Uitspraak
GERECHTSHOF AMSTERDAM
1.Het geding in hoger beroep
2.Feiten
due diligenceonderzoek laten verrichten naar de [X] Groep. Met betrekking tot AC en Vibsus heeft geen
due diligenceonderzoek plaatsgevonden omdat deze vennootschappen slechts als houdstermaatschappijen voor de [X] groep werden gezien.
key findings) heeft KPMG verslag gedaan in een (concept)
due diligencerapport van 13 augustus 2010 waarin als eerste bevindingen zijn genoteerd:
Share Purchase and Subscription Agreement(hierna: de koopovereenkomst) aangegaan waarbij Euromedic van K.D. 70% van de aandelen heeft gekocht in AC en Vibsus tegen betaling van € 3,3 miljoen (en K.D. 30% van de aandelen behield). In de koopovereenkomst staat:
Shareholders Agreementaangegaan (hierna: de aandeelhoudersovereenkomst). Hierin staat:
Employment Agreementsaangaan tussen [X] Management onderscheidenlijk [X] Medical enerzijds en [C] anderzijds en is een
Consulting Agreementgesloten tussen AC en Vibsus enerzijds en K.D. anderzijds.
Consulting Agreementwaarin AC en Vibsus worden aangeduid als
the Companiesen K.D. als
Consultantstaat:
2.The Services
Servicesbedoeld in de
Consulting Agreement.
Chairmanen als vertegenwoordiger van Euromedic, AC, Vibsus en de [X] groep – ondertekende brief van 6 juni 2012 aan [C] en K.D. (hierna: de beëindigingsbrief) is vermeld:
we have analysed the accounting and tax books of the company for the period between 1 January 2011 and 30 September 2012.’
we have analysed the accounting records of the company for the period between 1 January 2011 and 30 September 2012.’
Expert Opinionvan de forensisch accountant [I] , CPA, opgesteld in opdracht van Euromedic.
3.Beoordeling
Consulting Agreement(rechtsgeldig) door K.D. kon worden uitgeoefend. Deze overeenkomst is rechtsgeldig beëindigd omdat de beëindigingsbrief door [A] is ondertekend namens de contractspartijen bij deze overeenkomst - AC en Vibsus - en niet is gebleken dat zij de vernietiging van deze verklaring hebben ingeroepen. K.D. heeft ervoor gekozen de putoptie uit te oefenen tegen de in artikel 6.2.2 van de aandeelhoudersovereenkomst bepaalde (vaste) prijs. Bij die keuze bestond bij het inschakelen van KPMG, zoals bedoeld in artikel 6.1.2 van de aandeelhoudersovereenkomst, geen belang. Het verweer van Euromedic dat de optieprijs niet opeisbaar is omdat KPMG niet is ingeschakeld, wordt dan ook verworpen. Het was niet naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar dat K.D. de putoptie uitoefende. Het beroep van Euromedic op schuldeisersverzuim faalt ook. Dit verweer steunt op een gestelde tekortkoming van K.D. onder de
Employment Agreement, maar K.D. was bij die overeenkomst geen partij. Euromedic is kortom gehouden haar verplichtingen op grond van de putoptie na te komen. In de gegeven omstandigheden zou het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn indien Euromedic zich jegens K.D. nog altijd zou kunnen beroepen op het non-concurrentiebeding uit artikel 18 van de aandeelhoudersovereenkomst. Redelijkerwijs mag worden aangenomen dat het aandeelhouderschap van K.D. in AC en Vibsus, bij deugdelijke nakoming door Euromedic van het optiebeding, uiterlijk op 27 juli 2012 zou zijn geëindigd zodat Euromedic sinds 27 juli 2013 redelijkerwijs geen beroep meer toekomt op het non-concurrentiebeding. Tot slot zijn de door Euromedic gevorderde verklaringen voor recht niet toewijsbaar omdat de stellingen van Euromedic in verschillende opzichten ontoereikend zijn onderbouwd.
Tegen hem die eens anders verklaring of gedraging, overeenkomstig de zin die hij daaraan onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijze mocht toekennen, heeft opgevat als een door die ander tot hem gerichte verklaring van een bepaalde strekking, kan geen beroep worden gedaan op het ontbreken van een met deze verklaring overeenstemmende wil.’
six (6) years from the Closingwaren verstreken. Uit de spreekaantekeningen van K.D. voor de comparitie in eerste aanleg blijkt dat zij (ook) deze afspraak aan haar vordering ten grondslag heeft gelegd. Daarover is in par. 5.2 van die spreekaantekeningen vermeld:
De Closing was 21 december 2010 zodat de putoptie ook kan worden uitgeoefend daags na 21 december 2016 en dus over iets meer dan een maand. Uiterst subsidiair legt KD die nadere feitelijke grondslag onder haar vordering: voor zover vereist wordt nu, voor alsdan, die putoptie uitgeoefend.’
Consulting Agreementeerst drie jaar na de
Effective Datemoesten zijn verstreken alvorens de putoptie kon worden uitgeoefend, steunt op de verwijzing in artikel 6.4 van de aandeelhoudersovereenkomst naar
Section 1.2van die overeenkomst betreffende de
No Salevan de aandelen.
Section 1.2van de aandeelhoudersovereenkomst is bepaald dat K.D. haar aandelen niet mag overdragen gedurende drie jaar na de
Effective Date‘other than as specifically provided for in this Agreement
’en dat de putoptie nu juist zo’n
specifically providedregeling betreft die een eerdere overdracht mogelijk maakte, te weten indien de
Consulting Agreementwerd beëindigd.
Servicesonder de
Consultancy Agreementverleende - ten minste drie jaar aan de organisatie verbonden moest blijven en dat de verwijzing naar
Section 1.2het gevolg daarvan is, zoals Euromedic lijkt te betogen. Ook overigens blijkt uit niets dat de woorden
as specified in Section 1.2 abovein artikel 6.4 van de aandeelhoudersovereenkomst voor dit geschil een relevante betekenis hebben.
Consulting Agreementrechtsgeldig zou worden beëindigd. Artikel 6.4 van de aandeelhoudersovereenkomst is immers een regeling
as specifically provided forzoals bedoeld in
Section 1.2van die overeenkomst. Deze regeling staat een uitzondering toe op het absolute verbod van
Section 1.2.
Consulting Agreementwerd beëindigd. Dit moet daarom als vaststaand worden aangenomen. Het ligt voor de hand dat voor deze nieuwe situatie, ter bescherming van K.D. als minderheidsaandeelhouder van AC en Vibsus, is voorzien in een voortijdige mogelijkheid van overdracht van haar aandelen. Hetgeen Euromedic tegen deze uitleg heeft ingebracht, is onvoldoende om tot een ander oordeel te komen. Dat geldt temeer omdat als vaststaand moet worden aangenomen dat partijen destijds niet hebben stilgestaan bij de verhouding van artikel 6.4 van de aandeelhoudersovereenkomst tot
Section 1.2van die overeenkomst, en ook overigens niets is gesteld dat na bewijslevering tot een andere uitleg kan leiden.
Consulting Agreementmet de beëindigingsbrief van 6 juni 2012 rechtsgeldig is beëindigd, zelfs indien [A] zich niet bewust was van de gevolgen die het ondertekenen van die brief zou hebben voor de overeengekomen putoptie.
Consultancy Agreementook niet af dat de beëindigingsbrief (mede) is ondertekend namens ondernemingen waarvoor [A] en [C] niet bevoegd waren te tekenen, dat geen duidelijke noodzaak bestond de
Consulting Agreementte beëindigen, dat het dienstverband met [C] naar Roemeens recht niet op deze wijze rechtsgeldig kon worden beëindigd, en dat [C] die beëindiging niet heeft erkend. [C] was bij de
Consulting Agreementimmers geen partij, dat waren slechts AC en Vibsus enerzijds en K.D. anderzijds. Het stond deze partijen in beginsel vrij de
Consulting Agreementin onderling overleg te beëindigen. Euromedic heeft geen feiten of omstandigheden gesteld die dat in dit geval anders maken. Dat AC en Vibsus met deze beëindiging instemden, blijkt uit het feit dat zij bij de ondertekening van de beëindigingsbrief rechtsgeldig zijn vertegenwoordigd door [A] , die ook volgens de eigen stellingen van Euromedic bevoegd was AC en Vibsus te vertegenwoordigen (par. 66 memorie van grieven), terwijl de instemming van K.D. op zichzelf niet ter discussie is gesteld, maar bovendien blijkt uit haar gedragingen, waaronder het uitoefenen van de putoptie.
Consulting Agreementop 6 juni 2012 dus rechtsgeldig uitgeoefend.
warranties and representations true and correctdienden te zijn (eveneens) 21 december 2010 was. Euromedic klaagde voor het eerst in april, althans mei 2013, nadat K.D. een kort geding was begonnen tot nakoming van artikel 6.4 van de aandeelhoudersovereenkomst. Los van het feit dat deze timing iets zegt over de geloofwaardigheid en proceshouding van Euromedic, heeft Euromedic aldus niet binnen bekwame tijd geklaagd en zijn al haar rechten vervallen.
untrue representationsgeen weet van had en kon hebben. In dit kader is echter van belang dat Euromedic na de transactie indirect - via AC en Vibsus - 70% van de aandelen in de [X] groep hield. Op grond daarvan rustte op haar een controlerende taak ook al stond zij naar eigen zeggen (aanzienlijk) meer op afstand van de [X] groep dan K.D. als minderheidsaandeelhouder van AC en Vibsus. Als vaststaand moet bovendien worden aangenomen dat Euromedic zich daadwerkelijk in de [X] groep heeft verdiept. Zo heeft K.D. ter gelegenheid van de comparitie in eerste aanleg onvoldoende weersproken gesteld dat [A] en zijn adviseurs vanaf de transactiedatum dagelijks werden geïnformeerd over de (financiële) gang van zaken bij de [X] groep en dat [C] over die periode ongeveer 1.000 e-mails aan [A] heeft gestuurd. Naar eigen zeggen van Euromedic hebben [A] en [C] bovendien al enkele maanden na de transactie in verband met de liquiditeitsbehoefte van de [X] groep besloten voorlopig af te zien van hun managementvergoeding (zie par. 35 conclusie van antwoord). Ook daaruit volgt dat [A] veel eerder dan begin 2013 de gestelde problemen had kunnen, althans had behoren te ontdekken. De omstandigheid dat dit niet is gebeurd, komt voor risico van Euromedic. Voorts is van belang dat [D] in mei 2012 is aangetreden bij AC en Vibsus terwijl het hof niet kan vaststellen dat op basis van haar bevindingen tijdig bij K.D. is geklaagd over de gestelde tekortkomingen en garantieschendingen waarop Euromedic in dit geding doelt. Euromedic heeft het beroep op de klachtplicht van K.D. ook niet verdergaand bestreden. Daarom dient als vaststaand te worden beschouwd dat niet binnen bekwame tijd is geklaagd. Dat betekent dat het verweer van K.D. slaagt.
Consulting Agreementgeldt en dat dit beëindigingsmoment zich heeft voorgedaan. De door Euromedic aangedragen feiten en omstandigheden doen niet af aan het gegeven dat K.D. gerechtigd was de putoptie uit te oefenen. Van onrechtmatig handelen is derhalve geen sprake. Ook hetgeen Euromedic verder naar voren heeft gebracht, is onvoldoende om tot aansprakelijkheid van K.D. te concluderen. Dit betekent dat de gevorderde verklaringen voor recht en de gevorderde schadevergoeding niet toewijsbaar zijn.
de Employment Agreement- hoewel K.D. bij die overeenkomst geen partij was - en met stellingen die erop neerkomen dat K.D. verantwoordelijk is voor acties van [C] en van aan K.D. gelieerde partijen. Uit geen van die stellingen blijkt echter dat de verbintenis die op Euromedic rust - namelijk tot nakoming van artikel 6.4 van de aandeelhoudersovereenkomst - wordt verhinderd door een beletsel aan de zijde van K.D. Het is in plaats daarvan Euromedic die de nakoming verhindert. Dit betekent dat niet aan de voorwaarden voor een geslaagd beroep op schuldeisersverzuim is voldaan.
applicable Option priceheeft vastgesteld. K.D. betwist deze lezing.
the exercising Party shall approach KPMG,is dit niet doorslaggevend. Partijen zijn immers ook artikel 6.2 van de aandeelhoudersovereenkomst overeengekomen. Uit de daarin gebruikte woorden
The exercise price of the (…) Put Option, as applicable, shall be the higher of the following two optionsvolgt dat K.D. slechts aanspraak had op een hoger bedrag dan de vaste optieprijs indien een waardering door KPMG daarvoor een grondslag bood. Een redelijke toepassing van deze afspraken brengt mee dat de inschakeling van KPMG achterwege kon blijven indien K.D. als uitoefende partij direct voor de (mogelijk lagere) vaste optieprijs koos. Euromedic heeft geen feiten of omstandigheden gesteld die tot een andere uitleg nopen.