Uitspraak
mr. R.J.M. Hampsink, kantoorhoudende te Utrecht,
mr. P.M. Klinckhamers, kantoorhoudende te Amsterdam.
1.Het verloop van het geding
ftevan het Research Instituut van Teijin Aramid (hierna: QRI) en aan Teijin Aramid de verplichting op te leggen voornoemd besluit in te trekken alsmede alle gevolgen van het besluit ongedaan te maken en Teijin Aramid te verbieden handelingen te verrichten of te doen verrichten ter uitvoering van het bestreden onderdeel van het besluit.
het personeelsverloop zoals zich dat reeds heeft voltrokken”. Partijen hebben vragen van de Ondernemingskamer beantwoord en inlichtingen verstrekt.
de uitvoering van de gedwongen boventalligheid" op te schorten. Mr. Hampsink heeft bij brief van 10 december jl. verzocht het verzoek tot aanhouding af te wijzen.
2.De vaststaande feiten
research & developmentvan Teijin Aramid wordt uitgevoerd door QRI. QRI beschikte begin 2013 over 147
ftearbeidsplaatsen. Voor QRI heeft de ondernemingsraad van Teijin Aramid een onderdeelcommissie ingesteld.
ftearbeidsplaatsen binnen QRI komen te vervallen.
het huidige belang van kostenbesparingen waar mogelijk” onderschrijft en heeft hij Teijin Aramid verzocht te formuleren wat haar visie is op de toekomst van het bedrijf waarbij zij “
vanuit dat perspectief uitlegt wat de strategie is voor de komende tijd en welk type organisatie en –cultuur daarbij past”. Teijin Aramid en de ondernemingsraad hebben vervolgens afspraken gemaakt over de instemmings- en adviesrechten van de ondernemingsraad. De ondernemingsraad heeft aangedrongen op een adviesaanvraag met betrekking tot QRI.
ftearbeidsplaatsen, waarvan “
in de afgelopen maanden reeds 12fte
(is) bereikt”, in QRI. In de adviesaanvraag is onder meer opgenomen:
De strategie van Teijin Aramid is recent belangrijk veranderd. Om de beste Aramide onderneming te blijven en de opkomende concurrentie het hoofd te bieden is de focus verlegd naar het verlagen van kosten in de gehele waardeketen. Het research programma voor 2013 en latere jaren is daarmee ook veranderd en gereduceerd. (…) Het research programma voor onze productie processen blijft in omvang zo goed als gelijk maar bevat nog vrijwel uitsluitend thema’s die als doel hebben om onze processen efficiënter te maken of onze technologie te verbeteren, teneinde de in de strategie geduide kostenverlaging te realiseren. (…)
fte-reductie dit een en ander voor elk van die afdelingen leidt.
fte-arbeidsplaatsen een oplossing moet worden gevonden maar dat nog niet duidelijk is om welke functies het gaat en dat de reductie van de overige 13 fte-arbeidsplaatsen inmiddels al op andere wijze, op basis van vrijwillig vertrek, is gerealiseerd.
Algemene bevindingen en overwegingen”en “
Basis voor advies inkrimping van de formatie van QRI” is in het advies opgenomen:
fteheeft de ondernemingsraad negatief geadviseerd voor zover deze reductie met boventalligheid en gedwongen ontslagen gepaard gaat. Daarbij heeft de ondernemingsraad overwogen dat:
- [Teijin Aramid] niet helder heeft kunnen maken wat de strategische noodzaak is om een reductie uit te voeren.
[Teijin Aramid] niet duidelijk heeft kunnen maken wat de financiële noodzaak is om een reductie bij QRI uit te voeren.
[Teijin Aramid] nog niet weet of een FTE bij QRI meer of minder oplevert dan deze kost, en dus onduidelijk is of FTE reducties een positief of negatief effect hebben.
[Teijin Aramid] niet duidelijk heeft kunnen maken wat de basis is om tot het getal van 22 FTE reductie te komen, anders dan dat “het een target is waar commitment aan gegeven is”.
[Teijin Aramid] niet duidelijk heeft kunnen maken wat de consequenties zijn als de deadline van realisatie van 31 december 2013 niet gehaald wordt, en daarmee de noodzaak van de deadline.
de nog te realiseren FTE reductie van 9 FTE ook op basis van natuurlijk verloop gerealiseerd kan worden, door de deadline te verschuiven.
QRI op basis van peildatum 1 april 2012 al op een besparing van 19 FTE op 31-12-2013 uitkomt.
De mogelijkheden van vrijwillig vertrek nog niet volledig geëxploreerd zijn.
Er nog niet duidelijk is hoe boventalligheid en uitwisselbare functies bepaald gaan worden.”
Daarmee is de noodzaak van elke van de maatregelen steeds dezelfde: het ingrijpend verbeteren van onze kostenstructuur om concurrerend te worden en te blijven. (…)
fteen was er wat betreft 4,5
ftenog sprake van een (mogelijk) gedwongen vertrek.
3.De gronden van de beslissing
ftearbeidsplaatsen binnen QRI, voor zover dit leidt tot boventalligheid en gedwongen ontslagen van werknemers. De ondernemingsraad stelt daartoe – naar de Ondernemingskamer begrijpt – dat Teijin Aramid heeft nagelaten, voor zover het advies niet (geheel) is gevolgd, om de ondernemingsraad mede te delen waarom van het advies is afgeweken. Zo heeft Teijin Aramid niet uitgelegd (1) waarom een personeelsreductie bedrijfseconomisch noodzakelijk zou zijn, (2) wat deze reductie bedrijfseconomisch oplevert, (3) waarom de personeelsreductie het aantal van 22
ftemoet beslaan, (4) waarom de personeelsreductie nog in 2013 moet geschieden en (5) dat en hoe het besluit zich voor wat betreft de vaststelling van boventalligheid verdraagt met het Ontslagbesluit (besluit van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 7 december 1998,
Stcrt. 1998, 238) en de daarop gebaseerde Beleidsregels ontslagtaak UWV 2012.
cost leadership”. Voor
Reseach & Developmentbetekende dit, aldus Teijin Aramid, dat “
de activiteiten in de eerste plaats zouden worden gericht op onderzoek dat betrekking had op de optimalisering van de productieprocessen en onderzoek dat direct kon bijdragen aan de verbetering van de verkoopresultaten en dat ander onderzoek alleen zou worden uitgevoerd wanneer dat volgens een kritische kosten/batenanalyse (…) kon èn aandeelhouder Teijin Ltd. bereid was dit te financieren”. Zo heeft zij ook in haar adviesaanvraag over het bestreden besluit opgenomen dat “
de focus verlegd (is) naar het verlagen van kosten in de gehele waardeketen”, zoals hiervoor ook onder 2.6 is weergegeven. De ondernemingsraad heeft (onder meer) in zijn verzoekschrift (evenals in zijn advies van 25 juni 2013) gesteld dat hij “
(…) zich best (kan) voorstellen dat de winstgevendheid omhoog moet”. De ondernemingsraad heeft in zijn advies echter eveneens te kennen gegeven dat de financiële noodzaak van de door Teijin Aramid gemaakte keuzes voor hem onduidelijk is. Zoals hiervoor onder 2.9 vermeld heeft de ondernemingsraad in zijn advies erop gewezen dat Teijin Aramid in 2012 een netto winst heeft gemaakt, waarbij het
operating incomeweliswaar onder het geplande budget lag, maar het bedrijf nog zeker winstgevend is. Teijin Aramid stelt jaarlijks een maximum budget vast voor haar onderzoeksprogramma, en voor 2013 heeft zij een beperkter en gemaximeerd budget (van € 21,7 miljoen per jaar, hetgeen neerkomt op 105
researchmanjaren) vastgesteld. Daarbij heeft zij echter nagelaten – naar aanleiding van de herhaalde vragen daarover van de ondernemingsraad – duidelijk toe te lichten waarom, in het licht van de financiële situatie van Teijin Aramid, en hoe haar overwegingen zich vertalen in een personeelsreductie van 22
fte(hetgeen neerkomt op € 1,7 miljoen) voor QRI. Dat en hoe vervolgens op basis van het nieuw vastgestelde budget het onderzoeksprogramma gewijzigd is vastgesteld, is ook pas ter zitting door Teijin Aramid nader toegelicht. Zij stelt wel dat de ondernemingsraad hiervan voldoende op de hoogte was, maar dat is niet aannemelijk. Een duidelijke uiteenzetting naar aanleiding van de desbetreffende vragen en bezwaren van de ondernemingsraad in zijn advies terzake ontbreekt. Het had, gelet op die vragen en bezwaren van de ondernemingsraad, op de weg van Teijin Aramid gelegen hier op een eerder moment, en uiterlijk bij het besluit van 4 juli 2013, uitdrukkelijk op in te gaan en een afdoende toelichting te verschaffen. Ook de korte opsomming van “QR”-afdelingen en daar verdwijnende aantallen
fte’s in de adviesaanvraag is uitsluitend een vermelding ‘dat’, doch behelst geen althans een onvoldoende toelichting op het ‘waarom’.
[d]e inkrimping van de formatie bij QRI (…) plaats(vindt) in de context van een groot aantal vergelijkbare maatregelen die binnen Teijin Aramid worden gepland, danwel worden of zijn uitgevoerd.”
fte;