ECLI:NL:GHARL:2013:7853

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
23 oktober 2013
Publicatiedatum
21 oktober 2013
Zaaknummer
ks 21-001232-13 23-10-13
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vrijspraak voor poging tot verkrachting door onvoldoende bewijs van uitvoering

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 23 oktober 2013 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank Zwolle-Lelystad. De verdachte was aangeklaagd voor poging tot verkrachting en andere geweldsdelicten, gepleegd op 17 september 2011. De aangeefster had aangifte gedaan van poging tot verkrachting, maar het hof oordeelde dat niet kon worden vastgesteld of de handelingen van de verdachte vóór of na de mededeling van de aangeefster dat zij geen seks wilde, hebben plaatsgevonden. De tenlastelegging omvatte onder andere het vastpakken van de aangeefster bij de haren en bedreigingen met verkrachting. Het hof concludeerde dat de uitlatingen van de verdachte niet voldoende waren voor bewezenverklaring van een poging tot verkrachting, aangezien deze ook als bedreiging konden worden geïnterpreteerd. De verdachte werd vrijgesproken van de poging tot verkrachting en de zware mishandeling, maar werd wel schuldig bevonden aan opzettelijke mishandeling en bedreiging. Het hof legde een taakstraf op van 240 uur en bepaalde dat de verdachte niet eerder was veroordeeld voor soortgelijke feiten. De vordering van de benadeelde partij werd niet-ontvankelijk verklaard, omdat de verdachte de schadevergoeding al had voldaan.

Uitspraak

Afdeling strafrecht
Parketnummer: 21-001232-13
Uitspraak d.d.: 23 oktober 2013
TEGENSPRAAK
(Promis)

Verkort arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken

gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Zwolle-Lelystad van 22 mei 2012 met parketnummer 07-653317-11 in de strafzaak tegen

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [1948],
wonende te [woonplaats], [adres].

Het hoger beroep

De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van het hof van 9 oktober 2013 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal, strekkende tot vernietiging van het vonnis, bewezenverklaring van het onder 1 primair en 2 ten laste gelegde en veroordeling ter zake van deze feiten tot een gevangenisstraf voor de duur van 21 maanden, waarvan 7 maanden voorwaardelijk, met een proeftijd voor de duur van 2 jaren, met als bijzondere voorwaarden een meldplicht bij Tactus reclassering, een contactverbod met betrekking tot [benadeelde] en het volgen van een ambulante behandeling bij JusTact. De vordering strekt voorts tot afwijzing van de vordering van de benadeelde partij. Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd.
Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen door verdachte en zijn raadsman,
mr. J. Vlug, naar voren is gebracht.

Het vonnis waarvan beroep

Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen en opnieuw rechtdoen.

De tenlastelegging

Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
1
primair:
hij op of omstreeks 17 september 2011 in de gemeente [gemeente] ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om door geweld of (een) andere feitelijkhe(i)d(en) en/of bedreiging met geweld of (een) andere feitelijkhe(i)d(en) [benadeelde] te dwingen tot het ondergaan van (een) handeling(en) die bestond(en) uit of mede bestond(en) uit het seksueel binnendringen van het lichaam van die [benadeelde],
 die [benadeelde] (die op enig moment gedeeltelijk ontkleed was) bij de haren heeft vastgepakt en/of
 (hard) aan de haren heeft getrokken (zodanig, dat meerdere plukken haar van die [benadeelde] in haar woning op de grond zijn aangetroffen) en/of
 die [benadeelde] over de grond/vloer heeft getrokken/gesleept en/of
 die [benadeelde] heeft gekrabd en/of gebeten en/of geschopt en/of getrapt en/of geslagen en/of gestompt, en/althans (zodanig) botsend stomp geweld op die [benadeelde] heeft uitgeoefend (dat het letsel zoals vermeld op de foto's 1 t/m 3 bij de GGD letselrapportage daardoor verklaard kan worden) en/of
 (daarbij) (dreigend) tegen die [benadeelde] heeft gezegd/geschreeuwd/geroepen: "Ik  wil neuken" en/of "Ik neuk je helemaal kapot" en/of "I kill you" en/of "Ik  maak je af" en/of "Ik neuk je dood" en/of "Ik moet, ik zal, ik wil, ik maak je dood, ik maak je kapot, ik verkracht je",
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
1
subsidiair:
hij op of omstreeks 17 september 2011 in de gemeente [gemeente] ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om aan een persoon genaamd [benadeelde], opzettelijk zwaar lichamelijk letsel toe te brengen, met dat opzet
 die [benadeelde] (die op enig moment gedeeltelijk ontkleed was) bij de haren heeft  vastgepakt en/of
 ( (hard) aan de haren van die [benadeelde] heeft getrokken (zodanig, dat meerdere plukken haar van die [benadeelde] in haar woning op de grond zijn aangetroffen)en/of
 ( die [benadeelde] over de grond/vloer heeft getrokken/gesleept en/of
 ( die [benadeelde] heeft gekrabd en/of gebeten en/of geschopt en/of getrapt en/of geslagen en/of gestompt, en/althans (zodanig) botsend stomp geweld op die [benadeelde] heeft uitgeoefend (dat het letsel zoals vermeld op de foto's 1 t/m 3 bij de GGD letselrapportage daardoor verklaard kan worden) en/of
 ( (daarbij) (dreigend) tegen die [benadeelde] heeft gezegd/geschreeuwd/geroepen: "Ik wil neuken" en/of "Ik neuk je helemaal kapot" en/of "I kill you" en/of"Ik maak je af" en/of "Ik neuk je dood" en/of "Ik moet, ik zal, ik wil, ik maak je dood, ik maak je kapot, ik verkracht je", althans soortgelijke woorden,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
1
meer subsidiair:
hij op of omstreeks 17 september 2011 in de gemeente [gemeente] opzettelijk mishandelend een persoon (te weten [benadeelde]),
 bij de haren heeft vastgepakt en/of
 (hard) aan de haren heeft getrokken (zodanig, dat meerdere plukken haar van die [benadeelde] in haar woning op de grond zijn aangetroffen) en/of
 over de grond/vloer heeft getrokken/gesleept en/of
 heeft gekrabd en/of gebeten en/of geschopt en/of getrapt en/of gestompt en/of geslagen, en/althans (zodanig) botsend stomp geweld op die [benadeelde] heeft uitgeoefend (dat het letsel zoals vermeld op de foto's 1 t/m 3 bij de GGD letselrapportage daardoor verklaard kan worden),
waardoor deze letsel heeft bekomen en/of pijn heeft ondervonden;
2
hij op of omstreeks 17 september 2011 in de gemeente [gemeente] [benadeelde] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, althans met zware mishandeling en/of met verkrachting en/of feitelijke aanranding van de eerbaarheid, immers heeft verdachte opzettelijk voornoemde [benadeelde] dreigend de woorden toegevoegd: "Ik wil neuken" en/of "Ik neuk je helemaal kapot" en/of "I kill you" en/of "Ik maak je af" en/of "Ik neuk je dood" en/of "Ik moet, ik zal, ik wil, ik maak je dood, ik maak je kapot, ik verkracht je", althans
woorden van gelijke dreigende aard of strekking.
Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

Vrijspraak

Aangeefster heeft op 19 september 2011 aangifte gedaan van onder meer poging tot verkrachting door verdachte op 17 september 2011. Zij heeft in haar aangifte en in het daaraan voorafgaande informatieve gesprek summier verklaard over wat er zich in de namiddag en avond van 17 september 2011 heeft afgespeeld. Zij kan zich niet veel van de gebeurtenissen van die avond herinneren.
Verdachte heeft zowel tegenover verbalisanten als ter zitting in eerste aanleg en ter zitting van het hof verklaard dat hij zich niets kan herinneren van af het moment dat hij de tango voordeed voor aangeefster. Hij herinnert zich pas weer iets als hij op het politiebureau is. Ook van de aanhouding door de politie kan hij zich niets herinneren.
Het hof gaat op basis van de stukken en het verhandelde ter zitting uit van de volgende gang van zaken.
Verdachte is op 17 september 2011 op uitnodiging van aangeefster omstreeks 17.00 uur bij haar op bezoek gegaan om een borrel te drinken. Ze hebben onder meer met elkaar gesproken over de reis die aangeefster had gemaakt en over een amoureuze ervaring van aangeefster tijdens die reis. Verder heeft verdachte voorgedaan hoe je de tango danst en aangeefster daarbij vastgehouden.
Verdachte heeft verklaard dat hij thuis al een borrel had gedronken en bij aangeefster ook alcohol heeft gedronken. Ook aangeefster heeft alcoholhoudende drank gedronken.
Toen verdachte rond 22.00 uur naar huis wilde gaan, zijn verdachte en aangeefster naar de hal van de woning van aangeefster gegaan. In de hal heeft verdachte aangeefster op de mond gekust en zij heeft daarmee ingestemd. Ze zijn vervolgens samen teruggegaan naar de woonkamer. Ze hebben allebei hun shirt uitgedaan. Dit alles vond plaats met hun beider goedkeuring. Ze gingen beiden op de grond liggen, met hun gezichten naar elkaar toe, en verdachte raakte de borsten van aangeefster aan.
Verdachte wilde gemeenschap. Aangeefster heeft gezegd dat ze dat niet wilde en dat ze ongesteld was. Verdachte is daarop heel boos geworden. Aangeefster heeft hierover verklaard dat verdachtes gezicht vertrok en dat het leek alsof er een knop omging. Hij heeft geroepen: Ik wil neuken", en/of "Ik neuk je helemaal kapot" en/of "I kill you" en/of "Ik maak je af" en/of "Ik neuk je dood" en/of "Ik moet, ik zal, ik wil, ik maak je dood, ik maak je kapot, ik verkracht je".
Aangeefster is de woning uit gevlucht en heeft - met ontbloot bovenlijf en slechts gekleed in een half geopende broek - bij een buurvrouw aangebeld. Aangeefster had bloeduitstortingen op haar hoofd, een kleine barstwond bij de wenkbrauw, een schaafwond bij de mond, veroorzaakt door krabben, krassen of schuren of wellicht als "love-bite", kale huidplekken die erop duidden dat plukken haar waren uitgetrokken en kraswonden op haar lichaam.
Toen de politie ter plaatse was gekomen, werd de deur van de woning van aangeefster geopend door verdachte. Verdachte had een bebloede hals en schouder. Zijn broekriem hing los en de gulp van zijn broek was geopend. Verdachte is vervolgens aangehouden. Tijdens later onderzoek werd de onderbroek van aangeefster in een zak van verdachtes broek aangetroffen.
Verdachte heeft ter zitting van het hof verklaard dat hij, als hij boos is, wel eens iets in het Engels kan zeggen.
[getuige1], de buurman van aangeefster, heeft verklaard dat hij de indruk had dat aangeefster die avond visite had en dat vanaf 21.00 uur het geluid bij zijn buurvrouw wat luider werd. Hij heeft gehoord dat een man ongeveer rond 22.00 uur schreeuwde: "Fuck you" en "Shut up". Een buurvrouw van aangeefster,[getuige2], heeft verklaard dat zij rond 22.30 uur gegil en gekrijs hoorde, afkomstig uit de woning van aangeefster. Ze hoorde een mannenstem roepen: "I kill you. I kill you". Daarop heeft zij de politie gebeld.
Voor bewezenverklaring van een poging tot verkrachting dient te worden vastgesteld dat er sprake is geweest van handelingen die verdachte heeft verricht die naar hun uiterlijke verschijningsvorm zozeer moeten worden beschouwd als te zijn gericht op voltooiing van het ten laste gelegde delict, dat van een poging tot dat strafbare feit kan worden gesproken.
Naar het oordeel van het hof kan niet wettig en overtuigend worden bewezen dat de handelingen en uitlatingen van verdachte ná aangeefsters mededeling, inhoudende dat zij geen seks met hem wilde, naar uiterlijke verschijningsvormen zozeer waren gericht op voltooiing van een verkrachting dat deze als een begin van uitvoering daartoe moeten worden beschouwd.
Het hof kan aan de hand van de inhoud van de verklaringen en de overige dossierstukken niet vaststellen dat de ten laste gelegde handelingen ten dienste hebben gestaan aan de uitvoering van een verkrachting. Niet kan worden vastgesteld of die handelingen hebben plaatsgevonden vóór of na de mededeling van aangeefster dat zij geen seks wilde.
Voorts zijn de ten laste gelegde uitlatingen van verdachte (inhoudende: Ik wil neuken" en/of "Ik neuk je helemaal kapot" "Ik neuk je dood" en/of "Ik moet, ik zal, ik wil, ik maak je dood, ik maak je kapot, ik verkracht je") als zodanig niet voldoende voor bewezenverklaring van een poging tot verkrachting, aangezien deze uitlatingen ook kunnen worden aangemerkt als bedreiging met verkrachting (dan wel met enig misdrijf tegen het leven gericht).
Verdachte zal daarom van het onder 1 primair ten laste worden vrijgesproken.
Omdat niet kan worden bewezen dat verdachte handelingen heeft verricht die de aanmerkelijke kans op zwaar lichamelijk letsel in zich bergen, zal verdachte ook van het onder 1 subsidiair ten laste gelegde worden vrijgesproken.

Bewezenverklaring

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1 meer subsidiair en 2 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:
1
meer subsidiair:
hij op 17 september 2011 in de gemeente [gemeente] opzettelijk mishandelend een persoon (te weten [benadeelde]),
 bij de haren heeft vastgepakt en
 hard aan de haren heeft getrokken (zodanig, dat meerdere plukken haar van die [benadeelde] in haar woning op de grond zijn aangetroffen),
waardoor deze pijn heeft ondervonden;
2
hij op 17 september 2011 in de gemeente [gemeente] [benadeelde] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht en met verkrachting, immers heeft verdachte opzettelijk voornoemde [benadeelde] dreigend de woorden toegevoegd: "Ik wil neuken" en/of "Ik neuk je helemaal kapot" en/of "I kill you" en/of "Ik maak je af" en/of "Ik neuk je dood" en/of "Ik moet, ik zal, ik wil, ik maak je dood, ik maak je kapot, ik verkracht je", althans
woorden van gelijke dreigende aard of strekking.
Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

het onder 1 meer subsidiair bewezen verklaarde levert op:
mishandeling.
het onder 2 bewezen verklaarde levert op:
bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht
en
bedreiging met verkrachting.

Strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.

Oplegging van straf en/of maatregel

De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
Op 17 september 2011 is verdachte op uitnodiging van aangeefster bij aangeefster op bezoek geweest om een borrel te drinken. Een aanvankelijk gezellig verlopen avond eindigde abrupt toen verdachte aangaf dat hij seks met aangeefster wilde en aangeefster meedeelde dat zij dat niet wilde. Verdachte werd razend en heeft verdachte bij de haren vastgepakt en zodanig hard aan haar haren getrokken, dat zij meerdere plukken is verloren. Daarnaast heeft hij haar bedreigd door in grove bewoordingen naar haar te roepen dat hij gemeenschap met haar wilde en dat hij haar dood zou maken.
Het hof is van oordeel dat het hier ernstige feiten betreft. Aangeefster zag zich in haar eigen woning - de plek waar zij zich bij uitstek veilig moest kunnen voelen - geconfronteerd met verdachte die plotsklaps gewelddadig en bedreigend werd. De dreiging was zodanig en de situatie was van dien aard, dat aangeefster daadwerkelijk de vrees heeft gehad dat zij het leven zou laten en/of verkracht zou worden. Uit haar schriftelijke slachtofferverklaring blijkt dat zij zich tijdens het voorval heeft afgevraagd hoe zij levend weg kon komen. Zij kon uiteindelijk vluchten en is - met een half ontbloot lichaam - naar de buurvrouw gerend.
De ervaring leert dat slachtoffers van dergelijke feiten daarvan vaak een langdurige en ernstige psychische nasleep ondervinden. In dit geval is daarvan ook sprake, zoals blijkt uit de schriftelijke slachtofferverklaring. Hoewel aangeefster zich niet alles van die avond kan herinneren, blijkt uit haar schriftelijke slachtofferverklaring dat het voorval een grote impact heeft gehad en haar leven danig overhoop heeft geschopt. Bovendien heeft verdachte het door haar in hem gestelde vertrouwen in ernstige mate geschaad.
Omtrent verdachte is een psychologisch rapport opgemaakt door GZ-psycholoog drs. M. van Heteren. Van Heteren komt tot de conclusie dat er sprake zou kunnen zijn van een dissociatieve amnesie, waardoor verdachte zich de gebeurtenis niet kan herinneren.
Verdachte is, als seksueel zeer ingehouden man, opgewonden en ontremd geraakt door de seksuele vakantie-ervaringen van aangeefster en het dansen. Als verdachte moet stoppen met het ingezette seksuele contact komt hij in een narcistic rage. Er is door krenking woede ontstaan, mede gefaciliteerd door de alcohol.
De psycholoog acht verdachte ten tijde van het voorval verminderd toerekeningsvatbaar. Het hof neemt deze conclusie over.
Verdachte is naar aanleiding van het ten laste gelegde en een intake bij de forensische polikliniek van Tactus met zichzelf aan de slag gegaan, op zoek naar wat hem dreef. Dit vermindert de toch al niet grote kans op herhaling. Er is sprake van een zeer kleine kans op een groot delict, aldus de psycholoog.
Verdachte heeft ter zitting van het hof aangevoerd dat hij thans erkent alcoholist te zijn. Hij heeft zich op eigen initiatief voor het 12-stappentraject bij Tactus Verslavingszorg aangemeld en heeft dit traject succesvol afgerond. Daarnaast bezoekt verdachte bijeenkomsten van de AA. Verdachte drinkt naar eigen zeggen in het geheel geen alcoholhoudende drank meer en heeft verklaard veel baat te hebben bij de gesprekken bij de AA.
Het hof heeft voorts acht geslagen op een verdachte betreffend uittreksel uit de justitiële documentatie van 14 augustus 2013, waaruit ten gunste van verdachte is gebleken dat hij niet eerder ter zake van strafbare feiten onherroepelijk tot een straf of maatregel is veroordeeld.
Alles overwegende acht het hof oplegging van een gevangenisstraf niet aangewezen. Aan verdachte zal een taakstraf, bestaande uit een werkstraf, worden opgelegd van de wettelijk toegestane maximale duur.
Anders dan de advocaat-generaal - en zonder af te doen aan de ernst van het bewezen verklaarde - acht het hof oplegging van een voorwaardelijke straf, met daaraan gekoppeld oplegging van bijzondere voorwaarden, mede gelet op het traject dat verdachte heeft gevolgd bij Tactus Verslavingszorg, de gesprekken die verdachte thans nog voert met de AA en de omstandigheid dat aangeefster inmiddels niet meer woonachtig is in het appartementencomplex waarin beiden woonachtig waren, niet noodzakelijk.

Vordering van de benadeelde partij [benadeelde]

De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 3.161,20, te vermeerderen met de wettelijke rente. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep toegewezen.
Ter zitting van het hof is gebleken dat verdachte de gehele vordering reeds heeft voldaan. De benadeelde partij kan daarom in haar vordering niet worden ontvangen.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 22c, 22d, 57, 285 en 300 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezenverklaarde.

BESLISSING

Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart niet bewezen dat de verdachte het onder 1 primair en subsidiair ten laste gelegde heeft begaan en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1 meer subsidiair en 2 ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart het onder 1 meer subsidiair en 2 bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
taakstrafbestaande uit een werkstraf voor de duur van
240 (tweehonderdveertig) uren, indien niet naar behoren verricht te vervangen door
120 (honderdtwintig) dagen hechtenis.
Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde taakstraf in mindering zal worden gebracht, volgens de maatstaf van twee uren taakstraf per in voorarrest doorgebrachte dag, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Vordering van de benadeelde partij [benadeelde]

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde] in haar vordering tot schadevergoeding niet-ontvankelijk.
Aldus gewezen door
mr. W.M. van Schuijlenburg, voorzitter,
mr. O. Anjewierden en mr. J.H. Bosch, raadsheren,
in tegenwoordigheid van mr. I.N. Koers, griffier,
en op 23 oktober 2013 ter openbare terechtzitting uitgesproken.
Mrs. Anjewierden en Bosch zijn buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.