“
Ik ben door dhr. [appellant] gevraagd de net gekochte woning te bekijken, voor het verplaatsen van de badkamer naar boven en het wijzigen van de keuken, met daarbij het leveren en plaatsen van een nieuwe keuken. Tevens wilde hij de balklaag van het plafond zichtbaar hebben, zodat het nieuwe plafond tussen de balken zou komen. Bij de rondgang door de woning vielen mij een aantal zaken op, zoals de verzakte vloer in de woonkamer en de muffe vochtige lucht, tevens veerde de eerste etage vloer waarop ik aangaf het idee te hebben dat deze ernstig was verzwakt.
Ik heb de heer [appellant] gewezen op deze constateringen. Vanwege deze constaterin-gen heb ik de heer [appellant] gemeld dat ik vermoedde dat er meer gebreken waren en dat alleen door destructief onderzoek deze inzichtelijk gemaakt konden worden. Na het openen van vloeren en plafonds werden de eerste ernstige gebreken zichtbaar. (…)
Ik begon met het slopen van plafonds en het openen van de vloeren naar aanleiding van de zaken die ik had gezien, toen bleek de toestand veel erger te zijn en was er nog veel meer aan de hand. Op dat moment werd het duidelijk dat er een ingrijpen-de verbouwing moest komen, vele malen kostbaarder en groter dan dhr. [appellant] in gedachten had in eerste instantie.
In mijn onderzoek, inventarisatie en offerte (van 28 april 2011; hof)
heb ik dat uitgebreid verwoord en de belangrijkste foto’s gezet. (…)
Mijn onderzoek, rapportage en offerte zijn een eerlijke en getrouwe weergave van het geen ik heb geconstateerd en een noodzakelijke ingreep ten einde het huis bouwkundig in een goede en veilige staat te brengen. Het feit dat ik tijdens de werkzaamheden ongeveer 150 foto’s heb gemaakt om mijn opdrachtgever de noodzaak en ernst van de situatie aan te tonen is ongebruikelijk bij alle renovaties die ik doe.
(…).”
2.2.2.GEBREKEN ALS VASTGESTELD
Dakconstructie en dakbeschot hoofddak
Aan de dakkap aan de achterzijde is vastgesteld dat het dakbeschot met name aan de zijkant ter hoogte van de buitenmuur en aan de onderkant is aangetast door vocht en houtrot. (…)
Naast aantasting van het dakbeschot is ook vastgesteld dat meerdere gordingen, ter plaatse van de balkkoppen, zijn aangetast door houtrot. De buitenste delen van de gordingbalken zijn op plaatsen in omvang door houtrot verminderd of zacht geworden. Alle gordingen zijn aan de kop in meer of mindere mate aangetast. (…)
Het dak is zichtbaar doorgezakt. Dit wordt met name zichtbaar aan de buitenzijde waar de onderdorpel van het dakkapelkozijn inmiddels duidelijk onder de pannenlijn ligt.
In het dakbeschot is een onderbreking zichtbaar (…) waar voorheen een dakraam moet hebben gezeten. Bij het vervangen van de dakbedekking is het dakraam waarschijnlijk verwijderd en zijn de folie en tengel- en panlatten over het gat heen aangebracht. Hierdoor is het dakbeschot ter plaatse van de onderbreking niet meer ondersteund en zakt deze uit, mede omdat het dakbeschot hier een relatief grote overspanning kent (…).
Aanbouw/keukendak
De gehele dakconstructie van de aanbouw is zichtbaar door vocht aangetast. (…)
De balklaag is aangetast door houtrot, met name de balkkoppen die in de muur zijn gewerkt, en het eerste deel van de balk. (…)
HOOFDSTUK3 Beantwoording van de vragen
De basis voor het beantwoorden van de vragen bestaat uit datgene wat is opgedaan tijdens het onderzoek ter plaatse, in combinatie met het verstrekte fotomateriaal.
1. Kunt u (…) uw mening geven over de (aanwezigheid van) bouwkundige gebreken? In het bijzonder:
(…)
b. de mate van houtaantasting van de respectievelijke balken/houten onderdelen (…)
De mate van houtrotaantasting zoals deze blijkt uit het fotomateriaal en de opname ter plaatse is door [X] als volgt vastgesteld:
Dakconstructie en dakbeschot
Het dakbeschot is vochtig en plaatselijk aangetast door houtrot. Met name aan de zijgevelzijde en aan de voet van het dak zijn delen plaatselijk totaal verrot. (…)
De dakconstructie is aangetast ter plaatse van de balkkoppen, met name in de zijgevel. Ter plaatse is vastgesteld dat alle balkkoppen (gordingen) en de muurplaat van het achterdakvlak in meer of mindere mate zijn aangetast. (…) De verstrekte foto’s geven een gelijksoortig beeld van de voorste dakhelft die inmiddels is vervangen. Hieruit wordt afgeleid dat de aantasting door houtrot hier in een gelijke omvang aanwezig is geweest.
Balklaag verdiepingsvloer
Deze balklaag is inmiddels vervangen. Wel zijn een aantal foto’s verstrekt die een redelijk beeld geven van de situatie na het verwijderen van de afwerking en voor het vervangen van de balklaag.
Deze foto’s tonen dat de balkkoppen die in de voorgevel zijn opgelegd duidelijk aangetast door houtrot. Uit de foto’s is herleidbaar dat ten minste 4 balken in ernstige mate door houtrot waren aangetast. (…) Uit de beschikbare foto’s blijkt in ieder geval dat de balklaag in de voorste helft van de woonkamer geheel vervangen diende te worden.
(…)
Balklaag en dakbeschot aanbouw
De balklaag is aangetast door houtrot, met name de balkkoppen die in de muur zijn gewerkt, en het eerste deel van de balk. (…)
Balklaag en vloerhout begane grondvloer woonkamer
Deze balklaag is inmiddels deels vervangen en een nieuwe vloer is gelegd. Wel zijn er foto’s verstrekt die door de aannemer zijn gemaakt en die een redelijk beeld geven van de situatie.
Op foto is duidelijk zichtbaar dat met name in de rechterachterhoek van de woonkamer een vergaande verrotting aanwezig is van de vloerbalken en de houten vloerdelen. Volgens de aannemer was de vloer hierdoor ook verzakt. Dit is aannemelijk gezien het (plaatselijk) vergevorderde stadium van de houtrot. Uit de verstrekte foto’s maken wij op dat het hier niet alleen om een houtrotaantasting gaat, maar (tevens) om een zwamaantasting, gezien de zichtbare strengen na het verwijderen van de vloerafwerking. Zwamaantastingen zijn agressiever en kunnen zich sneller ontwikkelen dan gewone houtrot. (…)
Balklaag en vloerhout aanbouw/keuken
Ook hier is de situatie zoals deze bij verkoop was niet meer aanwezig. (…) Het beeld dat uit de foto’s wordt verkregen is dat sprake was van ten minste plaatselijk houtrot van de vloerdelen en onderliggende balklaag. (…)
(…)
c. het draagvermogen van de balklaag aan de voorgevel (…).
Zoals blijkt uit de foto’s is sprake van een forse aantasting van de balklaag op precies die locatie, waar de functie van de balklaag bestaat uit het overdragen van de vloerbelasting op de gevel. Hier zijn in ieder geval 4 van de 6 balkkoppen in ernstige mate weggerot. De oplegging van deze balken functioneert in het geheel niet meer. (…) In elk geval kan worden gesproken van een zeer sterk verminderd draagvermogen van de balklaag op dit onderdeel. Deze vloeroplegging voldeed bij aankoop niet. Hierbij bestond een risico op het (gedeeltelijk) bezwijken van de vloer.
(…)
i. de toestand van de kapconstructie, dakbeschot en de gordingen, waarbij tevens aandacht wordt besteed aan de hoofdliggers, het metselwerk en de stalen verankering (…).
(…)
De kapconstructie is gewijzigd bij het aanbrengen van de dakkapellen. (…) Het dak is (daardoor) zichtbaar doorgezakt. (…)
Met name door het wegnemen van het middenspant en het “plat” toepassen van een gording is de kap overmatig gaan doorbuigen. Een verschuiving/verzakking van het dakkapel is hiermee mogelijk geworden, met kritische aansluitingen ten aanzien van de waterdichtheid tot gevolg.
(…)
Het corroderen van een stalen verankering is een logisch gevolg van de overmatige vochtbelasting die heeft plaatsgehad. Het is niet zozeer het anker zelf dat snel zal bezwijken, eerder de bevestigingsmiddelen of de grip die het anker heeft op de door houtrot aangetaste muurplaat. (…) Van belang is om zorg te dragen voor een goede verankering van de muurplaten aan het metselwerk. Deze is onvoldoende gewaarborgd.
(…)
l. de toestand van de houten vloer in de woonkamer, waaronder aansluiting wand/ vloer in de woonkamer en de vraag of de verklaring van de aannemer dienaangaande een plausibele is (…).
(…)
De aannemer geeft bij één van zijn foto’s aan dat bij de aansluiting wand/vloer woonkamer vanwege de verrotte vloerbalken de vloer verzakt was. Dit is aannemelijk, gezien de overige foto’s waarop een vergaande verrotting van het vloerhout zichtbaar is. Het volume/de draagkracht van rottend hout neemt af, waardoor zakking van de vloer heeft kunnen optreden.
(…)
3. In hoeverre acht u de door de aannemer geadviseerde wijze van herstel redelijk?
De aannemer heeft een uitgebreid renovatieplan opgesteld waarbij een fors aantal aanpassingen aan de woning plaatsvinden. Enerzijds gaat het om een oude woning waarvan geen nieuwbouwkwaliteit verwacht mag worden. Anderzijds gaat het om zaken die ook bij een oude woning niet voor mogen komen omdat daarmee het normaal functioneren van de woning in het geding is. Dit betreft in het bijzonder de houtaantasting aan de vloeren van de begane grond en de verdieping alsmede de aantasting van het platte dak van de aanbouw en de kapconstructie. Voor deze zaken is herstel noodzakelijk.
(…)”
( i) In opdracht van (de verzekeraar van) [Y] heeft ing. C.G. Verdoorn van Adinex (een handelsnaam van Technische Varia B.V., verder: Adinex) op 6 maart 2012 de woning geïnspecteerd en daarvan bij brief van 2 april 2012 rapport uitge-bracht. Dit rapport is weliswaar door [Y] in eerste aanleg in het geding tussen haar en [appellant] ingebracht ([Y] en [geïntimeerde] procedeerden individueel), maar zowel [appellant] als [geïntimeerde] verwijzen in hoger beroep naar dat rapport en beschouwen het kennelijk (ook) in de procedure tussen hen als een gedingstuk. Het hof zal dat daarom ook doen. Het rapport van Adinex luidt, voor zover van belang, als volgt:
“
In de woning (…) constateerden wij in de uitbouw ter plaatse van de achtergevel dat van de balklaag van het dak bij de oplegging op de rechterwand in totaal drie van de zes balken in meerdere dan wel mindere mate waren ‘ingerot’. (…)
Op de verdieping (…) constateerden wij dat een houten plank van het dakbeschot ter plaatse van de achtergevel nabij de aansluiting op de zijgevel op meerdere plaatsen door houtrot was aangetast. Tevens constateerden wij dat de oplegging van de gordingen in de zijgevel waren verrot. Bij de linkerwand van de dakkapel constateerden wij dat de oplegging van het platte dak op de linkerzijwand van de dakkapel door houtrot was aangetast. (…)
In de brief d.d. 10 januari 2012 van Stadermann Luiten Advocaten worden onderstaande vragen gesteld:
1.
Staan de bestaande gebreken, die als zodanig op de foto’s van tegenpartij([appellant]; hof)
zijn vastgelegd, normaal gebruik van de woning (…) in de weg? (…).
(…)
4. Welke kosten zijn gemoeid met het herstel van de gebreken in de woning, die een normaal gebruik in de weg zouden staan?
Onderstaand treft u onze antwoorden aan:
1.
De houten balken waarvan de opleggingen in het metselwerk zijn ‘ingerot’ dan wel door houtrot zijn aangetast, staan het ‘normaal gebruik’ van de woning in de weg. Genoemde balken maken deel uit van de draagconstructie van een pand en dienen als zodanig te voldoen aan NEN 6702. Kort gezegd komt het erop neer dat de balken dienen te beschikken over voldoende sterkte, stijfheid en stabiliteit. Met name de sterkte van de balken is door houtrotaantasting in het geding. (…) Voor wat betreft het vloerbeschot geldt eveneens dat het vloerbeschot in ernstige mate is verzwakt door houtrotaantasting en derhalve niet meer zal voldoen aan NEN 6702. (…)
4. Onderstaand treft u een begroting aan de kosten voor het herstel van de gebreken in de woning (…) die het normaal gebruik in de weg zouden staan:
(…)
totaal incl. BTW € 13.706,89
(…)”