ECLI:NL:GHAMS:2019:4549

• Datum uitspraak: 27 augustus 2019
• Publicatiedatum: 20 december 2019
• Zaaknummer: 23-003496-18
• Instantie: Gerechtshof Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: F.M.D. Aardema; H.A. van Eijk; P.F.E. Geerlings
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Bewezenverklaring van diefstal en vernieling met ontslag van rechtsvervolging wegens niet-toerekeningsvatbaarheid

In deze zaak heeft het gerechtshof Amsterdam op 27 augustus 2019 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank Noord-Holland. De verdachte was beschuldigd van diefstal en vernieling, gepleegd op 30 juli 2017 te Schiphol. De tenlastelegging omvatte het wegnemen van een bedrijfsauto, een zuurstoffles, een computer en gereedschap, alsook het opzettelijk vernielen van een hek dat toebehoorde aan Amsterdam Airport Schiphol. Tijdens de rechtszitting heeft de raadsman van de verdachte betoogd dat er geen sprake was van diefstal, maar van joyriding. Het hof heeft echter geoordeeld dat de verdachte met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening handelde, en dat de feiten wettig en overtuigend bewezen zijn.

Desondanks heeft het hof, op basis van twee Pro Justitia rapporten, geconcludeerd dat de verdachte ten tijde van de feiten leed aan een ziekelijke stoornis, waardoor hem de bewezen feiten niet konden worden toegerekend. Dit leidde tot de beslissing om de verdachte van alle rechtsvervolging te ontslaan. De vorderingen van de benadeelde partijen zijn niet-ontvankelijk verklaard, omdat er geen straf of maatregel werd opgelegd aan de verdachte. Het hof heeft de kosten van de procedure voor beide partijen bepaald als ieder zijn eigen kosten te dragen.

De uitspraak benadrukt de rol van psychische aandoeningen in strafzaken en de gevolgen daarvan voor de toerekeningsvatbaarheid van verdachten.

Uitspraak

afdeling strafrecht

parketnummer: 23-003496-18

datum uitspraak: 27 augustus 2019

TEGENSPRAAK

Verkort arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het

vonnis van de rechtbank Noord-Holland van 25 september 2018 in de strafzaak onder parketnummer

15-146710-17 tegen:

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1976,

adres: [adres].

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van

13 augustus 2019 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in eerste aanleg.

Namens de verdachte is hoger beroep ingesteld tegen voormeld vonnis.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de verdachte en de raadsman naar voren is gebracht.

Tenlastelegging

Aan de verdachte is tenlastegelegd dat:

1.
hij op of omstreeks 30 juli 2017 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening een bedrijfsauto (merk: Volkswagen Crafter, kenteken: [kenteken]) en/of (met daarin) een zuurstoffles en/of computer en/of een of meerdere stuk(ken) gereedschap heeft weggenomen, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [benadeelde], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte, waarbij verdachte zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft en/of die/dat weg te nemen goed(eren) onder zijn bereik heeft gebracht door middel van een valse sleutel door onbevoegd gebruik te maken van een sleutel (toebehorende aan die [benadeelde]);

2.
hij op of omstreeks 30 juli 2017 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer opzettelijk en wederrechtelijk een hek (nummer: [nummer]), in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan een ander, te weten aan Amsterdam Airport Schiphol toebehoorde, heeft vernield, beschadigd, onbruikbaar gemaakt en/of weggemaakt, door met een voertuig door het voornoemde hek heen te rijden.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.

Vonnis waarvan beroep

Het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd omdat het hof tot andere beslissingen komt.

Bewijsoverweging

De raadsman heeft ter terechtzitting bepleit dat de verdachte van het onder 1 tenlastegelegde moet worden vrijgesproken op de grond dat geen sprake was van diefstal maar van joyriding.

Het hof overweegt als volgt.

Uit de bewijsmiddelen volgt dat de verdachte op 30 juli 2017 vanaf het beveiligde gebied, het Platform van Luchthaven Schiphol in een bedrijfsauto van [benadeelde] is gestapt en met deze auto, waarin zich nog een sleutel in het contactslot bevond, is weggereden. Hij reed door een afgesloten hek en verliet het terrein van Schiphol. De verdachte is tot het “Gemaal Zuid” langs de A5 in Haarlem doorgereden en heeft de beschadigde auto daar achtergelaten.

Het handelen van de verdachte kan, gelet op de uiterlijke verschijningsvorm daarvan niet anders worden opgevat dan te zijn verricht met het oogmerk om als heer en meester over de auto te beschikken terwijl hij –ook wist dat- hij daartoe niet het recht had. Dat uitsluitend sprake was van joyriden wordt gelet het voorgaande, bezien in het licht van de te bezigen bewijsmiddelen niet aannemelijk geacht.

Naar het oordeel van het hof is de auto dan ook met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening weggenomen als tenlastegelegd.

Het hof verwerpt het verweer van de raadsman en acht het tenlastegelegde wettig en overtuigend bewezen.

Bewezenverklaring

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat:

1.
hij op 30 juli 2017 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening een bedrijfsauto, merk: Volkswagen Crafter, kenteken: [kenteken], met daarin een zuurstoffles en computer en gereedschap heeft weggenomen, toebehorende aan [benadeelde], waarbij verdachte de weg te nemen goederen onder zijn bereik heeft gebracht door middel van een valse sleutel door onbevoegd gebruik te maken van een sleutel, toebehorende aan die [benadeelde];

2.
hij op 30 juli 2017 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer opzettelijk en wederrechtelijk een hek (nummer: [nummer]) dat aan Amsterdam Airport Schiphol toebehoorde, heeft vernield, door met een voertuig door het voornoemde hek heen te rijden.

Hetgeen onder 1 en 2 meer of anders is tenlastegelegd, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.

Het bewezenverklaarde is gegrond op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat, zoals deze na het eventueel instellen van beroep in cassatie zullen worden opgenomen in de op te maken aanvulling op dit arrest.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Geen omstandigheid is aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezenverklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.

Het onder 1 bewezenverklaarde levert op:

diefstal, waarbij de schuldige het weg te nemen goed onder zijn bereik heeft gebracht door middel van valse sleutels.

Het onder 2 bewezenverklaarde levert op:

opzettelijk en wederrechtelijk enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort, vernielen.

Strafbaarheid van de verdachte

De advocaat-generaal en de raadsman hebben zich op het standpunt gesteld dat de verdachte dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging op grond van het Pro Justitia rapport van 24 april 2019, opgemaakt door GZ-psycholoog drs. [naam 1], en het Pro Justitia rapport van 18 april 2019, opgemaakt door psychiater [naam 2].

Het hof overweegt als volgt.

De genoemde Pro Justitia rapporten wordt – kort samengevat – de conclusie getrokken dat de verdachte ten tijde van de tenlastegelegde feiten leed aan een ziekelijke stoornis en/of een gebrekkige ontwikkeling van de geestvermogens bestaande uit een bipolaire stoornis met een laatste manische episode met psychotische kenmerken, een stoornis in het gebruik van cannabis en cocaïne en PTSS. Deze stoornissen, met name het manisch psychotisch toestandsbeeld, bepaalden de gedragskeuzes van de verdachte volledig. Volgens de deskundigen kunnen hem de tenlastegelegde (thans bewezenverklaarde) feiten dan ook niet worden toegerekend. Het hof neemt deze gemotiveerde conclusies over en maakt deze tot de zijne.

Dit betekent dat de verdachte niet strafbaar zal worden verklaard voor het onder 1 en 2 bewezenverklaarde en te dier zake zal worden ontslagen van alle rechtsvervolging, als bepleit door de raadsman en gevorderd door de advocaat-generaal.

Vorderingen van de benadeelde partijen

1. [benadeelde]

De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 13.759,82, bestaande uit materiële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente.

De vordering is bij het vonnis waarvan beroep toegewezen tot een bedrag van € 8.720,00, bestaande uit immateriële schade, vermeerderd met de wettelijke rente.

De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering. De raadsman van de verdachte heeft de vordering gemotiveerd betwist.

2. Amsterdam Airport Schiphol

De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 7.199,24, bestaande uit materiële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente.

De vordering is bij het vonnis waarvan beroep toegewezen tot een bedrag van € 5.399,43, bestaande uit immateriële schade, vermeerderd met de wettelijke rente.

De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep niet opnieuw gevoegd. Het hof heeft in hoger beroep te oordelen over de gevorderde schadevergoeding voor zover deze in eerste aanleg is toegewezen. De raadsman van de verdachte heeft de vordering gemotiveerd betwist.

Het hof overweegt met betrekking tot beide vorderingen als volgt.

Krachtens het bepaalde in artikel 361 lid 2 onder a van het Wetboek van Strafvordering (Sv) is een benadeelde partij alleen ontvankelijk in haar vordering indien de verdachte enige straf of maatregel wordt opgelegd, dan wel toepassing wordt gegeven aan het bepaalde in artikel 9a van het Wetboek van Strafrecht (Sr). Nu in onderhavige zaak de verdachte wordt ontslagen van alle rechtsvervolging en geen straf of maatregel wordt opgelegd en ook geen toepassing wordt gegeven aan het bepaalde in artikel 9a Sr, zullen de benadeelde partijen in haar vorderingen niet ontvankelijk worden verklaard. Het hof ziet ook geen ruimte om de schadevergoedingsmaatregel op te leggen nu ook artikel 36f lid 1 Sr als voorwaarde daarvoor stelt dat een straf of maatregel wordt opgelegd. De benadeelde partijen kunnen daarom thans in de vorderingen niet worden ontvangen en kunnen de vorderingen slechts bij de burgerlijke rechter aanbrengen.

BESLISSING

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht.

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het onder 1 en 2 bewezenverklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld, verklaart de verdachte niet strafbaar en ontslaat de verdachte te dier zake van alle rechtsvervolging.

Vordering van de benadeelde partij [benadeelde]

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde] niet-ontvankelijk in de vordering tot schadevergoeding en bepaalt dat de benadeelde partij de vordering slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen.

Bepaalt dat de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen kosten dragen.

Vordering van de benadeelde partij Amsterdam Airport Schiphol

Verklaart de benadeelde partij Amsterdam Airport Schiphol niet-ontvankelijk in de vordering tot schadevergoeding en bepaalt dat de benadeelde partij de vordering slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen.

Bepaalt dat de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen kosten dragen.

Dit arrest is gewezen door de meervoudige strafkamer van het gerechtshof Amsterdam, waarin zitting hadden mr. F.M.D. Aardema, mr. H.A. van Eijk en mr. P.F.E. Geerlings, in tegenwoordigheid van

mr. A. Stronkhorst, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van dit gerechtshof van

27 augustus 2019.

=========================================================================

[…]