ECLI:NL:GHAMS:2017:1446

Gerechtshof Amsterdam

Datum uitspraak
18 april 2017
Publicatiedatum
21 april 2017
Zaaknummer
200.184.729/01 en 200.184.730/01
Instantie
Gerechtshof Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Hoger beroep over betalingsvorderingen tussen leveranciers en De Bijenkorf

In deze zaak heeft het Gerechtshof Amsterdam op 18 april 2017 uitspraak gedaan in hoger beroep over twee geschillen tussen MAGAZIJN DE BIJENKORF B.V. en haar leveranciers, VAN MEINES VIS B.V. en DE NIEUWE SLAGER B.V. De Bijenkorf was in hoger beroep gekomen van vonnissen van de rechtbank Amsterdam, waarin de vorderingen van de leveranciers tot betaling van openstaande facturen waren toegewezen. De Bijenkorf betwistte de verschuldigdheid van de facturen en stelde dat de leveranciers geen koopovereenkomsten met haar hadden gesloten, maar met de tot de Kruidenier Groep behorende vennootschappen. Het hof oordeelde dat de leveranciers op basis van verklaringen en gedragingen van De Bijenkorf mochten aannemen dat zij als contractuele wederpartij konden worden beschouwd. Het hof bekrachtigde de vonnissen van de rechtbank en veroordeelde De Bijenkorf in de proceskosten. De Bijenkorf werd als in het ongelijk gestelde partij veroordeeld tot betaling van de kosten in zowel de hoofdzaak als het incident. Het arrest is uitvoerbaar bij voorraad verklaard.

Uitspraak

GERECHTSHOF AMSTERDAM

afdeling civiel recht en belastingrecht, team I
zaaknummers: 200.184.729/01 en 200.184.730/01
zaak-/rolnummers rechtbank Amsterdam: C/13/566868 / HA ZA 14-609 en
C/13/566866 / HA ZA 14-608
arrest van de meervoudige burgerlijke kamer van 18 april 2017
inzake
zaaknummer 200.184.729/01 (zaak A):
MAGAZIJN DE BIJENKORF B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
appellante,
advocaat: mr. J.W.B. van Till te Amsterdam,
tegen:
VAN MEINES VIS B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
geïntimeerde,
advocaat: mr. Y. Benjamins te Amsterdam,
zaaknummer 200.184.730/01 (zaak B):
MAGAZIJN DE BIJENKORF B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
appellante,
advocaat: mr. J.W.B. van Till te Amsterdam,
tegen:
DE NIEUWE SLAGER B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
geïntimeerde,
advocaat: mr. Y. Benjamins te Amsterdam.
Appellante wordt hierna De Bijenkorf genoemd. Geïntimeerde in zaak A wordt hierna Van Meines Vis genoemd en geïntimeerde in zaak B De Nieuwe Slager.

1.Het geding in hoger beroep

De Bijenkorf is bij dagvaardingen van 23 december 2015 in hoger beroep gekomen van de vonnissen die de rechtbank Amsterdam op 30 september 2015 onder bovengenoemde zaak-/rolnummers heeft gewezen tussen Van Meines Vis als eiseres en De Bijenkorf als gedaagde (zaak A) en tussen De Nieuwe Slager als eiseres en De Bijenkorf als gedaagde (zaak B).
Bij arrest van 17 mei 2016 heeft het hof de zaken A en B gevoegd. Het hof heeft de beslissing over de proceskosten in het voegingsincident aangehouden.
De Bijenkorf heeft daarna in beide zaken een memorie van grieven met producties ingediend. Van Meines Vis en De Nieuwe Slager hebben vervolgens ieder een memorie van antwoord genomen.
Ten slotte is arrest gevraagd.
De Bijenkorf heeft geconcludeerd dat het hof de bestreden vonnissen zal vernietigen en alsnog de vorderingen van Van Meines Vis en De Nieuwe Slager zal afwijzen, met veroordeling – uitvoerbaar bij voorraad – van laatstgenoemden in de proceskosten.
Van Meines Vis en De Nieuwe Slager hebben geconcludeerd tot bekrachtiging van de bestreden vonnissen, met veroordeling – uitvoerbaar bij voorraad – van De Bijenkorf in de proceskosten in hoger beroep.

2.Feiten

in de gevoegde zaken:
2.1.
De rechtbank heeft in de bestreden vonnissen onder 3.1. tot en met 3.32. de feiten vastgesteld die zij tot uitgangspunt heeft genomen. Deze feiten zijn voor een groot deel in hoger beroep niet in geschil en dienen derhalve ook het hof als uitgangspunt. Grief 1 (in beide zaken), waarmee wordt betoogd dat met bepaalde, door de rechtbank vastgestelde feiten een zekere indruk wordt gewerkt, heeft geen betekenis voor de vaststelling van de feiten zelf en behoeft daarom geen bespreking. Samengevat en waar nodig aangevuld met andere feiten die als enerzijds gesteld en anderzijds niet of onvoldoende betwist zijn komen vast te staan, komen de feiten neer op het volgende.
2.2.
De Nieuwe Slager en Van Meines Vis zijn leveranciers van respectievelijk vlees en vis.
2.3.
In een e-mail van 10 juni 2009 heeft [A] (hierna: [A] ), , namens De Bijenkorf, het volgende, voor zover hier van belang, aan De Nieuwe Slager en Van Meines Vis meegedeeld:

De Bijenkorf heeft de wens te kennen gegeven om met alle vestigingen beleverd te gaan worden door Intervers/KruidenierFoodservice. Na een gedegen voorbereiding lijkt het er nu op dat ze deze stap ergens eind van deze maand gaan zetten. Dit betekend voor jullie dat ook de kleine vestigingen van de Bijenkorf bij jullie gaan bestellen.”
2.4.
Bij e-mail van 10 juni 2009 heeft Van Meines Vis daarop als volgt gereageerd:

Ik neem dat de locaties via onze shop bestellen?
Blijven wij factureren aan BK?
Leveren wij ook in doos aan bij Kruidenier?
2.5.
Bij e-mail van 10 juni 2009 heeft [A] daarop als volgt geantwoord:

Ja, ja, ja”.
2.6.
Vanaf medio 2009 is De Bijenkorf voor bestellingen van producten van (onder meer) De Nieuwe Slager en Van Meines Vis gebruik gaan maken van een computersysteem (‘Koos’) van Kruidenier Foodservices B.V. (hierna: Kruidenier). De Nieuwe Slager en Van Meines Vis hadden toegang tot dat systeem. De producten van De Nieuwe Slager en Van Meines Vis die via dat systeem werden besteld, werden door De Nieuwe Slager en Van Meines Vis afgeleverd bij een tot de Kruidenier Groep behorende vennootschap die de producten vervolgens naar de verschillende vestigingen van De Bijenkorf bracht. De Nieuwe Slager en Van Meines Vis hebben de facturen voor hun leveringen op naam gesteld van de verschillende filialen van De Bijenkorf. Zij hebben deze facturen aan een tot de Kruidenier Groep behorende vennootschap doen toekomen.
2.7.
Een e-mail van 16 juni 2011 van [B] (hierna: [B] ), Merchandiser Restaurants en Cafés bij De Bijenkorf, gericht aan De Nieuwe Slager vermeldt, voor zover hier van belang, het volgende:

in oktober voeren we een broodje wildpate.
[C] wilde even weten of jij die ook in assortiment hebt en wat de kiloprijs tegen die tijd is.
2.8.
In een e-mail van 9 november 2011, waarvan een kopie aan De Nieuwe Slager is gestuurd, heeft [B] het volgende, voor zover hier van belang, aan Kruidenier meegedeeld:

Via De Nieuwe Slager ontvang je een bronbestand voor spinata romana.
Kiloprijs 10.55
Dit artikel na opvoeren graag activeren voor tabel 114.
Graag een seintje wanneer artikel opgevoerd is + nummer.
Zodra dit artikel bekend is kan de salami peper (koosnummer 161216) uit het assortiment gehaald worden. hier gaan we voorlopig niets mee doen.
2.9.
Bij e-mail van 29 mei 2012 heeft [B] het volgende aan onder meer De Nieuwe Slager en Van Meines Vis gevraagd:

Om alle afspraken met FGN in kaart te brengen die in verleden met [A] zijn gemaakt ontvang ik graag de onderstaande informatie.
  • op welke ontvangen jullie bestellingen en op welk tijdstip (bijv. maandag om 12.00 uur) en wat zijn hierover de gemaakte afspraken met FGN
  • voor welke dagen uitlevering zijn die besteldagen (vb. maandag bestelling binnen om 12.00 uur voor levering maandag of dinsdag)
2.10.
In een e-mail van 29 mei 2012 heeft De Nieuwe Slager als volgt op voormelde e-mail van De Bijenkorf gereageerd:

De volgende afspraken: op maandag bestellen voor dinsdag: deze komt om 11:30
bij ons via de fax binnen, altijd keurig op tijd, wij maken deze onmiddellijk klaar
en mijn chaufeur rijd tussen 12.30 en 13.30 weg naar van Meines in Amsterdam.
Vandaaruit worden onze spullen met die van van Meines en Ruyg naar Rotterdam
getransporteerd, alwaar het voor 16.00 uur moet zijn. Dan is het dinsdags bestellen
voor woensdag, donderdags voor vrijdag en zaterdag en/of maandag. Al deze dagen
geld hetzelfde systeem als die van maandag. De levering van maandag voor dinsdag is
officieel alleen in tijden van feestdagen, echter wordt er nu alleen besteld voor
dinsdag door Arnhem.
2.11.
In een e-mail van 4 juni 2012 heeft De Nieuwe Slager aan De Bijenkorf het volgende, voor zover hier van belang, meegedeeld:

Het totale bedrag van de bonus vanaf 29-01-2012 t/m verleden week, inclusief het voordeel van de hamburgers is € 5750,00. Ik hoor of lees wel waar dat heen moet.”
2.12.
Bij e-mail van 29 juni 2012 heeft De Bijenkorf het volgende, voor zover hier van belang, aan De Nieuwe Slager en Van Meines Vis meegedeeld:

Even de bevestiging van eerder gemaakte afspraken met [D](van De Bijenkorf, toevoeging hof)
.
Vis- en Vleesproducten voor Kitchen en Amstelveen worden op de maandagen direct geleverd door de Nieuwe Slager.
Procedure:
  • Filiaal bestelt in Koos op de normale wijze.
  • De Nieuwe Slager levert vleesproducten op vrijdagmiddag bij van Meines voor de overige vestigingen (uitlevering maandag)
  • De Nieuwe Slager neemt op vrijdagmiddag de visproducten voor levering maandag mee retour voor rechtstreekse levering aan Kitchen en Amstelveen op maandagmorgen.
  • Zowel de Nieuwe Slager alsook van Meines informeren [E] van Intervers middels fax/mail over de rechtstreeks geleverde goederen met gewichtscorrecties zoals gewend waarop facturatie volgt.”
2.13.
Op of omstreeks 12 november 2012 heeft De Bijenkorf aan De Nieuwe Slager een factuur voor een bedrag van EUR 8.000,00, exclusief btw, gestuurd. Deze factuur heeft als omschrijving “
Bypas over productafname periode 1-3, 4-6 en 7-9
2.14.
Bij e-mail van 5 maart 2013 heeft De Nieuwe Slager aan De Bijenkorf het volgende, voor zover hier van belang, meegedeeld:

Het totaal aantal kg over 2012 is 24841 kg, x0,56= € 13910,--, gaat af maand Januari (is betaald aan LP)€ 1148,--, en de eerder betaalde bonus € 8000,--. Ook nog af wat betaalde artikelen € 738,22. Blijft over € 4023,78.
De hamburgers zijn 504 dozen a € 15,00 = €7560,--, totaal door ons nog te betalen bonus € 11583,78 ex btw.
2.15.
Op 10 juni 2013 heeft De Bijenkorf aan De Nieuwe Slager een factuur gestuurd voor een bedrag van EUR 11.583,78, exclusief btw. Deze factuur heeft als omschrijving “
Bypas over productafname resterende periode 6-12
2.16.
In een e-mail van 28 november 2013 heeft De Bijenkorf aan De Nieuwe Slager het volgende, voor zover hier van belang, meegedeeld:

de uitgemonsterde hertenbiefstuk is oke. prijs volgens afspraak 20.50 per kilo.
2.17.
In een e-mail van 9 december 2013 heeft De Bijenkorf het volgende, voor zover hier van belang, aan Van Meines Vis meegedeeld:

wat is de prijsverwachting van onderstaande artikel. Nodig in week 3+4.Inschatting aantal porties +/-700-1000stuks voor 2 weken.KABELJAUW TORGULFILET+VEL(150GR)
2.18.
Bij e-mail van 9 december 2013 heeft Van Meines Vis daarop als volgt gereageerd:

Moeilijk te voorspellen [F] .maar ik reken op een prijs tussen de 8.00 en 11.00
euro.
2.19.
Bij e-mail van 10 december 2013 heeft De Bijenkorf het volgende, voor zover hier van belang, aan Van Meines Vis meegedeeld:

de vis van de week stoppen we nu mee.
[G] kitchen vraagt wel of je contact met hem wilt houden als je interessante aanbiedingen hebt voor de week erop.
hij kan daar naar eigen inzicht op inspelen
mocht dit een extra koosartikel met zich mee brengen dan hoor ik dat wel
2.20.
Bij e-mail van 3 januari 2014 heeft De Bijenkorf het volgende aan De Nieuwe Slager gevraagd:

Kan je voor mij de uitdraai maken over de bonus van 2013, deze heb ik zsm nodig.
2.21.
In een e-mail van 3 januari 2014 heeft De Nieuwe Slager aan De Bijenkorf het volgende, voor zover hier van belang, meegedeeld:

De totale bonus komt uit op € 20060,- Hoever ben jij met intervers vwb het transport,
want deze bonus is de vergoeding die is ingesteld voor het niet meer hoeven brengen
van de bestellingen. Deze kosten lopen echt op. En er zijn leveringen bij die echt geld
kosten. Zou jij hier nog eens achteraan willen gaan.”
2.22.
In een e-mail van 6 januari 2014 heeft De Bijenkorf het volgende aan Van Meines Vis meegedeeld:

Ik wordt verrast met een prijsstijging en afhankelijk van product meer dan 20%
Los dat dit een niet te accepteren prijsverhoging is, kunnen wij deze ook niet per direct
verwerken, conform afspraak hebben wij hier minmaal 30 dagen na accordering nodig
om dit geregeld te krijgen.
(…)
Graag ontvang ik van jullie een passend en billijk voorstel van genoemde
prijsverhoging voor 2014 en een bevestiging dat deze niet eerder doorgevoerd wordt
voordat wij tot een overeenkomst zijn gekomen.
2.23.
Bij e-mail van 9 januari 2014 heeft De Bijenkorf het volgende aan Van Meines Vis meegedeeld:

De afspraak is gemaakt tussen [D]( [D] , [functie]
, toevoeging hof)
en [H](werkzaam bij Van Meines Vis, toevoeging hof)
dat gedurende de looptijd van reeds geplande weekspecials de prijzen niet verhoogd
worden van de zalm cq verlaagd worden.
(…)
Dit betekend dat de voorgestelde prijsvaanpassing van 6 januari verzet worde naar 20
januari. en vervolgens van 17 februari t/m 2 maart op het oude prijsnivo gezet wordt.
2.24.
Op of omstreeks 6 februari 2014 heeft De Bijenkorf aan De Nieuwe Slager een factuur voor een bedrag van EUR 20.060,00, exclusief btw, gezonden. Inclusief btw gaat het om een bedrag van EUR 24.272,60. Deze factuur heeft als omschrijving:

Bypas over productafname resterende periode 2013
2.25.
Bij vonnissen van de rechtbank Rotterdam van 12 maart 2014 zijn Kruidenier en haar holdingmaatschappij F.G.N. Foodservice Grootverbruik Nederland B.V. (hierna: FGN) in staat van faillissement verklaard.
2.26.
Bij deurwaardersexploot van 14 maart 2014 heeft De Nieuwe Slager De Bijenkorf gesommeerd om een bedrag van EUR 151.100,64, inclusief btw, aan openstaande facturen te voldoen. Aan dit exploot waren facturen van De Nieuwe Slager gericht aan De Bijenkorf gehecht, die betrekking hebben op in de periode van 9 november 2013 tot en met 1 maart 2014 door De Nieuwe Slager (via Kruidenier) aan De Bijenkorf geleverd vlees.
2.27.
Bij deurwaardersexploot van eveneens 14 maart 2014 heeft Van Meines Vis De Bijenkorf gesommeerd om een bedrag van EUR 97.444,93, inclusief btw, aan openstaande facturen te voldoen. Aan dit exploot waren facturen van Van Meines Vis gericht aan De Bijenkorf gehecht, die betrekking hebben op in de periode van 7 december 2013 tot en met 1 maart 2014 door Van Meines Vis (via Kruidenier) aan De Bijenkorf geleverde vis.
2.28.
Bij brief van 17 maart 2014 heeft De Bijenkorf aan de advocaat van De Nieuwe Slager en Van Meines Vis meegedeeld dat tussen De Bijenkorf en De Nieuwe Slager en Van Meines Vis geen relatie tot het uitleveren van vlees en/of vis bestaat en dat de verschuldigdheid van de facturen wordt betwist.

3.Beoordeling

in de gevoegde zaken:
3.1.
De Nieuwe Slager en Van Meines Vis hebben – kort gezegd – betaling gevorderd van respectievelijk EUR 120.473,68 en EUR 97.444,93 wegens onbetaald gelaten facturen voor door hen aan De Bijenkorf verkochte en geleverde vlees- en visproducten, vermeerderd met handelsrente en kosten. Zij hebben aan deze vorderingen ten grondslag gelegd dat zij koopovereenkomsten hebben gesloten met De Bijenkorf op grond waarvan zij producten aan De Bijenkorf hebben geleverd.
3.2.
De rechtbank heeft de vorderingen van De Nieuwe Slager en Van Meines Vis bij de bestreden vonnissen toegewezen en De Bijenkorf in de proceskosten veroordeeld. Zij heeft daartoe overwogen – kort gezegd – dat De Nieuwe Slager en Van Meines Vis op grond van verklaringen en gedragingen van De Bijenkorf haar als contractuele wederpartij hebben mogen beschouwen bij de gesloten koopovereenkomsten, zodat De Bijenkorf gehouden is om de koopprijs te betalen voor de door De Nieuwe Slager en Van Meines Vis geleverde producten. Tegen deze beslissingen en de daaraan ten grondslag gelegde motivering komt De Bijenkorf met de grieven 2, 3 en 4 in zaak A en met de grieven 2 en 3 in zaak B op.
3.3.
Met de grieven wordt naar de kern genomen betoogd dat De Nieuwe Slager en Van Meines Vis geen koopovereenkomsten met De Bijenkorf hebben gesloten, maar dat zij ter zake van de leveringen vanaf medio 2009 telkens met de tot de Kruidenier Groep van ondernemingen behorende levensmiddelengroothandel VCG Barendrecht B.V., mede handelend onder de naam ‘Intervers’ (hierna: VCG), hebben gecontracteerd. De Bijenkorf heeft aangevoerd dat de tot de Kruidenier Groep behorende vennootschappen groothandelsondernemingen zijn die voor eigen rekening producten hebben ingekocht bij onder meer De Nieuwe Slager en Van Meines Vis, dat laatstgenoemden hun producten aan de tot de Kruidenier Groep behorende vennootschappen hebben geleverd en dat FGN deze producten vervolgens heeft doorverkocht en geleverd aan De Bijenkorf en bij haar in rekening heeft gebracht. De facturen waarbij FGN deze producten bij De Bijenkorf in rekening heeft gebracht zijn door haar voldaan, zo stelt De Bijenkorf. Volgens De Bijenkorf waren De Nieuwe Slager en Van Meines Vis ermee bekend dat zij vanaf medio 2009 met VCG, althans de Kruidenier Groep, contracteerden en blijkt dit uit de door hen vanaf die tijd gehanteerde werkwijze. Zij wijst erop dat De Nieuwe Slager en Van Meines Vis hun facturen vanaf medio 2009 aan Kruidenier hebben gestuurd en dat VCG deze facturen heeft betaald.
3.4.
Voor het antwoord op de vraag of De Nieuwe Slager en Van Meines Vis koopovereenkomsten met De Bijenkorf hebben gesloten, dient te worden beoordeeld of eerstgenoemden uit verklaringen en/of gedragingen van De Bijenkorf hebben afgeleid en in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs hebben mogen afleiden dat De Bijenkorf als hun wederpartij bij die overeenkomsten wilde optreden. Is dit het geval, dan is niet relevant of De Bijenkorf daadwerkelijk de wederpartij wilde zijn bij de hier aan de orde zijnde overeenkomsten. Het gaat immers om de voor De Nieuwe Slager en Van Meines Vis kenbare bedoelingen van De Bijenkorf.
3.5.
Tussen partijen is niet in geschil dat De Bijenkorf vanaf 2006 tot medio 2009 koopovereenkomsten heeft gesloten met De Nieuwe Slager en Van Meines Vis, op grond waarvan laatstgenoemden periodiek hun vlees- en visproducten aan (vestigingen van) De Bijenkorf hebben geleverd. Gesteld noch gebleken is dat De Bijenkorf De Nieuwe Slager of Van Meines Vis expliciet heeft medegedeeld dat deze tot dan toe bestaande gang van zaken zou eindigen. Weliswaar blijkt uit de e-mail van [A] van 10 juni 2009 (rov. 2.3) aan Van Meines Vis dat De Bijenkorf vanaf het einde van die maand beleverd gaat worden door Kruidenier en hebben Van Meines Vis en De Nieuwe Slager nadien de bij hen bestelde producten niet meer zelf bij De Bijenkorf afgeleverd, maar in plaats daarvan bij een vennootschap van De Kruidenier Groep, maar daaruit volgt nog niet dat Van Meines Vis en/of De Nieuwe Slager ook hebben moeten begrijpen dat dit betekende dat de Kruidenier Groep en niet langer De Bijenkorf als hun wederpartij bij de daaraan ten grondslag liggende koopovereenkomsten had te gelden. Zoals blijkt uit de hiervoor genoemde correspondentie en naar De Bijenkorf niet heeft bestreden, is De Bijenkorf ook na medio 2009 rechtstreeks met zowel De Nieuwe Slager als Van Meines Vis blijven communiceren over de door laatstgenoemden te leveren producten en heeft zij met hen afspraken gemaakt over de prijzen voor die producten. Dat deze communicatie wezenlijk anders was dan vóór de inschakeling van De Kruidenier Groep is niet gesteld. Net als vóór medio 2009 heeft De Bijenkorf ook na die tijd volgens een met De Nieuwe Slager afgesproken ‘bonusregeling’ aan het einde van het kalenderjaar percentages van de door haar in een bepaald jaar betaalde koopprijs bij De Nieuwe Slager in rekening gebracht. Wat Van Meines Vis betreft, geldt dat [A] , van wie niet bestreden is dat hij namens De Bijenkorf sprak, bij e-mail van 10 juni 2009 desgevraagd heeft bevestigd, dat Van Meines Vis ook na de inschakeling van De Kruidenier Groep aan De Bijenkorf kon blijven factureren. De rechtbank heeft in het bestreden vonnis terecht geoordeeld dat zowel De Nieuwe Slager als Van Meines Vis op grond van de hiervoor genoemde verklaringen en gedragingen van De Bijenkorf, voor zover deze hen zijn aangegaan, hebben gemeend en mochten menen dat De Bijenkorf ook na medio 2009 hun wederpartij bleef bij de te sluiten koopovereenkomsten.
3.6.
De Bijenkorf heeft te weinig gesteld voor een ander oordeel. Zij heeft onvoldoende onderbouwd dat De Nieuwe Slager en Van Meines Vis ermee bekend waren dat zij (De Bijenkorf) hun producten vanaf medio 2009 niet langer van haar maar van de Kruidenier Groep kocht. Dat de producten en de steeds op naam van De Bijenkorf gestelde facturen voor die producten vanaf die tijd zijn afgeleverd bij een vennootschap van de Kruidenier Groep en dat de prijs voor die producten door een vennootschap van de Kruidenier Groep is betaald, sluit met name niet uit dat deze vennootschap(pen) van de Kruidenier Groep in zoverre als vertegenwoordiger van De Bijenkorf is/zijn opgetreden.
3.7.
De grieven falen. Het vonnis waarvan beroep zal worden bekrachtigd. De Bijenkorf zal als de in het ongelijk gestelde partij in de kosten van het geding in hoger beroep worden veroordeeld, zowel in de hoofdzaak als in het incident. De kosten in de hoofdzaak aan de zijde van zowel De Nieuwe Slager als Van Meines Vis worden begroot op € 5.213,00 voor verschotten en op € 2.632,00 voor salaris. De kosten in het incident aan de zijde van De Nieuwe Slager en Van Meines Vis worden begroot op nihil.
3.8.
Zoals gevorderd zal het arrest uitvoerbaar bij voorraad worden verklaard voor zover dit de veroordelingen betreft.

4.Beoordeling

Het hof:
in zaak A:
in de hoofdzaak
bekrachtigt het vonnis waarvan beroep;
veroordeelt De Bijenkorf in de kosten van het geding in hoger beroep, aan de zijde van Van Meines Vis begroot op € 5.213,00 voor verschotten en op € 2.632,00 voor salaris;
verklaart het arrest voor zover dit de veroordeling betreft uitvoerbaar bij voorraad;
in het incident
veroordeelt De Bijenkorf in de kosten van het incident, aan de zijde van Van Meines Vis begroot op nihil.
in zaak B:
in de hoofdzaak
bekrachtigt het vonnis waarvan beroep;
veroordeelt De Bijenkorf in de kosten van het geding in hoger beroep, aan de zijde van De Nieuwe Slager begroot op € 5.213,00 voor verschotten en op € 2.632,00 voor salaris;
verklaart het arrest voor zover dit de veroordeling betreft uitvoerbaar bij voorraad;
in het incident
veroordeelt De Bijenkorf in de kosten van het incident, aan de zijde van De Nieuwe Slager begroot op nihil.
Dit arrest is gewezen door mrs. A.W.H. Vink, M. Jurgens en L.W. Louwerse en door de rolraadsheer in het openbaar uitgesproken op 18 april 2017.