beschikking
______________________________________________
GERECHTSHOF AMSTERDAM
ONDERNEMINGSKAMER
zaaknummer: 200.163.122/01 OK
beschikking van de Ondernemingskamer van 19 november 2015
[A],
wonende te [....] ,
VERZOEKSTER,
advocaat:
mr. M.J. Meermans-de Vries, kantoorhoudende te Amsterdam,
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
SOVEREIGN TRUST (NETHERLANDS) B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
VERWEERSTER,
niet verschenen,
1. de rechtspersoon naar het recht van het Verenigd Koninkrijk
THE SOVEREIGN GROUP,
gevestigd te Turks en Caicos eilanden,
2. de rechtspersoon naar vreemd recht
SOVEREIGN MEDIA LIMITED,
gevestigd te Gibraltar,
3.
[B],
wonende te [....] ,
4.
[C],
wonende te [....] ,
BELANGHEBBENDEN,
advocaat:
mr. R.G.J. de Haanen
mr. C.G.E. Prenger, beiden kantoorhoudende te Amsterdam.
1.
Het verloop van het geding
1.1 In het vervolg zal verzoekster [A] worden genoemd en verweerster STN. Belanghebbenden zullen ook, afzonderlijk, SG, Media, [B] en [C] en, tezamen, SG c.s. worden genoemd.
1.2 De Ondernemingskamer verwijst naar haar beschikkingen in de met deze zaak samenhangende zaak met rekestnummer 200.120.026/01 OK van 5 april 2013, 17 april 2013, 15 mei 2014, 20 november 2014 en 2 december 2014, alsmede naar de beschikking van de voorzitter van de Ondernemingskamer van 5 oktober 2015 in de met deze zaak samenhangende zaak met rekestnummer 200.163.122/02 OK.
1.3 Bij de beschikkingen van 5 en 17 april 2013 heeft de Ondernemingskamer - voor zover thans van belang - een onderzoek bevolen naar het beleid en de gang van zaken van STN over de periode van 1 januari 2007 tot en met 14 januari 2013 en bij wijze van onmiddellijke voorziening en vooralsnog voor de duur van het geding G.L. Sirks (hierna: Sirks) benoemd tot bestuurder van STN, bepaald dat alle aandelen van Hyksos Management N.V. (hierna Hyksos N.V. te noemen) in het kapitaal van STN minus één aandeel en alle aandelen van [A] in het kapitaal van STN minus één aandeel ten titel van beheer aan mr. T. de Waard (hierna: De Waard) zijn overgedragen, en een aantal bestuursbesluiten geschorst. Bij de beschikking van 15 mei 2014 heeft de Ondernemingskamer mr. H.M. de Mol van Otterloo aangewezen als onderzoeker.
1.4 Het verslag van het onderzoek met de daarbij behorende bijlagen is op 20 november 2014 ter griffie van de Ondernemingskamer gedeponeerd. Bij beschikking van diezelfde datum heeft de Ondernemingskamer - voor zover van belang - bepaald dat het verslag van het onderzoek met bijlagen ter inzage ligt voor belanghebbenden.
1.5 [A] heeft bij op 20 januari 2015 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen verzoekschrift met producties, gewijzigd en aangevuld bij op 27 januari 2015 onderscheidenlijk 10 april 2015 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen “wijziging eis” en “akte aanvulling eis”, de Ondernemingskamer verzocht - zakelijk weergegeven - bij beschikking uitvoerbaar bij voorraad
vast te stellen dat uit het verslag van wanbeleid van STN is gebleken;
de getroffen onmiddellijke voorzieningen te beëindigen;
bij wijze van voorzieningen op de voet van artikel 2:355 BW:
primair
A. [B] en [C] te ontslaan als bestuurder;
B. te bepalen dat artikel 16 van de statuten van STN voor de duur van twee jaar wordt aangevuld met een artikellid 16.7, dat inhoudt dat een aantal in de akte “wijziging eis” nader omschreven bestuursbesluiten de toestemming van de algemene vergadering van aandeelhouders behoeft;
C. te bepalen dat één door de ene aandeelhouder gehouden aandeel in het kapitaal van STN en één door de andere aandeelhouder gehouden aandeel in het kapitaal van STN voor de duur van twee jaar ten titel van beheer zijn overgedragen aan een door de Ondernemingskamer aan te wijzen beheerder,
althans,
voor de duur van twee jaar en in afwijking van de statuten een commissaris aan te stellen, alsmede te bepalen dat artikel 25 lid 5 van de statuten voor de duur van twee jaar wordt vervangen door de bepaling: “bij het staken van de stemmen in de Vergadering van Aandeelhouders beslist de commissaris”;
subsidiair
A. [B] te ontslaan als bestuurder van STN en voor de duur van twee jaar, in afwijking van de statuten, te bepalen dat het bestuur besluit met volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen en dat de algemene vergadering van aandeelhouders beslist indien de stemmen in het bestuur staken, althans dat het bestuur haar besluiten unaniem neemt;
B. te beslissen zoals hiervoor onder primair sub C is weergegeven;
meer subsidiair
te beslissen zoals hiervoor onder primair sub B en sub C is weergegeven;
uiterst subsidiair
alle aandelen in het kapitaal van STN voor de duur van twee jaar ten titel van beheer over te dragen aan T. de Waard of een andere door de Ondernemingskamer aan te wijzen beheerder, en te bepalen dat de beheerder het tot zijn taak en bevoegdheid zal rekenen de aandelen die Hyksos N.V. en Media houden in het kapitaal van STN te verkopen en te leveren;
4. bij wijze van voorzieningen op de voet van artikel 2:355 BW voorts de volgende bestuursbesluiten van 28 november 2012 (a tot en met e) en van 10 oktober 2014 (f) te vernietigen:
a. tot toekenning aan [C] en [B] van een directievergoeding;
b. tot het schrappen van [D] van de loonlijst van Media en tot zijn plaatsing op de loonlijst van STN als marketingmanager tegen een salaris van
€ 100.000 per jaar;
c. tot intrekking van de jaarlijkse onkostenvergoeding aan [A] voor werkzaamheden op Curaçao;
d. tot het overnemen van een kleine concurrent;
e. dat voor transacties boven € 10.000 twee handtekeningen van het bestuur nodig zijn;
f. dat voor transacties boven € 10.000 twee handtekeningen van het bestuur nodig zijn.
5. STN en (zo begrijpt de Ondernemingskamer) belanghebbenden te veroordelen in de kosten van het geding.
1.6 Belanghebbenden hebben bij op 19 maart 2015 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen verweerschrift met producties de Ondernemingskamer verzocht - zakelijk weergegeven - bij beschikking, uitvoerbaar bij voorraad,
SG als belanghebbende toe te laten tot de procedure;
Hyksos N.V. niet als belanghebbende toe te laten tot de procedure;
het verzoek van [A] tot het treffen van voorzieningen af te wijzen;
vast te stellen dat uit het verslag van wanbeleid van STN is gebleken;
bij wijze van voorziening Sirks of een andere door de Ondernemingskamer aan te wijzen persoon voor de duur van twee jaar aan te stellen tot bestuurder van STN met een beslissende stem en zelfstandige vertegenwoordigingsbevoegdheid, en te bepalen dat hij tot taak heeft de activa en passiva van STN te verkopen tegen de hoogst mogelijke prijs en vervolgens tot liquidatie van STN over te gaan;
bij wijze van voorziening te bepalen dat alle door [A] en alle door Media gehouden aandelen in het kapitaal van STN voor de duur van twee jaar ten titel van beheer aan De Waard of een andere door de Ondernemingskamer aan te wijzen beheerder zijn overgedragen;
[A] te veroordelen in de kosten van het geding, te voldoen binnen zeven dagen na de beschikking.
1.7 De verzoeken zijn behandeld ter openbare terechtzitting van de Ondernemingskamer van 23 april 2015, alwaar de advocaten de standpunten van partijen nader hebben toegelicht aan de hand van aan de Ondernemingskamer overgelegde pleitaantekeningen en mr. Meermans-de Vries onder overlegging van op voorhand aan de Ondernemingskamer en de andere partij toegezonden nadere producties. Partijen, alsmede Sirks en De Waard hebben vragen van de Ondernemingskamer beantwoord.
2 De feiten
2.1De feiten, die de Ondernemingskamer voor een deel al in haar hiervoor genoemde beschikking van 5 april 2013 heeft vermeld en voor het overige blijken uit het in zoverre niet bestreden onderzoeksverslag, zijn de volgende.
2.2STN oefent een trustbedrijf uit. Zij beschikt over een vergunning (hierna de vergunning te noemen) van De Nederlandsche Bank N.V. (hierna DNB te noemen).
2.3Sinds 1 oktober 1999 is [A] bestuurder van STN en sinds 10 december 2007 zijn [B] en [C] eveneens bestuurders van die vennootschap. Zij zijn ieder zelfstandig bevoegd. De vergunning is verleend op basis van de aanstelling van [A] als bestuurder van STN.
2.4Vóór 7 september 2007 heette STN Hyksos Management B.V. De aandelen in haar kapitaal werden toen voor 33% gehouden door [A] en voor 67% door de op Curaçao gevestigde vennootschap Hyksos N.V. In maart 2001 is tussen STN (toen nog Hyksos Management B.V.) en (onder andere) SG een “joint venture agreement” gesloten. Daarin is overeengekomen dat STN (toen nog Hyksos Management B.V.) de dagelijkse gang van zaken op zich zou nemen en enig bestuurder zou worden van de toenmalige vennootschap Sovereign Trust (Netherlands) B.V. (een andere vennootschap dan STN, waarvan de aandelen indirect werden gehouden door SG), en als enige vertegenwoordiger van SG trustdiensten op de Nederlandse markt zou aanbieden.
2.5Eind 2006 hebben SG en [A] een wijziging van het samenwerkingsverband besproken, met als uitgangspunt dat zij “gelijkwaardige partners” zouden worden. Zij hebben in de kern afgesproken dat:
de “joint venture agreement” zal worden beëindigd, waarbij Hyksos N.V. alle aandelen in Hyksos Management B.V. zal verkrijgen;
SG en [A] ieder voor 50% zullen deelnemen in het kapitaal van Hyksos N.V.;
[A] haar aandelen in Hyksos Management B.V. (33%) zal overdragen aan Hyksos N.V. waartegenover zij 50% van de aandelen in Hyksos N.V. zal ontvangen;
Sovereign Trust (Netherlands) B.V. haar activiteiten zal overdragen aan Hyksos Management B.V., waarna Sovereign Trust (Netherlands) B.V. een andere naam zal krijgen en de naam Hyksos Management B.V. zal worden gewijzigd in Sovereign Trust (Netherlands) B.V. (STN);
SG en [A] een aandeelhoudersovereenkomst zullen sluiten.
2.6Op 7 mei 2007 is 50% van de aandelen in Hyksos N.V. aan [A] overgedragen. Op 11 mei 2007 heeft [A] aan SG op grond van een op 10 mei 2007 uitgebracht advies van de belastingadviseur van [A] - in afwijking van de tussen haar en SG gemaakte afspraken - de wens geuit dat zij 50% van de aandelen in STN rechtstreeks gaat houden, in plaats van middellijk via haar 50%-deelname in Hyksos N.V.
2.7Op 3 september 2007 heeft Hyksos N.V. 17% van de aandelen in STN aan [A] overgedragen voor een bedrag van € 42.000, welk bedrag onbetaald is gebleven. Vanaf dat moment hield [A] 50% van de aandelen in Hyksos N.V. en 50% van de aandelen in STN en dit was nog steeds het geval ten tijde van het inleidende verzoekschrift in de in 1.2 vermelde, met deze zaak samenhangende, zaak.
2.8SG en [A] hebben tussen oktober 2007 en december 2007 overlegd over een te sluiten aandeelhoudersovereenkomst. Er zijn zeven concepten opgesteld, maar overeenstemming is niet bereikt.
2.9Op 12 februari 2008 heeft [A] , nadat [B] en [C] aan haar en DNB hadden bevestigd zich niet actief met het dagelijks bestuur van STN te zullen bezig houden, in haar hoedanigheid van bestuurder [B] en [C] bij de Kamer van Koophandel ingeschreven als bestuurders van STN met ingang van 10 december 2007.
2.1Vanaf 24 maart 2009 hebben SG en [A] overlegd over een voorstel van SG om de aandelen die Hyksos N.V. houdt in STN over te dragen aan een dochtervennootschap van SG, teneinde te bewerkstelligen dat SG en [A] middellijk of onmiddellijk ieder 50% van de aandelen in STN houden. Die overdracht heeft toen niet plaatsgevonden en andere voorstellen hebben – in elk geval tot aan 14 januari 2013 – evenmin geleid tot de beoogde 50-50 belangenverdeling.
2.11In een algemene vergadering van aandeelhouders van STN op 31 mei 2011 is het voorstel van [A] , inhoudend dat STN haar een lening verstrekt van € 250.000, verworpen. Het voorstel van [A] om per 31 december 2011 een dividenduitkering te doen van € 250.000 aan beide aandeelhouders, waarbij de voorgestelde lening in mindering zou worden gebracht op de dividenduitkering aan [A] , is, gelet op de samenhang tussen beide voorstellen, niet in stemming gebracht.
2.12In dezelfde vergadering heeft [A] bezwaar gemaakt tegen (opnieuw) een voorstel van Hyksos N.V. om de aandelen die Hyksos N.V. in STN houdt over te dragen aan een op Malta dan wel te Gibraltar gevestigde dochtervennootschap van SG, zich op het standpunt stellend dat een dergelijke overdracht vanwege de mogelijk verschuldigde dividendbelasting ter zake van in STN aanwezige stille reserves vooraf aan de Nederlandse belastinginspecteur moet worden voorgelegd.
2.13In een bestuursvergadering van 28 juni 2011 heeft het bestuur van STN, in afwezigheid van [A] , besloten:
- om met het oog op de mogelijke gevolgen van de hiervoor bedoelde overdracht van de door Hyksos N.V. gehouden aandelen in STN voor de heffing van dividendbelasting een ‘advance tax ruling’ (hierna met ATR aan te duiden) te vragen aan de Nederlandse belastingdienst,
- om – onder voorwaarde dat die ATR wordt verkregen – goedkeuring te verlenen aan een dergelijke overdracht aan Media, een te Gibraltar gevestigde dochtervennootschap van SG,
- om de aandeelhoudersvergadering van STN te adviseren € 500.000 aan dividend uit te keren, direct na het effectueren van de bedoelde overdracht.
2.14Op 26 augustus 2011 is de toenmalige bestuurder van Hyksos N.V., First Columbus Trust (Curaçao) N.V., afgetreden. In de ontslagbrief van 24 augustus 2011 wordt als reden hiervoor een “unsolved dispute between the (…) shareholders” genoemd. De aandeelhouders, [A] en SG, hebben daarna een tijdlang geen overeenstemming kunnen bereiken over de benoeming van een nieuwe bestuurder.
2.15Ten gevolge van het ontslag van de bestuurder van Hyksos N.V. is een op 9 augustus 2011, op verzoek van [A] met het oog op een door haar voorgestelde dividenduitkering van in totaal € 500.000 dan wel een uitkering aan haar alleen van € 250.000, voor 31 augustus 2011 bijeengeroepen buitengewone vergadering van aandeelhouders niet doorgegaan. Sinds 31 mei 2011 heeft geen algemene vergadering van aandeelhouders van STN meer plaatsgevonden.
2.16Op 14 november 2012 is [A] uitgenodigd voor een telefonische bestuursvergadering van STN, te houden op 21 november 2012. [A] heeft laten weten verhinderd te zijn en bezwaar te hebben tegen een telefonische vergadering. Daarop hebben [B] en [C] een telefonische bestuursvergadering voor 28 november 2012 uitgeschreven. Tijdens die vergadering, waarin [B] en [C] aanwezig waren, zijn de volgende besluiten genomen (zakelijk weergegeven):
a. [C] en [B] zullen een directievergoeding ontvangen waarvan de hoogte aan de hand van een onafhankelijk advies zal worden vastgesteld;
b. er wordt een accountant aangewezen om in de toekomst een “full audit” van de jaarstukken van de vennootschap uit te voeren;
c. er wordt per direct een
marketing managerin dienst genomen tegen een jaarsalaris van
€ 100.000;
d. aan [A] zal uitleg worden gevraagd over een bonus die zij zichzelf over 2011 heeft uitgekeerd. Aan haar zal geen bonus meer worden uitgekeerd zonder voorafgaande toestemming van het bestuur;
e. de jaarlijks aan [A] toegekende onkostenvergoeding voor een jaarlijks bezoek van haar en haar echtgenoot aan Curaçao wordt ingetrokken;
f. de mogelijkheid om een kleine concurrent over te nemen zal worden onderzocht;
g. er wordt geen dividend uitgekeerd zolang de aandelen die Hyksos N.V. houdt in STN niet aan een dochtervennootschap van SG zijn overgedragen;
h. voor iedere transactie boven € 10.000 zullen twee handtekeningen van het bestuur nodig zijn; voor lagere bedragen is [A] alleen bevoegd om te tekenen.