigen van een gebouw/voor het publiek toegankelijke plaats en/ofhet begaan van moord
en/of doodslagmet een terroristisch oogmerk,
A.
racistische/
extremistische/tot gewelddadig handelen jegens
moslims en/of asielzoekers/vluchtelingen en/ofpolitiek links georiënteerde personen oproepende uitingen uitgedragen
/ondersteund/tot zich genomenen
/of
B. op social media/internet de (rechtsextremistische) Anti Terreur Brigade (ATB)/'ATB Special Forces'
(mede) opgericht en/of dezefacebookpagina/internetsite (mede) onderhouden en
/of middels social media/internet leden geworven en/of getracht te werven/benaderd voor deze beweging en/ofzich geuit over zijn wens/voornemen ATB nieuw leven in te blazen en
/of
C. voorhanden gehad
een vuurwapen, te weten een alarmpistool Colt (1911a1) 9 mm, en (een grote hoeveelheid
)munitie, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22
en/of 100 stuks 9 mm patronenen
/of
D. middels een chatgesprek (Facebook Messenger) het contact gelegd met " [naam 1] " ten behoeve van de aanschaf van een vuurwapen en
/of(daarbij) het kaliber (passend bij de .22 munitie), de prijs en de verwachte leverperiode besproken.
en/of
E. via internet zoekvragen gesteld zoals 'loop uitboren, nieuwe loop plaatsen, 9 mm pistol, hitman, Kalkammonsalpeter, v1 bom schematische tekening en/of
F. voorhanden gehad een recept/notitie betreffende een werkwijze om zelf kaliumnitraat te maken;
G. fysieke trainingen gevolgd/gegeven;
H. persoonsgegevens en/of adressen althans informatie ingewonnen/verkregen over linksgeoriënteerden.
2.
hij op
of omstreeks23 mei 2018 te Doornenburg, gemeente Lingewaard, in een woning gelegen
op ofaan de [adres 1] , een wapen van categorie III, te weten een vuurwapen (alarmpistool) (Colt 1911a1 9mm), en
/ofmunitie van categorie III, te weten 100 stuks patronen 9mm voorhanden heeft gehad;
en
/of
hij op
of omstreeks23 mei 2018 te Doornenburg, gemeente Lingewaard, in een woning gelegen
op ofaan de [adres 1] , munitie van categorie III, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22, voorhanden heeft gehad, terwijl het feit
/de feitenis
/zijnbegaan met een terroristisch oogmerk (als bedoeld in artikel 83a van het Wetboek van Strafrecht) dan wel met het oogmerk om een terroristisch misdrijf (als bedoeld in artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht) voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken.
Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Zoals uit het voorgaande volgt, komt het hof tot een gedeeltelijke bewezenverklaring van het (na wijziging van de tenlastelegging in hoger beroep) onder 1 cumulatief/alternatief tenlastegelegde. Dit deel van feit 1 ziet, blijkens de vordering tot wijziging van de tenlastelegging, op overtreding van artikel 134a van het Wetboek van Strafrecht. Het door het hof bewezenverklaarde ziet, kort gezegd, op het zich opzettelijk middelen (trachten te) verschaffen tot een te plegen moord (of het voorbereiden en/of vergemakkelijken daarvan) met terroristisch oogmerk, waarbij de bewezenverklaarde gedragingen en handelingen van verdachte (onder A tot en met D) zien op, kort samengevat, het uitdragen van op geweld tegen ‘links’ gerichte uitingen, het (mede) onderhouden van een facebookpagina van een rechts-extremistische groep en het op internet uiten van de wens die groep nieuw leven in te blazen, het voorhanden hebben van een grote hoeveelheid scherpe munitie en het spreken over de aankoop (en de prijs en levertijd) van een voor die munitie geschikt vuurwapen. Niet mede bewezenverklaard is het zich (of derden) opzettelijk kennis en/of vaardigheden (doen) verwerven, door fysieke trainingen te volgen of te geven.
De Hoge Raad heeft bij arrest van 31 mei 2016 (ECLI:NL:HR:2016:1011, in rechtsoverweging 2.4.1.) overwogen dat artikel 134a van het Wetboek van Strafrecht ziet op gedragingen die in enig verband staan met een terroristische training en dat ten aanzien van de overige in dat artikel strafbaar gestelde gedragingen – zoals het zich of een ander opzettelijk gelegenheid, middelen of inlichtingen (trachten te) verschaffen tot het plegen van een (misdrijf ter voorbereiding of vergemakkelijking van een) terroristisch misdrijf – moet worden aangenomen dat kwalificatie onder artikel 134a van het Wetboek van Strafrecht niet mogelijk is indien een voldoende verband van die gedragingen met enige vorm van training voor terrorisme ontbreekt.
Hoewel uit het dossier naar het oordeel van het hof voldoende is gebleken dat meerdere personen die zich hebben aangesloten bij ATB trainingen hebben gevolgd in de vorm van een vechtsport die werden georganiseerd vanuit ATB, zijn die trainingen gegeven in een periode die enige tijd ligt vóór de – volgens de advocaat-generaal desgevraagd bewust gekozen en ter terechtzitting gehandhaafde – periode waarop dit onderdeel van de tenlastelegging ziet. Het hof is daarom niet tot bewezenverklaring van dit deel van de tenlastelegging gekomen. Nu de wel bewezenverklaarde handelingen onvoldoende in verband staan met een terroristische training, kunnen zij niet tot kwalificatie van artikel 134a van het Wetboek van Strafrecht leiden. Verdachte zal daarom ten aanzien van dat deel van de bewezenverklaarde tenlastelegging van alle rechtsvervolging worden ontslagen.
Het onder 1 bewezen verklaarde levert op:
met het oogmerk om het in artikel 289 van het Wetboek van Strafrecht omschreven misdrijf met terroristisch oogmerk voor te bereiden of te bevorderen, zich middelen en inlichtingen tot het plegen van het misdrijf trachten te verschaffen, en voorwerpen voorhanden hebben waarvan hij weet dat zij bestemd zijn tot het plegen van het misdrijf.
Het onder 2 bewezen verklaarde levert op:
handelen in strijd met artikel 26, eerste lid, van de Wet wapens en munitie.
en
handelen in strijd met artikel 26, eerste lid, van de Wet wapens en munitie, terwijl het feit is begaan met een terroristisch oogmerk als bedoeld in artikel 83a van het Wetboek van Strafrecht dan wel met het oogmerk om een terroristisch misdrijf als bedoeld in artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken.

Strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.

Oplegging van straf en/of maatregel

De rechtbank Gelderland heeft de verdachte voor het in eerste aanleg bewezen verklaarde veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 36 maanden met aftrek van het voorarrest.
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat de verdachte voor het ten laste gelegde zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 40 maanden, waarvan 10 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaren. De advocaat-generaal heeft gevorderd dat aan de proeftijd de bijzondere voorwaarden worden gekoppeld, zoals door de reclassering is geadviseerd in de rapportage van 14 oktober 2019.
Het hof heeft in hoger beroep de op te leggen straf en maatregel bepaald op grond van de ernst van de feiten en de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en gelet op de persoon van de verdachte. Het hof heeft daarbij in het bijzonder het volgende in beschouwing genomen.
Het hof heeft bij de straftoemeting in het bijzonder in aanmerking genomen dat verdachte zich in de periode van 1 juli 2017 tot en met 23 mei 2018 heeft schuldig gemaakt aan onder meer het voorbereiden en/of bevorderen van een terroristisch misdrijf en een aanzienlijke hoeveelheid munitie voorhanden heeft gehad terwijl het feit is begaan met een terroristisch oogmerk dan wel met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken. Daarnaast heeft verdachte zich schuldig gemaakt aan het verboden bezit van een gas(alarm)pistool en munitie.
Verdachte heeft de rechts-extremistische Facebookpagina ATB in stand gehouden en in een chat aangegeven dat ATB weer opgestart zou moeten worden. Verdachte heeft in chatgesprekken aangegeven dat hij politiek links georiënteerde personen wilde ‘afknallen’ en daarbij zelfs concreet een aantal namen genoemd. Hij heeft het gehad over kogels (maken) die dwars door personen heen zouden gaan. Verder heeft hij in een chatgesprek contact gelegd met een persoon ten behoeve van de aanschaf van een vuurwapen, passend bij .22 mm munitie, omdat hij al 0.22 munitie in zijn bezit had.
Naar het oordeel van het hof dienen in zaken als deze de strafdoelen van vergelding en afschrikking bij de keuze van de strafsoort en de hoogte van de op te leggen straf een grote rol te spelen. Het ongecontroleerde bezit van vuurwapens – waar verdachte naar streefde – en munitie brengt onaanvaardbare veiligheidsrisico’s en gevoelens van onveiligheid in de samenleving met zich en levert ernstige strafbare feiten op. Dit geldt te meer waar dergelijke misdrijven in verband staan met de voorbereiding van levensdelicten, ook nog met een terroristisch oogmerk te plegen. Verdachtes handelen levert een ernstig gevaar voor de openbare orde op en had, bij verwezenlijking van zijn doel, kunnen leiden tot ontwrichting van de samenleving. Dit doordat onrust onder bepaalde maatschappelijke en/of politieke groepen, maar ook meer in het algemeen wordt en verder zou worden gestookt en vrees wordt en verder zou worden aangejaagd. Het maatschappelijke en/of politieke debat over zaken als immigratie, godsdienst, (rassen-)discriminatie en aanverwante onderwerpen moet binnen de Nederlandse samenleving – binnen de grenzen van de wet – (kunnen) worden gevoerd. Daarin ingrijpen op de door de verdachte beoogde wijze zou hierop een ernstige inbreuk maken. Het hof is dan ook van oordeel dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan ernstige vergrijpen, waarvoor een onvoorwaardelijke gevangenisstraf de enige passende sanctie is.
Het hof heeft acht geslagen op een de verdachte betreffend Uittreksel Justitiële Documentatie van 15 oktober 2019, waaruit blijkt dat verdachte eerder strafrechtelijk onherroepelijk is veroordeeld, maar dat dit relatief oude feiten betreft.
Daarnaast heeft het hof heeft acht geslagen op het advies van Reclassering Nederland van 14 oktober 2019. Volgens de reclassering heeft verdachte problemen op verschillende leefgebieden. Zo heeft hij geen zelfstandige woonruimte, is hij werkloos en heeft hij schulden. Het aantal sociale contacten dat verdachte heeft is beperkt te noemen. Verdachte is door het NIFP gediagnosticeerd met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. De reclassering omschrijft dat in de afgelopen periode van detentie een voorzichtige positieve ontwikkeling te zien is in de opstelling en houding van verdachte. Verdachte stelt zich intrinsiek gemotiveerd op voor gedragsverandering. Zo zou verdachte onlangs de training ‘kiezen voor verandering’ (KVV) hebben afgerond en heeft hij aangegeven dat die hem ‘in de spiegel heeft doen kijken’. De overplaatsing van de TA in de PI Vught naar een reguliere afdeling heeft volgens de reclassering eveneens bijgedragen aan de positieve ontwikkeling van verdachte. Dit laatste heeft verdachte ter terechtzitting in hoger beroep bevestigd.
De reclassering heeft geadviseerd verdachte in aanmerking te laten komen voor een Detentie & Re-integratieplan, waarbij ambulante behandeling en meewerken aan een begeleidingstraject door de gemeente als voorwaarden zijn geadviseerd.
Het hof stelt naar aanleiding van dit rapport vast dat de reclassering mogelijkheden ziet voor interventies om herhaling van het delictgedrag te voorkomen. Het hof ziet hierin redenen een deel van de op te leggen gevangenisstraf voorwaardelijk op te leggen. Het hof zal daarbij de bijzondere voorwaarden opleggen, zoals die door de reclassering zijn geadviseerd. De bijzondere voorwaarden bieden verdachte een steun in de rug om de door de reclassering opgemerkte voorzichtige positieve ontwikkeling door te zetten. Het hof zal de lengte van de proeftijd bepalen op drie jaren. Het opleggen van een proeftijd van drie jaren is ingegeven door de verwachte duur van de noodzakelijk geachte interventies en dient als stok achter de deur om verdachte ervan te weerhouden in de toekomst opnieuw (soortgelijke) strafbare feiten te plegen.
Beslag
De in beslag genomen en nog niet teruggegeven voorwerpen te weten een computer met goednummer A.01.01.005 en een mobiele telefoon met goednummer A.04.01.001, volgens opgave van verdachte aan hem toebehorend, zijn vatbaar voor verbeurdverklaring, nu het voorwerpen betreft waarmee het bewezen verklaarde feit onder 1 is begaan. Het hof zal daarom deze voorwerpen verbeurd verklaren.
Van de overige in beslag genomen voorwerpen, te weten het briefje (het recept voor kaliumnitraat) met goednummer A.04.01.002, de Samsung GSM met goednummer A.04.02.001, de Blackberry met goednummer A.04.02.002 en de TomTom met goednummer A.05.01.001, zal het hof de teruggave aan verdachte gelasten.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 14a, 14b, 14c, 33, 33a, 57, 83a, 96 en 289 van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 26 en 55 van de Wet wapens en munitie.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezen verklaarde.

BESLISSING

Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Ontslaat de verdachte ten aanzien van het onder 1 cumulatief/alternatief bewezenverklaarde van alle rechtsvervolging.
Verklaart het onder 1 en 2 bewezen verklaarde voor het overige strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
36 (zesendertig) maanden.
Bepaalt dat een gedeelte van de gevangenisstraf, groot
12 (twaalf) maanden, niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van
3 (drie) jarenaan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt of de verdachte gedurende de proeftijd van 3 (drie) jaren ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit geen medewerking heeft verleend aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of geen identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage heeft aangeboden of geen medewerking heeft verleend aan het reclasseringstoezicht, bedoeld in artikel 14d, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht, de medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen, dan wel de hierna te noemen bijzondere voorwaarden niet heeft nageleefd.

Stelt als bijzondere voorwaarden:

- verdachte dient zich binnen 7 dagen na vrijlating uit detentie bij Reclassering Nederland te melden op het adres [adres 2] te [plaats] . Verdachte blijft zich melden op afspraken met deze of een andere reclasseringsinstelling, te bepalen door de reclassering, zo vaak en zolang de reclassering dat nodig vindt om het reclasseringstoezicht uit te voeren;
- verdachte wordt verplicht zich ambulant te laten behandelen voor zijn delictgedrag door een Forensische Polikliniek of een soortgelijke hulpverlener, te bepalen door de reclassering, waarbij verdachte zich zal houden aan de huisregels en de aanwijzingen die hem in het kader van die behandeling door of namens de instelling/behandelaar/zorgverlener zullen worden gegeven;
- verdachte wordt verplicht mee te werken aan een begeleidingstraject door de gemeente gericht op de leefgebieden: werk, inkomen, wonen en schulden. Verdachte werkt mee aan het aflossen van zijn schulden en het treffen van afbetalingsregelingen, ook als dit inhoudt meewerken aan schuldhulpverlening in het kader van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen.
De reclassering wordt opdracht gegeven toezicht te houden op de naleving van de voorwaarden en verdachte ten behoeve daarvan te begeleiden.
Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.
Verklaart verbeurdde in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:
- een computer, goednummer A.01.01.005;
- een mobiele telefoon, goednummer A.04.01.001.
Gelast de
teruggaveaan de verdachte van de in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:
- briefje (het recept voor kaliumnitraat), goednummer A.04.01.002;
- de Samsung GSM, goednummer A.04.02.001;
- de Blackberry, goednummer A.04.02.002;
- de TomTom, goednummer A.05.01.001.
Aldus gewezen door
mr. F.A.M. Bakker, voorzitter,
mr. C.M.E. Lagarde en mr. R.M. Maanicus, raadsheren,
in tegenwoordigheid van mr. H.A.C. Peters, griffier,
en op 2 december 2019 ter openbare terechtzitting uitgesproken.
mr. C.M.E. Lagarde is buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.