2.2.De voorzieningenrechter heeft in het bestreden vonnis onder 2 (2.1 tot en met 2.21) de feiten opgesomd die hij bij de beoordeling van de zaak tot uitgangspunt heeft genomen. Perfetti betoogt in haar inleiding op de grieven dat deze opsomming op enkele punten onvolledig en/of onjuist is. Het hof zal hiermee in het onderstaande (onder ii en ix) rekening houden. Voor het overige zijn deze feiten niet in geschil en dienen zij ook het hof tot uitgangspunt. Het gaat om het volgende.
( i) Perfetti maakt deel uit van de Perfetti Van Melle Groep, een grote producent van zoetwaren, suikerwerken en kauwgom. Perfetti produceert onder meer kauwgom van het merk ‘Mentos’. Perfetti Van Melle Groep bestaat sinds 2001, maar de historie van haar voorlopers gaat terug naar 1900.
(ii) Benbits is in de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstaan als een merk voor suikervrije kauwgom. Rond 2000 werd het niet meer verkocht in Nederland, maar sinds 2020 weer wel. Nadat de productie aanvankelijk in Italië plaatsvond wordt haar kauwgom thans in Nederland geproduceerd, in haar fabriek te Heerhugowaard. De in Nederland geproduceerde kauwgom is sinds augustus 2022 in winkels te verkrijgen. Benbits profileert zich inmiddels als producent van ‘natuurlijke’ kauwgom. Zo gebruikt zij thans (onder meer) een productverpakking die er als volgt uitziet:
(iii) De natuurlijke gombasis waarvan kauwgom oorspronkelijk werd gemaakt wordt gevormd door chicle, natuurlijk rubber (gestolde latex) afkomstig van de gomboom, oftewel de Manilkara Zapota-/Chicozapoteboom, ook wel sapodillaboom genaamd, die vooral voorkomt in Zuid-Amerika. Deze chicle wordt nog altijd handmatig gewonnen, in zodanige (beperkte) frequenties dat de boom de mogelijkheid heeft te ‘herstellen’. Rond 1960 hebben de grotere kauwgomproducenten een synthetisch alternatief ontwikkeld voor chicle, dat goedkoper en makkelijker (sneller) te verkrijgen was. Perfetti gebruikt dat alternatief.
(iv) Omdat het Perfetti was opgevallen dat veel – kleinere – kauwgomproducenten zich recent presenteren als producenten van kauwgom ‘op natuurlijke gombasis’, heeft Perfetti opdracht gegeven deze producten op dit punt te laten onderzoeken. Dat is gebeurd door professor Maria Elisabetta Brenna van de technische universiteit Politecnico di Milano (hierna: de TU Milaan en prof. Brenna). Deze heeft ook de producten van Benbits onderzocht, door middel van een zogenoemde
Nuclear Magnetic Resonance(NMR) spectroscopietest.
( v) Een NMR-analyse is een vorm van spectrometrie die gebruikt wordt om van organische stoffen de structuur te bepalen. Spectrometrie is een onderzoeksmethode waarbij de door een materiaal geabsorbeerde of uitgezonden straling wordt gemeten aan de hand van het elektromagnetische spectrum daarvan.
(vi) De opdracht aan de TU Milaan was om, aan de hand van een NMR-spectroscopietest vast te stellen:
I. of de onderzochte kauwgom de twee polymere hoofdcomponenten van chicle :
- cis-polyisopreen (CPI of cis-1, 4-polyisopreen) en/of
- trans-polyisopreen (TPI of trans-1, 4-polyisopreen) (de polyisoprenen) bevat
en:
II. of de onderzochte kauwgom
- styrene-butadiene rubber (SBR) en/of
- rosin ester bevat,
wat zou duiden op niet natuurlijke, synthetische substanties.
(vii) Eind 2020 en in de loop van 2021 heeft correspondentie plaatsgevonden tussen partijen, waarin Perfetti Benbits heeft meegedeeld dat volgens technische analyses de Benbits kauwgom wel synthetische substanties en niet de (kenmerken van de) natuurlijke polyisoprenen bevat en Benbits op haar beurt haar claim heeft gehandhaafd dat haar product natuurlijk is en heeft toegelicht wat de oorzaak ervan zou kunnen zijn dat de analyse van Perfetti op het tegendeel lijkt te wijzen. In brieven van 4 december 2020 en 5 maart 2021 heeft Benbits verder aan Perfetti meegedeeld dat zij naar een product en verpakking verwijst die niet meer worden uitgeleverd.
(viii) Volgens rapporten van Beta Analytic Testing Laboratory (hierna Beta), gevestigd in Miami, USA (dit laboratorium is gecertificeerd door Perry Johnson Laboratory te Troy, Michigan) van 20 januari 2021 bevat de Benbits kauwgom 95% ‘
biobased carbon’ en volgens rapportages van 5 maart 2021 bevat de onderzochte gombasis van Benbits 86% daarvan. Tussen haakjes is daarachter steeds vermeld “
evidence of synthetic source in the analyzed material”.
(ix) Op 27 april 2021 heeft de TU Milaan, op basis van onderzoek naar op 21 januari 2021 bij een Albert Heijn filiaal te Nijmegen aangeschafte kauwgom een rapport uitgebracht. De conclusie luidde dat de Benbits kauwgom wel SBR en ‘glycerine esters van rosin acids’ (esters) bevat, en
nietde (kenmerken van de) polyisoprenen.
( x) Perfetti heeft op 8 juni 2021 een klacht ingediend bij de Reclame Code Commissie (RCC), stellende dat Benbits misleidende reclame maakt, door – onder meer – het gebruik in social media en op haar verpakking van de termen: ‘natuurlijke kauwgom’, ‘natuurlijke gombasis’, ‘plasticvrij, ‘plantaardig’ en ‘natuurlijk afbreekbaar’.
(xi) In een verklaring van [A] , directeur van AB Natural Base SA CV te Mexico, gericht aan [B] , commercieel manager van Benbits, gedateerd november 2021 staat dat 1,000 kg
natural chicle gum baseis ingescheept en gezonden naar “AIM Medical Company”.
In de verklaring staat ook: “
It was analyzed on September 26, 2021 by the company Beta Analytics Services, Performing the C14 analysis. Obtaining the result of 99% natural product. (…) A copy of the report is attached.”
Verder heeft deze Fong een
statementovergelegd waarin staat dat de
natural chicle gum basede volgende natuurlijke ingrediënten bevat:
- Chicle tree sap
- Candella wax
- Natural citrus acid.
(xii) In nadere rapporten van Beta van 26 september 2021 en 12 november 2021 is met betrekking tot de Benbits grondstof (ontvangen 21 september 2021), respectievelijk de ‘sugar free chewinggum peppermint-eucalyptus-benbits’ (ontvangen op 1 november 2021) vermeld dat deze 99% respectievelijk 100%
biobased carbonbevat, waaraan is toegevoegd tussen haakjes “
all natural, no evidence of synthetic source in the analyzed material”.
(xiii) Op 25 november 2021 heeft het consumententelevisieprogramma “Keuringsdienst van Waarde” aandacht besteed aan het onderwerp ‘kauwgom’. Daarin vertelde de algemeen directeur van Benbits, [C] (hierna: [C] ), dat Benbits van natuurlijke gom is gemaakt en biologisch afbreekbaar is. Ook kwam prof. dr. Katja Loos van de Rijksuniversiteit Groningen (hierna: prof. Loos) aan het woord die de stelling dat Benbits biologisch afbreekbaar is, onjuist noemde en betitelde als ‘
greenwashing’.
(xiv) Bij eindbeslissing van 13 januari 2022 heeft de RCC geoordeeld dat Benbits zich schuldig maakte aan misleidende reclame door in advertenties en op de productverpakking gebruik te maken van de termen ‘natuurlijke gom/natural gum’, ‘natuurlijke kauwgom’ en ‘natuurlijke gombasis’. Voor het overige werden de klachten afgewezen, omdat de RCC van oordeel was dat Perfetti de klacht op die punten onvoldoende had onderbouwd. Perfetti en Benbits hebben tegen die beslissing beroep aangetekend bij het College van Beroep (CvB).
(xv) Bij beslissing van 6 april 2022 heeft het CvB de beslissing van de RCC bevestigd en daarnaast ook de claims ‘plasticvrij/plasticfree’, ‘plantbased/plantaardig’ ‘bits of nature' en ‘natuurlijk afbreekbaar’ misleidend bevonden. Daarbij is (onder 7.6 tot en met 7.8) van belang geacht dat volgens de in opdracht van Benbits door Beta opgemaakte rapporten 14% respectievelijk 13% van de gombases niet
biobasedwaren waarmee de conclusie van prof. Brenna dat de kauwgom markers voor synthetische substanties bevat in feite is bevestigd. Het CvB achtte de verklaring die Benbits hiervoor gaf (dat het ging om door de boom opgenomen zouten en mineralen) onvoldoende onderbouwd.
(xvi) Naar aanleiding van het dispuut tussen partijen heeft de TU Milaan ook later (in april 2022) aangeleverde samples van Benbits onderzocht. In een rapport van 10 mei 2022 is ook naar aanleiding van die analyses dezelfde conclusie – weergegeven bij ix – getrokken.
(xvii) Op haar website en social media heeft Benbits haar producten onder meer als volgt aangeprezen:
“BenBits is een heerlijk frisse, plant-based kauwgom zonder plastic. Ja dat lees je goed, zonder plastic. Veel reguliere kauwgommerken bevatten namelijk microplastics die niet afbreken. Dat is ontzettend schadelijk voor mens, dier en de planeet. Tijd voor verandering Onze kauwgom wordt gemaakt van natuurlijke ingrediënten en natuurlijk gom uit gombomen, is afbreekbaar en vooral ook enorm lekker! Dit is de nieuwe generatie kauwgom, doe jij ook mee?”
(xviii) In een brief van 30 mei 2022, heeft de advocaat van Benbits aan de advocaat van Perfetti onder meer geschreven:
“Van cliënte heb ik vernomen dat zij zich wel degelijk wenst te conformeren aan de uitspraak van de Reclame CodeCommissie. Cliënte heeft alle uitingen op social media verwijderd. (…)
Gebleken is dat inderdaad via de webshop een zeer klein aantal eenheden zijn verkocht. De webshop wordt op dit moment door cliënte dan ook verder helemaal afgesloten.
Inmiddels produceert cliënte door middel van een aangepast recept. (…) Teneinde zeker te zijn van haar zaak heeft cliënte nogmaals een tweetal nieuwe onderzoeken laten uitvoeren. Deze sluit ik volledigheidshalve bij.
De nieuwe BenBits kauwgom in schildpadvorm wordt nu geproduceerd in de nieuwe fabriek van cliënte in Heerhugowaard. Uit de test door Beta Analytic volgt dat deze een 100% natuurlijkheidsscore heeft.”
(xix) Onder de gedingstukken bevindt zich een proces-verbaal van 23 juni 2022, opgemaakt door de deurwaarder, waarin deze zijn bevindingen heeft vastgelegd over een bezoek aan de fabriek van Benbits te Heerhugowaard, waar [C] de deurwaarder het productieproces van Benbits kauwgom heeft uitgelegd en getoond. Het proces-verbaal is voorzien van foto’s waarop grondstoffen en machines te zien zijn.