Uitspraak
mr. R.J.M. Hampsink, kantoorhoudende te Utrecht,
mr. J.M. van Slootenen
mr. M. Jovović, beiden kantoorhoudende te Amsterdam.
1.Het verloop van het geding
agilewerken en de nieuwe afbakening met Finance Change-organisatie (hierna: het besluit). Hij vraagt een verklaring voor recht dat ING in redelijkheid niet heeft kunnen komen tot het besluit en verzoekt de Ondernemingskamer bij wijze van een voorziening aan ING te gebieden het besluit in te trekken, de gevolgen daarvan ongedaan te maken en ING te verbieden handelingen te verrichten of te doen verrichten ter uitvoering van het besluit.
2.De vaststaande feiten
Think Forward Finance” aan de ondernemingsraad voorgelegd, waarin advies werd gevraagd op de volgende voorgenomen besluiten:
sourcen” van Finance operations activiteiten naar de ING-locatie in Manilla, de Filipijnen (hierna ook:
Sourcing).
Think Forward Finance” heeft ING de ondernemingsraad bevestigd dat is afgesproken dat het Sociaal Plan 2016-2017 van toepassing is op “
de trajecten welke volgen uit deze hoofdadviesaanvraag en waar de[ondernemingsraad]
positief advies over heeft gegeven, te weten; de[adviesaanvraag]
samenbrengen werkzaamheden en de[adviesaanvraag]
ten behoeve van aanpassing organisatie en functieprofielen”. Met betrekking tot
Sourcingvolgen de afspraken later, na afronding van het traject met de centrale ondernemingsraad, aldus dat besluit.
Verder samenbrengen van operationele Finance werkzaamheden’ aan de ondernemingsraad voorgelegd, waarvan het voorgenomen besluit onder andere betrekking had op de afdeling Finance COO. De ondernemingsraad heeft op 25 oktober 2016 voorwaardelijk positief geadviseerd met betrekking tot dat voorgenomen besluit, waarna de bestuurder op 31 oktober 2016 het betreffende besluit heeft genomen met inachtneming van de door de ondernemingsraad gestelde voorwaarden.
“preventief mobiel”was toegekend ten gevolge van de adviesaanvraag ‘
Transforming Finance COO’ en dat het Sociaal Plan 2016-2017 op die voorgenomen reorganisatie van toepassing is.
Transforming Finance COO’ bij de ondernemingsraad voorgelegd. Dit voorgenomen besluit betrof het herinrichten van de afdeling Finance COO en de daaruit voortvloeiende organisatorische en personele gevolgen, onder meer inhoudende het besluit tot implementatie van de ‘
ING Agile Way of Working’en tot wijziging van de organisatiestructuur van Finance COO in zogenaamde
tribesen
chapters, met uitzondering van GFS: “
De structuur van GFS wordt nog niet aangepast naar de ING Way of Working”. Op 6 juli 2017 heeft de ondernemingsraad daarover, kort samengevat, positief geadviseerd. Bij besluit van 10 juli 2017 heeft de bestuurder vervolgens het voorgenomen besluit omgezet in een definitief besluit.
Transforming Finance, Impact op GFS’ aan de ondernemingsraad voorgelegd, inhoudende de introductie van de ‘
ING Agile Way of Working’ bij GFS en de nieuwe
“demarcatie”van verantwoordelijkheden naar aanleiding van de eerdere reorganisatie binnen de afdeling Finance COO. Als gevolg van die werkwijze zal één medewerker boventallig worden en zal de functie van andere werknemers deels worden gewijzigd. De aanvraag houdt onder meer het volgende in:
In deze adviesaanvraag wordt met name de impact op de Global Financial Services Organisatie door de nieuwe afbakening met change-organisatie en de nieuwe manier van werken beschreven. (…) Het voorgenomen besluit betreft het herinrichten van de Finance COO/GFS Organisatie op basis van de uitgangspunten en besturing zoals later genoemd. In meer detail komt dat neer op de volgende besluiten:
wordt de nieuwe Organisatie van GFS neergezet. Voor GFS speelt ook de invloed van sourcing/robotics. De invloed hiervan wordt als substantieel ingeschat maar wordt niet in deze adviesaanvraag behandeld. Wel zal er gestart worden met het inhuren van capaciteit via een off-shore locatie die hier in Amsterdam ingezet kan worden om de capaciteitsproblemen op te vangen en daar waar mogelijk externen te vervangen.”
gaat NIET AKKOORD met het in de adviesaanvraag genoemde Sociaal Plan. Voor deze adviesaanvraag geldt Sociaal Plan 2016-2017 zoals van toepassing verklaard in de Hoofd Adviesaanvraag Think Forward Finance van 25 mei 2016 (…) en in de brief die in februari 2017 aan de medewerkers is toegezonden. (…)
gaat NIET AKKOORD met het inhuren van capaciteit via een off-shore locatie die hier in Amsterdam (of elders) ingezet kan worden om capaciteitsproblemen op te vangen, ongeacht of dit mogelijk externe medewerkers vervangt. Als er capaciteitsproblemen optreden (nut en noodzaak staan niet in de ‘Vooruitblik’ vermeld) kunnen deze tijdelijke werkzaamheden op de vacature-site worden geplaatst zodat medewerkers die boventallig zijn of medewerkers die een tijdelijke opdracht zoeken in het kader van verbreding, de mogelijkheid hebben om te reageren. (…)
binnen die Circle (gemiddeld 25 medewerkers) en verantwoordelijk voor het maken van een ontwikkelingsplan samen met de individuele medewerker in de Circle, het beoordelen van alle medewerkers binnen de Circle en het coördineren van de periodieke wisseling van de rol van elke medewerker binnen een FPT in de Circle. Daarnaast is de Circle Lead verantwoordelijk voor het opschakelen van impediments vanuit de FPT’s in de Circle en is ook de persoon die de finale input verstrekt aan de Super Circle Lead voor de benodigde sign-offs. De combinatie van deze HR-taken (ontwikkelingsplannen, beoordelingen en bewaken roulatie van rollen voor de medewerkers in de Circle) en deze Lijn-taken (opschakelen van impediments, verantwoordelijkheid voor voorbereiden sign-offs) in één functie is volgens de OR niet realistisch. De keuze die gemaakt is voor de invulling van de functie van een Circle Lead (de kennis, ervaring en gedrag bezitten om de nieuwe Organisatie met bestaande mensen te vormen) negeert de noodzaak om te weten wat een individuele medewerker in de Circle doet. Zonder die kennis is het opstellen van een ontwikkelingsplan, het beoordelen van de medewerker en het coördineren van de rollen binnen de FPT gebaseerd op kennis van anderen binnen de Circle. Zonder kennis van en inzicht in de werkzaamheden in de FPT’s wordt het opschakelen van impediments en het voorbereiden van de sign-offs een papagaai-functie van wat er vanuit de Trafficker for Dependencies-rol wordt gemeld. (…) De in deze adviesaanvraag voorgestelde invulling van de functie van de Circle lead GAAT NIET WERKEN volgens de[ondernemingsraad]
. De invulling van die functie zal voor het belangrijkste deel moeten bestaan uit lijnwerkzaamheden zodat de Circle Lead zelf de coördinatie rondom de sign-offs kan doen en ook voldoende eigen inzicht/kennis heeft over welke werkzaamheden de individuele medewerker (waarvoor de Circle Lead de beoordeling doet) verricht en hoe deze medewerker die werkzaamheden uitvoert.”
verwijst (…) voor het toepasselijke Sociaal Plan naar de ‘Hoofdadviesaanvraag Think Forward Finance’ van 25 mei 2016. Bestuurder kan deze verwijzing niet plaatsen (…) In deze hoofdadviesaanvraag worden 3 specifieke punten genoemd waarover aan de[ondernemingsraad]
advies zou worden gevraagd. Na deze hoofdadviesaanvraag zijn over twee van deze punten adviesaanvragen ingediend bij de[ondernemingsraad]
en zijn deze geïmplementeerd, namelijk de ‘Vervolgadviesaanvraag Herstructurering Group Finance’ (20 september 2016) en de ‘Vervolgadviesaanvraag Verder samenbrengen van operationele werkzaamheden’ (20 september 2016). Hierna heeft de bestuurder aan de[ondernemingsraad]
het memo ‘Afhandelen Hoofdadviesaanvraag Think Forward Finance Services’ (21 december 2016) gestuurd. In dit memo is aangegeven dat over de eerste 2 punten van de ‘Hoofdadviesaanvraag Think Forward Finance’ is geadviseerd en dat deze zijn geïmplementeerd (…) en is bevestigd (…) dat het derde voorgenomen besluit over sourcing is ingetrokken (…) en dat tevens daarmee de Hoofdadviesaanvraag Think Forward Finance Services (van 25 mei 2016) is afgehandeld. (…) Bestuurder is van mening dat uit het Memo van 21 december 2016 duidelijk blijkt dat de ‘Hoofdadviesaanvraag Think Forward Finance’ van 25 mei 2016 op dat moment geheel is afgehandeld en afgerond. De ‘Adviesaanvraag Transforming Finance Impact op GFS’, evenals toekomstige adviesaanvragen, kunnen daarom niet anders dan als een nieuwe adviesaanvraag worden gezien; verwijzing naar de ‘Hoofdadviesaanvraag Think Forward Finance’ en het daar genoemde toepasselijke Sociaal Plan is in onze ogen niet relevant. Daarnaast gaat bovengenoemde discussie over punt 3 van de ‘Hoofdadviesaanvraag Think Forward Finance’ van 25 mei 2016. Punt 3 betrof de voorbereiding van het sourcen van Finance operations activiteiten naar de ING (…) locatie in Manilla. De adviesaanvraag van 22 november 2017 gaat echter niet over sourcingsactiviteiten maar betreft, zoals de[ondernemingsraad]
zelf ook noemt in[zijn]
advies, het invoeren van “One Agile way of Working” binnen Finance COO/GFS. Ook om deze reden is de verwijzing naar de Hoofdadviesaanvraag niet steekhoudend.
een opmerking over de breedte van de functie van de Circle Lead. (…) Ik respecteer de opmerkingen en zorgen van de[ondernemingsraad]
en zal erop toezien dat de werkdruk van de Circle Leads de komende periode zorgvuldig gemonitord wordt. Tevens zal ter ondersteuning van de Circle Lead een Agile Coach worden ingezet. Hiernaast gaan we zorgen voor een evenwichtige verdeling van de kennis en ervaring van de (sr.) medewerkers over de verschillende teams.”
Closed Sourcing Programs previous Quarters” bij een intern ING-overzicht
“Sourcing Initiatives 1Q 2018”staat bij de afdeling Finance onder meer vermeld: “[adviesaanvraag]
Think Forward Finance: Umbrella[adviesaanvraag]
contains intention to source. Project timelines: Together with[ondernemingsraad]
management decided not to ask for[ondernemingsraad]
advice on the sourcing topic in the umbrella[adviesaanvraag]
. Advice will be asked in detailed[adviesaanvraag]
for the service centre.”
sourcing-besluiten een afzonderlijke adviesaanvraag zal worden ingediend.
Punt 3 gaat over het inhuren van ING’ers van een buitenlands onderdeel om tijdelijk in Amsterdam te werken indien en voorzover de vacatures daar niet door interne kandidaten van ING Nederland kunnen worden vervuld. Er is hier mogelijk verwarring ontstaan doordat in de adviesaanvraag een vooruitblik was gegeven over sourcing vanuit Nederland naar andere landen. Hierbij bevestigen we opnieuw dat deze vooruitblik onderwerp zal zijn van een mogelijk in de toekomst in te dienen adviesaanvraag en dat aan zulk een voornemen geen voortijdige uitvoering zal worden gegeven. (…) Het voornemen om buitenlandse ING’ers in Amsterdam in te zetten komt voort uit een gebrek aan personeel om de activiteiten op dit moment hier naar behoren uit te voeren. We hebben zoals jullie weten enige tijd geleden intern vacatures geplaatst. Nadat bleek dat onvoldoende sollicitanten hadden gereageerd, stond ING voor de vraag op welke wijze de arbeidsplaatsen vervuld konden worden. Het inschakelen van buitenlandse ING’ers, die de benodigde kennis reeds in huis hebben, is wat ons betreft de beste keuze, nu ING over goede mensen beschikt die bekend zijn met onze systemen en dit ook om kostenredenen te verkiezen is boven de inhuur van externen. Met het inschakelen van buitenlandse ING-ers wordt op geen enkele wijze vooruitgelopen op een adviesaanvraag sourcing. Hoe een mogelijke toekomstige adviesaanvraag dan vervolgens wordt ingevuld zal mede afhangen van de dialoog daarover met de[ondernemingsraad]
en van het advies van de[ondernemingsraad]
.
zich (…) zorgen over de vraag of de Circle Leads voldoende eerstelijns kennis zullen hebben over het functioneren van de medewerkers die zij in het kader van hun HR-taken zullen dienen te beoordelen. Wij kunnen deze zorg wegnemen: de organisatie wordt zó ingericht, dat de Circle Leads een geïntegreerd takenpakket hebben. De Circle Leads van GFS moeten veel kennis over finance in huis hebben en zijn hoger ingeschaald dan Circle Leads bij andere afdelingen. Zij zijn ook verantwoordelijk voor de complexe producten van hun circles en moeten deze op detailniveau kennen. Nu het takenpakket voldoende uitgebalanceerd is en tevens voldoende lijnwerkzaamheden omvat, is het in onze ogen voldoende om te borgen dat de werkdruk van de Circle Leads niet te hoog wordt. (…) Ook kwamen wij met de toezegging dat de Circle Lead wordt ondersteund door een Agile coach, juist al tegemoet aan het bezwaar dat de Circle Lead teveel HR-taken zou krijgen. Met andere woorden: het belangrijkste deel van de taken van de Circle Leads is wel degelijk lijnwerk.”
3.De gronden van de beslissing
“preventief mobiel”waren aangemerkt, aan hen is toegezegd dat het Sociaal Plan 2016-2017 op deze reorganisatie van toepassing zou zijn;
sourcingen brengt met zich dat ING nu al
Finance operationsactiviteiten gaat (
out)
sourcenof
offshoren; ING treft nog steeds voorbereidingen om
Finance operationsbuiten Nederland te laten plaatsvinden door mensen vanuit het buitenland in Amsterdam werkzaam te laten zijn, terwijl er in Amsterdam ook interne ING-medewerkers beschikbaar zijn. Dat de adviesaanvraag ook
sourcingbetreft, blijkt ook uit het overzicht
‘Sourcing Initiatives 1Q 2018’ van ING waarin de adviesaanvraag “
Transforming Finance, Impact on GFS” wordt genoemd en waarin in het overzicht van ‘
Closed Sourcing Programs’ is opgenomen: “[Adviesaanvraag]
Think Forward Finance: Umbrella[adviesaanvraag]
contains intention to source”. Dit strookt ook met de ‘
High Level Roadmap NL to Manila’van juni 2016, waaruit blijkt dat de hoofdadviesaanvraag zal worden gevolgd door in 2016 en 2017 in te dienen deeladviesaanvragen over
sourcingvan werkzaamheden naar Manilla, leidende tot boventalligheid van GFS-medewerkers;
Circle Leadszullen ten gevolge van het bestreden besluit zodanig met taken worden belast – alleen HR-taken, geen lijnwerkzaamheden – dat zij niet in staat zullen zijn zelf medewerkers binnen de
circlete beoordelen en de
sign-offste coördineren.
Agile Way of Working’is geen onderdeel van de hoofdadviesaanvraag, maar een op zichzelf staande reorganisatie naar aanleiding van een andere werkwijze. Ook de adviesaanvraag ‘
Transforming Finance COO’van 22 maart 2017 betrof de invoering van de ‘
Agile Way of Working’,was geen vervolg op de hoofdadviesaanvraag en is daarom, anders dan de twee vervolgadviesaanvragen van 20 september 2016, ook geen ‘vervolgadviesaanvraag’ genoemd. De hoofdadviesaanvraag was afgehandeld, zoals ING eind 2016 aan de ondernemingsraad had laten weten. Overigens was de toezegging in het besluit van 23 augustus 2016 dat het Sociaal Plan 2016-2017 van toepassing zou zijn, gelet op de formulering, beperkt tot de adviestrajecten die volgen uit de (eerste twee) deelbesluiten waarover de ondernemingsraad reeds een positief advies had gegeven; het derde deelbesluit – het voorbereiden van
sourcenvan werkzaamheden naar Manilla – viel daar niet onder. De vervolgadviesaanvragen waarover de toezegging zich wel uitstrekte zijn in 2016 afgehandeld en spelen in de onderhavige procedure geen rol, aldus ING. Zij heeft in het verweerschrift en ook ter zitting de toezegging herhaald dat zij geen
sourcing-activiteiten met betrekking tot werkzaamheden van GFS zal verrichten voordat een afzonderlijke adviesaanvraag daarover is afgerond.
sourcen” van
Finance operationsactiviteiten naar de ING-locatie in Manilla en daarmee over het besluit van 29 maart 2018 tot het inrichten van de Finance COO/GFS organisatie, omdat dit besluit de GFS-organisatie gereed maakt voor
sourcing.
sourcingdeel uitmaakt van het besluit: aangezien de introductie van de ‘
Agile Way of Working’veel overhoop zou halen, was volgens ING niet goed te voorspellen of
sourcingdaarna nog wel aan de orde zou zijn. In het onderdeel ‘Vooruitblik’ in de adviesaanvraag staat ook met zoveel woorden dat
sourcingniet in die adviesaanvraag wordt behandeld. De ondernemingsraad heeft acht deelbesluiten onderscheiden in zijn advies en
sourcingis daar – zoals ING terecht opmerkt – niet een van. In het besluit herhaalt de bestuurder, in reactie op de uitdrukkelijke wens van de ondernemingsraad, dat het
outsourcenvan werk geen onderdeel is van de adviesaanvraag en dat eventuele personele consequenties voor het
outsourcenvan werk van GFS zullen worden geadresseerd in een nog op te stellen adviesaanvraag (zie 2.14). Ook nadien is in het contact tussen ING en de ondernemingsraad telkens bevestigd dat
sourcingvanuit Nederland naar andere landen onderwerp zal zijn van een mogelijk in de toekomst in te dienen adviesaanvraag en dat aan een dergelijk voornemen geen voortijdige uitvoering zal worden gegeven (zie 2.16 en 2.17).
sourcingdesalniettemin onderdeel van de adviesaanvraag is. De verwijzing naar de bijlage bij het ING-overzicht ‘
Sourcing Initiatives 1Q 2018’(zie 2.15) volstaat daartoe niet, nu de hoofdadviesaanvraag van 25 mei 2016 daarin als “
Closed Program” is opgenomen en het verband tussen de daarin aangekondigde
“detail-adviesaanvraag”en de onderhavige adviesaanvraag ontbreekt. Ook de ‘
High Level Roadmap NL to Manila’van juni 2016 biedt onvoldoende aanwijzing dat
sourcingdeel uitmaakt van het besluit, alleen al omdat die
Roadmapdateert van voor de beslissing tot uitstel van besluiten over
sourcingen daardoor achterhaald is, zoals ING onweersproken heeft aangevoerd. Ook de stelling van de ondernemingsraad dat het besluit de GFS-organisatie gereed maakt voor
sourcingis onvoldoende aannemelijk gemaakt. ING heeft gemotiveerd betwist dat zij nu al voorbereidingen treft met het oog op het
sourcenvan werkzaamheden van GFS: tijdelijk zijn twee werknemers van andere ING-locaties in Amsterdam ingezet om vacatures in te vullen nadat die eerst zonder succes intern waren opengesteld; het ging dus niet om het verplaatsen van GFS-werkzaamheden naar andere ING-locaties. De conclusie is dat
sourcinggeen onderdeel is van de onderhavige adviesaanvraag. De adviesaanvraag kan dan ook niet worden aangemerkt als een vervolg op de hoofdadviesaanvraag, aangaande het derde deelbesluit betreffende de voorbereiding op het inzetten van
sourcing. De toezegging in de hoofdadviesaanvraag ter zake van het Sociaal Plan 2016-2017 is daarom op het onderhavige besluit niet van toepassing.
sourcinghet Sociaal Plan 2016-2017 van toepassing moet worden verklaard op een (voorgenomen) besluit, is mede afhankelijk van de aard, omvang en strekking van het alsdan voorliggend (voorgenomen) besluit en kan daarom, in weerwil van de ter zitting door partijen geuite andersluidende wens, in deze procedure niet in algemene zin worden beantwoord.
Circle Leadsonvoldoende lijnwerkzaamheden gaan verrichten om hun beoordelingstaak goed te kunnen vervullen: zij zullen zowel inhoudelijke als HR-taken moeten verrichten en voldoende in de gelegenheid worden gesteld om zich een oordeel te kunnen vormen over hun collega’s binnen hun
circle; input van anderen is daarbij slechts aanvullende informatie. ING heeft voorts aangeboden een
pilotuit te voeren om te onderzoeken hoe dit in de praktijk uitpakt. Hiertegenover heeft de ondernemingsraad onvoldoende aannemelijk gemaakt dat onvoldoende aan zijn zorg dienaangaande tegemoet is gekomen.