Uitspraak
Afdeling strafrecht
Parketnummer: 21-001353-15
Uitspraak d.d.: 30 augustus 2017
TEGENSPRAAK
Promis
Verkort arrestvan de meervoudige kamer voor strafzaken
gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Gelderland van 24 februari 2015 met parketnummer 06-920003-12 in de strafzaak tegen
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [1960] ,
wonende te [woonplaats] .
Het hoger beroep
De verdachte en de officier van justitie hebben tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.
De geldigheid van de dagvaarding
De raadsvrouw, mr. M.B.W.G. Beutener, heeft aan het eind van haar pleidooi betoogd dat de dagvaarding nietig verklaard moet worden. In het bijzonder heeft de raadsvrouw aangevoerd dat gelet op de verschillende insteek in feit 1 en feit 2 het een zoekplaatje is geworden waartegen de verdediging zich te verdedigen heeft en dat de beweerdelijke falsificaties met betrekking tot bijvoorbeeld medewerker [betrokkene 1] in feit 1 een andere gedocumenteerde bewijsbasis hebben dan in feit 2.
Het hof is van oordeel dat het op basis van de dagvaarding in combinatie met de inhoud van het dossier voor verdachte duidelijk moet zijn geweest waartegen hij zich diende te verdedigen.
In feit 1 is - kort weergegeven - het valselijk opmaken van urenverantwoordingsformulieren van verschillende werknemers tenlastegelegd.
In feit 2 is - kort weergegeven - het gebruik van (onder meer) valselijk opgemaakte / vervalste eindverantwoordingsformulieren ten laste gelegd.
Het moet duidelijk zijn dat het hier in de eerste plaats verschillende strafbare feiten betreft, te weten enerzijds het misdrijf van artikel 225 lid 1 en anderzijds artikel 225 lid 2 van het Wetboek van Strafrecht. Daarnaast verschillen de diverse formulieren waar het gaat om het doel dat ze uiteindelijk dienen.
Daarnaast is het hof bij het onderzoek ter terechtzitting niet gebleken dat verdachte en de raadsvrouw niet hebben begrepen waarop de dagvaarding stoelt, gelet op specifieke - met documenten onderbouwde - vraagstelling door de raadsvrouw en de gedetailleerde beantwoording daarvan door de verdachte .
Het hof verwerpt dan ook het verweer van de raadsvrouw.
De ontvankelijkheid van het openbaar ministerie in de vervolging
De raadsvrouw, heeft betoogd dat het openbaar ministerie niet-ontvankelijk moet worden verklaard in zijn vervolging. De raadsvrouw heeft aangevoerd dat het gaat om te verwaarlozen benadelingsbedragen van ongeveer € 797,50 en € 780,00.
De raadsvrouw is hierbij uitgegaan van een berekening die uitgaat van de beweerdelijk teveel opgegeven uren die door op de tenlastelegging genoemde medewerkers [betrokkene 2] en [betrokkene 1] zouden zijn gemaakt vermenigvuldigd met het uurtarief. Een sepot of een transactie had in de ogen van de raadsvrouw recht gedaan aan de zaak. Daarnaast had het tijdsverloop van de zaak in samenhang met de negatieve aandacht in de media en het feit dat de aangifte bij het Agentschap SZW - in de woorden van de raadsvrouw - ‘er uit is getrokken’, aanleiding moeten zijn om te komen tot een intrekking van de dagvaarding en tot een sepot van de strafzaak.
De advocaat-generaal heeft zich ter terechtzitting niet uitgelaten over de ontvankelijkheid van het openbaar ministerie.
Oordeel hof
Het is aan het openbaar ministerie om binnen de gegeven beleidsvrijheid – daargelaten de voor rechtstreeks belanghebbenden bestaande beklagmogelijkheden van artikel 12 van het Wetboek van Strafvordering – te beslissen of strafvervolging al dan niet opportuun is. Slechts indien het openbaar ministerie in redelijkheid niet tot vervolging had kunnen besluiten of wanneer anderszins sprake is van schending van enig beginsel van behoorlijke procesorde kan het recht tot strafvervolging vervallen worden verklaard.
De officier van justitie heeft ter zitting bij de rechtbank aangegeven welke overwegingen zijn meegewogen in de beslissing tot vervolging van verdachte. De officier van justitie geeft aan dat dat hij wat het benadelingsbedrag betreft is uitgegaan van een benadelingsbedrag van ten minste € 77.800,-. Daarnaast heeft de officier van justitie meegewogen dat het hier gaat om gemeenschapsgeld dat niet is aangewend voor het doel waarvoor de subsidie diende. Ten slotte is een negatief gevolg van de zaak, aldus de officier van justitie, dat niet is uit te sluiten dat de controle van dergelijke subsidierelingen verscherpt moet worden. Dit heeft tot gevolg dat de hiermee verband houdende extra uitgaven uiteindelijk verdisconteerd worden in de kosten van kinderopvang.
In het standpunt van de officier van justitie is naar het oordeel in elk onderdeel maar zeker in onderling samenhang bezien het strafrechtelijk doel van de vervolging gegeven. Het hof is niet gebleken dat het openbaar ministerie de grenzen van de vrijheid die het heeft om tot vervolging van een verdachte over te gaan, heeft overschreden.
Dat achteraf mogelijk blijkt dat het benadelingsbedrag dat bij aanvang van de opsporing is berekend wellicht naar beneden had moeten worden bijgesteld, doet daar niet aan af nu het hof geen reden heeft om aan te nemen (en ook door de verdediging niet is aangevoerd) dat het nadeelbedrag toen bewust en in strijd met de belangen van verdachte te hoog is vastgesteld. Ook de overige door de raadvrouw aangevoerde omstandigheden, zoals omschreven in haar pleitnotities, doen aan de ontvankelijkheid niet af. Het verweer wordt daarom verworpen. Het openbaar ministerie is ontvankelijk in de vervolging van de verdachte.
Onderzoek van de zaak
Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van het hof van 13 april 2016 en 16 augustus 2017 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal, inhoudende dat het gerechtshof verdachte zal veroordelen tot een gevangenisstraf voor de duur van twaalf maanden waarvan vier maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren en tot oplegging van een geldboete van € 25.000 geheel voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren. Daarnaast vordert de advocaat-generaal de ontzetting van verdachte van het recht tot uitoefening van het beroep van (statutair) bestuurder van een rechtspersoon voor de duur van drie jaren. De vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd.
Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen door verdachte en zijn raadsvrouw naar voren is gebracht.
Het vonnis waarvan beroep
Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen omdat het tot een andere bewijsbeslissing komt. Het hof doet daarom opnieuw rechtdoen.
De tenlastelegging
Aan verdachte is -na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in eerste aanleg- tenlastegelegd dat:
1.primair.
dat de besloten vennootschap [bedrijf 1] en/of de [bedrijf 2]
, op één of meer tijdstippen in de periode van
1 januari 2007 tot en met 24 januari 2012, in de gemeente [plaats] , althans in
Nederland, tezamen en in vereniging met één of meer andere rechtspersonen
en/of een of meer natuurlijke personen, althans alleen,
meermalen, althans eenmaal,
(een (onder)deel van) de (project)administratie van Project I 2007KO20027
(" [projectnaam 1] ") en/of (een (onder)deel van) de
(project)administratie van Project 2 2008KO30035 (" [projectnaam 3]
") welke (project)administraties (onder)deel uitmaken van
de (bedrijfs)administratie van de besloten vennootschap [bedrijf 1]
en/of de [bedrijf 2]
(elk) zijnde een (samenstel van) geschrift(en), welke in onderlinge samenhang
bestemd was/waren om te dienen tot bewijs van het daarin gestelde, althans van
enig feit
(telkens) valselijk heeft/hebben opgemaakt en/of heeft doen opmaken of
vervalst en/of doen vervalsen,
door (telkens) tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans
alleen en/of ieder voor zich, (telkens) de hierna onder 1. tot en met 21.
genoemde urenverantwoordingsoverzicht(en), althans een of meer van die
genoemde urenverantwoordingsoverzichten, waarop (telkens) valselijk en/of in
strijd met de waarheid was vermeld -zakelijk weergegeven-
op één of meer van genoemde urenverantwoordingsformulieren [projectnaam 1]
(Project I 2007KO20027) meer uren werden verantwoord dan
feitelijk werden verricht ten behoeve van dit project en/of uren buiten de
projectperiode gemaakt, zodanig werden geantedateerd dat de betreffende uren
binnen de projectperiode vielen en derhalve subsidiabel bleven
en/of
op één of meer van genoemde urenverantwoordingsformulier en [projectnaam 3]
(Project 2 2008KO30035) de oorspronkelijke datering, is
verwijderd en vervangen voor een datum die vóór het einde van het project op 1
juli 2010 ligt en/of uren buiten de projectperiode gemaakt, zodanig werden
geantedateerd dat de betreffende uren binnen de projectperiode vielen en
derhalve subsidiabel bleven,
in die (bedrijfs)administratie en/of projectadministratie van Project I
2007KO20027 en/of Project 2 2008KO30035 te boeken of te doen boeken en/of op
te nemen en/of te doen opnemen:
1.-de Kosten/ uren per activiteit t/m mei 2009 verantwoording van Project I
2007KO20027 met betrekking tot [betrokkene 1] (ordner 2, blz. 0520)
en/of
2.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week vijf in 2009 (ordner 3, blz. 0753)
en/of
3.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week zes in 2009 (ordner 3, blz. 0752),
en/of
4.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week zeven in 2009 (ordner 3, blz. 0751),
en/of
5.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week acht in 2009(ordner 3, blz. 0750),
en/of
6.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week negen in 2009 (ordner 3, blz. 0749),
en/of
7.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week tien in 2009 (ordner 3, blz. 0748),
en/of
8.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 26 in 2008 (ordner 3, blz. 0838)
en/of
9.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 28 in 2008 (ordner 3, blz. 0837)
en/of
10.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 35 in 2008 (ordner 3, blz. 0834)
en/of
11.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 36 in 2008 (ordner 3, blz. 0833)
en/of
12.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 37 in 2008 (ordner 3, blz. 0832)
en/of
13.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 38 in 2008 (ordner 3, blz. 0831)
en/of
14.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 39 in 2008 (ordner 3, blz. 0830)
en/of
15.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 41 in 2008 (ordner 3, blz. 0828)
en/of
16.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 25 in 2010 (ordner 3, blz. 0645),
en/of
17.- de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 24 in 2010 (ordner 3, blz. 0646),
en/of
18.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 23 in 2010 (ordner 3, blz. 0647),
en/of
19.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 22 in 2010 (ordner 3, blz. 0648),
en/of
20.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 21 in 2010 (ordner 3, blz. 0649),
en/of
21.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 20 in 2010 (ordner 3, blz. 0650),
zulks (telkens) met het oogmerk om die (project) administratie(s) en/of
(bedrijfs)administratie(s) voornoemd, als echt en onvervalst te gebruiken
en/of door (een) ander(en) te doen gebruiken,
zulks terwijl, verdachte, al dan niet tezamen met een ander of anderen,
(telkens) tot bovenomschreven feit(en) opdracht heeft gegeven dan wel
feitelijke leiding heeft gegeven aan die verboden gedraging(en);
ALTHANS, dat
1.subsidiair.
dat hij, verdachte, op één of meer tijdstippen in de periode van 1 januari
2007 tot en met 24 januari 2012, in de gemeente [plaats] , althans in
Nederland, tezamen en in vereniging met één of meer rechtspersonen en/of een
of meer natuurlijke personen, althans alleen,
meermalen, althans eenmaal,
(een (onder)deel van) de (project)administratie van Project I 2007KO20027
(" [projectnaam 1] ") en/of (een (onder)deel van) de
(project)administratie van Project 2 2008KO30035 (" [projectnaam 3]
") welke (project)administraties (onder)deel uitmaken van
de (bedrijfs)administratie van de besloten vennootschap [bedrijf 1]
en/of de [bedrijf 2]
(elk) zijnde een (samenstel van) geschrift(en), welke in onderlinge samenhang
bestemd was/waren om te dienen tot bewijs van het daarin gestelde, althans
van enig feit, (telkens) valselijk heeft/hebben opgemaakt en/of heeft doen
opmaken of vervalst en/of doen vervalsen,
door (telkens) tezamen en in vereniging met zijn mededader(s), althans alleen,
(telkens) de hierna onder 1. tot en met 21. genoemde
urenverantwoordingsoverzicht(en), althans een of meer van die genoemde
urenverantwoordingsoverzichten, waarop (telkens) valselijk en/of in strijd met
de waarheid was vermeld -zakelijk weergegeven-
op één of meer van genoemde urenverantwoordingsformulieren [projectnaam 1]
(Project I 2007KO20027) meer uren werden verantwoord dan
feitelijk werden verricht ten behoeve van dit project en/of uren buiten de
projectperiode gemaakt, zodanig werden geantedateerd dat de betreffende uren
binnen de projectperiode vielen en derhalve subsidiabel bleven
en/of
op één of meer van genoemde urenverantwoordingsformulier en [projectnaam 3]
(Project 2 2008KO30035) de oorspronkelijke datering, is
verwijderd en vervangen voor een datum die vóór het einde van het project op 1
juli 2010 ligt en/of uren buiten de projectperiode gemaakt, zodanig werden
geantedateerd dat de betreffende uren binnen de projectperiode vielen en
derhalve subsidiabel bleven,
in die (bedrijfs)administratie en/of projectadministratie van Project I
2007KO20027 en/of Project 2 2008KO30035 te boeken of te doen boeken en/of op
te nemen en/of te doen opnemen:
1.-de Kosten/ uren per activiteit t/m mei 2009 verantwoording van Project I
2007KO20027 met betrekking tot [betrokkene 1] (ordner 2, blz. 0520)
en/of
2.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week vijf in 2009 (ordner 3, blz. 0753)
en/of
3.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week zes in 2009 (ordner 3, blz. 0752),
en/of
4.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week zeven in 2009 (ordner 3, blz. 0751),
en/of
5.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week acht in 2009(ordner 3, blz. 0750),
en/of
6.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week negen in 2009 (ordner 3, blz. 0749),
en/of
7.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week tien in 2009 (ordner 3, blz. 0748),
en/of
8.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 26 in 2008 (ordner 3, blz. 0838)
en/of
9.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 28 in 2008 (ordner 3, blz. 0837)
en/of
10.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 35 in 2008 (ordner 3, blz. 0834)
en/of
11.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 36 in 2008 (ordner 3, blz. 0833)
en/of
12.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 37 in 2008 (ordner 3, blz. 0832)
en/of
13.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 38 in 2008 (ordner 3, blz. 0831)
en/of
14.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 39 in 2008 (ordner 3, blz. 0830)
en/of
15.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 41 in 2008 (ordner 3, blz. 0828)
en/of
16.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 25 in 2010 (ordner 3, blz. 0645),
en/of
17.- de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3] met betrekking tot week 24 in 2010 (ordner 3, blz. 0646),
en/of
18.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 23 in 2010 (ordner 3, blz. 0647),
en/of
19.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 22 in 2010 (ordner 3, blz. 0648),
en/of
20.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 21 in 2010 (ordner 3, blz. 0649),
en/of
21.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 20 in 2010 (ordner 3, blz. 0650),
zulks (telkens) met het oogmerk om die (project) administratie(s) en/of
(bedrijfs)administratie(s) voornoemd, als echt en onvervalst te gebruiken
en/of door (een) ander(en) te doen gebruiken;
2.primair
dat de besloten vennootschap [bedrijf 1] en/of de [bedrijf 2]
, op een of meer tijdstippen in de periode van 1 januari 2007
tot en met 24 januari 2012, in de gemeente [plaats] , althans in Nederland,
tezamen en in vereniging met één of meer andere rechtspersonen en/of een of
meer natuurlijke personen, althans alleen,
meermalen, althans eenmaal,
(telkens) opzettelijk gebruik heeft gemaakt of gebruik heeft doen maken
van (een) hierna te noemen vals(e) of vervalst (e)
Verantwoordingsformulier(en), subsidieregeling kinderopvang
en/of
(telkens) opzettelijk één of meer van hierna genoemde valse of vervalste
Verantwoordingsformulieren, subsidieregeling kinderopvang
voorhanden heeft gehad, terwijl zij wist of redelijkerwijs moest vermoeden dat
dit/deze geschrift(en) bestemd is/waren voor zodanig gebruik,
(elk) zijnde (een) geschrift(en) die/dat bestemd was/waren om tot bewijs van
enig feit te dienen, te weten:
- het verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang", met bijlagen
betreffende het project " [projectnaam 1] " voorzien van het
projectnummer 2007/KO2/0027, aanvraagtijdvak 2007, gedateerd 9 oktober 2009 en
gericht aan het Agentschap SZW Team Nationale regelingen te Den Haag; (ordner
2, DOC-006-07, blz. 0494 ev.)
en/of
-de eindverantwoording van het project " [projectnaam 3] " met
projectnummer 2008/KO3/0035 (ordner 2, DOC-006-24 en/of DOC-006-25 en/of
DOC-006-26)
als ware die/dat geschrift(en) echt en onvervalst,
bestaande die valsheid of vervalsing hierin dat (telkens) op een of meer van
genoemde (eind)verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang", meer
uren (minimaal ongeveer 438 uren) werden verantwoord bij het Agentschap dan
feitelijk werden verricht ten behoeve van dit project,
en/of
dat uren buiten de projectperiode gemaakt, zodanig werden geantedateerd dat de
betreffende uren binnen de projectperiode vielen en derhalve subsidiabel bleven
en/of
bestaande dat gebruikmaken (telkens) in het toezenden van één of meer van
genoemde (eind)verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang"
en/of (eind)verantwoordingsrapportage(s) Ondersteuningspunt aan het
Agentschap SZW, team Nationale Regelingen te Den Haag,
zulks terwijl, verdachte, al dan niet tezamen met een ander of anderen,
(telkens) tot bovenomschreven feit(en) opdracht heeft gegeven dan wel
feitelijke leiding heeft gegeven aan die verboden gedraging(en);
ALTHANS,
2.subsidiair
dat hij op een of meer tijdstippen in de periode van 1 januari 2007 tot en
met 24 januari 2012, in de gemeente [plaats] , althans in Nederland, tezamen
en in vereniging met één of meer rechtspersonen en/of een of meer natuurlijke
personen, althans alleen,
meermalen, althans eenmaal,
(telkens) opzettelijk gebruik heeft gemaakt of gebruik heeft doen maken
van (een) hierna te noemen vals of vervalst Verantwoordingsformulier,
subsidieregeling kinderopvang
en/of
(telkens) opzettelijk één of meer van hierna genoemde valse of vervalste
Verantwoordingsformulieren, subsidieregeling kinderopvang
voorhanden heeft gehad, terwijl zij wist of redelijkerwijs moest vermoeden dat
dit/deze geschrift(en) bestemd is/waren voor zodanig gebruik
(elk) zijnde (een) geschrift(en) die/dat bestemd was/waren om tot bewijs van
enig feit te dienen, te weten:
- het verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang", met bijlagen
betreffende het project " [projectnaam 1] " voorzien van het
projectnummer 2007/KO2/0027, aanvraagtijdvak 2007, gedateerd 9 oktober 2009 en
gericht aan het Agentschap SZW Team Nationale regelingen te Den Haag; (ordner
2, DOC-006-07, blz. 0494 ev.)
en/of
-de eindverantwoording van het project " [projectnaam 3] " met
projectnummer 2008/KO3/0035 (ordner 2, DOC-006-24 en/of DOC-006-25 en/of
DOC-006-26)
als ware die/dat geschrift(en) echt en onvervalst,
bestaande die valsheid of vervalsing hierin dat (telkens) op een of meer van
genoemde (eind)verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang", meer
uren (minimaal ongeveer 438 uren) werden verantwoord bij het Agentschap dan
feitelijk werden verricht ten behoeve van dit project,
en/of
dat uren buiten de projectperiode gemaakt, zodanig werden geantedateerd
dat de betreffende uren binnen de projectperiode vielen en derhalve
subsidiabel bleven
en/of
bestaande dat gebruikmaken (telkens) in het toezenden van één of meer van
genoemde (eind)verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang"
en/of (eind)verantwoordingsrapportage(s) Ondersteuningspunt aan het
Agentschap SZW, team Nationale Regelingen te Den Haag.
Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
Overweging met betrekking tot het bewijs van het ten laste gelegde
Het standpunt van de advocaat-generaal
De advocaat-generaal heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden geacht dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het onder 1 primair en 2 primair tenlastegelegde.
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft zich op het standpunt gesteld dat verdachte voor de tenlastegelegde feiten moet worden vrijgesproken.
Oordeel hof
Het hof is van oordeel dat het door verdachte gevoerde verweer strekkende tot vrijspraak van het tenlastegelegde wordt weerlegd door de gebezigde bewijsmiddelen, zoals deze later in de eventueel op te maken aanvulling op dit arrest zullen worden opgenomen. Het hof heeft geen reden om aan de juistheid en betrouwbaarheid van de inhoud van die bewijsmiddelen en de daarin aan te halen verklaringen van getuigen te twijfelen.
Op grond van de bewijsmiddelen wordt het volgende, dat verder ook niet ter discussie staat,
vastgesteld.
Op 1 april 2007 heeft [bedrijf 2] (hierna: [bedrijf 2] ) een subsidieaanvraag ingediend voor het project [projectnaam 1] bij het Agentschap SZW (hierna het agentschap). De aanvraag is ondertekend door [betrokkene 4] , algemeen directeur. Bij brief van 3 juli 2007 geeft [betrokkene 4] aan dat [verdachte] (hierna: verdachte) is benoemd tot projectleider van het project [projectnaam 1] en dat hij de contacten met het agentschap zal onderhouden. Bij beschikking van 31 juli 2007 heeft het agentschap een subsidie met projectnummer 2007/K02/0027 verleend aan [bedrijf 2] .
De uiteindelijke startdatum van het project was 21 november 2007 en de einddatum 21 mei 2009. Bij brief van 9 oktober 2009 heeft verdachte aan het agentschap aangegeven dat per 1 januari 2009 alle activiteiten vanuit [bedrijf 2] zijn overgeheveld naar de [bedrijf 1] werd bestuurd door verdachte en [betrokkene 4] . Verdachte was verantwoordelijk voor de financiële zaken en projecten. [betrokkene 4] is de partner van verdachte.
Op 16 juni 2008 heeft [bedrijf 2] een subsidieaanvraag ingediend voor het project [projectnaam 3] . Bij beschikking van 15 oktober 2008 heeft het agentschap een subsidie met projectnummer 2008/K03/0035 verleend aan [bedrijf 2] . De startdatum van het project was 1 januari 2009 en de einddatum van het project was 1 juli 2010. [bedrijf 2] werd vanaf 1 december 2007 onder meer bestuurd door verdachte.
Aanleiding voor het strafrechtelijk onderzoek was een MMA-melding van 8 juni 2010 inhoudende dat verdachte en een mevrouw [betrokkene 4] fraude plegen met subsidiegelden. Het geld zou zijn verkregen van SZW en bestemd zijn voor verschillende onder andere op kinderen gerichte fondsen en opvangcentra. Medio december 2010 werd verbalisant [verbalisant] benaderd door mevrouw [betrokkene 7] van SZW die van een journaliste in het Veluwse werkgebied een gelijkluidend bericht had ontvangen. Nader onderzoek van deze informatie heeft uiteindelijk geleid tot een aangifte van het agentschap op 15 september 2011. Vervolgens is een opsporingsonderzoek opgestart door de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD).
In het opsporingsonderzoek zijn verschillende getuigen gehoord.
[betrokkene 2] heeft onder meer verklaard dat hij in augustus 2007 in dienst was gekomen van de [bedrijf 1] . Hij werd aangenomen bij [bedrijf 2] . Dit was voordat de [bedrijf 1] was opgericht. [betrokkene 2] was bekend met het subsidieproject “ [projectnaam 2] ”, ook wel bekend onder de naam “ [projectnaam 1] ”. Eind 2009 moest verdachte zich naar het agentschap verantwoorden voor het project “ [projectnaam 2] ”. [betrokkene 2] werd door verdachte als projectleider aangewezen. Voor dit project was alleen een locatie gerealiseerd en de activiteiten voor dit project en de bestede uren zijn nooit geadministreerd. Verdachte zei tegen [betrokkene 2] dat hij maar gewoon fictieve uren voor het project moest verzinnen, om te voorkomen dat hij veel subsidiegeld aan het agentschap moest terugbetalen. [betrokkene 2] heeft toen in opdracht van verdachte uren voor het project verzonnen voor de verantwoording richting het agentschap. Ook had [betrokkene 2] onder andere de uren van [betrokkene 5] en [betrokkene 6] (de rechtbank begrijpt: [betrokkene 6] ) bijgeplust. [betrokkene 2] heeft voorts verklaard dat de urenoverzichten die naar het agentschap waren verzonden, geantedateerd waren. De urenoverzichten waren allemaal op dezelfde datum ondertekend, met een datum die in het verleden lag. Verdachte gaf hun de opdracht om de urenstaten met verschillende kleuren pennen te ondertekenen zodat niet teveel zou opvallen dat ze allemaal op dezelfde datum waren ondertekend.
[betrokkene 6] heeft verklaard dat zijn leidinggevende [betrokkene 2] hem vertelde opdracht te hebben gekregen om een urenspecificatie te verzinnen. [betrokkene 6] heeft vervolgens ook formulieren ondertekend met betrekking tot de urenverantwoording die niet strookten met de waarheid.
Door de verdediging is - op grond van feiten en omstandigheden als in de pleitaantekeningen weergegeven -gesteld dat er bij de urenverantwoording geen sprake is van bijklussen maar dat de uren zijn gecorrigeerd en voorts zijn aangevuld met de overige subsidiabele werkzaamheden.
Het hof verwerpt dit verweer. In het dossier bevindt zich bij voorbeeld een door [betrokkene 2] met de hand ingevuld formulier [projectnaam 1] (bladzijde 707 van het proces-verbaal van de Inspectie) waarin op de datum 24 september 2008 2 ½ uur tijdsbesteding aan het overleg bestuur Scouting wordt opgegeven.
In het formulier urenverantwoording (bladzijde 830 van het proces-verbaal van de Inspectie) staat voor het activiteiten verricht voor Kinderopvang Natuurlijk Beheer echter acht uren (te weten 3 uur voor selectie groene locaties en 5 uur voor het ontwikkelen van natuur educatieve doeleinden) vermeld.
Voorts staan er in de formulieren urenverantwoording die zien op 20 augustus 2008 (bladzijde 835) en 23 juli 2008 (bladzijde 836) telkens twee uren vermeld besteed aan het ontwikkelen van natuur educatieve doeleinden terwijl deze uren in het met de hand ingevuld formulier [projectnaam 1] (bladzijde 707 van het proces-verbaal van de Inspectie) niet worden vermeld.
Het hof constateert dat in de urenverantwoording op verschillende data de ingevulde uren niet overeenkomen met de uren als vermeld op de lijst van bladzijde 707. Gelet hierop acht het hof bewezen dat er uren zijn bijgeplust.
[betrokkene 5] heeft verklaard dat zij betrokken is geweest bij het project [projectnaam 2] en het project [projectnaam 3] . [betrokkene 5] gaf aan dat zij in beide projecten meer uren moest verantwoorden dan zij in werkelijkheid had gemaakt. Verdachte heeft, aldus [betrokkene 5] , haar de urenlijsten met foutieve uren laten ondertekenen.
[betrokkene 1] heeft verklaard dat zij in de periode 1 november 2006 tot en met januari 2012 werkzaam was bij [bedrijf 1] In 2008 was een subsidie aangevraagd en ontvangen voor het project [projectnaam 2] . [betrokkene 1] werd bij de Inspectie geconfronteerd met urenverantwoordingslijstjes over de periode van week 5 in 2009 tot en met week 11 in 2009. Getuige [betrokkene 1] verklaart vervolgens: Ik zie op deze lijsten staan dat ik uren aan het project heb gewerkt en ook zijn (..) voorzien van mijn handtekening. Ik vind dat vreemd, aangezien op mijn eigen lijst deze uren niet vermeld staan. (..) Ik kan u zeggen dat dit mij overvalt. Ik zie nu pas dat er meer uren zijn verantwoord dan er daadwerkelijk aan het project zijn besteed'.
Bij de raadsheer-commissaris heeft [betrokkene 1] op 22 september 2016 verklaard:
'Ik maakte voor [projectnaam 2] mijn eigen urenverantwoording, die ik per week bijhield. Daarop stonden de uren die ik daadwerkelijk voor het project had gemaakt. Ik maakte de urenstaten in de computer en draaide ze vervolgens uit om ze na ondertekening naar de administratie te sturen'.
'Op een gegeven ogenblik moest alles opnieuw gebeuren. Dat was in opdracht van [verdachte] . De reden hiervoor was dat een aantal uren was gemaakt op tijdstippen die vielen buiten de voor het project begrote subsidieperiode. Het was namelijk zo dat het project binnen een bepaalde subsidietermijn moest zijn afgerond. Dit lukte ons niet, omdat de benodigde tijd te krap was begroot. Om voor het project verrichte werkzaamheden, die buiten de termijn vielen, alsnog te kunnen verantwoorden en declareren, zijn in de
verantwoordingsformulieren die werkzaamheden geantedateerd. De werkzaamheden hebben
wel degelijk ten behoeve van het project plaatsgevonden, alleen niet binnen de
subsidietermijn'.
'Volgens mij is het zo geweest dat [verdachte] zelf heeft uitgezocht hoe deze antedatering op een geloofwaardige wijze vorm kon worden gegeven'.
[betrokkene 8] heeft verklaard dat zij per 1 augustus 2009 werkzaam was voor [bedrijf 1] . Ze was specifiek aangenomen voor het project [projectnaam 3] . [betrokkene 8] heeft verklaard dat zij nimmer het aantal uren aan dit project heeft besteed dat in het projectplan vermeld staat. [betrokkene 8] doelde hiermee op het projectplan dat is gebruikt voor de aanvraag van de subsidie voor [projectnaam 4] richting het agentschap.
[betrokkene 9] heeft verklaard dat hij op 7 juli 2009 in dienst was gekomen bij [bedrijf 1] . Zijn functie was administratief medewerker. [betrokkene 9] was onder meer betrokken bij de projecten ‘ [projectnaam 4] ’ en ‘ [projectnaam 2] ’. [betrokkene 9] hield zich onder meer bezig met de urenbriefjes. Er zijn uren fictief bijgeplust op de urenoverzichten van het agentschap. [verdachte] gaf hem daartoe opdracht. 'Ernst zei namelijk dat er door de betrokkenen meer uren gemaakt moesten zijn dan ze op de urenverantwoording hadden verantwoord, dus er moesten meer uren op de urenverantwoording richting het agentschap bij. Ik heb vervolgens deze fictieve uren naar eigen inzicht op de urenlijsten aan het agentschap bijgeplust', aldus [betrokkene 9] . Deze methode heeft hij voor alle medewerkers voor het project “ [projectnaam 2] ” gehanteerd.
In het dossier bevinden zich urenverantwoordingsformulieren ten name van [betrokkene 1] over de weken 5, 6, 7, 8, 9 en 10, ten name van [betrokkene 2] over de weken 26, 28, 35, 36, 37, 38, 39 en 41 en ten name van [betrokkene 3] over de weken 20, 21, 22, 23 en 24. In het geval van [betrokkene 1] en [betrokkene 2] ging het om het project [projectnaam 1] . In het geval van [betrokkene 3] ging het om het project [projectnaam 3] .
De urenverantwoordingsformulieren met betrekking tot [betrokkene 3] zijn, waar het de datum van ondertekening door [betrokkene 3] betreft, met een correctievloeistof bewerkt. De originele ondertekeningsdatum 22 september 2009 is na het aanbrengen van correctievloeistof veranderd in 20 mei 2010 (week 20), 27 mei 2010 (week 21), 3 juni 2010 (week 22), 10 juni 2010 (week 23), 17 juni 2010 (week 24) en 24 juni 2010 (week 25).
[betrokkene 3] heeft hier bij de raadsheer-commissaris op 22 september 2016 verklaard:
'Ik ga ervan uit dat ik de Excelbestanden heb ingevuld, ze heb uitgeprint en
vervolgens heb ondertekend. Ik zie wel dat op een aantal formulieren met dekwit de
oorspronkelijke ondertekeningsdatum is weggelakt en dat daarvoor een andere
ondertekeningsdatum in de plaats is gesteld. Voor zover ik kan zien is de oorspronkelijke
datum 22-09-2010 door mij ingevuld. De formulieren, zoals zij nu zijn voorzien van dekwit,
heb ik nog niet eerder gezien'.
In het dossier bevindt zich een Verantwoordingsformulier ‘Subsidieregeling Kinderopvang’ met bijlagen betreffende het project [projectnaam 1] (projectnummer 2007KO20027). Het formulier is gedateerd 9 oktober 2009 en heeft betrekking op het aanvraagtijdvak 2007. Voormeld formulier is blijkens een door verdachte ondertekend begeleidend schrijven op 16 oktober 2009 door het agentschap ontvangen.
In het dossier bevindt zich voorts een verantwoordingsformulier met bijlagen voor het subsidieproject “ [projectnaam 3] ” met projectnummer 2008/K03/0035.
Verdachte heeft verklaard dat hij kennis had genomen van de subsidievoorwaarden. Hij wist dat er een sluitende projectadministratie moest zijn. Verdachte heeft verklaard dat hij de eindverantwoording voor het project “ [projectnaam 2] ” [projectnaam 1] heeft ondertekend en ingediend. Aan verdachte werd door de verhorende verbalisanten daarbij het document DOC-006-09 getoond.
Verdachte heeft verklaard dat hij een brief met daarbij de eindverantwoordingsrapportage voor het project [projectnaam 3] heeft ondertekend. Aan onder andere [mailadres] is op 9 september 2010 een mail met status “Importance: High” gezonden door [betrokkene 1] , Hoofd Projecten. In het mailbericht is onder meer de volgende passage opgenomen:
“Financiën
- Cf afspraak zouden we uren blijven schrijven voor POC t/m eind september en deze op wat voor wijze dan ook proberen te antidateren binnen de projectperiode tot 1 juli 2010. Dit vanwege het feit dat de periode voor de 2e fase te krap zou zijn om alles te realiseren wat er gerealiseerd moest worden.”
Verdachte heeft verklaard dat voormeld mailadres zijn mailadres was.
Toerekening aan de rechtspersoon
Van de verweten gedragingen kan worden vastgesteld dat:
- het gaat om een handelen of nalaten van personen die hetzij uit hoofde van een dienstbetrekking hetzij uit anderen hoofde werkzaam waren ten behoeve van de rechtspersoon [bedrijf 2] , c.q. [bedrijf 1] ,
- de gedraging past in de normale bedrijfsvoering van de rechtspersoon,
- de gedraging is de rechtspersoon dienstig geweest in het door die rechtspersoon uitgeoefende bedrijf,
- de rechtspersoon vermocht erover te beschikken of de gedraging al dan niet zou plaatsvinden en zodanig of vergelijkbaar gedrag werd blijkens de feitelijke gang van zaken door de rechtspersoon aanvaard of placht te worden aanvaard.
- het gaat om een handelen of nalaten van personen die hetzij uit hoofde van een dienstbetrekking hetzij uit anderen hoofde werkzaam waren ten behoeve van de rechtspersoon [bedrijf 2] , c.q. [bedrijf 1] ,
- de gedraging past in de normale bedrijfsvoering van de rechtspersoon,
- de gedraging is de rechtspersoon dienstig geweest in het door die rechtspersoon uitgeoefende bedrijf,
- de rechtspersoon vermocht erover te beschikken of de gedraging al dan niet zou plaatsvinden en zodanig of vergelijkbaar gedrag werd blijkens de feitelijke gang van zaken door de rechtspersoon aanvaard of placht te worden aanvaard.
Het voor bewezenverklaring vereiste opzet bij verdachte en/of de medewerkers die de urenformulieren tekenden kan eveneens aan de rechtspersoon worden toegerekend.
Feitelijke leiding geven
Tijdens de looptijd van de in het geding zijnde subsidieprojecten was verdachte directeur van aanvankelijk [bedrijf 2] en later [bedrijf 1] In deze hoedanigheid had hij feitelijke zeggenschap over de gedragingen verricht door voornoemde rechtspersonen en was hij bij uitstek bevoegd en redelijkerwijs gehouden om maatregelen te nemen ter voorkoming van deze strafbare gedragingen. Op zijn initiatief zijn er meer uren op de formulieren opgenomen dan in werkelijkheid werden besteed. Hij wist dan ook dat er meer uren aan het agentschap werden verantwoord (al dan niet in de opgegeven periode) dan er in werkelijkheid zijn gewerkt.
Gelet op bovengenoemde bewijsmiddelen acht het hof wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1 primair en 2 primair tenlastegelegde heeft begaan.
Bewezenverklaring
Door wettige bewijsmiddelen, waarbij de inhoud van elk bewijsmiddel -ook in onderdelen- slechts wordt gebezigd tot het bewijs van dat tenlastegelegde feit waarop het blijkens de inhoud kennelijk betrekking heeft, en waarin zijn vervat de redengevende feiten en omstandigheden waarop de bewezenverklaring steunt, acht het hof wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1 primair en 2 primair tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:
1.primair
dat de besloten vennootschap [bedrijf 1] en/of de [bedrijf 2]
, op
één of meertijdstippen in de periode van
één of meertijdstippen in de periode van
1 januari 2007 tot en met 24 januari 2012,
in de gemeente [plaats] , althansin
in de gemeente [plaats] , althansin
Nederland,
tezamen en in vereniging met één of meer andere rechtspersonen
tezamen en in vereniging met één of meer andere rechtspersonen
en/of een of meer natuurlijke personen, althans alleen,
meermalen
, althans eenmaal,
, althans eenmaal,
(een
(onder)deel van
)de
(project
)administratie van Project I 2007KO20027
(onder)deel van
)de
(project
)administratie van Project I 2007KO20027
(" [projectnaam 1] ") en
/of (een
(onder)deel van) de
/of (een
(onder)deel van) de
(project
)administratie van Project 2 2008KO30035 (" [projectnaam 3]
)administratie van Project 2 2008KO30035 (" [projectnaam 3]
") welke
(project
)administraties
(onder)deel uitmaken van
(project
)administraties
(onder)deel uitmaken van
de
(bedrijfs
)administratie van de besloten vennootschap [bedrijf 1]
(bedrijfs
)administratie van de besloten vennootschap [bedrijf 1]
en/of de [bedrijf 2]
(elk
)zijnde een
(samenstel van
)geschrift
(en
), welke in onderlinge samenhang
)zijnde een
(samenstel van
)geschrift
(en
), welke in onderlinge samenhang
bestemd
was/waren om te dienen tot bewijs van het daarin gestelde,
althans van
was/waren om te dienen tot bewijs van het daarin gestelde,
althans van
enig feit
(telkens
)valselijk heeft/hebben opgemaakt
en/of heeft doen opmaken of
)valselijk heeft/hebben opgemaakt
en/of heeft doen opmaken of
vervalst en/of doen vervalsen,
door
(telkens
) tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans
(telkens
) tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans
alleen en/of ieder voor zich, (telkens)de hierna onder 1. tot en met 21.
genoemde urenverantwoordingsoverzicht
(en
),
althans een of meer van die
(en
),
althans een of meer van die
genoemde urenverantwoordingsoverzichten,waarop
(telkens
)valselijk en
/ofin
(telkens
)valselijk en
/ofin
strijd met de waarheid was vermeld -zakelijk weergegeven-
op
één of meer vangenoemde urenverantwoordingsformulieren [projectnaam 1]
één of meer vangenoemde urenverantwoordingsformulieren [projectnaam 1]
(Project I 2007KO20027) meer uren werden verantwoord dan
feitelijk werden verricht ten behoeve van dit project en
/of uren buiten de
/of uren buiten de
projectperiode gemaakt,zodanig werden geantedateerd dat de betreffende uren
binnen de projectperiode vielen en derhalve subsidiabel bleven
en
/of
/of
op
één of meer vangenoemde urenverantwoordingsformulieren [projectnaam 3]
één of meer vangenoemde urenverantwoordingsformulieren [projectnaam 3]
(Project 2 2008KO30035) de oorspronkelijke datering, is
verwijderd en vervangen voor een datum die vóór het einde van het project op 1
juli 2010 ligt en
/of uren buiten de projectperiode gemaakt,zodanig werden
/of uren buiten de projectperiode gemaakt,zodanig werden
geantedateerd dat de betreffende uren binnen de projectperiode vielen en
derhalve subsidiabel bleven,
in die (
bedrijfs)administratie en/ofprojectadministratie van Project I
bedrijfs)administratie en/ofprojectadministratie van Project I
2007KO20027 en/of Project 2
2008KO30035 te boeken of te doen boeken en/of op
2008KO30035 te boeken of te doen boeken en/of op
te nemen
en/of te doen opnemen:
en/of te doen opnemen:
1.-de Kosten/ uren per activiteit t/m mei 2009 verantwoording van Project I
2007KO20027 met betrekking tot [betrokkene 1]
(ordner 2, blz. 0520),
(ordner 2, blz. 0520),
en/of
2.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week vijf in 2009
(ordner 3, blz. 0753),
(ordner 3, blz. 0753),
en/of
3.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week zes in 2009
(ordner 3, blz. 0752),
(ordner 3, blz. 0752),
en/of
4.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week zeven in 2009
(ordner 3, blz. 0751),
(ordner 3, blz. 0751),
en/of
5.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week acht in 2009
(ordner 3, blz. 0750),
(ordner 3, blz. 0750),
en/of
6.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week negen in 2009
(ordner 3, blz. 0749),
(ordner 3, blz. 0749),
en/of
7.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 1] met
betrekking tot week tien in 2009 (
ordner 3, blz. 0748),
ordner 3, blz. 0748),
en/of
8.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 26 in 2008
(ordner 3, blz. 0838),
(ordner 3, blz. 0838),
en/of
9.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 28 in 2008
(ordner 3, blz. 0837),
(ordner 3, blz. 0837),
en/of
10.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 35 in 2008
(ordner 3, blz. 0834),
(ordner 3, blz. 0834),
en/of
11.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 36 in 2008
(ordner 3, blz. 0833),
(ordner 3, blz. 0833),
en/of
12.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 37 in 2008
(ordner 3, blz. 0832),
(ordner 3, blz. 0832),
en/of
13.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 38 in 2008
(ordner 3, blz. 0831),
(ordner 3, blz. 0831),
en/of
14.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 39 in 2008
(ordner 3, blz. 0830),
(ordner 3, blz. 0830),
en/of
15.-de urenverantwoording(Project I 2007KO20027) ten name van [betrokkene 2]
met betrekking tot week 41 in 2008
(ordner 3, blz. 0828),
(ordner 3, blz. 0828),
en/of
16.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 25 in 2010
(ordner 3, blz. 0645),
(ordner 3, blz. 0645),
en/of
17.- de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 24 in 2010
(ordner 3, blz. 0646),
(ordner 3, blz. 0646),
en/of
18.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 23 in 2010
(ordner 3, blz. 0647),
(ordner 3, blz. 0647),
en/of
19.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 22 in 2010
(ordner 3, blz. 0648),
(ordner 3, blz. 0648),
en/of
20.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 21 in 2010
(ordner 3, blz. 0649),
(ordner 3, blz. 0649),
en/of
21.-de urenverantwoording(Project 2 2008KO30035) ten name van [betrokkene 3]
met betrekking tot week 20 in 2010
(ordner 3, blz. 0650),
(ordner 3, blz. 0650),
zulks
(telkens
)met het oogmerk om die
(project
)administratie
(s) en/of
(telkens
)met het oogmerk om die
(project
)administratie
(s) en/of
(bedrijfs)administratie(s)voornoemd, als echt en onvervalst te gebruiken
en/of door (een) ander(en) te doen gebruiken,
zulks terwijl, verdachte,
al dan niet tezamen met een ander of anderen,
al dan niet tezamen met een ander of anderen,
(telkens) tot bovenomschreven feit(en) opdracht heeft gegeven dan wel
feitelijke leiding heeft gegeven aan die verboden gedraging
(en
);
(en
);
2.primair
dat de besloten vennootschap [bedrijf 1] en/of de [bedrijf 2]
, op
een of meertijdstippen in de periode van 1 januari 2007
een of meertijdstippen in de periode van 1 januari 2007
tot en met 24 januari 2012,
in de gemeente [plaats] , althansin Nederland,
in de gemeente [plaats] , althansin Nederland,
tezamen en in vereniging met één of meer andere rechtspersonen en/of een of
meer natuurlijke personen, althans alleen,
meermalen, althans eenmaal,
(telkens
)opzettelijk gebruik heeft gemaakt o
f gebruik heeft doen maken
)opzettelijk gebruik heeft gemaakt o
f gebruik heeft doen maken
van
(een)hierna te noemen vals
(e
) of vervalst (e)
(een)hierna te noemen vals
(e
) of vervalst (e)
Verantwoordingsformulier
(en
), subsidieregeling kinderopvang
(en
), subsidieregeling kinderopvang
en/
of
of
(telkens
)opzettelijk
één of meer vanhierna genoemde valse
of vervalste
)opzettelijk
één of meer vanhierna genoemde valse
of vervalste
Verantwoordingsformulieren, subsidieregeling kinderopvang
voorhanden heeft gehad, terwijl zij wist
of redelijkerwijs moest vermoedendat
of redelijkerwijs moest vermoedendat
dit/deze geschrift
(en
)bestemd
is/waren voor zodanig gebruik,
(en
)bestemd
is/waren voor zodanig gebruik,
(elk
)zijnde
(een
)geschrift
(en) die/dat bestemd was
/warenom tot bewijs van
)zijnde
(een
)geschrift
(en) die/dat bestemd was
/warenom tot bewijs van
enig feit te dienen, te weten:
- het verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang", met bijlagen
betreffende het project " [projectnaam 1] " voorzien van het
projectnummer 2007/KO2/0027, aanvraagtijdvak 2007, gedateerd 9 oktober 2009 en
gericht aan het Agentschap SZW Team Nationale regelingen te Den Haag;
(ordner
(ordner
2, DOC-006-07, blz. 0494 ev.)
en/of
-de eindverantwoording van het project " [projectnaam 3] " met
projectnummer 2008/KO3/0035
(ordner 2, DOC-006-24 en/of DOC-006-25 en/of
(ordner 2, DOC-006-24 en/of DOC-006-25 en/of
DOC-006-26)
als ware die
/datgeschrift
(en
)echt en onvervalst,
/datgeschrift
(en
)echt en onvervalst,
bestaande die valsheid
of vervalsinghierin dat
(telkens
)op
een of meer van
of vervalsinghierin dat
(telkens
)op
een of meer van
genoemde
(eind
)verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang", meer
(eind
)verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang", meer
uren
(minimaal ongeveer 438 uren)werden verantwoord bij het Agentschap dan
(minimaal ongeveer 438 uren)werden verantwoord bij het Agentschap dan
feitelijk werden verricht ten behoeve van dit project,
en/of
dat uren buiten de projectperiode gemaakt, zodanig werden geantedateerd dat de
betreffende uren binnen de projectperiode vielen en derhalve subsidiabel bleven
en/of
bestaande dat gebruikmaken (telkens) in het toezenden van één of meer van
genoemde
(eind
)verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang"
(eind
)verantwoordingsformulier "Subsidieregeling Kinderopvang"
en
/of (eind
)verantwoordingsrapportage
(s
)Ondersteuningspunt aan het
/of (eind
)verantwoordingsrapportage
(s
)Ondersteuningspunt aan het
Agentschap SZW, team Nationale Regelingen te Den Haag,
zulks terwijl, verdachte
, al dan niet tezamen met een ander of anderen,
, al dan niet tezamen met een ander of anderen,
(telkens) tot bovenomschreven feit(en) opdracht heeft gegeven dan wel
feitelijke leiding heeft gegeven aan die verboden gedraging
(en
).
(en
).
Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.
Strafbaarheid van het bewezenverklaarde
Het onder 1 primair bewezen verklaarde levert op:
valsheid in geschrift, begaan door een rechtspersoon, meermalen gepleegd, aan het plegen van welke strafbare gedragingen hij, verdachte, feitelijke leiding heeft gegeven.
Het onder 2 primair bewezen verklaarde levert op:
opzettelijk gebruik maken van een vals of vervalst geschrift, als bedoeld in artikel 225, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht als ware het echt en onvervalst, begaan door een rechtspersoon, meermalen gepleegd, aan het plegen van welke strafbare gedragingen hij, verdachte, feitelijke leiding heeft gegeven.
Strafbaarheid van de verdachte
Verdachte is strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.
Oplegging van straf en/of maatregel
De rechtbank heeft verdachte veroordeeld tot een geheel voorwaardelijke gevangenisstraf van vier maanden met een proeftijd van twee jaren en een taakstraf van 240 uren subsidiair 120 dagen vervangende hechtenis.
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het hof verdachte zal veroordelen tot een gevangenisstraf voor de duur van twaalf maanden waarvan vier maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren en tot oplegging van een geldboete van € 25.000 geheel voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren. Daarnaast heeft de advocaat-generaal de ontzetting van verdachte van het recht tot uitoefening van het beroep van (statutair) bestuurder van een rechtspersoon voor de duur van drie jaren gevorderd.
De raadsvrouw heeft zich niet uitgelaten over de op te leggen straf.
De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
Verdachte heeft feitelijke leiding gegeven aan twee organisaties die zich bezig hielden met kinderopvang. Voor twee projecten hebben deze bedrijven ongeveer € 380.000 subsidie van de overheid verkregen. Daarbij zijn urenstaten die bestemd waren om uren te verantwoorden die aan de gesubsidieerde projecten waren besteed, valselijk opgemaakt. Daarnaast heeft verdachte veel werknemers betrokken bij de fraude omdat deze werknemers al dan niet onder druk valse urenstaten moesten ondertekenen. Dat het ontvangen subsidiebedrag slechts gering is in verhouding tot de totale omzet van de ondernemingen van verdachte doet aan de ernst van de feiten niet af.
Subsidiefraude kan er toe leiden dat het draagvlak voor het verstrekken van subsidies aan (op zichzelf maatschappelijk nuttige) projecten wordt verkleind en/of (nog) meer kostenverhogende controlemomenten worden ingebouwd.
Bij dergelijke feiten past in beginsel slechts een gevangenisstraf, ook voor iemand - zoals de verdachte - met een blanco strafblad. Er moet echter ook rekening gehouden worden met het feit dat de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 EVRM is overschreden en (ook los van die termijnoverschrijding) met het feit dat het hier gaat om oude feiten. Het hof is daarom van oordeel dat een onvoorwaardelijke gevangenisstraf niet langer passend is. Aan de verdachte zal daarom een taakstraf worden opgelegd voor de maximale duur van 240 uur.
In het feit dat verdachte ook thans nog werkzaam is als (gemachtigd) bestuurder van een onderneming ziet het hof de reden om naast de taakstraf uit het oogpunt van generale preventie een voorwaardelijke gevangenisstraf op te leggen.
Anders dan de advocaat-generaal ziet het hof, gelet op het blanco strafblad van verdachte, geen reden om verdachte thans het recht tot uitoefening van het beroep van (statutair) bestuurder van een rechtspersoon te ontzeggen.
Toepasselijke wettelijke voorschriften
Het hof heeft gelet op de artikelen 14a, 14b, 14c, 22c, 22d, 57 en 225 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezenverklaarde.
BESLISSING
Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1 primair en 2 primair ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart het onder 1 primair en 2 primair bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
4 (vier) maanden.
gevangenisstrafvoor de duur van
4 (vier) maanden.
Bepaalt dat de gevangenisstraf niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van
2 (twee) jarenaan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.
2 (twee) jarenaan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.
Veroordeelt de verdachte tot een
taakstrafvoor de duur van
240 (tweehonderdveertig) uren, indien niet naar behoren verricht te vervangen door
120 (honderdtwintig) dagen hechtenis.
taakstrafvoor de duur van
240 (tweehonderdveertig) uren, indien niet naar behoren verricht te vervangen door
120 (honderdtwintig) dagen hechtenis.
Aldus gewezen door
mr. R. de Groot, voorzitter,
mr. L.T. Wemes en mr. G. Dam, raadsheren,
in tegenwoordigheid van mr. G.W. Jansink, griffier,
en op 30 augustus 2017 ter openbare terechtzitting uitgesproken.
Mr. R. de Groot en mr. G.W. Jansink zijn buiten staat dit arrest te ondertekenen.
Proces-verbaal van het in dezelfde zaak voorgevallene ter openbare terechtzitting van het gerechtshof van 30 augustus 2017.
Tegenwoordig:
mr. G. Dam, voorzitter,
mr. drs. I.E.W. Gonzales, advocaat-generaal,
B.J. Berendsen, griffier.
De voorzitter doet de zaak uitroepen.
De verdachte
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [1960] ,
wonende te [woonplaats] ,
is niet in de zaal van de terechtzitting aanwezig.
De voorzitter spreekt het arrest uit.
Waarvan is opgemaakt dit proces-verbaal, dat door de voorzitter en de griffier is vastgesteld en ondertekend.