Uitspraak
afdeling strafrecht
parketnummer: 23-003630-12
datum uitspraak: 16 november 2017
TEGENSPRAAK
Arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Haarlem van 10 augustus 2012 in de strafzaak onder parketnummer 15-741178-11 tegen
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1985,
adres: [adres].
Onderzoek van de zaak
Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van 18 november 2013, 25 februari 2016, 2 en 12 december 2016 en 31 oktober 2017, 1 en 2 november 2017 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in eerste aanleg.
Tegen voormeld vonnis is door de verdachte hoger beroep ingesteld.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de verdachte en de raadsman naar voren is gebracht.
Tenlastelegging
Aan de verdachte is ten laste gelegd dat:
hij in of omstreeks de periode van 20 juni 2011 tot en met 08 november 2011 te IJmuiden, gemeente Velsen, en/of te Haarlem, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, meermalen, althans eenmaal, opzettelijk heeft vervoerd en/of verkocht en/of afgeleverd en/of verstrekt, in elk geval opzettelijk aanwezig heeft gehad,
- ( een) hoeveelhe(i)d(en) van (een) materia(a)l(en) bevattende heroïne (diacetylmorfine) en/of
- ( een) hoeveelhe(i)d(en) van (een) materia(a)l(en) bevattende cocaïne),
zijnde heroïne en/of cocaïne (een) middel(en) als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.
Vonnis waarvan beroep
Het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd, omdat het hof zich daarmee niet verenigt.
Inleiding
Op 14 september 2011 werden door de Criminele Inlichtingen Eenheid Kennemerland drie processen-verbaal verstrekt, waarin – voor zover hier van belang en zakelijk weergegeven – werd vermeld dat de verdachten [verdachte], [medeverdachte C] en [medeverdachte B] handelden in heroïne en cocaïne. Zij zouden daarvoor gebruik maken van woningen aan de [A-straat] in Haarlem en aan de [B-straat] te IJmuiden. Omwille van de leesbaarheid worden de verdachten en andere betrokkenen in deze zaak hierna telkens met hun achternaam geduid.
Na – onder meer – inzet van stelselmatige observatie en telecommunicatie-onderzoek heeft er op 8 november 2011 een zogenaamde actiedag plaatsgevonden, waarbij doorzoekingen zijn verricht in verschillende woningen. Op deze dag zijn [medeverdachte C] en [verdachte] aangehouden. [medeverdachte B] en [medeverdachte A] zijn in deze zaak niet aangehouden. In de loop van het verdere onderzoek heeft de politie, naast [medeverdachte C] en [medeverdachte B], de medeverdachten [getuige 1] en [getuige 2] gehoord, alsmede diverse personen die als vermoedelijke afnemer van verdovende middelen over de tap kwamen. Vervolgens zijn zowel bij de rechter-commissaris als bij de raadsheer-commissaris en ter terechtzitting van het hof getuigen gehoord. Het hof heeft de getuigenverklaringen, die in de afzonderlijke zaken tegen de verdachten in dit onderzoek zijn afgelegd, ter terechtzitting gevoegd in alle onderhavige zaken, zodat alle verklaringen onderdeel uitmaken van de onderscheiden dossiers tegen de verdachten en bij de beoordeling van het bewijs van het tenlastegelegde kunnen worden betrokken.
[Medeverdachte A], [medeverdachte C] en [medeverdachte B] hebben zowel bij de politie als bij de rechtbank en het hof geen verklaring over de feiten afgelegd. [Verdachte] heeft, nadat hij zich bij de politie en de rechtbank als verdachte op zijn zwijgrecht beriep, bij de raadsheer-com missaris als getuige in de zaak tegen [medeverdachte A] op 10 november 2015 en in de zaken tegen [medeverdachte A], [medeverdachte B] en [medeverdachte C] op 3 juli 2017 en 31 oktober 2017 voor de verdachten belastende verklaringen afgelegd. [verdachte] heeft ter terechtzitting bij het hof in zijn strafzaak als verdachte desgevraagd verklaard dat de verklaringen, die hij als getuige heeft afgelegd in de zaken tegen de medeverdachten, ook gelden als te zijn afgelegd in zijn eigen strafzaak.
Overweging omtrent het bewijs
Het oordeel van het hof ten aanzien van de bewezenverklaring
Het hof stelt op grond van de inhoud van de bewijsmiddelen en het verhandelde ter terechtzitting in eerste en tweede aanleg vast dat [verdachte], [medeverdachte A], [medeverdachte B] en [medeverdachte C] zich in de periode van 20 juni 2011 tot en met 8 november 2011 bezig hebben gehouden met de handel in heroïne en cocaïne. [verdachte] werd ook wel Biggie of De Stotteraar genoemd. De bijnaam van [medeverdachte B] was Jointje of Botje en [medeverdachte C] werd De Kale of Flits genoemd. [Medeverdachte A] had als bijnaam Tandje, Goudtandje, Eurotandje of Halftandje. Hij heeft in de zomer van het jaar 2011 enige tijd in het buitenland verbleven [1] . Niettemin biedt de onderling overeenstemmende inhoud van de bewijsmiddelen voldoende grondslag om ook ten laste van [medeverdachte A] te oordelen dat hij gedurende de gehele ten laste gelegde periode mededader is geweest.
De drugshandel van de verdachten was als volgt georganiseerd: [verdachte] en [medeverdachte B], en later ook [medeverdachte A], beschikten over een mobiel telefoonnummer waarop door klanten heroïne en cocaïne werd besteld (hierna: het inbelnummer). Het toestel met het inbelnummer was afwisselend in het bezit van één van deze verdachten. Telkens nadat een bestelling voor drugs werd gedaan op dit nummer, belde de verdachte die op dat moment de beschikking had over dat telefoonnummer met een ander telefoonnummer naar een medeverdachte. Die laatste persoon bracht de drugs vervolgens naar de klant, op een afgesproken locatie. Zowel [verdachte], [medeverdachte B] als [medeverdachte A] hebben, naast het beheer van het inbelnummer, ook zelf heroïne en/of cocaïne weggebracht en afgegeven en het geld daarvoor in ontvangst genomen na een daartoe gedane bestelling. Van [medeverdachte C] kan worden vastgesteld dat ook hij heroïne en/of cocaïne heeft weggebracht en afgegeven en het geld daarvoor in ontvangst heeft genomen.
Het inbelnummer werd na enige tijd gewijzigd. Vanaf 10 oktober 2011 heeft de politie de via het inbelnummer gevoerde communicatie afgeluisterd en opgenomen. Aanvankelijk was het nummer [telefoonnummer A]. Dit telefoonnummer is in de periode van 10 oktober 2011 tot en met 26 oktober 2011 in gebruik geweest bij de verdachten. In deze periode werden er door de politie 2309 telefoongesprekken en sms-berichten geregistreerd.
Vanaf 27 oktober 2011 tot aan de actiedag op 8 november 2011 was het telefoonnummer van het inbelnummer [telefoonnummer B]. Op dit nummer werden er in dit tijdvak 2737 telefoongesprekken en sms-berichten geregistreerd.
De voor het bewijs gebezigde getuigenverklaringen bieden naar het oordeel van het hof een solide basis voor bewezenverklaring van het medeplegen van handel in harddrugs in de gehele in de tenlastelegging opgenomen pleegperiode. Dit hoeft niet in de weg te staan aan de mogelijkheid dat de omvang en intensiteit van de leveringen in de ten laste gelegde periode hebben gefluctueerd, zoals door [verdachte] is verklaard.
Op basis van de verklaringen van [getuige 3], [getuige 4], [getuige 5] en [verdachte] concludeert het hof dat er tussen de verdachten sprake was van een intensieve samenwerking. Zoals overwogen, wisselden [verdachte], [medeverdachte A] en [medeverdachte B] het beheer van het inbelnummer af en gaven zij op die wijze allen opdracht aan een ander om verdovende middelen af te leveren aan een klant en het geld daarvoor in ontvangst te nemen. Zowel [verdachte], [medeverdachte A], [medeverdachte B] als [medeverdachte C] leverden ook zelf verdovende middelen af bij afnemers op daartoe afgesproken plaatsen. Naar het oordeel van het hof blijkt uit de inhoud van voornoemde bewijsmiddelen dan ook van een nauwe en bewuste samenwerking bij het vervoeren, verkopen en afleveren van de heroïne en cocaïne, zoals ten laste gelegd. Deze heeft in de kern bestaan uit een gezamenlijke uitvoering, waarmee het hof telkens het ten laste gelegde medeplegen wettig en overtuigend bewezen acht.
Bewezenverklaring
Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat:
hij in de periode van 20 juni 2011 tot en met 08 november 2011 in Nederland, tezamen en in vereniging met anderen, meermalen, opzettelijk heeft vervoerd en verkocht en afgeleverd,
- een hoeveelheid van een materiaal bevattende heroïne (diacetylmorfine) en
- een hoeveelheid van een materiaal bevattende cocaïne.
Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.
Het hof grondt zijn overtuiging dat de verdachte het bewezen verklaarde heeft begaan op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen bij dit arrest zijn vervat.
Strafbaarheid van het bewezen verklaarde
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezen verklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.
Het bewezen verklaarde levert op:
medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met een in artikel 2 onder B van de Opiumwet gegeven verbod, meermalen gepleegd.
Strafbaarheid van de verdachte
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte ten aanzien van het bewezen verklaarde uitsluit, zodat de verdachte strafbaar is.
Oplegging van straffen
De rechtbank Haarlem heeft de verdachte voor het in eerste aanleg bewezen verklaarde veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 12 maanden, met aftrek van voorarrest. Tevens is beslist tot verbeurdverklaring van de in beslag genomen voorwerpen.
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat de verdachte voor het ten laste gelegde zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 20 maanden met aftrek van voorarrest, waarvan 8 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaren. Voorts is de verbeurdverklaring van de in beslag genomen voorwerpen gevorderd.
Het hof heeft in hoger beroep de op te leggen straffen bepaald op grond van de ernst van de feiten en de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en gelet op de persoon van de verdachte. Het hof heeft daarbij in het bijzonder het volgende in beschouwing genomen.
De verdachte heeft met zijn medeverdachten gedurende vierenhalve maand in 2011 in IJmuiden en Haarlem gehandeld in harddrugs. Gebruikers konden een centraal nummer bellen en werden dan op locatie bediend. Het was een geoliede machine, wat ook wel blijkt uit het feit dat bij tijdelijke afwezigheid van één of meer leden van de groep ook werd gehandeld. Vooral aan het eind van de bewezen verklaarde periode werd veel gedeald en omgezet of, zoals de verdachte het noemde, werd er ‘geknald’.
Uit de verklaring van de verdachte blijkt dat het de verdachten enkel en alleen ging om zelfverrijking, zonder acht te slaan op de belangen van de afnemers en de maatschappij. Gebruik van drugs als – in dit geval – cocaïne en heroïne is zeer schadelijk voor de gezondheid en de financiering ervan gaat dikwijls gepaard met diverse vormen van overlastgevende criminaliteit. De verdachte heeft dit door zijn strafbaar handelen in de hand gewerkt, hetgeen het hof de verdachte zwaar aanrekent.
De rol van de verdachte in deze handel beschouwt het hof als die van de medepleger, die andere leden van de groep aanstuurde, voorzag van handelsvoorraad en meedeelde in de winst. Het hof weegt, naast deze grote rol die de verdachte vervulde in de dealersgroep, ook ten nadele van de verdachte mee dat hij, blijkens het hem betreffende uittreksel uit de Justitiële Documentatie van 17 oktober 2017, eerder onherroepelijk is veroordeeld voor het plegen van misdrijven. De verdachte heeft de onderhavige feiten gepleegd in een periode waarin kort na aanvang van die periode twee veroordelingen ter zake van handel in harddrugs onherroepelijk waren geworden, te weten beide op 5 juli 2011.
Het hof heeft voorts gelet op de straf die in soortgelijke gevallen pleegt te worden opgelegd en die zijn weerslag heeft gevonden in de oriëntatiepunten van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht. Daarin wordt bij een dealperiode van 3 tot 6 maanden een gevangenisstraf van 8 maanden genoemd, uitgaande van een alleen opererende dader. Gelet echter op de grote rol van de verdachte zoals hiervoor genoemd, de omstandigheid dat de verdachte zich samen met anderen aan het strafbare feit heeft schuldig gemaakt en voornoemde recidive, acht het hof in beginsel een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 12 maanden passend en geboden.
Het hof stelt echter vast dat de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6, eerste lid van het Europees Verdrag tot bescherming van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) is geschonden, nu het vonnis dateert van 10 augustus 2012 en eerst op 16 november 2017 arrest wordt gewezen. De op zijn redelijkheid te beoordelen termijn bedraagt 5 jaren en ruim 3 maanden. Aan de lange duur van de behandeling heeft de verdachte in zekere mate zelf bijgedragen door tijdens een onderbreking van het onderzoek ter terechtzitting op 2 december 2016 op de vuist te gaan met de medeverdachte in de strafzaak, [medeverdachte A]. Voorts heeft het hof rekening moeten houden met de gezondheidssituatie van de verdachte. Dit alles brengt met zich dat de maatstaf van twee jaren per feitelijke instantie niet van toepassing kan zijn op de behandeling in hoger beroep van de strafzaak van de verdachte. Niettemin bepaalt het hof dat de overschrijding van de redelijke termijn 2 jaren bedraagt.
Het hof zal daarom voornoemde, als uitgangspunt genomen gevangenisstraf met 2 maanden verkorten.
De verdachte wordt daarnaast de bijkomende straf van verbeurdverklaring opgelegd. Het ten laste gelegde en bewezen verklaarde is begaan of voorbereid met behulp van de hierna te noemen in beslag genomen en niet teruggegeven scooter en motorfiets, die aan de verdachte toebehoren. Deze voorwerpen zullen daarom worden verbeurd verklaard.
Toepasselijke wettelijke voorschriften
De op te leggen straffen zijn gegrond op de artikelen 33, 33a, 47, 57 en 63 van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 2 en 10 van de Opiumwet.
Deze wettelijke voorschriften worden toegepast zoals geldend ten tijde van het bewezen verklaarde.
BESLISSING
Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart het bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
10 (tien) maanden.
gevangenisstrafvoor de duur van
10 (tien) maanden.
Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.
Verklaart verbeurdde in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:
1. scooter Aprilia met kenteken [kenteken A]
1. motorfiets Rieju met kenteken [kenteken B].
Dit arrest is gewezen door de meervoudige strafkamer van het gerechtshof Amsterdam, waarin zitting hadden mr. S.M.M. Bordenga, mr. R.M. Steinhaus en mr. H.A. van Eijk, in tegenwoordigheid van mr. N.R. Achterberg, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van dit gerechtshof van 16 november 2017.