ECLI:NL:GHARL:2015:4463

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
17 juni 2015
Publicatiedatum
18 juni 2015
Zaaknummer
21-001858-14
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Oplichting, valsheid in geschrift en witwassen door een werkcoach bij de gemeente Tiel

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 17 juni 2015 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank Gelderland. De verdachte, een werkcoach bij de gemeente Tiel, is beschuldigd van oplichting, valsheid in geschrift, witwassen en verduistering. De feiten vonden plaats tussen 1 december 2010 en 3 augustus 2011, waarbij de verdachte samen met anderen valse facturen heeft ingediend bij verschillende gemeenten, waaronder Tiel, Neerijnen, West Maas en Waal en Neder-Betuwe. Deze facturen waren bedoeld om onterecht betalingen te verkrijgen voor werkzaamheden die nooit zijn verricht. De totale schade die de gemeenten hebben geleden bedraagt bijna € 700.000,-. Het hof heeft vastgesteld dat de verdachte opzettelijk gebruik heeft gemaakt van valse geschriften en dat zij zich wederrechtelijk heeft bevoordeeld door het indienen van deze facturen. De verdachte heeft zich gedurende een langere periode schuldig gemaakt aan deze delicten, waarbij zij op geraffineerde wijze haar positie heeft misbruikt. Het hof heeft de verdachte veroordeeld tot een gevangenisstraf van 18 maanden, waarvan 9 maanden voorwaardelijk, en heeft de schadevergoedingsvorderingen van de benadeelde gemeenten toegewezen. De uitspraak benadrukt de ernst van de gepleegde feiten en het misbruik van vertrouwen door de verdachte.

Uitspraak

Afdeling strafrecht
Parketnummer: 21-001858-14
Uitspraak d.d.: 17 juni 2015
TEGENSPRAAK

Verkort arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken

gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Gelderland van 26 maart 2014 met parketnummer 05-901066-11 in de strafzaak tegen

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [1977],
wonende te [woonplaats].

Het hoger beroep

De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van het hof van 3 juni 2015 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal (zie voor de inhoud van de vordering bijlage I). Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd.
Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen door verdachte en haar raadsman,
mr. E.G.S. Roethof, naar voren is gebracht.

Het vonnis waarvan beroep

Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen omdat het tot een andere strafoplegging komt en daarom opnieuw rechtdoen.

De tenlastelegging

Aan verdachte is -na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in eerste aanleg- tenlastegelegd dat:
1:
zij op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 01 december 2010 tot en met 03 augustus 2011 te Tiel, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, meermalen, althans eenmaal, (telkens) opzettelijk gebruik heeft/hebben gemaakt van (een) vals(e) of vervalst(e) factu(u)r(en), zijnde die factu(u)r(en) (een) geschrift(en) dat/die bestemd is/zijn om tot bewijs van enig feit te dienen - als ware die/dat geschrift(en) (telkens) echt en onvervalst en bestaande die valsheid of vervalsing (telkens) hierin dat:
- op deze factu(u)r(en) (een) cliënt(en) stond(en) vermeld, welke reeds was/waren uitgeschreven (uit het reïntegratiesysteem) bij de gemeente Tiel en/of
- op deze factu(u)r(en) bedrijven en/of instellingen stonden vermeld, welke reeds waren uitgeschreven bij de Kamer van Koophandel en/of
- op/met deze factu(u)r(en) werkzaamheden vermeld stonden en/of gefactureerd werd(en) die nooit/niet verricht waren en/of nooit/niet verricht zouden gaan worden,
en bestaande die gebruikmaking (telkens) hierin dat verdachte en/of haar mededader(s) voormelde factu(u)r(en):
- (ter betaling) heeft/hebben ingediend bij (de administratie van) de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe en/of
- (conform facturering) door de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe werd(en) uitbetaald;
2:
zij op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 01 december 2010 tot en met 03 augustus 2011 te Tiel, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (telkens) met het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen (telkens) door het aannemen van een valse naam en/of een valse hoedanigheid en/of door listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe (telkens) heeft bewogen tot de afgifte van een hoeveelheid geld (ongeveer 676.815 EURO, in elk geval enig goed, hierin bestaande dat verdachte tezamen met verdachtes mededader(s), althans alleen, (telkens) met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid:
(nep)facturen (welke op naam stonden van niet (meer) bestaande bedrijven en/of reeds uitgeschreven cliënten en/of waarop werkzaamheden vermeld stonden en/of gefactureerd werden die nooit/niet verricht waren en/of nooit/niet verricht zouden gaan worden) heeft ingediend en/of in het systeem van de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe heeft ingebracht en/of ter (uit)betaling heeft aangeboden en/of gefiatteerd waardoor de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe (telkens) werd(en) bewogen tot bovenomschreven afgifte;
3:
zij op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 01 december 2010 tot en met 03 augustus 2011 te Tiel, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (telkens) (een) voorwerp(en) en/of geldbedrag(en), te weten één of meer geldbedrag(en) (van in totaal ongeveer 676.815 EURO, althans enig geldbedrag) heeft verworven, voorhanden heeft gehad, heeft overgedragen en/of omgezet, althans van een voorwerp, te weten een of meer geldbedrag(en), gebruik heeft gemaakt, terwijl zij (telkens) wist dat dat/die voorwerp(en) en/of geldbedrag(en) - onmiddellijk of middellijk - afkomstig was/waren uit enig misdrijf;
4:
zij op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 december 2010 tot en met 3 augustus 2011 te Tiel, althans in Nederland, (telkens) opzettelijk een hoeveelheid computerapparatuur (te weten, ongeveer 10 laptops), in elk geval enig goed, dat/die geheel of ten dele toebehoorde(n) aan de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte, en welk(e) goed(eren) verdachte (telkens) uit hoofde van haar persoonlijke dienstbetrekking van/als jobcoach (werkzaam binnen de afdeling Werk Inkomen en Zorg van de gemeente Tiel), en aldus anders dan door misdrijf onder zich had, wederrechtelijk zich heeft toegeëigend;
Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

Bewezenverklaring

Door wettige bewijsmiddelen, waarbij de inhoud van elk bewijsmiddel -ook in onderdelen- slechts wordt gebezigd tot het bewijs van dat tenlastegelegde feit waarop het blijkens de inhoud kennelijk betrekking heeft, en waarin zijn vervat de redengevende feiten en omstandigheden waarop de bewezenverklaring steunt, acht het hof wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1, 2, 3 en 4 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:
1:
zij op
één of meertijdstippen in
of omstreeksde periode van 01 december 2010 tot en met 03 augustus 2011 te Tiel, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met
een ander ofanderen,
althans alleen,meermalen,
althans eenmaal, (telkens
)opzettelijk gebruik heeft
/hebbengemaakt van
(een)vals
(e
) of vervalst(e)factu
(u)r
(en
), zijnde die factu
(u)r
(en
) (een)geschrift
(en
) dat/die bestemd
is/zijn om tot bewijs van enig feit te dienen - als ware die
/datgeschrift
(en
) (telkens
)echt en onvervalst en bestaande die valsheid
of vervalsing (telkens
)hierin dat:
- op deze factu
(u)r
(en
) (een)cliënt
(en
)stond
(en
)vermeld, welke reeds
was/waren uitgeschreven (uit het reïntegratiesysteem) bij de gemeente Tiel en/of
- op deze factu
(u)r
(en
)bedrijven
en/of instellingenstonden vermeld, welke reeds waren uitgeschreven bij de Kamer van Koophandel en/of
-
op/met deze factu
(u)r
(en
)werkzaamheden vermeld stonden en/of gefactureerd werd
(en
)die
nooit/niet verricht waren en/of
nooit/niet verricht zouden gaan worden,
en bestaande die gebruikmaking
(telkens
)hierin dat verdachte en/of haar mededader
(s
)voormelde factu
(u)r
(en
):
-
(ter betaling
) heeft/hebben ingediend bij (de administratie van) de gemeente Tiel
en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuween
/ofin veel gevallen
(conform facturering) door de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe werd
(en
)uitbetaald;
2:
zij op
één of meertijdstippen in
of omstreeksde periode van 01 december 2010 tot en met 03 augustus 2011 te Tiel, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met
een ander ofanderen,
althans alleen, (telkens
)met het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen
(telkens
)door het aannemen van
een valse naam en/ofeen valse hoedanigheid en
/ofdoor listige kunstgrepen en
/ofdoor een samenweefsel van verdichtsels, de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe
(telkens
)heeft bewogen tot de afgifte van een hoeveelheid geld (ongeveer 676.815 EURO,
in elk geval enig goed, hierin bestaande dat verdachte tezamen met verdachtes mededader
(s
),
althans alleen, (telkens
)met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en
/oflistiglijk en
/ofbedrieglijk en
/ofin strijd met de waarheid:
(nep
)facturen (welke op naam stonden van niet (meer) bestaande bedrijven en/of reeds uitgeschreven cliënten en/of waarop werkzaamheden vermeld stonden en/of gefactureerd werden die
nooit/niet verricht waren en/of
nooit/niet verricht zouden gaan worden) heeft ingediend en
/ofin het systeem van de gemeente Tiel
en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuweheeft ingebracht en
/ofter (uit)betaling heeft aangeboden en
/ofgefiatteerd waardoor de gemeente Tiel en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe
(telkens
)werd
(en
)bewogen tot bovenomschreven afgifte;
3:
zij op
één of meertijdstippen in
of omstreeksde periode van 01 december 2010 tot en met 03 augustus 2011
te Tiel, althansin Nederland, tezamen en in vereniging met
een ander ofanderen,
althans alleen, (telkens
) (een) voorwerp(en) en/ofgeldbedrag
(en
), te weten
één ofmeer geldbedrag
(en
) (van in totaal ongeveer 676.815 EURO,
althans enig geldbedrag)heeft
verworven, voorhanden heeft gehad, heeftovergedragen en
/ofomgezet,
althans van een voorwerp, te weten een of meer geldbedrag(en), gebruik heeft gemaakt,terwijl zij
(telkens
)wist dat
dat/die
voorwerp(en) en/ofgeldbedrag
(en
)- onmiddellijk of middellijk - afkomstig
was/waren uit enig misdrijf;
4:
zij op
één of meertijdstippen in
of omstreeksde periode van 1 december 2010 tot en met
3 augustus 2011 te Tiel,
althans in Nederland, (telkens
)opzettelijk een hoeveelheid computerapparatuur
(te weten, ongeveer 9 laptops
), in elk geval enig goed, dat/die geheel
of ten deletoebehoorde
(n
)aan de gemeente Tiel
en/of de gemeente Neerijnen en/of de gemeente West Maas en Waal en/of de gemeente Neder-Betuwe, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte,en welk
(e
)goed
(eren
)verdachte
(telkens
)uit hoofde van haar persoonlijke dienstbetrekking
van/als jobcoach (werkzaam binnen de afdeling Werk Inkomen en Zorg van de gemeente Tiel), en aldus anders dan door misdrijf onder zich had, wederrechtelijk zich heeft toegeëigend;
Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Het onder 1 bewezen verklaarde levert op:
medeplegen van opzettelijk gebruik maken van een vals geschrift, als bedoeld in artikel 225, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht, als ware het echt en onvervalst,
meermalen gepleegd.
Het onder 2 bewezen verklaarde levert op:
medeplegen van oplichting, meermalen gepleegd.
Het onder 3 bewezen verklaarde levert op:
medeplegen van witwassen, meermalen gepleegd.
Het onder 4 bewezen verklaarde levert op:
medeplegen van verduistering gepleegd door haar die het goed uit hoofde van haar persoonlijke dienstbetrekking onder zich heeft, meermalen gepleegd.

Strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.

Oplegging van straf en/of maatregel

De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
Verdachte heeft zich tezamen en in vereniging met anderen gedurende een langere periode schuldig gemaakt aan oplichting, valsheid in geschrift en witwassen en heeft zich daarnaast nog schuldig gemaakt aan verduistering van 9 laptops. Als werkcoach bij de gemeente Tiel heeft verdachte valse facturen ingevoerd in het digitale systeem van de gemeente Tiel. De op deze facturen genoemde werkprocessen zijn echter nooit door de diverse bedrijven verricht of aangeboden. De gemeente Tiel en haar buurgemeenten zijn door deze valsheid opgelicht en hebben aan de bedrijven waarop de valse facturen betrekking hebben in totaal bijna € 700.000,- betaald. Van dit bedrag is een aanzienlijk deel bij verdachte terechtgekomen.
Verdachte heeft op een zeer intensieve en geraffineerde wijze de delicten gepleegd. Ze heeft door zo te handelen op grove wijze misbruik gemaakt van haar positie binnen de gemeente Tiel. Het hof rekent haar dit zwaar aan.
De rechtbank heeft verdachte veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 27 maanden waarvan 3 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaren, met aftrek van
de tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht.
De advocaat-generaal heeft een gevangenisstraf voor de duur van 30 maanden waarvan 6 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaren gevorderd.
Gelet op de ernst van de feiten en de hoogte van het benadelingsbedrag zijn de door de rechtbank opgelegde straf en de door de advocaat-generaal geëiste straffen passend.
Het hof overweegt echter dat verdachte ter terechtzitting van het hof voor het eerst openheid van zaken heeft gegeven, hetgeen zij bij de politie en de rechtbank niet heeft gedaan. Daaruit is duidelijk geworden wat de rol van verdachte en wat de rol van de mededaders is geweest. Verdachte is een instrument geweest die door anderen werd aangestuurd. Zij is niet de initiatiefnemer voor deze omvangrijke fraude geweest. Het hof leidt dit mede af uit het feit dat verdachte al meer dan één jaar bij de gemeente Tiel werkte zonder dat er door haar bij de gemeente werd gefraudeerd. Ook heeft zij niet van het totaal gefraudeerde bedrag geprofiteerd.
Bovenstaande geeft het hof aanleiding om de onvoorwaardelijke gevangenisstraf behoorlijk te matigen, echter gaat het hof niet zover dat verdachte er helemaal zonder gevangenisstraf afkomt. Het hof zal dan ook een gevangenisstraf opleggen van hierna te noemen duur, met een voorwaardelijk strafdeel, teneinde verdachte ervan te weerhouden in de toekomst opnieuw strafbare feiten te plegen. Tevens zal het hof daarbij een proeftijd voor de duur van 3 (drie) jaren opleggen. De tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht zal in mindering worden gebracht. Het hof gaat er van uit dat in het kader van de detentiefasering de executie van het nog te ondergane deel van de onvoorwaardelijke straf op een voor verdachte minst bezwarende manier ten uitvoer zal worden gelegd.
De beoordeling van de civiele vorderingen, alsmede de gevorderde oplegging van de schadevergoedingsmaatregel
In het strafgeding hebben zich respectievelijk als benadeelde partij gevoegd de gemeente Tiel, de gemeente West Maas en Waal, de gemeente Neder-Betuwe en de gemeente Neerijnen.
De gemeente Tiel heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 457.955,31, te weten 451.955,91 ten aanzien van de feiten 1, 2 en 3 en € 5.999,40 ten aanzien van het onder 4 bewezenverklaarde. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep in zijn geheel toegewezen. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van haar oorspronkelijke vordering.
De gemeente West Maas en Waal heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 54.193,71. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep in zijn geheel toegewezen. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van haar oorspronkelijke vordering.
De gemeente Neder-Betuwe heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 97.283,41. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep in zijn geheel toegewezen. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van haar oorspronkelijke vordering.
De gemeente Neerijnen heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 43.705,03. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep in zijn geheel toegewezen. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van haar oorspronkelijke vordering.
Voorts is gesteld dat de gemeenten ieder afzonderlijk rechtstreeks schade hebben geleden als gevolg van voornoemde feiten en dus ook ieder afzonderlijk als benadeelde partij zijn aan te merken. Iedere gemeente had namelijk een eigen bankrekening via welke de betalingen zijn verricht. Deze respectievelijke bankrekeningen werden weliswaar beheerd door alleen de gemeente Tiel, maar de onverschuldigd betaalde gelden vanaf die bankrekeningen behoorden uitsluitend toe aan de betreffende gemeente namens welke steeds werd uitgekeerd. Indien het hof de gemeenten hierin niet volgt en aldus de gemeenten West Maas en Waal, Neerijnen en Neder-Betuwe niet als benadeelde partij aanmerkt maar enkel de gemeente Tiel, dan vordert de gemeente Tiel subsidiair dat verdachte ter zake van het bewezenverklaarde wordt veroordeeld tot een bedrag van € 653.137,46.
Namens de betrokken gemeenten is gevorderd dat alle voornoemde bedragen steeds worden
vermeerderd met de wettelijke rente.
Tot slot vordert alleen de gemeente Tiel vergoeding van proceskosten conform het
1iquidatietarief.
De advocaat-generaal heeft verzocht om de (primaire) vorderingen toe te wijzen, vermeerderd met de wettelijke rente en met veroordeling van verdachte in de proceskosten. Tevens heeft de advocaat-generaal verzocht om ter zake deze bedragen steeds de schadevergoedingsmaatregel ex artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht op te leggen, met bevel dat bij gebreke van betaling en verhaal vervangende hechtenis wordt toegepast.
De verdediging heeft de vorderingen niet betwist.
Het hof is van oordeel dat de vorderingen door de verdediging, noch wat betreft het rechtstreeks verband tussen de geleden schade en het bewezenverklaarde feit, noch wat de hoogte betreft zijn betwist, zodat deze voor toewijzing gereed ligt. Verdachte is tot vergoeding van die schade gehouden zodat de vorderingen zullen worden toegewezen.
De schade in deze omvat het totale bedrag aan betaalde valse facturen minus de inmiddels door de verzekeraar vergoede facturen. Deze schade is (mede) een rechtstreeks gevolg van het - kort gezegd - bewezenverklaarde, frauduleuze handelen van verdachte. Ieder van de betrokken gemeenten heeft afzonderlijk schade geleden en niet alleen de gemeente Tiel. Een valse factuur werd immers - zoals door de gemeenten onbetwist gesteld - steeds voldaan met gelden van de gemeente aan wie de bewuste valse factuur was gericht dan wel op wiens cliënt de valse factuur betrekking had.
Aldus zal het hof verdachte hoofdelijk veroordelen tot betaling van:
- € 457,955,13 aan de gemeente Tiel;
- € 54.193,71 aan de gemeente West Maas en Waal;
- € 97.283,41 aan de gemeente Neder-Betuwe, en
- € 43.705,03 aan de gemeente Neerijnen.
Deze bedragen dienen steeds te worden vermeerderd met de wettelijke rente vanaf
1 augustus 2011. Het hof beschouwt deze datum als het moment waarop de verbintenis tot schadevergoeding opeisbaar is geworden en de schade geacht wordt te zijn geleden.
Zoals hiervoor overwogen zal de veroordeling tot betaling van de schade hoofdelijk zijn. De
verdachte is aldus niet meer gehouden tot vergoeding van schade indien en voor zover de
schade door (één van) haar medeverdachten is voldaan. Daarbij geldt wel dat de medeverdachten onderling niet steeds aansprakelijk zijn voor dezelfde schade. Om bij de
executie van dit vonnis problemen ten aanzien van de hoofdelijkheid te voorkomen zal het hof evenals de rechtbank in onderstaand overzicht per gemeente weergeven tot welke medeverdachte en tot welke schade de hoofdelijkheid zich beperkt. Het zal aan verdachte zijn om - op de voet van artikel 6:43 van het burgerlijk Wetboek - per betaling aan te geven aan welk zaaksdossier en aan welke gemeente als crediteur die betaling moet worden toegerekend. Op deze wijze kan namelijk worden vastgesteld of een medeverdachte en, zo ja wie van de medeverdachten, door een betaling wordt bevrijd.
Schematische weergave:
Zaaksdossier
Gemeente Tiel
Gemeente West Maas en Waal
Gemeente Neerijnen
Gemeente Neder-Betuwe
De hoofdelijkheid betreft:
[bedrijf 1]
4.895,36
Geen van de medeverdachten
[bedrijf 2]
17.588,20
7.840,55
[medeverdachte 1]
[bedrijf 3]
70.160,75
7.153,32
7.980,14
20.598,07
[medeverdachte 1]
[bedrijf 4]
8.271,69
4.216,99
Geen van de medeverdachten
[bedrijf 5]
8.275,66
Geen van de medeverdachten
[bedrijf 6]
18.335,75
4.193,56
3.865,12
[medeverdachte 2]
[bedrijf 7]
8.528,73
[medeverdachte 3]
[bedrijf 8]
33.960,88
Geen van de verdachten
[bedrijf 9]
68.498,39
12.730,31
10.193,81
37.844,40
[medeverdachte 1]
[bedrijf 10]
83.163,53
13.339,40
16.673,09
22.239,91
[medeverdachte 4]
[bedrijf 11]
135.150,33
16.717,12
4.641,00
[medeverdachte 4]
Totaal
451.955,91
54.193,71
43.705,03
97.283,41
Een redelijke uitleg van artikel 592a van het Wetboek van Strafvordering brengt wel mee dat bij de begroting van de vergoeding van de kosten van rechtsbijstand van een benadeelde partij dezelfde maatstaf wordt gehanteerd als in civiele procedures (vgl. HR 29 mei 2001, NJ 2002, 123).
Dat houdt in dat ter zake van de kosten als bedoeld in artikel 56 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) een vergoeding wordt toegekend op de voet van het in artikel 56 e.v. Rv bepaalde en dat eventuele verdere, aangetoonde kosten van rechtsbijstand met inachtneming van het bepaalde in artikel 57, zesde lid, Rv voor vergoeding in aanmerking kunnen komen.
Het hof zal in dit geval uitgaan van het liquidatietarief rechtbanken en hoven per
1 november 2004, zoals vastgesteld in overleg tussen vertegenwoordigers van de rechterlijke macht en de Nederlandse Orde van Advocaten en met ingang van 1 september 2008 aangepast aan de Wet afschaffing procuraat en invoering elektronisch berichtenverkeer. Het hof stelt daarbij naar redelijkheid en billijkheid het indienen van het verzoek tot schadevergoeding gelijk aan een conclusie na comparitie of enquête (0,5 punt) en het bijwonen van de zitting bij de rechtbank en het hof gelijk aan het bijwonen van een enquête aan de eigen zijde (1 punt).
Het verzoek tot schadevergoeding ad € 653.137,46 is ingediend door de raadsman van de benadeelde partij(en). Het hof zal het verzoek, dat in appel enigszins is aangepast, waarderen op 0,5 punt van het tarief in appel voor beide instanties tezamen.
Het tarief is in casu tarief VII, waar ieder punt in eerste aanleg wordt gewaardeerd op
€ 2.580,- en in appel wordt gewaardeerd op € 3.895,-, zodat de kosten van rechtsbijstand worden bepaald op € 8.422,50.
Nu de gemeente als overheidsorgaan de vordering met behulp van onder andere de ter terechtzitting aanwezige advocaat op eenvoudige wijze kan innen, is het hof van oordeel dat de oplegging van een schadevergoedingsmaatregel achterwege dient te blijven.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 14a, 14b, 14c, 47, 57, 225, 321, 326 en 420bis van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezenverklaarde.

BESLISSING

Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1, 2, 3 en 4 ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart het onder 1, 2, 3 en 4 bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
18 (achttien) maanden.
Bepaalt dat een gedeelte van de gevangenisstraf, groot
9 (negen) maanden, niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van
3 (drie) jarenaan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.
Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.
Gelast de
teruggaveaan verdachte van de in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:
zie aangehechte beslaglijst.

Vordering van de benadeelde partij Gemeente Neder-Betuwe

Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij Gemeente Neder-Betuwe ter zake van het onder 1, 2, 3 bewezen verklaarde tot het bedrag van
€ 97.283,41 (zevenennegentigduizend tweehonderddrieëntachtig euro en eenenveertig cent) ter zake van materiële schadeen veroordeelt de verdachte die, evenals zijn mededaders, hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, met dien verstande dat indien en voor zover de een aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan, de een of meer anderen daarvan in zoverre zullen zijn bevrijd, om dit bedrag tegen een behoorlijk bewijs van kwijting te betalen aan de benadeelde partij.
Bepaalt dat voormeld toegewezen bedrag aan materiële schadevergoeding vermeerderd wordt met de wettelijke rente vanaf 1 augustus 2011 tot aan de dag der algehele voldoening.

Vordering van de benadeelde partij Gemeente Neerijnen

Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij Gemeente Neerijnen ter zake van het onder 1, 2, 3 bewezen verklaarde tot het bedrag van
€ 43.705,03 (drieënveertigduizend zevenhonderdvijf euro en drie cent) ter zake van materiële schadeen veroordeelt de verdachte die, evenals zijn mededaders, hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, met dien verstande dat indien en voor zover de een aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan, de een of meer anderen daarvan in zoverre zullen zijn bevrijd, om dit bedrag tegen een behoorlijk bewijs van kwijting te betalen aan de benadeelde partij.
Bepaalt dat voormeld toegewezen bedrag aan materiële schadevergoeding vermeerderd wordt met de wettelijke rente vanaf 1 augustus 2011 tot aan de dag der algehele voldoening.

Vordering van de benadeelde partij Gemeente Tiel

Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij Gemeente Tiel ter zake van het onder 1, 2, 3 en 4 bewezen verklaarde tot het bedrag van
€ 457.955,13 (vierhonderdzevenenvijftigduizend negenhonderdvijfenvijftig euro en dertien cent) ter zake van materiële schadeen veroordeelt de verdachte die, evenals zijn mededaders, hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, met dien verstande dat indien en voor zover de een aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan, de een of meer anderen daarvan in zoverre zullen zijn bevrijd, om dit bedrag tegen een behoorlijk bewijs van kwijting te betalen aan de benadeelde partij.
Bepaalt dat voormeld toegewezen bedrag aan materiële schadevergoeding vermeerderd wordt met de wettelijke rente vanaf 1 augustus 2011 tot aan de dag der algehele voldoening.
Verwijst de verdachte in de door de benadeelde partij gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak begroot op
8.422,50 (achtduizend vierhonderdtweeëntwintig euro en vijftig eurocent).

Vordering van de benadeelde partij Gemeente West Maas en Waal

Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij Gemeente West Maas en Waal ter zake van het onder 1, 2, 3 bewezen verklaarde tot het bedrag van
€ 54.193,71 (vierenvijftigduizend honderddrieënnegentig euro en eenenzeventig cent) ter zake van materiële schadeen veroordeelt de verdachte die, evenals zijn mededaders, hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, met dien verstande dat indien en voor zover de een aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan, de een of meer anderen daarvan in zoverre zullen zijn bevrijd, om dit bedrag tegen een behoorlijk bewijs van kwijting te betalen aan de benadeelde partij.
Bepaalt dat voormeld toegewezen bedrag aan materiële schadevergoeding vermeerderd wordt met de wettelijke rente vanaf 1 augustus 2011 tot aan de dag der algehele voldoening.
Aldus gewezen door
mr. R. de Groot, voorzitter,
mr. J.M.J. Denie en mr. P.L.M van Gorkom, raadsheren,
in tegenwoordigheid van B.J. Berendsen, griffier,
en op 17 juni 2015 ter openbare terechtzitting uitgesproken.
Proces-verbaal van het in dezelfde zaak voorgevallene ter openbare terechtzitting van het gerechtshof van 17 juni 2015.
Tegenwoordig:
mr. M. Barels, voorzitter,
mr. L.H.J. Vijlbrief-Smit, advocaat-generaal,
mr. W.C.S. Huijbers, griffier.
De voorzitter doet de zaak uitroepen.
De verdachte is niet in de zaal van de terechtzitting aanwezig.
De voorzitter spreekt het arrest uit.
Waarvan is opgemaakt dit proces-verbaal, dat door de voorzitter en de griffier is vastgesteld en ondertekend.