ECLI:NL:GHAMS:2015:4662

Gerechtshof Amsterdam

Datum uitspraak
10 november 2015
Publicatiedatum
12 november 2015
Zaaknummer
200.164.963/01NOT
Instantie
Gerechtshof Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Klacht tegen kandidaat-notaris wegens schending zorgplicht en onzorgvuldigheid bij akte van verdeling

In deze zaak gaat het om een klacht van een klager tegen een kandidaat-notaris, die volgens de klager haar zorgplicht heeft geschonden. De klager verwijt de kandidaat-notaris dat zij in de akte van verdeling geen rekening heeft gehouden met het negatieve verschil tussen de hypothecaire inschrijvingen en de waarde van de woning. Daarnaast heeft de kandidaat-notaris volgens de klager ten onrechte de gehele akte van verdeling niet voorgelezen bij de ondertekening. De kamer voor het notariaat heeft de klacht gedeeltelijk gegrond verklaard en de kandidaat-notaris een waarschuwing opgelegd. Het hof bevestigt deze beslissing.

De klager heeft op 18 februari 2015 een beroepschrift ingediend tegen de beslissing van de kamer van 22 januari 2015. De zaak is behandeld op een openbare zitting op 27 augustus 2015, waar zowel de kandidaat-notaris als de klager aanwezig waren. De klager heeft in zijn verweer aangegeven dat hij schade heeft geleden door de onzorgvuldigheid van de kandidaat-notaris, die niet heeft geverifieerd of de informatie over de hypotheken correct was. De kandidaat-notaris heeft aangevoerd dat zij niet op de hoogte was van de onderwaarde van de woning en dat de klager werd bijgestaan door een financieel adviseur.

Het hof oordeelt dat de kandidaat-notaris in haar zorgplicht tekort is geschoten door niet zelf onderzoek te doen naar de hypothecaire leningen en de waarde van de woning. De omstandigheid dat de klager werd bijgestaan door een financieel adviseur ontslaat de kandidaat-notaris niet van haar verantwoordelijkheid. Het hof bevestigt de maatregel van waarschuwing, omdat de onzorgvuldigheid van de kandidaat-notaris heeft geleid tot financieel nadeel voor de klager.

Uitspraak

beslissing
___________________________________________________________________ _ _
GERECHTSHOF AMSTERDAM
afdeling civiel recht en belastingrecht
zaaknummer : 200.164.963/01 NOT
nummer eerste aanleg : 569584/NT 14-50 O
beslissing van de notaris- en gerechtsdeurwaarderskamer van 10 november 2015
inzake
[naam] ,
kandidaat-notaris te [plaats] ,
appellante,
tegen
[naam] ,
wonend te [plaats] ,
geïntimeerde.

1.Het geding in hoger beroep

1.1.
Appellante (hierna: de kandidaat-notaris) heeft op 18 februari 2015 een beroepschrift – met
bijlagen – bij het hof ingediend tegen de beslissing van de kamer voor het notariaat in het ressort Amsterdam (hierna: de kamer) van 22 januari 2015 (ECLI:NL:TNORAMS:2015:4). De kamer heeft in de bestreden beslissing de klacht van geïntimeerde (hierna: klager) gedeeltelijk gegrond en gedeeltelijk ongegrond verklaard en de kandidaat-notaris de maatregel van een waarschuwing opgelegd.
1.2.
Klager heeft op 17 maart 2015 een verweerschrift – met bijlagen – bij het hof ingediend.
1.3.
De zaak is behandeld ter openbare terechtzitting van het hof van 27 augustus 2015. De kandidaat-notaris en klager zijn verschenen en hebben het woord gevoerd.

2.Stukken van het geding

Het hof heeft kennis genomen van de inhoud van de door de kamer aan het hof toegezonden stukken van de eerste instantie en de hiervoor vermelde stukken.

3.Feiten

3.1.
Het hof verwijst voor de feiten naar hetgeen de kamer in de bestreden beslissing heeft vastgesteld. Partijen hebben tegen de vaststelling van de feiten door de kamer geen bezwaar gemaakt, zodat ook het hof van die feiten uitgaat.
3.2.
Kort gezegd gaat het in deze zaak om het volgende.
3.2.1.
Klager heeft op 28 september 2012 een echtscheidingsconvenant ondertekend, waarin afspraken zijn opgenomen ten aanzien van de verdeling van de huwelijksgemeenschap.
3.2.2.
Op 8 november 2012 is het huwelijk van klager ontbonden.
3.2.3.
Medio december 2012 heeft klager de kandidaat-notaris, destijds nog werkzaam als notaris te [plaats] , verzocht de in het echtscheidingsconvenant neergelegde verdelingsafspraken vast te leggen in een akte van verdeling.
3.2.4.
Vervolgens heeft op het notariskantoor een intakegesprek plaatsgevonden tussen kandidaat-notaris [naam] , klager, zijn ex-echtgenote en zijn financieel adviseur. Tijdens dit gesprek hebben klager en zijn ex-echtgenote te kennen gegeven dat klager in afwijking van het echtscheidingsconvenant de voormalige echtelijke woning overneemt.
3.2.5.
Op 4 januari 2013 heeft de kandidaat-notaris aan klager (bij begeleidende brief) en zijn financieel adviseur (per e-mail) een concept van de akte van verdeling toegezonden.
In de begeleidende brief staat onder meer:
“Door de toedeling van onder meer de woning is er sprake van overbedeling. Het bedrag van deze overbedeling is in onderling overleg door u vastgesteld op € 15.407,45, dit is inclusief de helft van het opgebouwde kapitaal in de polis bij [naam] . Dit bedrag is voor een gedeelte van € 4.500,00 al door u aan mevrouw [naam] voldaan.”
In de conceptakte staat onder meer het volgende:
Levering
Ter uitvoering van de tussen partijen overeengekomen verdeling verklaren zij te leveren aan:
de man:
  • het registergoed;
  • de hiervoor vermelde met [naam] levensverzekering N.V. (…) gesloten levensverzekering,
onder de verplichting voor de man om voor zijn rekening te nemen en geheel als eigen schulden te voldoen:
-
voormelde hypothecaire schulden aan de bank.
De man aanvaardt de desbetreffende toebedeelde goederen.
Overbedeling
Op grond van de hiervoor gemelde verdeling is de man overbedeeld, zodat hij een schuld heeft aan de vrouw van een bedrag van (..) (€ 4.500,00) plus (..) (€ 11.209,45) zijnde totaal een bedrag van (..) (€ 15.407,45). De vrouw heeft van dit bedrag van (..) (€ 15.709,45) reeds een bedrag van (..) (€ 4.500,00) van de man ontvangen en verleent hem daarvoor kwijting, zonder enig voorbehoud. Het resterende gedeelte van (..) (€ 11.209,45) zal door de man aan de vrouw worden voldaan, door schuldvernieuwing zoals hierna omschreven.”
3.2.6.
Bij e-mails van 5 en 19 januari 2013 heeft klager aan de kandidaat-notaris te kennen gegeven – zakelijk weergegeven – dat sprake is van een onderwaarde in de woning (waarde woning € 175.000,- bij een hypotheekschuld van € 188.000,-), en haar verzocht deze waarde in de verdeling te betrekken.
3.2.7.
Bij e-mail van 2 februari 2013 heeft klager aan de kandidaat-notaris verzocht in een persoonlijk gesprek uitleg te geven over het hierboven onder 3.2.5. weergegeven deel onder ‘overbedeling’ van het concept van de akte van verdeling.
3.2.8.
Op 5 februari 2013 heeft dit gesprek plaatsgevonden tussen de kandidaat-notaris, klager en zijn ex-echtgenote. Op diezelfde dag heeft de kandidaat-notaris een gewijzigd concept van de akte van verdeling verstuurd.
3.2.9.
Op 6 februari 2013 hebben klager en zijn ex-echtgenote bij afzonderlijke e-mails aan de kandidaat-notaris bericht akkoord te zijn met het gewijzigde concept van de akte van verdeling.
3.2.10.
Op 22 maart 2013 heeft de kandidaat-notaris de akte van verdeling in tegenwoordigheid van klager en zijn ex-echtgenote verleden. In die akte is onder meer het volgende opgenomen:
Bezwaring
Het registergoed is niet anders bezwaard dan met eeneerstehypothecaire inschrijving (..) tot een bedrag van (..) (€ 157.688,00) (..) en eentweedehypothecaire inschrijving tot een bedrag van (..) (€ 30.000,00) (..).
Waardering
Partijen zijn bij voormelde verdeling uitgegaan van de waarde van voormeld registergoed in vrij opleverbare staat. Deze waarde is vastgesteld op (..) (€ 175.000,00) in het taxatierapport van [naam] Makelaardij. De (..) gesloten levensverzekering, had per datum van de overeenkomst tot verdeling een opgebouwd kapitaal van (..) (€ 22.418,90).
Verdeling
Hierbij gaan partijen over tot verdeling van de tussen hen bestaande gemeenschap. Zij zijn overeengekomen toe te delen aan:
de man:
- het registergoed (..), alsmede
- de (..) gesloten levensverzekering,
onder de verplichting voor de man om voor zijn rekening te nemen en geheel als eigen schulden te voldoen:
- voormelde hypothecaire schulden aan de bank.
Overige goederen
(..) Voor wat betreft de (..) spaarkasverzekering (..) zijn partijen nader overeengekomen, dat de afkoopwaarde daarvan tussen partijen als volgt zal worden verdeeld: de man zal een bedrag van (..) (€ 1.500,00) van de afkoopwaarde ontvangen en de vrouw een bedrag van (..) (€ 4.500,00). De desbetreffende formulieren met betrekking tot deze afkoop zijn inmiddels door partijen naar de desbetreffende maatschappij gezonden.
Levering
Ter uitvoering van de tussen partijen overeengekomen verdeling verklaren zij te leveren aan:
de man:
- het registergoed;
- de (..) gesloten levensverzekering,
onder de verplichting voor de man om voor zijn rekening te nemen en geheel als eigen schulden te voldoen:
- voormelde hypothecaire schulden aan de bank.
De man aanvaardt de desbetreffende toebedeelde goederen.
Overbedeling
Op grond van de hiervoor gemelde verdeling is de man overbedeeld, zodat hij een schuld heeft aan de vrouw van (..) (€ 11.209,45) zijnde de helft van het opgebouwde kapitaal in voormelde overeenkomst van levensverzekering.
Voormelde bedrag van (..) (€ 11.209,45) zal door de man aan de vrouw worden voldaan, door schuldvernieuwing zoals hierna omschreven.
(..)
Bepalingen
(..)
-Tussen partijen zal geen verrekening van baten en lasten ten aanzien van het registergoed en/of ten aanzien van voormelde (hypothecaire) geldleningen plaatsvinden.
(..)
Verrekening waarde/overbedeling/onderbedeling
Partijen verklaren met betrekking tot de verrekening van de waarde van de toebedeelde goederen te zijn gewezen op (eventuele) overbedeling, met de waarde van de in de verdeling betrokken goed(eren) bekend te zijn en door de notaris op de gevolgen van eventuele onder- of overbedeling te zijn gewezen.
Kwijting
(..)
Partijen verlenen elkaar terzake van de in deze akte vervatte verdeling kwijting zonder enig voorbehoud.”
3.2.11.
In augustus 2013 heeft klager de kandidaat-notaris verzocht duidelijk te maken waarom in de akte van verdeling niets staat vermeld over een gelijke verdeling van de negatieve waarde van de voormalige echtelijke woning. Bij brief van 26 september 2013 heeft de kandidaat-notaris klager onder meer medegedeeld dat een negatieve waarde niet in de akte is meegenomen, dat in de besprekingen niet aan de orde is gekomen dat er een negatieve waarde zou zijn en dat zij betreurt dat klager achteraf pas met deze opmerking komt, omdat “het anders in de akte verwerkt had kunnen worden”.
3.2.12.
In 2014 heeft klager de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie verzocht te bemiddelen tussen hem en de kandidaat-notaris. Deze bemiddeling heeft niet tot een oplossing geleid.

4.Standpunt van klager

Klager verwijt de kandidaat-notaris het volgende.
i. De kandidaat-notaris heeft haar zorgplicht geschonden door in de akte van verdeling geen rekening te houden met het (negatieve) verschil tussen de omvang van de twee hypothecaire inschrijvingen en de waarde van de woning. Daardoor heeft klager naar zijn zeggen voor een bedrag van € 6.344,31 aan schade geleden. Het had op de weg van de kandidaat-notaris gelegen om alle informatie die nodig is om tot een ‘waterdichte’ akte van verdeling te komen, te verifiëren.
ii. De kandidaat-notaris heeft ten onrechte bij het ondertekenen van de akte van verdeling niet de gehele akte voorgelezen.

5.Standpunt van de kandidaat-notaris

5.1.
De kandidaat-notaris heeft verweer gevoerd.
5.2.
In hoger beroep heeft de kandidaat-notaris onder meer aangevoerd dat de kamer in haar beslissing onvoldoende rekening heeft gehouden met het feit dat klager destijds werd bijgestaan door zijn financieel adviseur. Deze adviseur was volledig op de hoogte van de financiële zaken van klager. De kandidaat-notaris mocht er dan ook van uitgaan dat de opgegeven gegevens met betrekking tot de spaarkas- en levensverzekering juist waren en dat er verder geen zaken ter verrekening meer speelden. De kandidaat-notaris wist niet dat sprake was van een onderwaarde in de woning. Zij is hierover nimmer ingelicht. De e-mails van klager van 5 en 19 januari 2013 zijn haar niet onder ogen gekomen, omdat die in haar spambox zijn terechtgekomen. Cliënten gaven enkel te kennen dat de polis verrekend moest worden en dat er zelfs sprake was van overbedeling, aldus de kandidaat-notaris. In november 2013 heeft de kandidaat-notaris klager nog een voorstel gedaan, inhoudende dat de vordering van klager op zijn ex-echtgenote wordt verrekend met het bedrag dat klager te zijner tijd moet betalen voor de opgebouwde waarde uit de polis. Klager heeft dit voorstel niet geaccepteerd. Het lijkt de kandidaat-notaris niet passend om een maatregel op te leggen, aangezien haar de mogelijkheid is ontnomen om te proberen tot een oplossing te komen.

6.Beoordeling

Klachtonderdeel i.
6.1.
Uit de verklaringen van de kandidaat-notaris (ter zitting) in hoger beroep is het hof gebleken dat de kandidaat-notaris zich bij het opstellen van de akte van verdeling enkel heeft gebaseerd op het aan haar verstrekte echtscheidingsconvenant en hetgeen klager en zijn ex-echtgenote over de verdeling van hun huwelijksgemeenschap (nog) aan haar hebben medegedeeld. De kandidaat-notaris had daarmee echter in de gegeven omstandigheden niet mogen volstaan. Voor dit oordeel is met name redengevend dat de akte van verdeling van 22 maart 2013 “op grond van de hiervoor gemelde verdeling” vermeldt dat klager is overbedeeld (voor een bedrag van € 11.209,45), terwijl die conclusie niet valt te begrijpen uit hetgeen over de verdeling in de akte is opgenomen, onder meer over de waardering van de voormalige echtelijke woning en de hypothecaire inschrijvingen.
6.2.
Het hof acht het handelen van de kandidaat-notaris onzorgvuldig en klachtwaardig. Het was haar taak om, mede gelet op de bewijskracht van de notariële akte van verdeling, uit zichzelf (nader) onderzoek te doen naar (de gevolgen van) de gemaakte afspraken tussen klager en zijn ex-echtgenote, en zij diende deze afspraken te begrijpen alvorens tot vastlegging daarvan in een notariële akte over te gaan. Navraag naar de stand van de hypothecaire leningen ten aanzien van de voormalige echtelijke woning was daarvan in dit geval een essentieel onderdeel. Het feit dat klager werd bijgestaan door een financieel adviseur ontslaat de kandidaat-notaris niet van deze verantwoordelijkheid. De omstandigheid dat de e-mails van klager van 5 en 19 januari 2013 de kandidaat-notaris niet onder ogen zijn gekomen, leidt evenmin tot een ander oordeel omdat de kandidaat-notaris ook zonder de vragen van klager tot vorenbedoeld onderzoek was gehouden.
6.3.
Op grond van het vorenstaande is het hof, evenals de kamer, van oordeel dat dit klachtonderdeel gegrond is.
Klachtonderdeel ii.
6.4.
Het hof is met de kamer van oordeel dat dit klachtonderdeel ongegrond is. De kamer heeft terecht overwogen dat voor een notaris geen verplichting bestaat om een akte in haar geheel voor te lezen en dat klager bovendien bij het passeren van de akte van verdeling aan de kandidaat-notaris had kunnen laten weten dat hem bepaalde passages niet duidelijk waren, indien dat het geval was.
Maatregel
6.5.
Het hof is van oordeel dat de onzorgvuldigheid van de kandidaat-notaris de oplegging van een maatregel rechtvaardigt. Daarbij neemt het hof mede in aanmerking dat klager financieel nadeel heeft geleden. Het hof acht de maatregel van waarschuwing passend en geboden.
6.6.
Hetgeen partijen verder nog naar voren hebben gebracht, kan buiten beschouwing blijven omdat het niet van belang is voor de beslissing in deze zaak.
6.7.
Het hiervoor overwogene leidt tot de volgende beslissing.

7.Beslissing

Het hof bevestigt de bestreden beslissing.
Deze beslissing is gegeven door mrs. W.J.J. Los, F.J.P.M. Haas en M. Bijkerk en in het openbaar uitgesproken op 10 november 2015 door de rolraadsheer.