ECLI:NL:GHARL:2013:BZ4553

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
24 januari 2013
Publicatiedatum
8 april 2013
Zaaknummer
TBS P12/0436
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Rechters
  • Y.A.J.M. van Kuijck
  • A.W.M. Elders
  • E.G. Smedema
  • B.C.M. Raes
  • E. Harmsen
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van de terbeschikkingstelling van een terbeschikkinggestelde met pedofilie en cognitieve achteruitgang

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 24 januari 2013 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van een terbeschikkinggestelde die lijdt aan pedofilie, gericht op jongens. De terbeschikkinggestelde, geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum], verblijft in [kliniek]. Het hof heeft de relevante stukken bestudeerd, waaronder eerdere arresten en adviezen van de kliniek. De raadsman van de terbeschikkinggestelde verzocht om een aanwijzing voor plaatsing in een Forensisch Psychiatrische Afdeling (FPA), maar dit verzoek werd afgewezen omdat het hof zich niet bevoegd achtte om deze aanwijzing te geven in het kader van de verlengingsprocedure.

De terbeschikkinggestelde vertoont ernstige problematiek, waaronder pedofilie en cognitieve achteruitgang, en het recidivegevaar wordt als hoog ingeschat. De kliniek adviseert om de terbeschikkingstelling met twee jaar te verlengen, maar het hof oordeelt dat een verlenging van slechts één jaar geïndiceerd is, rekening houdend met de recente ontwikkelingen en de mogelijkheid van overplaatsing naar een FPA. Het hof benadrukt dat de terbeschikkinggestelde langdurig begeleiding en beveiliging nodig zal hebben om het risico op herhaling te minimaliseren.

Het hof vernietigt de eerdere beslissing van de rechtbank Arnhem van 14 september 2012, die een verlenging van twee jaar had opgelegd, en verlengt de terbeschikkingstelling met één jaar. De kliniek wordt aangespoord om de overplaatsing naar de FPA zo snel mogelijk te realiseren. De beslissing is openbaar uitgesproken en de raden waren niet in staat deze mede te ondertekenen.

Uitspraak

TBS P12/0436
Beslissing d.d. 24 januari 2013
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[naam terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum],
verblijvende in [kliniek]
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Arnhem van 14 september 2012, houdende verlenging van de terbeschikkingstelling met een termijn van twee jaren.
Het hof heeft gelet op de stukken, waaronder:
- het arrest van het gerechtshof Arnhem van 15 september 1998, waarbij de terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege werd opgelegd;
- het verlengingsadvies van de [kliniek]van 12 juli 2012;
- de vordering tot verlenging van de terbeschikkingstelling van de officier van justitie, ingekomen op 2 augustus 2012;
- het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg
- de beslissing waarvan beroep;
- de akte van beroep van de terbeschikkinggestelde d.d. 25 september 2012.
- de aanvullende informatie van de [kliniek] van 2 januari 2013, met als bijlagen de wettelijke aantekeningen van 1 juni 2012 tot en met 2 januari 2013.
Het hof heeft ter zitting van 10 januari 2013 gehoord de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door zijn raadsman mr T.P. Klaasen, advocaat te Helden, en de advocaat-generaal
mr M.J.M. van der Mark.
Overwegingen:
Het standpunt van de kliniek
De terbeschikkinggestelde lijdt aan pedofilie, op jongens gericht. Verder is er sprake van enige cognitieve achteruitgang met milde fatische stoornissen (enige woordvindingsproblemen), waarschijnlijk het gevolg van cerebrale schade ten gevolge van een ongeluk in 1972. Ook is er sprake van een persoonlijkheidsstoornis, vooral in cluster-B met antisociale, theatrale en narcistische kenmerken. Zijn persoonlijkheidsstructuur wordt onder andere gekenmerkt door egocentriciteit, een lacunaire gewetensfunctie, niet altijd de waarheid spreken, weinig empathisch vermogen, het afschuiven van verantwoordelijkheden, het tonen van zelfdramatiserende, theatrale en overdreven uitingen van emoties.
Op basis van de risicotaxatie en de klinische inschatting wordt bij het wegvallen van de huidige TBS maatregel het risico op hernieuwd delictgedrag hoog geschat. Er is bij de terbeschikkinggestelde nog immer sprake van ernstige problematiek, die tot op heden in de kern niet behandelbaar is gebleken. De huidige begeleiding, beveiliging en structurering lijken cruciaal bij het voorkomen van nieuwe delicten.
De terbeschikkinggestelde zal naar alle waarschijnlijkheid langdurig aangewezen blijven op begeleiding en een zekere mate van beveiliging. Het advies van de kliniek is om de TBS maatregel met twee jaren te verlengen.
Uit de aanvullende informatie van de [kliniek] blijkt dat op advies van de Landelijke Adviescommissie Plaatsingen (LAP) de longstay status van de terbeschikkinggestelde is opgeheven. De omvang van het delictgevaar is beperkt en goed beheersbaar binnen een kader met minder beveiliging. Het delictgevaar wordt ingeperkt door de fysieke conditie van de terbeschikkinggestelde. Daarom kan volgens de LAP een verantwoorde overstap worden gemaakt naar een longcare voorziening. Via die voorziening kan op termijn mogelijk worden toegewerkt naar een setting binnen de reguliere GGZ. Gelet op het advies van de LAP heeft de kliniek de terbeschikkinggestelde aangemeld bij het interne transmuraal expertise team van de [kliniek] teneinde overplaatsingsmogelijkheden te onderzoeken. De mogelijkheid bestaat dat de terbeschikkinggestelde kan worden overgeplaatst naar FPA [plaatsnaam]. Dat wordt thans nader onderzocht.
Met betrekking tot het recidivegevaar blijft de kliniek bij het standpunt als vermeld in het verlengingsadvies. Er is bij de terbeschikkinggestelde nog immer sprake van ernstige problematiek die tot op heden in de kern niet behandelbaar is gebleken. Volgens de kliniek is niet te verwachten dat de terbeschikkinggestelde op termijn geen externe sturing en kadering, met betrekking tot gevaar voor herhaling, meer nodig zal hebben. Er wordt momenteel onderzocht of deze sturing op andere wijze dan in de huidige vorm kan worden vormgegeven. De kliniek denkt daarbij aan de vorm zoals door de LAP geadviseerd.
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman
Binnen een vast kader is het delictgevaar goed beheersbaar. Er zijn mogelijkheden om de terbeschikkinggestelde in een RIBW te plaatsen maar ook in de FPA te [plaatsnaam]. In [plaatsnaam] is plaats en de terbeschikkinggestelde zou daar aan een voor hem geschikt traject kunnen deelnemen. De kliniek waar de terbeschikkinggestelde nu verblijft, heeft echter te weinig ondernomen om hem daadwerkelijk over te plaatsen naar een andere setting. Gelet op de leeftijd en de fysieke en geestelijke toestand van de terbeschikkinggestelde is het niet wenselijk om de maatregel met een termijn van twee jaren te verlengen. Primair is verzocht om de zaak aan te houden met de aanwijzing om de plaatsing van de terbeschikkinggestelde in [plaatsnaam] te regelen. Subsidiair is verzocht de maatregel met één jaar te verlengen met eenzelfde plaatsingsaanwijzing.
Het standpunt van de advocaat-generaal
Het gevaar voor recidive is nog onverminderd aanwezig. De problematiek van de terbeschikkinggestelde is onbehandelbaar gebleken. Voor een voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege is het thans te vroeg. De beslissing van de rechtbank dient te worden bevestigd.
Het oordeel van het hof
Verzoek raadsman
Het verzoek van de raadsman tot het, al dan niet in het kader van een aanhouding van de zaak, geven van een aanwijzing om de terbeschikkinggestelde te laten plaatsen in de FPA te [plaatsnaam] wordt afgewezen omdat dat de bevoegdheid van het hof in deze verlengingsprocedure te buiten gaat.
Vernietiging
Het hof zal de beslissing van de rechtbank vernietigen, daar het tot een andere beslissing komt.
Indexdelict
Bij arrest van het gerechtshof Arnhem van 15 september 1998 is de terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege gelast. De terbeschikkingstelling is opgelegd ter zake van misdrijven gericht tegen of gevaar veroorzakend voor de onaantastbaarheid van het lichaam van één of meer personen te weten:
- . Met iemand beneden de leeftijd van zestien jaren buiten echt ontuchtige handelingen plegen
- Ontucht plegen met de aan zijn zorg toevertrouwde minderjarige, meermalen gepleegd
- Met iemand, die de leeftijd van twaalf jaren maar nog niet die van zestien jaren heeft bereikt, buiten echt, ontuchtige handelingen plegen die mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam, meermalen gepleegd
- Met iemand beneden de leeftijd van zestien jaren buiten echt ontuchtige handelingen plegen, meermalen gepleegd
Stoornis en recidivegevaar
De terbeschikkinggestelde is een op zwakbegaafd tot beneden gemiddeld intelligentieniveau functionerende man die onder andere lijdt aan pedofilie gericht op (jonge) jongens. Het recidiverisico wordt door de kliniek bij het wegvallen van de huidige maatregel als hoog geschat. Er is bij de terbeschikkinggestelde nog immer sprake van ernstige problematiek, die tot op heden in de kern niet behandelbaar is gebleken.
Verlenging
Gelet op de advisering van de kliniek is het hof van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de maatregel eist. Rekening houdend met de recente ontwikkelingen en een mogelijke overplaatsing naar de FPA [plaatsnaam] is naar het oordeel van het hof een verlenging met slechts een jaar geïndiceerd om de verdere ontwikkelingen goed te kunnen volgen. Daarbij wordt opgemerkt dat aan de verlenging met een jaar niet zonder meer de verwachting mag worden ontleend dat na verloop van dat jaar de terbeschikkingstelling (voorwaardelijk) kan of zal worden beëindigd.
Het hof gaat ervan uit dat de kliniek een mogelijke overplaatsing naar FPA [plaatsnaam] zo veel mogelijk zal bespoedigen.
Beslissing
Het hof:
Wijst af het verzoek tot het geven van een plaatsingsaanwijzing.
Vernietigt de beslissing van de rechtbank Arnhem van 14 september 2012 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde [naam terbeschikkinggestelde].
Verlengt de terbeschikkingstelling met een termijn van één jaar.
Aldus gedaan door
mr Y.A.J.M. van Kuijck als voorzitter,
mr A.W.M. Elders en mr E.G. Smedema als raadsheren,
en prof. dr. B.C.M. Raes en drs. E. Harmsen als raden,
in tegenwoordigheid van B. Moorlag als griffier,
en op 24 januari 2013 in het openbaar uitgesproken.
De raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.