ECLI:NL:GHARL:2014:3086

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
15 april 2014
Publicatiedatum
15 april 2014
Zaaknummer
ks 21-007329-13
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Bewezenverklaring van kinderpornografie en de gevolgen voor de verdachte

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 15 april 2014 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank Overijssel. De verdachte is beschuldigd van het verspreiden, verwerven, aanbieden en in bezit hebben van een aanzienlijke hoeveelheid kinderporno gedurende de periode van 9 december 2011 tot en met 12 maart 2013. Het hof heeft vastgesteld dat de verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan deze feiten en heeft daarbij rekening gehouden met zijn persoonlijke omstandigheden, waaronder zijn erkenning van de feiten, zijn spijt en de hulp die hij heeft gezocht. De verdachte heeft een gewoonte gemaakt van het bezit en de verspreiding van kinderpornografie, wat heeft bijgedragen aan de instandhouding van een schadelijke industrie.

De rechtbank heeft de verdachte veroordeeld tot een gevangenisstraf van 18 maanden, waarvan 9 maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van 5 jaren en bijzondere voorwaarden voor reclasseringscontact. Het hof heeft het vonnis van de rechtbank vernietigd en opnieuw recht gedaan, waarbij het hof de ernst van de feiten en de impact op de slachtoffers heeft meegewogen. De verdachte is verminderd toerekeningsvatbaar geacht, maar blijft strafbaar. Het hof heeft de strafmaat gematigd, maar benadrukt dat de verdachte zich moet blijven melden bij de reclassering en zich moet laten behandelen voor zijn problematiek. De uitspraak is gedaan in het belang van de rechtsorde en ter bescherming van de samenleving.

Uitspraak

Afdeling strafrecht
Parketnummer: 21-007329-13
Uitspraak d.d.: 15 april 2014
TEGENSPRAAK
Promis

Verkort arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken

gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Overijssel, locatie Zwolle, van 3 september 2013 met parketnummer 07-810016-12 in de strafzaak tegen

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [1974],
wonende te [woonplaats], [adres].

Het hoger beroep

De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van het hof van 1 april 2014 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal, strekkende tot vernietiging van het vonnis van de rechtbank, bewezenverklaring van het ten laste gelegde en veroordeling van verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 21 maanden, waarvan 7 maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van vijf jaren. Aan deze proeftijd dienen de bijzondere voorwaarden te worden verbonden conform hetgeen daarover in het vonnis van de rechtbank is bepaald.
Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd.
Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen door verdachte en zijn raadsman,
mr. R.W. van Faassen, naar voren is gebracht.

Het vonnis waarvan beroep

Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen en opnieuw rechtdoen.

De tenlastelegging

Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
hij in of omstreeks de periode van 09 december 2011 tot en met 12 maart 2013 te [plaats], gemeente [gemeente], in elk geval in Nederland, één of meermalen 1148 en/of 1482 en/of (aldus) een (groot) aantal, in elk geval een of meer afbeelding(en), te weten een of meer films en/of foto's en/of (een) gegevensdrager(s), te weten een laptop, merk Dell en/of twee, althans een Samsung Smartphone(s), bevattende 1148 en/of 1482 en/of (aldus) een (groot) aantal, in elk geval één of meer afbeeldingen, heeft verspreid en/of aangeboden en/of openlijk tentoongesteld en/of vervaardigd en/of ingevoerd en/of doorgevoerd en/of uitgevoerd en/of verworven en/of in bezit heeft gehad en/of zich daartoe door middel van een geautomatiseerd werk en/of met gebruikmaking van een communicatiedienst de toegang heeft verschaft, terwijl op die afbeelding(en) (een) seksuele gedraging(en) zichtbaar is/zijn, waarbij (telkens) een persoon die kennelijk de leeftijd van achttien jaar nog niet had bereikt, was betrokken of schijnbaar was betrokken,
welke voornoemde seksuele gedragingen bestonden uit:
het oraal en/of vaginaal en/of anaal penetreren (met de penis) van het lichaam van een persoon die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt
en/of
het oraal en/of vaginaal en/of anaal penetreren (met de penis en/of (een) vinger(s)/hand) van het lichaam van een (ander) persoon door een persoon die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt
en/of
het betasten en/of aanraken van de geslachtsdelen en/of de billen en/of de borsten (met een (een) vinger(s)/hand) van een persoon die kennelijk de leeftijd van 18 jaren nog niet heeft bereikt
en/of
het betasten en/of aanraken van de geslachtsdelen en/of de billen en/of de borsten ( met (een) vinger(s)/hand) van een (ander) persoon door een persoon die kennelijk de leeftijd van 18 jaren nog niet heeft bereikt
en/of
het geheel of gedeeltelijk naakt (laten) poseren van (een) perso(o)n(en) die kennelijk de leeftijd van 18 jaren nog niet heeft/hebben bereikt, waarbij deze perso(o)n(en) gekleed is/zijn en/of opgemaakt is/zijn en/of poseert/poseren in een omgeving en/of met (een) voorwerp(en) en/of in (een)(erotisch getinte) houding(en) (op een wijze) die niet bij haar/hun leeftijd past/passen en/of waarbij deze perso(o)n(en) zich (vervolgens) in opeenvolgende afbeeldingen/filmfragmenten van haar/hun kleding ontdoet/ontdoen en/of (waarna) door het camerastandpunt en/of de (onnatuurlijke) pose en/of de wijze van kleden van deze perso(o)n(en) en/of de uitsnede van de afbeelding(en)/film(s) nadrukkelijk de (ontblote) geslachtsdelen in beeld gebracht worden
(waarbij) de afbeelding (aldus) een onmiskenbaar seksuele strekking heeft en/of strekt tot seksuele prikkeling
en/of
het masturberen boven/bij en/of ejaculeren op het lichaam van een perso(o)n(en) die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft/hebben bereikt, terwijl op dat lichaam een op sperma gelijkende substantie zichtbaar is
en/of
het houden van een (stijve) penis bij/naast het gezicht/lichaam van een perso(o)n(en) die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft/hebben bereikt, terwijl op dat gezicht/lichaam een op sperma gelijkende substantie zichtbaar is,
van welk(e) misdrijf/misdrijven hij, verdachte, een gewoonte heeft gemaakt;
Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

Bewezenverklaring

Door wettige bewijsmiddelen, waarin zijn vervat de redengevende feiten en omstandigheden waarop de bewezenverklaring steunt, acht het hof wettig bewezen en heeft het hof de overtuiging gekregen, dat verdachte het ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat:
hij in de periode van 09 december 2011 tot en met 12 maart 2013 te [plaats], gemeente [gemeente], gegevendragers, te weten een laptop, merk Dell en twee Samsung smartphones, bevattende 1148 en 1482 afbeeldingen, te weten films en foto's, aanwezig heeft gehad en deze afbeeldingen heeft verspreid en/of aangeboden en/of verworven en/of in bezit heeft gehad en zich daartoe door middel van een geautomatiseerd werk en/of met gebruikmaking van een communicatiedienst de toegang heeft verschaft, terwijl op die afbeeldingen seksuele gedragingen zichtbaar zijn, waarbij telkens een persoon die kennelijk de leeftijd van achttien jaar nog niet had bereikt, was betrokken of schijnbaar was betrokken,
welke voornoemde seksuele gedragingen bestonden uit:
het oraal en/of vaginaal en/of anaal penetreren (met de penis) van het lichaam van een persoon die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt
en
het oraal en/of vaginaal en/of anaal penetreren (met de penis en/of (een) vinger(s)/hand) van het lichaam van een (ander) persoon door een persoon die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt
en
het betasten en/of aanraken van de geslachtsdelen en/of de billen en/of de borsten (met een (een) vinger(s)/hand) van een persoon die kennelijk de leeftijd van 18 jaren nog niet heeft bereikt
en
het betasten en/of aanraken van de geslachtsdelen en/of de billen en/of de borsten ( met (een) vinger(s)/hand) van een (ander) persoon door een persoon die kennelijk de leeftijd van 18 jaren nog niet heeft bereikt
en
het geheel of gedeeltelijk naakt (laten) poseren van (een) perso(o)n(en) die kennelijk de leeftijd van 18 jaren nog niet heeft/hebben bereikt, waarbij deze perso(o)n(en) gekleed is/zijn en/of opgemaakt is/zijn en/of poseert/poseren in een omgeving en/of met (een) voorwerp(en) en/of in (een)(erotisch getinte) houding(en) (op een wijze) die niet bij haar/hun leeftijd past/passen en/of waarbij deze perso(o)n(en) zich (vervolgens) in opeenvolgende afbeeldingen/filmfragmenten van haar/hun kleding ontdoet/ontdoen en/of (waarna) door het camerastandpunt en/of de (onnatuurlijke) pose en/of de wijze van kleden van deze perso(o)n(en) en/of de uitsnede van de afbeelding(en)/film(s) nadrukkelijk de (ontblote) geslachtsdelen in beeld gebracht worden
(waarbij) de afbeelding (aldus) een onmiskenbaar seksuele strekking heeft en/of strekt tot seksuele prikkeling
en
het masturberen boven/bij en/of ejaculeren op het lichaam van een perso(o)n(en) die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft/hebben bereikt, terwijl op dat lichaam een op sperma gelijkende substantie zichtbaar is
en
het houden van een (stijve) penis bij/naast het gezicht/lichaam van een perso(o)n(en) die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft/hebben bereikt, terwijl op dat gezicht/lichaam een op sperma gelijkende substantie zichtbaar is,
van welk misdrijf hij, verdachte, een gewoonte heeft gemaakt.
Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

het bewezen verklaarde levert op:
een afbeelding van een seksuele gedraging, waarbij iemand die kennelijk de leeftijd van achttien jaar nog niet heeft bereikt, is betrokken of schijnbaar is betrokken, verspreiden, aanbieden, verwerven en in bezit hebben, terwijl van het plegen van dit misdrijf een gewoonte wordt gemaakt.

Strafbaarheid van de verdachte

Met betrekking tot de strafbaarheid van verdachte heeft het hof kennis genomen van de rapportages van dr. L.H.W.M. Kaiser, psychiater, van 10 juni 2013 en drs. M. van Heteren, GZ-psycholoog, van 19 juni 2013. Voornoemde gedragsdeskundigen hebben - onder meer - geconstateerd dat er bij verdachte sprake is van een ziekelijke stoornis van de geestvermogens in de vorm van pedofilie en een (overigens volledig in remissie zijnde) cannabisafhankelijkheid. Daarnaast zijn er weliswaar bij verdachte vermijdende en enigszins antisociale persoonlijkheidstrekken waargenomen, doch niet zodanig dat er (ook) sprake is van een persoonlijkheidsstoornis.
Beide deskundigen komen tot het oordeel dat verdachte verminderd toerekenings- vatbaar moet worden geacht ten aanzien van de hem ten laste gelegde feiten.
Het hof neemt deze conclusie over. Het hof is derhalve van oordeel dat de bewezen verklaarde feiten in verminderde mate aan verdachte kunnen worden toegerekend.
Verdachte is overigens strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.

Oplegging van straf en/of maatregel

De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezen verklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
Verdachte heeft zich gedurende ruim een jaar schuldig gemaakt aan het verspreiden, verwerven, aanbieden en in bezit hebben van een aanzienlijke hoeveelheid kinderpornografie en (derhalve) daarvan een gewoonte gemaakt. De bij de verdachte aangetroffen afbeeldingen en films bevatten beelden van seksuele handelingen met en/of geslachtsdelen van soms zeer jonge kinderen. Bij de vervaardiging van materiaal van deze aard worden jeugdigen en kinderen seksueel misbruikt en geëxploiteerd. Door aldus te handelen heeft de verdachte – zij het indirect – bijgedragen aan de productie van kinderpornografie en daarmee aan het in stand houden van de grove schending van de integriteit van deze minderjarigen. Algemeen bekend is dat zij daarvan psychische (en lichamelijke) schade kunnen ondervinden die hun verdere ontwikkeling blijvend ernstig kan benadelen of belemmeren. Verdachte had zich dienen te realiseren dat hij door deze verwerpelijke gewoonte, door hemzelf een verslaving genoemd, een bijdrage heeft geleverd aan het in stand houden van deze wereldwijde, zeer kwalijke en schadelijke industrie.
Het hof heeft daarnaast acht geslagen op het feit dat verdachte, nadat zijn telefoon op grond van de het tenlastegelegde op 22 januari 2013 in beslag was genomen, direct een nieuwe smartphone heeft aangeschaft en dat hij - wetende dat zijn strafrechtelijke vervolging aanstaande was - opnieuw is overgegaan is tot het downloaden van, zoals na zijn aanhouding op 13 maart 2013 bleek, ongeveer 1400 kinderpornografische bestanden.
Hoewel het verdachte niet ten laste is gelegd, heeft het hof daarnaast gelet op het feit dat verdachte, zich presenterende als jongere, in de bewezen verklaarde periode ook daadwerkelijk digitaal contact heeft gelegd, en in één geval zelfs enige tijd onderhouden, met twee (zeer) jonge meisjes.
Het hof heeft voorts kennis genomen van het de verdachte betreffend uittreksel uit de justitiële documentatie van 6 maart 2014, waaruit blijkt dat de thans 39-jarige verdachte niet eerder is veroordeeld voor enig strafbaar feit.
Verdachte heeft volledige openheid van zaken gegeven. Hij heeft het bewezen verklaarde volledig erkend, zijn grote en – naar het zich laat aanzien – doorvoelde spijt daarover betuigd, de ingrijpende gevolgen voor zijn gezin onderkend en zelf intensieve hulp gezocht en aanvaard. Het hoger beroep is daarmee gericht op de in eerste aanleg toegepaste strafmaat- en modaliteit.
Het hof overweegt in dat verband het navolgende. Volgens de door de rechtbanken en gerechtshoven gehanteerde oriëntatiepunten voor straftoemeting wordt een (onvoorwaardelijke) gevangenisstraf voor de duur van twee jaren in beginsel passend geacht voor een bewezenverklaring als de onderhavige. Zoals uit de strafmotivering van de rechtbank naar voren komt, is bij de strafoplegging rekening gehouden met de door verdachte genomen verantwoordelijkheid voor het bewezen verklaarde, het door hem betoonde probleembesef, het evidente verband tussen het langdurige en vergaande seksueel misbruik in verdachtes jeugd en de scheefgroei in zijn seksuele ontwikkeling en, daarmee samenhangend, zijn verminderde toerekeningsvatbaarheid. Deze strafverminderende factoren hebben in eerste aanleg geleid tot oplegging van een gevangenisstraf voor de duur van achttien maanden, waarvan zes maanden voorwaardelijk.
Door de raadsman is betoogd dat de op eigen initiatief van verdachte moeizaam verworven behandelplaats bij Kairos, instelling voor forensische psychiatrie, verloren zou gaan bij oplegging van een gevangenisstraf. Dit klemt temeer daar, zoals verdachte zelf ter terechtzitting van het hof van 1 april 2014 heeft toegelicht, er in (uiteindelijk) positieve zin veel met hem gebeurt in deze een zestal weken geleden aangevangen behandeling.
De raadsman heeft met het oog daarop het hof (herhaald) verzocht om aanhouding van de zaak, opdat de reclassering op grond van informatie van Kairos zou kunnen rapporteren over de voortgang van de behandeling aldaar en de invloed die oplegging van een gevangenisstraf daarop zou kunnen hebben. Het hof heeft dit verzoek ter zitting reeds afgewezen en is andermaal, ook na beraadslaging, van oordeel dat het zich voldoende voorgelicht acht door de zich in het dossier bevindende reclasserings- en gedragskundige rapportages en hetgeen overigens door de raadsman en verdachte naar voren is gebracht.
Op 1 april 2014 heeft verdachte omtrent zijn recent aangevangen behandeling verklaard dat Kairos geen behandelduur kan aangeven en dat de behandeling volgens verdachte zelf wel vijf jaar kan duren.
Alles afwegende acht het hof, anders dan de advocaat-generaal die in haar eis tot een enigszins hogere strafafdoening komt, een straf van na te melden duur passend en geboden. Daarbij is nadrukkelijk gelet op de persoonlijke omstandigheden van verdachte, hetgeen heeft geresulteerd in een groter voorwaardelijk deel dan de rechtbank heeft opgelegd. Een andere afdoening zou onvoldoende recht doen aan de ernst van het feit. Dat neemt niet weg dat het verdachte te prijzen is dat hij, ondanks het ingestelde hoger beroep, eigener beweging met een ingrijpende behandeling is aangevangen. Hoewel de invloed van het hof daarop gering is, zo niet geheel ontbreekt, wordt hierbij niettemin de aanbeveling gedaan dat verdachte zijn behandeling bij Kairos ook in detentie op enigerlei wijze kan voortzetten. Te denken valt daarbij aan plaatsing in een penitentiaire inrichting die op korte afstand van het behandelcentrum te Arnhem is gelegen, waardoor verdachte hetzij in de gelegenheid wordt gesteld Kairos te bezoeken in de vorm van periodieke strafonderbrekingen, hetzij medewerkers van Kairos de mogelijkheid geboden wordt hem te bezoeken in de penitentiaire inrichting.
Gelet op de complexiteit van verdachtes problematiek zal het hof de rechtbank eveneens volgen in de lange duur van de proeftijd en wijze waarop inhoud dient te worden gegeven aan de bijzondere voorwaarden.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 14a, 14b, 14c en 240b van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezenverklaarde.

BESLISSING

Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart het bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
18 (achttien) maanden.
Bepaalt dat een gedeelte van de gevangenisstraf, groot
9 (negen) maanden, niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van
5 (vijf) jarenaan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt dan wel de hierna te noemen bijzondere voorwaarde(n) niet heeft nageleefd.
Stelt als bijzondere voorwaarde dat:
  • Verdachte zich op eerste uitnodiging van de reclassering zal melden en vervolgens zal blijven melden, zo frequent als de reclassering dat gedurende de proeftijd nodig acht;
  • Verdachte zich zal laten behandelen voor zijn pedofilie en persoonlijkheids-problematiek bij Kairos te Arnhem, zulks ter beoordeling van de reclassering, waarbij verdachte zich zal houden aan de aanwijzingen die zich in het kader van die behandeling door of namens de instelling zal worden gegeven;
  • Verdachte medewerking zal verlenen aan de controle van zijn gegevensdragers, te weten zijn computer, laptop en smartphone.
Geeft de reclassering opdracht toezicht te houden op de naleving van de voorwaarden en verdachte daarbij bij te staan.
Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.
Heft op het geschorste bevel tot voorlopige hechtenis van verdachte.
Aldus gewezen door
mr. H. Heins, voorzitter,
mr. H.J. Deuring en mr. H.K. Elzinga, raadsheren,
in tegenwoordigheid van J.B. Schwerzel, griffier,
en op 15 april 2014 ter openbare terechtzitting uitgesproken.
Mrs. H. Heins en H.K. Elzinga zijn buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.